Δευτέρα 10 Μαΐου 2021

Mert Kaya: Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος»

Mert Kaya: Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος»
Mert Kaya: Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος»

Συνέντευξη στην Χρύστα Ντζάνη

Ο νεαρός Τούρκος ερευνητής Mert Kaya αναζήτησε τις ρίζες του από τη Σμύρνη στον Πόντο και ανακάλυψε πως είναι δισέγγονος Έλληνα Πόντιου που έμεινε πίσω και ασπάστηκε το Ισλάμ. Η μελέτη του μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά και ο ίδιος δηλώνει πως «Η μνήμη είναι ένα μέρος για μάχες».

Ο Mert Kaya γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Βουτζά της Σμύρνης. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Μέσης Ανατολής, με μεταπτυχιακό στο τμήμα Πολιτισμικών Σπουδών και Media του Πανεπιστημίου Hacettepe. Η διπλωματική του εργασία ήταν μια έρευνα μνήμης με θέμα τον εξισλαμισμό των Ελλήνων της Ανατολής το 1919-1925. Το θέμα δεν προέκυψε τυχαία· μια μέρα, όταν ήταν 10 ετών, μια θεία του είχε γυρίσει από το πρώτο της ταξίδι στο εξωτερικό, στην Ελλάδα, και αφηγούταν στα αδέρφια της τις εμπειρίες της. Όταν η συζήτηση βάρυνε, οι μεγάλοι έβγαλαν τα παιδιά από το δωμάτιο και έβαλαν στο βίντεο μια κασέτα που έδειχνε έναν ηλικιωμένο άντρα να τους χαιρετά λέγοντας «μου λείπετε τόσο πολύ».

Με τα χρόνια και ρωτώντας επίμονα, ο Mert έμαθε μια διαφορετική αλήθεια για την καταγωγή της οικογένειας της μητέρας του: οι ρίζες τους δεν ήταν από το Μπίτλις, μια πόλη στην ανατολική Τουρκία που κατοικείται κυρίως από Κούρδους, αλλά από την Αμάσεια του Πόντου. Ήταν Έλληνες Πόντιοι, οι πλείστοι από τους οποίους διέφυγαν στην Ελλάδα με την Ανταλλαγή, εκτός από τον προπαππού του Mert Kaya, τον Ishak, που έμεινε πίσω, υιοθετήθηκε από μια οικογένεια Κούρδων και σταδιακά εξισλαμίστηκε και μετακόμισε μαζί τους στο Μπίτλις.

Αναζητώντας τα ίχνη των προγόνων του σε Ελλάδα και Τουρκία, ο Mert Kaya ξετύλιξε το νήμα των ανθρώπων που έμειναν πίσω και ασπάστηκαν το Ισλάμ για να επιβιώσουν. Τα παιδιά και τα εγγόνια όσων βίωσαν τα γεγονότα του αφηγήθηκαν τις εμπειρίες της μετανάστευσης, της παραμονής, του εξισλαμισμού, της αφομοίωσης και της πολιτισμικής ενσωμάτωσης όπως τις βίωσαν πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την «ανταλλαγή πληθυσμών». Οι προφορικές ιστορίες που συνέλεξε με τη μέθοδο της έρευνας πεδίου έγιναν η διατριβή του που δημοσιεύτηκε το 2019 και πριν από μερικές μέρες κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τον τίτλο «Ο εξισλαμισμός των Ελλήνων της Μικράς Ασίας την περίοδο 1919-1925. Μία μελέτη μνήμης» από τις εκδόσεις Κυριακίδη. Σήμερα είναι υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Επιστημών Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Hacettepe και εργάζεται ως κοινωνιολόγος στο παράρτημα της UNESCO στη Σμύρνη. Αυτή είναι η ιστορία του.

Ποια είναι η ιστορία της οικογένειάς σας; Τι γνωρίζατε για αυτήν μέχρι να κάνετε την έρευνά σας σχετικά;
Οι γονείς μου γεννήθηκαν στο Μπίτλις, μια πόλη στην ανατολική Τουρκία, και μετακόμισαν στη Σμύρνη στα τέλη του ’70. Μεγάλωσα με την τουρκική και την κουρδική κουλτούρα. Δεν είχα ιδέα για την ελληνική μου καταγωγή. Εκπαιδεύτηκα με την κλασική τουρκική ιστορία και με την πίεση της εθνοκεντρικής ιδεολογίας. Αν ζεις και μεγαλώνεις στη Σμύρνη, ο εχθρός σου είναι οι Έλληνες για την εθνοκεντρική τους ιδεολογία. Μας δίδασκαν ότι οι Έλληνες εισέβαλαν στα εδάφη μας και είχαμε πόλεμο μαζί τους. Ότι έκαψαν τη Σμύρνη.

Βασικά δεν υπήρχε οικογενειακή ιστορία. Κανείς δεν αναφερόταν στο παρελθόν – μονάχα σε κάποιες χαρούμενες ιστορίες από τα παιδικά χρόνια και τις δύσκολες συνθήκες ζωής, ιδιαίτερα τους χειμώνες. Όταν σύγκρινα τις οικογένειες της μητέρας και του πατέρα μου, έβρισκα του πατέρα μου περισσότερο συντηρητική. Από την πλευρά της μητέρας μου, είναι πιο ανοιχτόμυαλοι και όχι συντηρητικοί. Πάντα νιώθω πιο οικεία με την πλευρά της μητέρας μου· μοιράζομαι και επικοινωνώ περισσότερο μαζί τους. Αν και δεν ήξερα τίποτα για την ιστορία των οικογενειών, ένιωθα ήδη πιο κοντά στην πλευρά της μητέρας μου εξαιτίας των απόψεών τους.

Mert Kaya: Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος»
Η έρευνα του Mert Kaya έγινε η διατριβή του, η οποία κυκλοφόρησε αρχικά στην Τουρκία το 2019

Πώς και γιατί αρχίσατε να ψάχνετε τις ρίζες σας στον Πόντο;
Όταν ήμουν 10 χρόνων, μια από τις θείες μου από την πλευρά της μητέρας μου πήγε στην Ελλάδα. Μας είχαν πει ότι είναι ένα τουριστικό ταξίδι. Δεν ήταν νέα και ήταν η πρώτη φορά που επισκεπτόταν μια ξένη χώρα. Ήταν ενδιαφέρον για μένα. Όταν επέστρεψαν, μας κάλεσαν. Μιλούσαν για κάτι, αλλά δεν μπορούσα να καταλάβω. Τότε μας έβγαλαν τα παιδιά από το δωμάτιο και άρχισαν να βλέπουν ένα βίντεο. Άκουγα θρήνους και γύρισα πίσω στο δωμάτιο και είδα έναν ηλικιωμένο άντρα στην τηλεόραση, χαιρετούσε και έλεγε κάτι στα τουρκικά σαν «μου λείπετε τόσο πολύ». Τους ρώτησα για αυτό τον τύπο, αλλά κανείς δεν μου απάντησε. Είπαν απλώς ότι ο άντρας αυτός ήταν θείος μας. «Θείος; Γιατί στην Ελλάδα; Γιατί ζει εκεί;», άρχισα να ρωτώ, αλλά δεν μου απαντούσαν. «Πρόλαβε να φύγει προς τα κει», είπαν. Ήμουν παιδί, όμως ένιωθα πως ήταν κάτι άλλο.

