Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2019

Διεθνές συνέδριο για τη Γενοκτονία των Χριστιανικών πληθυσμών, από την Έδρα Ποντιακών Σπουδών

Διεθνές συνέδριο για τη Γενοκτονία των Χριστιανικών πληθυσμών, από την Έδρα Ποντιακών Σπουδών
Διεθνές συνέδριο για τη Γενοκτονία των Χριστιανικών πληθυσμών, από την Έδρα Ποντιακών Σπουδών

Διεθνές συνέδριο με θέμα «Η Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και οι συνέπειές της (1908-1923)» θα πραγματοποιηθεί από την Έδρα Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ στη Θεσσαλονίκη από 10-12 Μαΐου 2019.

Η επανάσταση των Νεοτούρκων τον Ιούλιο του 1908, που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη, υπήρξε το επιστέγασμα δυο βασικών χαρακτηριστικών με τα οποία η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρισκόταν αντιμέτωπη στη δύση του 20ού αιώνα. Από τη μια η προσπάθεια εκσυγχρονισμού της και από την άλλη οι βαλκανικοί εθνικισμοί και η πίεση που της ασκούσαν οι Μεγάλες Δυνάμεις, πίεση και διεκδικήσεις που έμειναν γνωστές στην ιστορία ως Ανατολικό Ζήτημα. Η επανάσταση πανηγυρίστηκε ενθουσιωδώς από όλους τους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που πίστευαν ότι ο επαναπροσδιορισμός των κοινωνικών συσχετισμών μέσα στην Αυτοκρατορία θα τους χάριζε ημέρες ευημερίας και προόδου.

Η μεταβαλλόμενη πολιτική κατάσταση δημιούργησε νέες προσδοκίες αλλά και αβεβαιότητες, ουσιαστικά όμως δημιούργησε νέες προϋποθέσεις συνύπαρξης. Για τους Νεότουρκους, που υπήρξαν ταυτόχρονα αφενός υποστηρικτές μιας συνταγματικής διακυβέρνησης και αφετέρου Οθωμανοί μουσουλμάνοι εθνικιστές, η ισότητα με τις μη μουσουλμανικές εθνότητες οριζόταν υπό προϋποθέσεις. Παρέχονταν η ισότητα και η ταυτότητα του Οθωμανού πολίτη υπό τον αυστηρό όρο την έκφρασης πίστης στην Αυτοκρατορία. Οι μη μουσουλμάνοι πολίτες θεωρούνταν ίσοι, όσο η Αυτοκρατορία τούς εμπιστευόταν.

Πολύ γρήγορα το «πείραμα» του κοινοβουλευτισμού υπογράμμισε ότι οι μη μουσουλμανικές και μη τουρκικές εθνότητες συμμετείχαν σε έναν κοινωνικό και εθνικό μετασχηματισμό της Αυτοκρατορίας όχι ως συνδιαμορφωτές, αλλά στην καλύτερη περίπτωση ως θεατές των συνεπειών του μετασχηματισμού αυτού. Άλλωστε η κατάσταση αυτή της ισότητας, υπό την προϋπόθεση της εμπιστοσύνης προς την Αυτοκρατορία, κλονίστηκε ουσιαστικά και έπαψε τελικά να υφίσταται με τους Βαλκανικούς Πολέμους και τη συνεπακόλουθη προσφυγοποίηση των μουσουλμάνων.

Η μεγάλη απώλεια εδαφών, η διεκδίκηση αυτονομίας των Αρμενίων και το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου δημιούργησαν ασφυκτικές πιέσεις στη τριανδρία των Νεοτούρκων (Τζεμάλ, Ενβέρ και Ταλαάτ), που είχαν καταλάβει την εξουσία από το 1913, ριζοσπαστικοποιώντας την εθνικιστική ιδεολογία που είχε ήδη διαμορφωθεί και παγιωθεί σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού τα προηγούμενα χρόνια από θεωρητικούς όπως ο Ζιγιά Γκιοκάλπ, ο Γιουσούφ Ακτσουρά κ.ά. Προσηλωμένο στο στόχο της εθνικής και θρησκευτικής ομογενοποίησης της Ανατολίας παρέμεινε και το κεμαλικό Κίνημα.

Μέσα σε αυτές τις ραγδαία μεταβαλλόμενες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες οι εθνοθρησκευτικές κοινότητες της Αυτοκρατορίας βρέθηκαν σε ένα μεταίχμιο και ανάμεσα σε μια διαδικασία μετασχηματισμού της πολυεθνικής Αυτοκρατορίας σε τουρκικό έθνος-κράτος. Ιδιαίτερα μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους το ελληνορθόδοξο, το αρμένικο και το ασσυριακό στοιχείο στοχοποιήθηκαν και τελικώς εκδιώχθηκαν και εξοντώθηκαν.

Στόχος του παρόντος Διεθνούς Συνεδρίου είναι η διεπιστημονική προσέγγιση θεμάτων που συνδέονται με τις πολλαπλές επιδράσεις -απόρροια των αλλαγών που επισημάνθηκαν- με απώτερο σκοπό να δοθεί η ευκαιρία σε παλαιούς και νέους ερευνητές να καταθέσουν τα πορίσματα πρόσφατων ερευνών τους, να διαφωτίσουν ανερεύνητους μέχρι σήμερα τομείς, να θέσουν και ν’ απαντήσουν σε νέα ερωτήματα.

Η Οργανωτική Επιτροπή καλεί τους ερευνητές να υποβάλουν προτάσεις σχετικές, αλλά όχι αποκλειστικά, κυρίως με τις παρακάτω θεματικές ενότητες:

- Political and Diplomatic Dimensions
- Historiograhical Narratives  
- Perceptions Memory and Denialism  
- Gender and Genocide 
- Public History 
- Oral History and Trauma Experience 
- Literature Art, Film. Music  
- Genocide and Education 
- The Legacy of Extermination
- Law and Genocide
- Sociological and Anthropological perspectives
- Cultural destruction
- Comparative dimensions

Η Οργανωτική Επιτροπή ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για εισηγήσεις που σχετίζονται με θεωρητικά ζητήματα του τουρκικού εθνικισμού, την ιδεολογία εξολόθρευσης, τις ποικίλες μεθόδους εξόντωσης, το προσφυγικό ζήτημα, τις μαρτυρίες και τη διαχείριση του τραύματος.

Οι προτάσεις των εισηγήσεων πρέπει να σταλούν στην ηλεκτρονική διεύθυνση ottomangenocidies2019@gmail.com. Η προθεσμία υποβολής των προτάσεων ορίζεται μέχρι τις 30 Ιανουαρίου 2019. Για οποιαδήποτε επικοινωνία με την Οργανωτική Επιτροπή χρησιμοποιήστε την ηλεκτρονική διεύθυνση ottomangenocidies2019@gmail.com, εκτός κι αν οριστεί διαφορετικά.

Οι προτάσεις των εισηγήσεων θα εξεταστούν από την Επιστημονική Επιτροπή του συνεδρίου. Τα αποτελέσματα της διαδικασίας επιλογής θα ανακοινωθούν αμέσως μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προτάσεων.

Οι επίσημες γλώσσες του συνεδρίου θα είναι η Ελληνική και η Αγγλική (θα υπάρχει διερμηνεία από τα ελληνικά στα αγγλικά και το αντίστροφο).

Όλα τα έξοδα όσων θα συμμετάσχουν (μετακίνηση, διαμονή, διατροφή) θα καλυφθούν από την Οργανωτική Επιτροπή.