 |
| «Η Πόντια Μάνα» |
γράφει η Γιώτα Ιωακειμίδου*
Η μάνα είναι πρόσωπο ιερό και αξιοσέβαστο στην ποντιακή κουλτούρα. Αυτές οι μάνες ήταν γυναίκες από ατσάλι, όπως και οι γιαγιάδες μου, η Μαρία και η Σοφία.
Παντρεύονταν από μικρή ηλικία συνήθως με προξενιό, χωρίς να αποκλείεται και ο έρωτας. Ήταν φτιαγμένες να είναι μάνες, έζησαν το μεγαλύτερο δράμα για μια μάνα, έθαψαν τα αγγελούδια τους σε άξενους τόπους, γιατί δεν άντεξαν τα δεινά της εξορίας και της πείνας. Βίωσαν άγριες συνθήκες, ανταλλαγή, προσφυγιά, χηρεία. Αυτές όμως συνέχισαν βράχοι ορθοί να στηρίζουν όλη την οικογένεια, πολλές φορές έγιναν οι καλύτερες μάνες για παιδιά που δεν γέννησαν…
Μάνες τραγικές που αναγκάστηκαν ακόμα και να εγκαταλείψουν τα παιδιά τους για λόγους πάνω από την δική τους θέληση και το έφεραν βαρέως μέχρι το τέλος της ζωής τους. Η γιαγιά μου η Μαρία στην εξορία έχασε τον άντρα της, παντρεύτηκε τον χήρο παππού μου και έγινε μάνα για τα τέσσερα παιδιά του, αλλά η οικογένεια του σκοτωμένου της άντρα της πήρε το μοναδικό παιδί που της απέμεινε, δεν έμαθε ποτέ η γιαγιά για την τύχη αυτού του παιδιού, μέχρι που πέθανε το είχε βαθιά πληγή μέσα της. Η γιαγιά μου η Σοφία έχασε πέντε παιδιά και άντρα στην εξορία, παντρεύτηκε τον χήρο παππού μου με παιδί και έγινε μάνα για αυτό το παιδί…
Γυναίκες δυνατές με την ανταλλαγή γέννησαν ξανά παιδιά, ρίζωσαν, στήριξαν την οικογένεια, ήταν ο βράχος κάθε σπιτιού.
Η πόντια μάνα δούλευε συνέχεια στο σπίτι, στο χωράφι, στα ζώα. Δεν ήξερε τίποτα άλλο παρά μόνον τον δρόμο της προσφοράς.
Μάνες αγράμματες που αγαπούσαν τα γράμματα και είχαν προτεραιότητα μοναδική να μάθουν γράμματα τα παιδιά τους. Άνθρωποι φτωχοί, μάνες χαροκαμένες πουλούσαν μια αγελάδα και την σοδειά να σπουδάζουν τα παιδιά τους.
Η δεύτερη γενιά ποντίων, η δική μου μάνα, ήταν το ίδιο δυνατές γυναίκες, από ατσάλι και αυτές. Ήταν τότε τα πέτρινα χρόνια της μετανάστευσης, έφευγαν οι άντρες του χωριού και έμεναν πίσω οι μάνες να αναστήσουν τα παιδιά και να συνεχίσουν να δουλεύουν τα χωράφια. Μάνες ακούραστες, σύντροφοι μοναδικές, κράτησαν την οικογένεια ενωμένη, μεγάλωσαν παιδιά με αρχές και αγάπη για τον τόπο τους… Μάνες… Από όλους τους τίτλους αυτόν θέλω να κρατήσω της μάνας, μάνα και εγώ της τρίτης γενιάς ποντίων.
* Η Γιώτα Ιωακειμίδου είναι Φιλόλογος και καθηγήτρια στα τμήματα εκμάθησης της Ποντιακής διαλέκτου.
Πηγή: Schooltime