Στο λύκειο, το ενδιαφέρον μου για την Ιστορία μεγάλωσε. Διάβαζα πολύ. Ρωτούσα πάντα για τον θείο μας. Κάποτε, μου είπαν πως ένας Έλληνας στρατιώτης τον αιχμαλώτισε και τον έκανε χριστιανό. Ήταν πιστευτό ίσως, αλλά ζούσαν στο Μπίτλις· δεν είχε κάποια σχέση η Ελλάδα με το Μπίτλις. Στο Πανεπιστήμιο, άρχισα να δουλεύω σε φοιτητικές ομάδες και προγράμματα για τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Τουρκία. Διάβαζα πολύ. Υπήρχαν κάποια κενά στην ιστορία μας. Γιατί δεν ξέρουν; Έψαξα περισσότερο, αλλά δεν έλεγαν κάτι και επαναλάμβαναν τις ίδιες εθνοκεντρικές ιστορίες. Δεν έλεγαν για τον Πόντο, τους Έλληνες, την Ανταλλαγή κτλ. Μια μέρα, μια θεία μου μού έστειλε μήνυμα ότι χρειαζόταν βοήθεια. Είπε πως είχε ήδη κάποιες σχέσεις με τους συγγενείς μας στην Ελλάδα. Όμως, λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, έχασε την επαφή διότι τα νούμερα είχαν αλλάξει. Μου είπε την ιστορία, όπως την ήξερε. Ότι ο πατέρας της δεν ήταν από το Μπίτλις, αλλά από την Αμάσεια. Ο πατέρας της δεν ανέφερε την οικογένειά του και είχε απαγορεύσει αυτές τις ερωτήσεις στο σπίτι. Είχε πει «ξέρω πως έχω έναν θείο στην Ελλάδα, αλλά δεν ξέρω λεπτομέρειες». Και ότι ο θείος της είχε έρθει στην Τουρκία δύο φορές να επισκεφθεί τον πατέρα τους, μια φορά στο Μπίτλις και μια φορά στη Σμύρνη. Ο πατέρας της και ο θείος συναντιούνταν και είχαν επαφή. Έστελναν γράμματα ο ένας στον άλλο. Μου έδωσε τα γράμματα και τις φωτογραφίες που είχαν βγάλει μαζί. Τα γράμματα ήταν στα τουρκικά, αλλά είχαν πάνω ταχυδρομικές διευθύνσεις. Είχα ήδη μάθει την ελληνική αλφάβητο για να διαβάζω και να μιλώ τα βασικά ελληνικά. Άρχισα να ψάχνω στο διαδίκτυο και ειδικά στα social media. Η θεία μου μού είπε «ο θείος λέγεται Ιωάννης· υπάρχουν και κάποιοι άλλοι, αλλά δεν ξέρω ποια είναι η σχέση μας, λέγονται Σοφία, Κάσσια, Φίλιππος και Τόμι». Ήταν κοινά ονόματα και ήταν δύσκολο να τους εντοπίσω. Δεν θυμόταν τα επίθετα. Είδα στο γράμμα «Ιωάννης Αναστασιάδης». Εκείνη την περίοδο είχα πάει στη Γερμανία με το πρόγραμμα Erasmus. Έστειλα μηνύματα στους ανθρώπους που είχαν κάνει tag τους εαυτούς τους στο Λειβαδοχώρι, απ’ όπου προέρχονταν τα γράμματα. Μια γυναίκα μου απάντησε λέγοντας «δεν ξέρω». Με παρέπεμψε σε κάποιον που μιλούσε τουρκικά και αυτός ήταν ένας από τους συγγενείς μας. Και η ιστορία μας άρχισε κάπως έτσι. Έμαθα τις λεπτομέρειες, πώς οι στρατιώτες τους ανάγκασαν να μεταναστεύσουν από το χωριό Aydoğdu (σημερινό Vezirköprü) στο Μπίτλις, πώς ζούσαν εκεί και πώς ο προπάππους μου ο Ishak έμεινε σε μια οικογένεια Κούρδων και έγινε μουσουλμάνος το 1924. Πώς συναντήθηκαν τα αδέρφια μετά από 40 χρόνια στο Μπίτλις και γιατί αποφάσισε ο παππούς Ishak να μετακομίσει στη Σμύρνη κτλ. Άρχισα να διερωτώμαι αν η ιστορία του Ishak ήταν η μοναδική ή όχι. Άρχισα να το ψάχνω ιστορικά και διάβασα πολλά έγγραφα. Σε κάποια συνέδρια μίλησα για την ιστορία των δύο αδερφών και έλαβα μηνύματα από κόσμο που μου έλεγε την ιστορία της δικιάς του οικογένειας. Ο κύκλος μεγάλωνε. Πολλοί άνθρωποι ήθελαν να μου πουν για τη δική τους ελληνική καταγωγή. Αποφάσισα να τις συλλέξω και να γράψω τη διπλωματική μου σε αυτό. Η ιδεολογία του έθνους-κράτους κρύβει κάποιες πραγματικότητες, όμως η μνήμη είναι κάτι πολύ ισχυρό. Η αλήθεια θα αποκαλυφθεί.

Πώς και πού κάνατε την έρευνά σας; Νιώσατε ποτέ να κινδυνεύετε εξαιτίας αυτής;
Άρχισα πρώτα να ακούω τις ιστορίες. Η διπλωματική μου ήταν μια μελέτη προφορικής ιστορίας και η μέθοδος που ακολούθησα ήταν η σε βάθος συνέντευξη. Ηχογράφησα φωνές από διαφορετικές πόλεις, όπως η Σαμψούντα, η Τραπεζούντα, η Σμύρνη, η Καισαρεία, η Νεάπολη της Καππαδοκίας, και τις μετέτρεψα σε κείμενο. Μου πήρε περίπου ένα χρόνο. Μίλησα με οχτώ άτομα, αλλά τα δύο από αυτά τελικά δεν θέλησαν να μπουν οι ιστορίες τους στη διατριβή μου. Για ηθικούς λόγους, δεν χρησιμοποίησα τα ονόματά τους. Είναι έξι ιστορίες από την Τουρκία, τέσσερις από την Ελλάδα, συνολικά δέκα και ήταν αρκετές για μένα για να κάνω μια εθνογραφική εργασία. Συναντήθηκα με κάποιους μελετητές από την Ελλάδα, τους επισκέφθηκα κιόλας και χρησιμοποίησα τις πηγές τους. Ολοκλήρωσα τη διατριβή και εγκρίθηκε το 2017. Δεν ένιωσα ιδιαίτερο κίνδυνο, αν και έλαβα κάποια βιτριολικά μηνύματα στα social media. Η οικογένεια και οι φίλοι μου ήταν αγχωμένοι για αυτό, αλλά ήμουν ήρεμος και συνέχισα να μιλώ. Οι πικρές ιστορίες αφορούν οικογένειες που χωρίστηκαν εξαιτίας της υποχρεωτικής μετανάστευσης· εστίασα στο τι συνέβη στα παιδιά που έμειναν στην Τουρκία. Ένα από αυτά ήταν ο προπροπάππους μου, που μεγάλωσε χωρίς τη γλώσσα, τη θρησκεία και την οικογένειά του. Κανείς δεν μπορούσε να με σταματήσει να ψάχνω για αυτό. Ο σκοπός μου δεν ήταν δεν αλλάξω κάτι, εκτός από ιδέες και ιστορικές αφηγήσεις.

Mert Kaya: Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος»
Ο προπάππους του Mert Kaya και ο αδερφός του: Αριστερά, o Ιωάννης Αναστασιάδης και δεξιά o προπάππους του συγγραφέα, İshak Terece, στην πρώτη και τελευταία τους φωτογραφία μαζί, στο Bitlis, το ’60.

