 |
| «Η Τουρκία δεν έχει ιστορία αλλά ποινικό μητρώο» |
του Θεοφάνη Μαλκίδη
Τούτες τις ώρες που συμπληρώνονται εννέα χρόνια από τον θάνατο του καθηγητή μας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Νεοκλή Σαρρή, κρίνεται σκόπιμο να απευθύνω λίγες σκέψεις, σε πρώτο ενικό όπως επιθυμούσε, για τον συμπατριώτη μας που άνοιξε ένα διαφορετικό δρόμο αντιμετώπισης του «Τουρκικού προβλήματος».
Αγαπητέ Νεοκλή, υπήρξα ένας από τους χιλιάδες φοιτητές σου και συνδέθηκα, όπως άλλωστε το συνήθιζες, γιατί έτσι είχες διδαχθεί, με δεσμούς παιδείας, εκτίμησης και φιλίας.
Είναι οι πολλές οι στιγμές, όπου πραγματοποιήσαμε συζητήσεις για απλά και σύνθετα ζητήματα που απασχολούν κάθε άνθρωπο και Έλληνα. Οι ώρες που πέρασα μαζί σου μου άνοιξαν ένα διαφορετικό κόσμο σκέψης, λόγου και έργου. Τα χαρακτηριστικά σου Ελληνικά, Ρωμαίικα, Οικουμενικά, του Γένους μας. Με στήριξες, με βοήθησες, μου έδωσες τα εφόδια να κατανοήσω πολλά από αυτά που ο ίδιος και πρώτος είχες μιλήσεις και γράψει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Είναι βέβαιο ότι στη ζωή κάθε ανθρώπου, η γνωριμία με ορισμένους συνανθρώπους του, έχει σαν αποτέλεσμα να αλλάξει την πορεία του. Διαμορφώνεται μία νέα στάση ζωής και αναδεικνύεται λόγος και πράξη που μέχρι πρότινος ούτε καν είχε σκεφτεί η ανθρώπινη οντότητα. Και από τότε φανερώνεται ένας άλλος κόσμος και ο σπόρος βγάζει καρπούς.
Για μένα είσαι ένας από τους ανθρώπους που άλλαξαν τη ζωή μου, με τους οποίους άνοιξε μία νέα πραγματικότητα ιδεών και πολιτισμού, πολιτικής και ανθρώπινης δραστηριότητας.
Η γνωριμία με σένα, με τον Κωνσταντινουπολίτη δάσκαλο στα αμφιθέατρα, στις αίθουσες διαλέξεων και εκδηλώσεων, σε ανθρώπινες και φιλικές στιγμές, μου έδωσε τη δυνατότητα να κατανοήσω πολλά από τα ζητήματα που απασχόλησαν και απασχολούν τους Έλληνες και τις Ελληνίδες εδώ αιώνες.
Ανάμεσά τους, η Κωνσταντινούπολη, η Ίμβρος και η Τένεδος, η Μικρά Ασία, η Θράκη, ο Πόντος και η Καππαδοκία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Οθωμανικό κράτος και η Τουρκία, η Γενοκτονία και η αναγνώριση, η ελληνική κοινωνία και η συνέχεια του Ελληνισμού.
Πολλά από αυτά βεβαίως, που ανέδειξες τουλάχιστον στην Ελλάδα, δεν έτυχαν ανάλογης αποδοχής της βαρύτητάς και της σπουδαιότητάς τους που τους είχες προσδώσει.
Τι γίνεται άλλωστε σ΄ αυτόν εδώ τον τόπο γνωστό και αποδεκτό στην ώρα του;
Ιδιαίτερα σε ό,τι έχει σχέση με την Τουρκία αποτέλεσες τον επιστήμονα και κυρίως τον άνθρωπο εκείνο, που συνέβαλλε με μοναδικό τρόπο, ώστε η γνώση για τη γειτονική χώρα να γίνει επιστήμη.
Η Τουρκολογία στην Ελλάδα σου οφείλει πολλά, όπως οφείλει πολλά και η μεγάλη κοινότητα των Κωνσταντινουπολιτών, για την οποία και στην οποία ήσουν ο πρωταγωνιστής. Το φανερώνουν οι συνεχείς μνημονεύσεις της παρουσίας σου, σε εκδηλώσεις και αλλού.
Παραμένουν βεβαίως μοναδικές οι φράσεις σου «η Τουρκία δεν έχει ιστορία αλλά ποινικό μητρώο» αλλά και πως «σε λίγα χρόνια οι Τούρκοι θα κάνουν τους Έλληνες να σκέπτονται σαν Τούρκοι…».
Ήταν ευλογία η γνωριμία μου με σένα Νεοκλή Σαρρή και σχέση παίδευσης και φιλίας που αναπτύχθηκε μεταξύ μας. Είναι αναρίθμητες οι ώρες διδασκαλίες σε συλλογικό και προσωπικό επίπεδο που αφιέρωσες για να μας και να μου μεταδώσεις τις ιδέες σου και τις γνώσεις σου. Η σχέση ήταν βαθιά, ανθρώπινη, με σεβασμό και αγάπη. Όπως πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να είναι κάθε ανθρώπινη σχέση και κυρίως μεταξύ δασκάλου και μαθητή.
Εύχομαι οι φοιτητές σου, οι αμέτρητοι Έλληνες και Ελληνίδες που σε παρακολούθησαν στο αμφιθέατρο και σε αίθουσες, μιλώντας για την Τουρκία, την Κωνσταντινούπολη, τη Θράκη, τη Γενοκτονία, και μία σειρά από άλλα ζητήματα που καθόρισαν την ελληνική ιστορία και κοινωνία, να ακολουθήσουν τη στάση και την πορεία ζωής που είχες.
Ειλικρίνειας, ευθύτητας, ανθρωπισμού, γνώσης, μετριοφροσύνης και σεμνότητας, ταπεινότητας και ήθους. Νεοκλή σε ευχαριστούμε για όλα αυτά που μας έδωσε, σε ευχαριστώ για όσα μου έμαθες.
Καλή αντάμωση και Καλή Ανάσταση.
*Ο Θεοφάνης Μαλκίδης είναι διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου.