Τι έχετε ανακαλύψει για τις δικές σας ρίζες και τι για την ιστορία των παιδιών που εξισλαμίστηκαν και τον διωγμό των Ελλήνων του Πόντου;
Ο προπροπάππους μου ο Ishak και η οικογένειά του ήταν Έλληνες Πόντιοι από το Αϊντογκντού (σ.σ.: Aydoğdu, κοινότητα στην περιοχή Αμάσειας του Πόντου). Έμεινε εκεί με μια οικογένεια Κούρδων επειδή δούλευε για να βγάλει λεφτά για την οικογένεια και όταν οι χωροφύλακες ήρθαν να τον πάρουν με τη μητέρα του, φοβήθηκε και δραπέτευσε. Άρχισε να ζει με την οικογένεια των Κούρδων και κάποια στιγμή έγινε μουσουλμάνος. Έπρεπε να είναι όπως όλα τα άλλα παιδιά. Η Τουρκία εγκαθιδρύθηκε στη σουνοκεντρική ιδεολογία του έθνους-κράτους. Δεν ήταν ούτε σουνίτες ούτε Τούρκοι. Επομένως έπρεπε να είναι σαν αυτούς. Είναι ένας τρόπος να επιβιώσει κανείς. Ένας άλλος τρόπος είναι να μη μιλούν για το παρελθόν και να πιέζουν τον εαυτό τους να ξεχάσουν. Μέχρι σήμερα αρκετοί άνθρωποι μου στέλνουν μηνύματα για τους προγόνους τους. Σύμφωνα με την έρευνά μου, δεν υπήρξε συστηματικός εξισλαμισμός παιδιών την περίοδο 1919-1924. Ήταν αναπόφευκτο να εγκλιματιστεί και να αφομοιωθεί. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρουμε τον πραγματικό αριθμό των παιδιών. Πόσα παιδιά έμειναν πίσω, πόσα επέζησαν και έγιναν μουσουλμάνοι. Τούρκοι χωρικοί μου έχουν περιγράψει πώς Πόντιοι Έλληνες είχαν καεί μέσα στις σπηλιές από τον Τοπάλ Οσμάν και τους άντρες του. Δεν το διάβασα από ελληνικές πηγές, το έμαθα απευθείας από Τούρκους χωρικούς. Από την άλλη, κάποιος μου είχε πει ότι ο προπάππους του ήταν Πόντιος και υποχρεώθηκε να φύγει. Χωρίστηκε με την οικογένειά του και συγκεντρώθηκαν σε μια εκκλησία, όπου κάποιοι ντόπιοι τους ζήτησαν να γίνουν μουσουλμάνοι. Ο προπάππους του αποφάσισε να γίνει μουσουλμάνος επειδή φοβήθηκε και άρχισε να ζει μαζί του, ενώ την οικογένειά του την έστειλαν στην Ελλάδα. Ο προπάππους του πάντα μιλούσε για την οικογένειά του και ήταν θλιμμένος μέχρι να πεθάνει. Μπορεί να μην υπήρχε συστηματικός εξισλαμισμός από την κυβέρνηση, αλλά η κοινωνία ήξερε πώς να εξισλαμίσει τους ανθρώπους ήδη από το 1915.

Πώς έγιναν αυτοί οι άνθρωποι μουσουλμάνοι;
Γενικά, όσοι έμειναν πίσω ήταν παιδιά που δούλευαν ως υπηρετικό προσωπικό στα σπίτια και κορίτσια που ήθελαν να παντρευτούν Τούρκους νεαρούς. Με τον καιρό, έγιναν μουσουλμάνοι με την πίεση των οικογενειών στις οποίες ζούσαν όπως και της κοινωνίας. Σταδιακά αφομοιώθηκαν και εγκλιματίστηκαν. Το να γίνουν μουσουλμάνοι ήταν ένας τρόπος να επιζήσουν. Μπορεί να μη νιώθεις μουσουλμάνος, αλλά μπορείς να δείχνεις μουσουλμάνος· να πηγαίνεις στο τζαμί, να νηστεύεις στο ραμαζάνι ή να ντύνεσαι σαν μουσουλμάνος. Για παράδειγμα, ο δικός μου προπάππους έμοιαζε σαν αληθινός συντηρητικός, φορούσε σαλβάρι και πήγαινε στο τζαμί, όμως δεν μεγάλωσε τα παιδιά του ως συντηρητικούς μουσουλμάνους και τα έστειλε να μάθουν το Κοράνι, κάτι που ήταν πολύ σύνηθες στις μικρές πόλεις. Ουσιαστικά, το να είσαι μουσουλμάνος δεν είναι σημαντικό, το να δείχνεις μουσουλμάνος είναι ένας τρόπος να κρυφτείς. Ήταν όλοι παιδιά και δυστυχώς δεν μπορούμε να πούμε ότι επέλεξαν όντως το Ισλάμ ως πραγματική τους θρησκεία και μοίρα τους.

Τι γνωρίζουν σήμερα οι απόγονοί τους για την ιστορία εκείνων των προγόνων;
Ο κόσμος στην Τουρκία δίνει σημασία στις οικογενειακές ιστορίες ακόμη κι αν υπάρχει ο κίνδυνος να έρθουν αντιμέτωποι με κάτι που δεν θα τους αρέσει. Έχω γνωρίσει αρκετό κόσμο που αναζητά τους προγόνους, τις ρίζες και τις οικογενειακές τους ιστορίες. Άνθρωποι που συνεισέφεραν στη διατριβή μου έψαχναν οι ίδιοι και έδιναν σημασία στην ιστορία της οικογένειάς τους. Η ιδεολογία των ανθρώπων παίζει σημαντικό ρόλο σε ό,τι αφορά στην αναζήτηση ιστοριών. Αν θέλουν πραγματικά να φτάσουν στην αλήθεια, κανείς δεν μπορεί να τους σταματήσει, αλλά κάποιοι θέλουν να αποδείξουν ότι είναι γνήσιοι Τούρκοι και παραμορφώνουν τις ιστορίες. Οι συνεντευξιαζόμενοί μου ήξεραν καλά την ιστορία της οικογένειάς τους, αλλά μερικοί προτιμούσαν να τις κρατήσουν κρυφές.

Υπάρχουν ακόμη κρυπτοχριστανοί στον Πόντο;
Δεν είναι εύκολο να βρούμε σήμερα αν υπάρχουν ακόμα κρυπτοχριστιανοί στον Πόντο. Δεν μελετάω ειδικά τον Πόντο, αν και θα μπορούσα μελλοντικά να το κάνω. Απ’ όσο ξέρω, υπάρχουν άνθρωποι που ανακάλυψαν την ιστορία τους και τη χριστιανική τους καταγωγή και αποφάσισαν να βαφτιστούν, αλλά δεν είναι κρυπτοχριστιανοί. Αν κάτι κρύβεται, κρύβεται. Δεν είναι εύκολο να το δεις.

Τι γνωρίζατε για την ιστορία των Ελλήνων του Πόντου προτού κάνετε αυτή την έρευνα;
Βασικά τίποτα. Το μόνο που γνώριζα ήταν πως υπήρχαν Έλληνες στη Σμύρνη, τη γενέτειρά μου, και ότι πήγαν στην Ελλάδα την περίοδο της Ανταλλαγής. Ακόμη και η οικογένειά μου δεν γνώριζε κάτι για τους Έλληνες του Πόντου. Στην Τουρκία, ειδικά στα μαθήματα Ιστορίας, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τις ομάδες που επωφελήθηκαν και αυτές που ήταν επιζήμιες. Μια από τις ομάδες που αναφέρονταν ως επιζήμιες ήταν οι Έλληνες Πόντιοι. Επομένως, ο Πόντος ήταν κάτι κακό για εμάς. Ως παιδί, δεν αναρωτιέσαι. Μαθαίνεις ό,τι σου διδάσκουν. Όταν πήγα στο Πανεπιστήμιο και άρχισα να αναρωτιέμαι περισσότερο και να διαβάζω από διαφορετικές πηγές, διαπίστωσα την ιδεολογία του έθνους-κράτους και τον σκοπό της.

Mert Kaya: Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος»

Πόσο δύσκολο ήταν για εσάς να κάνετε αυτή την έρευνα, λαμβάνοντας υπόψη και την πολιτική κατάσταση σήμερα στην Τουρκία;
Δεν ήταν εύκολο, αλλά υπάρχουν ακόμα κάποιοι μελετητές που μας βοήθησαν να κάνουμε καλή έρευνα στην Τουρκία. Όπως ανέφερα, η οικογένειά μου και οι φίλοι μου είναι πολύ αγχωμένοι για αυτό. Δεν μοιράζομαι τη δουλειά μου στα social media ή στα συνέδρια που συμμετείχα. Το ενδιαφέρον μου είναι η μνήμη και να υποβάλω ερωτήσεις για να ρίξω φως σε αυτήν. Έφυγαν όλοι οι Έλληνες στην Ανταλλαγή; Αν όχι, τι συνέβη σε αυτούς που έμειναν πίσω; Πώς θυμούνται οι εξισλαμισθέντες Έλληνες; Γιατί αρχίζουν να θυμούνται; Αναγκάζουν εαυτούς να ξεχνούν το παρελθόν τους; Όταν βλέπεις την ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας, μπορείς να δεις χρονολογικά τη σύρραξη με την Ελλάδα: 1919, 1924, 1942, 1955, 1974 κι ακόμα η Ελλάδα είναι ένα είδος εχθρού για την Τουρκία. Το «Έλληνας» («Ρωμιός») ως όρος είναι βρισιά και μάλιστα πολύ συχνή. Προσπαθώ να εξηγήσω τι συνέπειες έχει αυτό το μίσος στο τέλος. Πώς η κοινωνική πίεση επηρεάζει ανθρώπινες ζωές. Όχι μόνο στον Πόντο, αλλά και αλλού οι Έλληνες και άλλες εθνικές μειονότητες στην Τουρκία είχαν άσχημες συνέπειες από τη ρητορική μίσους. Επιπλέον, συνεχίζεται πολιτικά. Δεν έχω δύναμη να το αλλάξω, αλλά ακαδημαϊκά έχω υποχρέωση να μιλώ. Η έρευνά μου είναι εθνογραφική μελέτη, που εστιάζει σε κρυμμένες ιστορίες οικογενειών με ελληνική καταγωγή, περιλαμβανομένης και της δικής μου, και πολλοί άνθρωποι ενδιαφέρθηκαν και θέλησαν να πουν και να ψάξουν τις ιστορίες της δικής τους οικογένειας. Η μνήμη είναι ένα μέρος για μάχες. Πρέπει να θυμόμαστε και πρέπει να σεβόμαστε ο ένας τη θλίψη του άλλου.

Έχοντας ανακαλύψει τις ρίζες της οικογένειάς σας, νιώθετε να έχετε μια νέα ταυτότητα;
Καταρχάς θέλω να πω πως κατά τη γνώμη μου όλες οι ταυτότητες είναι τεχνητές. Εμείς, η κοινωνία, η κουλτούρα μας κτλ τις δημιουργούν. Επιπρόσθετα, είμαι πλέον ένας υποψήφιος διδάκτορας κι έχω κι εγώ μια ερώτηση να θέσω. Πώς επηρεάζει η μνήμη την ταυτότητά μας; Πώς μας επηρεάζουν αυτές οι ιστορίες; Νιώθω πολυπολιτισμικός και αυτό με καθιστά ελεύθερο. Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος». Ζω και μεγαλώνω στην Τουρκία με την τουρκική κουλτούρα, όμως η καταγωγή μου από τη μία πλευρά είναι ελληνοποντιακή. Προσπαθώ να μάθω ελληνικά. Μου αρέσει να είμαι πολυπολιτισμικός και να έχω πολλές ταυτότητες. Δεν ήταν δική μου επιλογή ούτε και του προπάππου μου.

Πόσο σας έχει αλλάξει η εμπειρία; Τι λέει η οικογένειά σας για αυτή σας την ανακάλυψη;
Η οπτική μου έχει αλλάξει μετά από αυτή την εμπειρία. Καταλαβαίνω πια πώς η δική μου και άλλες οικογένειες είχαν ανάγκη και υποχρέωσαν εαυτούς να κρύψουν τις ιστορίες τους. Καταρχάς, οι γονείς μου μού εναντιώθηκαν επειδή φοβούνταν. Όταν βρήκα τους συγγενείς μας στην Ελλάδα, έγραψα την ιστορία μας και την έστειλα σε όλα τα μέλη της οικογένειας. Έχουν δικαίωμα να μάθουν την αλήθεια. Όλοι τους σοκαρίστηκαν και όλοι ήταν χαρούμενοι που μας βρήκαν. Κάναμε βιντεοκλήσεις και είδαμε ο ένας τον άλλο. Στο τέλος, πήρα τη μητέρα μου και τη θεία μου και πήγαμε στην Ελλάδα μαζί. Αυτή η επανένωση τα άλλαξε όλα. Τώρα, η μητέρα μου τηλεφωνεί στην ξαδέρφη της στην Ελλάδα όποτε θέλουν. Τώρα έχουν μια σύνδεση. Τώρα, η σύνδεσή μας είναι ασφαλής επειδή δεν θέλουμε να το κρύψουμε ξανά. Ασφαλώς, δεν βάζουν ταμπέλες ο ένας στον άλλο και νιώθουμε χαρούμενοι και ήρεμοι.

Υπήρξε κάποια ιστορία που σας σόκαρε;
Υπήρξαν αρκετές. Πολλές από αυτές είναι στο βιβλίο και όλες τους με σόκαραν πραγματικά. Όσο έκανα την έρευνά μου, πέρασα δύσκολες στιγμές, κάποτε δεν μπορούσα να κοιμηθώ εξαιτίας αυτών των ιστοριών. Υπήρξαν ιστορίες ανθρώπων που πήγαιναν κρυφά στην εκκλησία να βαφτίσουν τα παιδιά τους, ιστορίες ανθρώπων που τους δυσφημούσαν οι φίλοι τους επειδή η οικογένειά τους έχει ελληνική καταγωγή, πολλές ιστορίες τέτοιες. Μια κουβέντα με έκανε να κλάψω την ώρα της συνέντευξης. Όταν ο συνεντευξιαζόμενός μου ήταν παιδί, η οικογένειά του τον έστειλε στο τζαμί να μάθει το Κοράνι. Κάποια παιδιά έσπασαν τα παράθυρα του τζαμιού και έτρεξαν μακριά. Και έπειτα όλα τους κατηγόρησαν τον συνεντευξιαζόμενό μου και είπαν πως η οικογένειά του είναι ήδη ελληνική. Όπως κάναμε τη συνέντευξη, μου είπε «ορκίζομαι στον Θεό, δεν το έκανα εγώ, δεν έσπασα εγώ το παράθυρο».

Από πού προέρχεται το επώνυμο Αναστασιάδης που έχετε στο προφίλ σας;
Οι συγγενείς μου στην Ελλάδα έχουν το επώνυμο «Αναστασιάδης». Πρόσθεσα συμβολικά το επώνυμο Αναστασιάδης στο προφίλ μου για να γίνω ένας από αυτούς. Επίσης, Αναστασία λεγόταν η μητέρα του προπάππου μου – για αυτό και το έχουν ως επίθετο. Είμαι περήφανος και χαρούμενος να το χρησιμοποιώ κι εγώ.

Mert Kaya: Δεν διστάζω να πω «είμαι Έλληνας Πόντιος»
Το βιβλίο του Mert Kaya έχει μόλις κυκλοφορήσει στα ελληνικά

Τι πραγματεύεται το βιβλίο σας; Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από την ελληνική του έκδοση που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες;
Θέλω οι Έλληνες να μάθουν ότι υπάρχει κάποιος που δουλεύει για τους κρυμμένους και εξισλαμισθέντες Έλληνες. Είμαστε ακόμα εδώ. Υπάρχουν ιστορίες και οι άνθρωποι αρχίζουν να θυμούνται και να μιλούν δυνατά. Πιστεύω πως αυτή η μελέτη είναι σημαντική επειδή είναι η πρώτη φορά που ερευνάται ο εξισλαμισμός των Ελλήνων την περίοδο της Ανταλλαγής. Υπάρχουν θλιβερές ιστορίες από την περίοδο εκείνη επειδή πολλές οικογένειες άφησαν κάποιον στην Τουρκία φεύγοντας. Αυτό το βιβλίο ανάβει τα φώτα και τη φωτιά στο σκοτάδι. Δείχνει επίσης τη σημασία της ανάμνησης και του πώς αυτή επηρεάζει τους ανθρώπους.

Ζούμε σε μια εποχή με μεγάλα μεταναστευτικά κύματα. Βλέπετε ομοιότητες ανάμεσα στο σήμερα και σε εκείνους τους ανθρώπους που εγκατέλειψαν τις εστίες τους στις αρχές του 20ου αιώνα;
Ασφαλώς και υπάρχουν ομοιότητες. Όλες αυτές οι μεταναστεύσεις είναι υποχρεωτικές. Οι άνθρωποι πηγαίνουν κάπου που δεν ξέρουν και μετακινούνται μαζί με τα τραύματά τους. Στον 20ο αιώνα, η υποχρεωτική μετακίνηση πληθυσμών συνέβαινε για τα έθνη-κράτη. Οι άνθρωποι σχεδίαζαν οι Τούρκοι να μείνουν στην Τουρκία, οι Έλληνες να πάνε στην Ελλάδα. Σήμερα τα έθνη-κράτη χάνουν την ισχύ τους. Τον 21ο αιώνα, η μετανάστευση κάνει τα κράτη πολυεθνικά

«Πηγή: AthensVoice

Με την Γενοκτονία ολοκληρώνεται το Λαϊκό Πανεπιστήμιο της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης

Με την Γενοκτονία ολοκληρώνεται το Λαϊκό Πανεπιστήμιο της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης
Με την Γενοκτονία ολοκληρώνεται το Λαϊκό Πανεπιστήμιο της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης

Η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης ενημερώνει τα μέλη και τους φίλους του συλλόγου σχετικά με τις διαλέξεις-μαθήματα του «Λαϊκού Πανεπιστημίου», ότι μετά την ολοκλήρωση και των 4 διαλέξεων της έκτης θεματικής ενότητας (Ιατρική), θα ξεκινήσουν οι διαλέξεις-μαθήματα της έβδομης θεματικής ενότητας (Γενοκτονίας), σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα:

Δευτέρα 10 Μαΐου, ώρα 7.30 μ.μ.
Θέμα: «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου»
Ομιλητής: Κώστας Φωτιάδης, Ομότ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτ. Μακεδονίας

Δευτέρα 17 Μαΐου, ώρα 7.30 μ.μ.
Θέμα: «Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της γενοκτονίας ως δικαιοκρατικό κεκτημένο και ως διπλωματικό εργαλείο»
Ομιλητής: Μίλτος Σαρηγιαννίδης, Επίκ. Καθηγητής Νομικής Σχολής Α.Π.Θ.

Δευτέρα 24 Μαΐου, ώρα 7.30 μ.μ.
1) Θέμα: «Η υλοποίηση από το Α έως το Ω ..., μιά ωδή στην πορεία της χοροθεατρικής παράστασης “Γενοκτονία”»
Ομιλητής: Παύλος Κουρτίδης, ηθοποιός, δημιουργός της παράστασης «Γενοκτονία- Genocide»
2) Θέμα: «Αναβιώνοντας τον πόνο του ξεριζωμού μέσα από την υποκριτική τέχνη»
Ομιλήτρια: Χρύσα Παπά, ηθοποιός
3) Θέμα: «Όταν η τέχνη διδάσκει ιστορία...»
Ομιλητής: Νίκος Ασλανίδης, δημοσιογράφος, συγγραφέας.

Δευτέρα 31 Μαΐου, ώρα 7.30 μ.μ.
Θέμα: «Πολιτισμική Γενοκτονία. Επαναπροσδιορίζοντας την πολιτιστική ταυτότητα μέσα από τις απουσίες»
Ομιλητής: Θεοδόσιος Κυριακίδης, Επιστ. Συνεργάτης Έδρας Ποντιακών Σπουδών Α.Π.Θ., Επισκέπτης Λέκτορας Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος.

Το γενετικό προφίλ των Ελλήνων «φέρει ίχνη από Πόντο και Κασπία»

Το γενετικό προφίλ των Ελλήνων «φέρει ίχνη από Πόντο και Κασπία»
Το γενετικό προφίλ των Ελλήνων «φέρει ίχνη από Πόντο και Κασπία»

Οι σημερινοί Έλληνες παρουσιάζουν σημαντική γενετική ομοιότητα με προϊστορικούς πληθυσμούς από την στέπα του Πόντου και της Κασπίας, αποκαλύπτει μελέτη με ελληνική συμμετοχή.

Οι γενετικές αναλύσεις σε σκελετούς που χρονολογούνται στην Εποχή του Λίθου και την Εποχή του Χαλκού οδηγούν σε δύο σημαντικά συμπεράσματα, αναφέρει η διεθνής ερευνητική ομάδα στην έγκριτη επιθεώρηση Cell.

Πρώτον, όλοι οι προϊστορικοί πολιτισμοί του Αιγαίου -ο μινωϊκός πολιτισμός στην Κρήτη, ο ελλαδικός πολιτισμός στην ηπειρωτική χώρα και ο κυκλαδικός πολιτισμός- ήταν γενετικά όμοιοι μέχρι πριν από περίπου 5.000 χρόνια, παρά τις πολιτιστικές διαφορές τους όσον αφορά τα ταφικά έθιμα, την αρχιτεκτονική και την τέχνη.

Το εύρημα αυτό, λένε οι ερευνητές, είναι σημαντικό επειδή δείχνει ότι οι πολιτιστικές καινοτομίες που εμφανίστηκαν κατά τη μετάβαση από τη Νεολιθική Εποχή στην Εποχή του Χαλκού δεν οφείλονται αποκλειστικά σε κύματα μαζικής μετανάστευσης από την ανατολή, όπως υπέθεταν μέχρι σήμερα οι αρχαιολόγοι. Όπως φαίνεται, ρόλο έπαιξε και η «πολιτιστική συνέχεια των τοπικών νεολιθικών ομάδων» αναφέρει η ερευνητική ομάδα σε ανακοίνωσή της.

Το δεύτερο βασικό συμπέρασμα είναι ότι το γενετικό προφίλ των Ελλήνων άλλαξε πριν από περίπου 4.000 χρόνια, όταν έφτασαν στο Αιγαίο μετανάστες από τη στέπα της Κασπίας και του Πόντου, μια μεγάλη περιοχή που εκτείνεται από τον Δούναβη μέχρι τον Ουράλη ποταμό στη νότια Ρωσία.

Το γενετικό προφίλ των Ελλήνων «φέρει ίχνη από Πόντο και Κασπία»

Οι μετανάστες αυτοί αντιστοιχούν περίπου στο ήμισυ του γενετικού υλικού των κατοίκων της Βόρειας Ελλάδας στη Μέση Εποχή του Χαλκού, δείχνουν τα γενετικά δεδομένα.

Επιπλέον, οι κάτοικοι της Β.Ελλάδας εκείνη την εποχή ήταν γενετικά όμοιοι με τους σύγχρονους Έλληνες σε ποσοστό 90%, κάτι που σημαίνει ότι οι σημερινοί Έλληνες έλκουν κι αυτοί μέρος της καταγωγής τους από τον Πόντο και την Κασπία.

«Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι κύματα μετανάστευσης κτηνοτρόφων από τη στέπα του Πόντου και της Κασπίας, ή πληθυσμοί βόρεια του Αιγαίου με καταγωγή από τη στέπα του Πόντου και της Κασπίας, διαμόρφωσαν τη σημερινή Ελλάδα» αναφέρει η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής την Χριστίνα Παπαγεωργοπούλου του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και την Άννα-Σαπφώ Μαλασπίνα του Πανεπιστημίου της Λωζάννης.

Η μελέτη είναι η πρώτη που εξετάζει πλήρεις γενετικές αλληλουχίες προϊστορικών σκελετών, επισημαίνουν οι ερευνητές. Συγκεκριμένα, η ομάδα διάβασε τα πλήρη γονιδιώματα έξι σκελετών από διάφορες περιοχές της σημερινής Ελλάδας (Εύβοια, Κρήτη, Κουφονήσι, Β.Ελλάδα) για τους οποίους υπήρχαν αξιόπιστα δεδομένα χρονολόγησης.

Περαιτέρω έρευνες, λέει η ομάδα, θα μπορούσαν να εξετάσουν τα γονιδιώματα σκελετών της Μεσολιθικής Εποχής και της Εποχής του Χαλκού στη στέπα του Πόντου και της Κασπίας προκειμένου να προσδιοριστεί η ταυτότητα των μεταναστών που βοήθησαν στη διαμόρφωση της σημερινής Ελλάδας.

Πηγή: In

Α. Τριανταφυλλίδης: Να γίνει θεσμός η φωταγώγηση του Κτιρίου της Βουλής για τη 19η Μαΐου

Α. Τριανταφυλλίδης: Να γίνει θεσμός η φωταγώγηση του Κτιρίου της Βουλής για τη 19η Μαΐου
Α. Τριανταφυλλίδης: Να γίνει θεσμός η φωταγώγηση του Κτιρίου της Βουλής για τη 19η Μαΐου

Πρόταση για τη θεσμοθέτηση της φωταγώγησης του κτηρίου της Βουλής με το αίτημα της διεθνοποίησης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου κατέθεσε ο Ποντιακής καταγωγής, βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης.

Αφορμή για την πρόταση αυτή στάθηκε η πρωτοβουλία που ξεκίνησε από το e-Pontos πριν από 3 χρόνια για το συμβολικό φωτισμό του κτιρίου του Ελληνικού Κοινοβουλίου με μήνυμα για τη Διεθνή Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου τόσο στα Ελληνικά, όσο και στα Αγγλικά.

Αναλυτικά η επιστολή αναφέρει:

Αγαπητέ κ. Κωτσίδη,
Αγαπητέ μου Θεόφιλε,

Στη συνέχεια της ευγενικής σου επιστολής, σου επισημαίνω τα ακόλουθα:

Συνεχίζω να στηρίζω με συνέπεια την πρωτοβουλία σου, την οποία στηρίζουν και όλοι οι φορείς του οργανωμένου Ποντιακού χώρου για μια πράξη με τόσο ισχυρό συμβολισμό, όπως είναι η φωταγώγηση του κτηρίου της Βουλής που πραγματοποιείται από το 2019 έπειτα από τη θετική ανταπόκριση της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και του τότε Προέδρου της Βουλής, Ν. Βούτση.

Μετά από δύο συναπτά έτη, που η φωταγώγηση της Βουλής αποτελεί πλέον κεκτημένο του ποντιακού χώρου, θεωρώ ότι ωρίμασαν οι συνθήκες για να απαιτήσουμε η συγκεκριμένη δράση να αποκτήσει μόνιμα και σταθερά χαρακτηριστικά ανεξάρτητα από το ποιος είναι πρόεδρος της Βουλής και ποιος είναι ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων.

Στην κατεύθυνση αυτή, δεν επαιτούμε κάθε χρόνο αλλά απαιτούμε τώρα να θεσμοθετηθεί από τη Βουλή των Ελλήνων είτε με διάταξη νόμου είτε με προσθήκη στον κανονισμό της Βουλής η φωταγώγηση του κτηρίου της Βουλής, η οποία θα συμπεριλαμβάνεται στις εκδηλώσεις που γίνονται κάθε χρόνο στο πλαίσιο της 19ης Μαΐου, Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα επαφίεται στην καλή θέληση του εκάστοτε Προέδρου της Βουλής, αλλά η Βουλή κάθε χρόνο θα είναι υποχρεωμένη να φωταγωγεί και να στέλνει το μήνυμα του διαρκούς αγώνα για τη διεθνοποίηση του αιτήματος της αναγνώρισης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού.

Για το σκοπό αυτό καταθέτω τη συγκεκριμένη πρόταση στο Προεδρείο της Βουλής και θέλω να ελπίζω ότι θα γίνει ομόθυμα και ομόφωνα αποδεκτή από το σύνολο των κομμάτων που εκπροσωπούνται στο Προεδρείο της Βουλής.

Ακολουθεί το σύνολο της σχετικής επιστολής στήριξης που σου απέστειλα πέρσι, το περιεχόμενο της οποίας ισχύει στο ακέραιο:

«Χαίρομαι για τη συνεχή, συνεπή και διαρκή προώθηση των αιτημάτων του Ποντιακού Ελληνισμού από τον ιστότοπο e-Pontos.gr.

Όπως σωστά επισημαίνεις, ένα χρόνο πριν, στις 19 Μαΐου του 2019, η Βουλή των Ελλήνων με Πρόεδρό της τον Νίκο Βούτση, τιμώντας την εκατοστή μαύρη επέτειο από την έναρξη της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, μεταξύ άλλων εκδηλώσεων, σε μια κίνηση έντονου συμβολισμού, φώτισε για πρώτη φορά το κτίριο της Κοινοβουλίου, σε ένδειξη πένθους και μνήμης των 353000 θυμάτων της Ποντιακής Γενοκτονίας.

Γνωρίζεις αγαπητέ Θεόφιλε την ένταση της συμμετοχής μου και της κοινοβουλευτικής ευθύνης που ανέλαβα για να φέρω εις πέρας όχι μόνο το θέμα του φωτισμού αλλά και την απευθείας συνάντηση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τα Διοικητικά Συμβούλια ΚΑΙ των τριών ομοσπονδιών του ποντιακού χώρου στο Γραφείο του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη.

Ο πρώην Πρωθυπουργός και νυν αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης προχώρησε άμεσα με Απόφασή του, δημοσιευμένη σε ΦΕΚ, στην αντιπροσωπευτική συγκρότηση επιτροπής για την προώθηση όλων όσων επισημάνθηκαν στη συνάντηση εκείνη στο ΥΜΑΘ.

Θεωρώ απολύτως ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ ότι η παρούσα Κυβέρνηση και ο σημερινός Πρόεδρος της Βουλής θα πράξουν κατ' ελάχιστο όσα έλαβαν χώρα στην περσινή επέτειο αποτίοντας τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον Ποντιακό Ελληνισμό και προωθώντας ένα βήμα μπροστά τα αιτήματα- ζητήματα του Ποντιακού ελληνισμού. Τίποτε λιγότερο.

Σας ευχαριστώ για την επικοινωνία.

Ο Πόντος Μας Ενώνει.
Με εκτίμηση,

Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης
Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ
Α’ Θεσσαλονίκης

Αφιέρωµα στον «πατριάρχη της Ποντιακής λύρας» Γώγο Πετρίδη, από τον Ματθαίο Τσαχουρίδη

Αφιέρωµα στον «πατριάρχη της Ποντιακής λύρας» Γώγο Πετρίδη, από τον Ματθαίο Τσαχουρίδη
Αφιέρωµα στον «πατριάρχη της Ποντιακής λύρας» Γώγο Πετρίδη, από τον Ματθαίο Τσαχουρίδη

Στα πλαίσια του City Garden Festival - «Ο γύρος του κόσμου με ελληνικά τραγούδια», θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 30 Ιουνίου 2021, στις 9:00 μ.μ. στον εξωτερικό χώρο του Christmas Theater, στις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις Γαλατσίου με λυράρη τον Ματθαίο Τσαχουρίδη, αφηγητή τον Ιωάννη Παπαζήση, και κείμενα του Μιχάλη Κουμπιού, μία µουσική διαδροµή, µε φωνή και µε δοξάρι, ένα µοναδικό αφιέρωµα στον «πατριάρχη της ποντιακής λύρας» Γώγο Πετρίδη.

Φιλική συμμετοχή: Τάκης Βαμβακίδης, Ελληνικό Σωματείο "Οι Μωμόγεροι" και ο μικρός Παναγιώτης Κουλαξουζίδης
Γεώργιος Κορτσινίδης: Ποντιακό νταούλι

Ο Ματθαίος Τσαχουρίδης, µουσικός µε ασυναγώνιστη δεξιοτεχνία, έχει τη δύναµη να µεταµορφώνει την ποντιακή λύρα, σ’ έναν παλλόµενο οργανισµό.

Πρώτος δάσκαλος, ο παππούς του, από τα 9 του χρόνια. Σπούδασε µουσική στο Πανεπιστήµιο του Λονδίνου Goldsmiths, µε µεταπτυχιακό στην Εθνοµουσικολογία και διδακτορικό στη Μουσική Πρακτική.

Το 2005 του απονεµήθηκε το πρώτο Βραβείο του Ιδρύµατος Τεχνών Βρετανίας, από τον Brian Eno, ως ο καλύτερος ερµηνευτής παραδοσιακού οργάνου στο Ηνωµένο Βασίλειο.

Ο Ματθαίος Τσαχουρίδης έρχεται στο City Garden Festival για ένα µοναδικό ρεσιτάλ που είναι ταυτόχρονα κι ένα αφιέρωµα στον «πατριάρχη της ποντιακής λύρας» Γώγο Πετρίδη.

Ο Ματθαίος αναφέρει χαρακτηριστικά στη διδακτορική του διατριβή: «Ο Γώγος Πετρίδης (1917-1984) ήταν ίσως ο σηµαντικότερος λυράρης της ποντιακής µουσικής παράδοσης. Με την τεχνική παιξίµατος της λύρας του, άλλαξε ριζικά τον τρόπο µε τον οποίο παίζεται και εκτελείται η ποντιακή παραδοσιακή µουσική. Ήταν πρωτοπόρος, αυτός που άνοιξε τον δρόµο ώστε η ποντιακή λύρα να περάσει από την παράδοση στην εξέλιξη, εκτελώντας ένα µουσικό ρεπερτόριο, που δεν ανήκε στην ποντιακή µουσική, εισάγοντας νέες τεχνικές παιξίµατος, δανεισµένες από άλλα µουσικά όργανα. Με αυτόν τον τρόπο, έδωσε ιδιαίτερη αξία στις απεριόριστες µουσικές δυνατότητες της ποντιακής λύρας».

Ας ταξιδέψουμε λοιπόν στη γη του Πόντου. Μία μουσική διαδρομή, µε φωνή και µε δοξάρι, για να νιώσουμε µε τη συμβολή των ονειρικών αφηγήσεων του Ιωάννη Παπαζήση, τί θα πει μυσταγωγία, ελεγειακή γοητεία, μαγνητικός λυρισμός και γνήσια ομορφιά.

Σάββατο 8 Μαΐου 2021

Η Μάνα της προσφυγιάς. 9 Μαΐου | Παγκόσμια ημέρα της μάνας

Η Μάνα της προσφυγιάς. 9 Μαΐου | Παγκόσμια ημέρα της μάνας
Η Μάνα της προσφυγιάς. 9 Μαΐου | Παγκόσμια ημέρα της μάνας

Μαμά! Η πρώτη λεξούλα μας. Αλλά και η «κραυγή» σε κάθε δυσκολία μας. Μάνα, μητέρα, μαμά.

Το δεξί χέρι του Θεού. Σταλμένη απ’ Αυτόν να ζήσει στη γη. Ναός το κορμί της. Μια Θεία κιβωτός όπου μέσα της σχηματιζότανε η ζωή. Την μάγευε τούτο το θάμα. Ρουφούσε άπληστα τις μέρες. Πάλευε να νοιώσει τις αλλαγές. Και όταν έφτασε η ώρα πήρε βαθιά ανάσα και μ’ όλη της δύναμη «έσπρωξε». Και τότε ακούστηκε το κλάμα. Η νέα ζωή. 

Δεντρί μεγάλο, έκαμε πελώριους κλώνους για ν’ απλωθούν σ’ όλη την οικουμένη και να προστατέψει, κλώσα αυτή, όλα τα παιδιά της κάτω από την απλωσιά της, χωρίς καμιά διάκριση.

Ανιδιοτελής η αγάπη της, σε αφήνει άφωνο. Αστείρευτη πηγή τρυφερότητας, έστω και αν δεν μπορεί πολλές φορές να την εκφράσει. Που την πικραίνεις και αυτή σε συγχωρεί αμέσως. Που σε αφήνει να τραβήξεις τον δρόμο σου αλλά πάντοτε σε παρακολουθεί με αγωνία, διακριτικά και έτοιμη να σε βοηθήσει όταν χρειασθεί.

Απ’ ούλα τα γλυκύτερα, γλυκύτερο ειν΄ η μάνα.

Σήμερα λοιπόν, ύστερα από την καθιέρωση της 2ης Κυριακής του Μάη, ως ημέρα γιορτής της μητέρας, γιορτάζουν όλες οι μανούλες, οι μάνες, οι μητέρες, η μαμά όπως ο καθένας μας έχει μάθει να την φωνάζει.

Απέραντη ευγνωμοσύνη και πολλές γλυκές από καρδιάς ευχές για χρόνια πολλά σε όλες τις μάνες του κόσμου.

Την «Μάνα της προσφυγιάς» τιμούμαι. Την μάνα των πατρίδων που χάθηκαν. Εκεί όπου η γης είναι σπαρμένη με τα κόκκαλα των δικών μας ανθρώπων. Εκεί στην γη της Ιωνίας, της Καππαδοκίας, της Θράκης, του Πόντου, πατρίδες Ελληνικές για πάνω από τρις χιλιάδες χρόνια. Εκεί όπου ανάμεσα σε αλλόθρησκους βύζαινε από τη μια το βλαστάρι της με το γάλα της ζωής και από την άλλη στάλα στάλα, κάθε μέρα, κάθε λεπτό, πότιζε την ψυχή την ελληνική και στο χαμηλό φως του καντηλιού, κάτω από το εικόνισμα της Παναγίας, του έριχνε τον σπόρο της Ορθοδοξίας.

Στην μακραίωνη ιστορία του Πόντου, οι γυναίκες του Πόντου, οι Πόντιες μάνες, είναι δημιουργικές, φιλότιμες μέσα στο σπίτι, σκληρές εργατικές και δυναμικές έξω από αυτό. Οι αγρότισσες γυναίκες του Πόντου «Τσακέλα επίκαν τα χέρα τουν», « τσαπιά έκαναν τα χέρια τους», για να αναστήσουν, να μεγαλώσουν, να μορφώσουν τα παιδιά τους. Στις πόλεις η Πόντια γυναίκα, πιο μορφωμένη, καλή νοικοκυρά, με συμπεριφορά αρχόντισσας.

Αυτήν που έζησε τον ξεριζωμό, την προσφυγιά και ρίζωσε στην νέα πατρίδα. κουβαλώντας  έναν «ποχτσά» γεμάτο από την ιστορία, τον πολιτισμό, τις αξίες, τον τρόπο ζωής, ήθη και έθιμα, το σεβασμό, την λάμψη, την αρχοντιά των πατρίδων που άφησε πίσω της. Με κρυμμένα στον κόρφο της τα άγια εικονίσματα κράτησε στα στιβαρά της χέρια τη συνέχεια της ζωής.

Δεν λύγισε. Άφησε το θρήνο και το μοιρολόι και ρίχτηκε στη δουλειά. Πολέμησε με την γη, τα στοιχεία της φύσης, τις αρρώστιες, την πείνα. Με αγώνα σκληρό, δύσκολο, ανάστησε ανθρώπους και τόπους.  Άνθισαν τα βλαστάρια της και πλούσια και ευλογημένα πλημμύρισαν την Ελλάδα. Καινούρια χωριά, κωμοπόλεις, πόλεις ξεπήδησαν με τα ονόματα της ιδιαίτερης πατρίδας των ξεριζωμένων. Πατρίδες που δεν ξεχάστηκαν ποτέ.

Αυτή την ακατάβλητη «Γυναίκα της προσφυγιάς» τιμούμε. Που με την δύναμη της ψυχής της, με την δουλειά και το μυαλό της, έστρωσε το τραπέζι για να απλωθούν τα εδέσματα της προόδου, της δημιουργίας και της ομορφιάς στις καινούργιες πατρίδες.

Σε αυτήν υποκλινόμαστε και υποσχόμαστε ότι, πιστοί στην παράδοση που καθιέρωσε, θα εξακολουθήσουμε να βελτιώνουμε το παρόν και να διασφαλίζουμε ένα καλύτερο μέλλον.

«Μάνα της Θράκης, μάνα του Πόντου, της Μικρασίας μάνα,
Μπράβο και χίλια μπράβο σου που μπόρεσες 
και στάθηκες στα πόδια σου στητή.
Εύγε που παρόλο το βαρύ σταυρό που σήκωνες σ’ όλη σου τη ζωή
την παράδοση μας άφησες ατόφια, ζωντανή.

Μάνα μας,
Υπόσχεση σου δίνουμε
κι εμείς με την σειρά μας, άγια και ιερή
ο’ τι στο κάθε μας εγγόνι, στο κάθε μας παιδί,
θα μεταλαμπαδεύουμε με όλο τον σεβασμό
τούτη τη βαριά κληρονομιά, τούτο το θησαυρό»

Χρόνια Πολλά σε όλες τις μανούλες.
Ρωμανίδης Νεοφ. Θεόδωρος

Εκδήλωση Μνήμης Γενοκτονίας από το Ιερό Ίδρυμα Ποντίων Αμερικής "Παναγία Σουμελά"

Εκδήλωση Μνήμης Γενοκτονίας από το Ιερό Ίδρυμα Ποντίων Αμερικής "Παναγία Σουμελά"
Εκδήλωση Μνήμης Γενοκτονίας από το Ιερό Ίδρυμα Ποντίων Αμερικής "Παναγία Σουμελά"

Στα πλαίσια της 102ης Επετείου Μνήμης της Γενοκτονίας που υπέστη ο Ποντιακός Ελληνισμός το Ιερό Ίδρυμα Ποντίων Αμερικής "Παναγία Σουμελά" και με σκοπό να προβάλλει και να προωθήσει την αναγνώριση του ειδεχθούς εγκλήματος και να τιμήσει τη μνήμη των 353.000 αθώων θυμάτων της Ρωμιοσύνης του Πόντου, πραγματοποιεί εκδήλωση Μνήμης το Σάββατο 8 Μαΐου 2021 στις 9:00 ώρα Ελλάδος με κύριο προσκεκλημένο ομιλητή τον Κωνσταντίνο Φωτιάδη, ομότιμο καθηγητή πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και επίλεκτους προσκεκλημένους τους ομιλητές: Νικόλαο Μιχαηλίδη, επίκουρο καθηγητή University of Missouri και Devrim Kavalli και Ali Ertem.

Όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν τη εκδήλωση μπορούν να συνδεθούν εδώ.

«Ο ελληνικός και διεθνής Τύπος πριν, κατά και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή»

«Ο ελληνικός και διεθνής Τύπος πριν, κατά και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή»
«Ο ελληνικός και διεθνής Τύπος πριν, κατά και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή»

Εννέα μελετητές, ιστορικοί και ερευνητές συναντώνται το Σάββατο 15 και την Κυριακή 16 Μαΐου 2021 στις 6 μ.μ. με θέμα «Ο ελληνικός και διεθνής Τύπος πριν, κατά και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή».

Η συνάντηση θα γίνει στο πλαίσιο του 5ου Επιστημονικού Συμποσίου που διοργανώνει διαδικτυακά φέτος το Κέντρο Έρευνας και Μελέτης της Μικρασιατικής Ερυθραίας (Κ.Ε.Μ.Μ.Ε.) του Δήμου Κηφισιάς.

Ο Τύπος της Πόλης, οι προσεγγίσεις του Ελλαδικού Τύπου, οι αποτυπώσεις στην εκκλησιαστική αλήθεια, οι ανταποκρίσεις του Χέμινγουει, η διαδρομή του Φαλτάιτς, η μικρασιατική εκστρατεία του Μισαηλίδη, η έκρυθμη κατάσταση στον Πόντο μέσα από τον αμερικανικό Τύπο, η συμβολή της εφημερίδας «Εποχή» και ο ρόλος της «Καθημερινής» θα αναλυθούν στις δυο μέρες του Συμποσίου.

Συμμετέχουν οι:
- Βλάσης Αγτζίδης, Ιστορικός-Ερευνητής
- Αλέξης Αλεξανδρής, Πρέσβυς ε.τ.
- Σταύρος Ανεστίδης, Ιστορικός-Υποδ/ντής Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών
- Λάζαρος Βασιλειάδης, Ιστορικός-υπ. Δρ. ΠΑΜΑΚ
- Βλάσης Βλασίδης, Αναπ. Καθηγητής ΠΑΜΑΚ
- Λένα Διβάνη, Συγγραφέας-Καθηγήτρια ΕΚΠΑ
- Κώστας Καπετανίδης, Συγγραφέας-Μελετητής
- Ειρήνη Σαρίογλου, Ιστορικός-Γ.Γ. ΙΔΙΣΜΕ
- Τάσος Τέλλογλου, Δημοσιογράφος

Την εκδήλωση χαιρετίζουν ο Δήμαρχος Κηφισιάς, Γιώργος Θωμάκος, ο επίτιμος Πρόεδρος και καθηγητής Χειρουργικής Δημήτρης Λινός και η πρόεδρος του Κ.Ε.Μ.Μ.Ε. Έφη Κούτση.

Γλώσσα εργασίας του Συμποσίου θα είναι τα ελληνικά. Θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στην ελληνική Νοηματική Γλώσσα καθώς και στα αγγλικά.

Μπορείτε να το παρακολουθήσετε στην ιστοσελίδα του Κ.Ε.Μ.Μ.Ε. http://www.kemme.gr ή στο κανάλι του K.E.M.M.E. στο YouTube εδώ.

Παρασκευή 7 Μαΐου 2021

«2 Miles from Home»: Ντοκιμαντέρ για τη Γενοκτονία των Ποντίων (Video)

«2 Miles from Home»: Ντοκιμαντέρ για τη Γενοκτονία των Ποντίων
«2 Miles from Home»: Ντοκιμαντέρ για τη Γενοκτονία των Ποντίων

Σε μια εξαιρετική συγκυρία, σχεδόν έναν μήνα μετά την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ, και λίγο πριν από την επέτειο της Γενοκτονίας των Ποντίων, στο 15ο Greek Film Festival του Λος Άντζελες κάνει παγκόσμια πρεμιέρα το δημιουργικό ντοκιμαντέρ «2 Miles from Home».

Το έργο της βραβευμένης Τζούλιας Σπυροπούλου θα προβληθεί στις 10 Μαΐου.

«2 Miles from Home»: Ντοκιμαντέρ για τη Γενοκτονία των Ποντίων

Πρόκειται για ένα ταξίδι στο χρόνο, με επίκεντρο την περίοδο 1914-1923. Μέσα από νέο υλικό, αρχειακό υλικό, παλιές εφημερίδες, φωτογραφίες, καθώς και δισδιάστατο κινούμενο σχέδιο, το ντοκιμαντέρ εστιάζει στη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, το 1919.

Στοιχεία και γεγονότα έρχονται στο φως από συνεντεύξεις επιζώντων, απογόνων τους, ιστορικών και ακτιβιστών που αγωνίζονται για να αναγνωριστεί το ειδεχθές έγκλημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του ηθικού αυτουργού, της Γερμανίας.

«2 Miles from Home»: Ντοκιμαντέρ για τη Γενοκτονία των Ποντίων

Η ταινία, της βραβευμένης Ελληνοαμερικανίδας σκηνοθέτιδας έχει ως θέμα τη Γενοκτονία των Ποντίων, που παρουσιάζεται μέσα από 10 κεφάλαια-στάδια, εμπλουτισμένα με δισδιάστατο κινούμενο σχέδιο, νέο και αρχειακό υλικό, σκίτσα, φωτογραφίες και εφημερίδες της εποχής. Αναφέρεται στην περίοδο 1914-1923, με αποκορύφωμα την άφιξη του Μουσταφά Κεμάλ στην Σαμψούντα στις 19 Μαΐου 1919, όπου δολοφονούνται 353,000 Έλληνες του Πόντου. Συμμετέχουν ακτιβιστές, επιζώντες και οι απόγονοι της γενοκτονίας, που μαρτυρούν τις ιστορίες και τα βασανιστήρια που υπέστησαν, πλέον φτωχοποιημένοι, ξεριζωμένοι, μες τις κακουχίες. Στόχος είναι να προκαλέσει τη σκέψη του θεατή, και να γεννηθεί η ανάγκη για αναζήτηση της αλήθειας.

«2 Miles from Home»: Ντοκιμαντέρ για τη Γενοκτονία των Ποντίων

«Όταν ένα έγκλημα δεν τιμωρείται, τότε επαναλαμβάνεται. Γι’ αυτό η διάδοση της ιστορίας και η διατήρηση της μνήμης για όλα όσα υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου πριν από 100 περίπου χρόνια, έχουν ύψιστη σημασία για να μην συμβούν ξανά στο μέλλον. Η δημιουργία αυτής της ταινίας πραγματοποιείται με σκοπό τη διάδοση της αλήθειας του Πόντου και την απόδοση τιμής στα ολοκληρωτικά αθώα θύματα που χάθηκαν τότε άδικα», σημειώνει η σκηνοθέτιδα και σεναριογράφος.


Ιστορικός σύμβουλος στο ντοκιμαντέρ είναι ο Δρ. Βλάσης Αγτζίδης, ενώ συμμετέχει και ο Τούρκος συγγραφέας και ακτιβιστής Ταμέρ Τσιλινγκίρ. Έχει συνολική διάρκεια 84 λεπτά ενώ τα κινούμενα σχέδια είναι της Ελένης Μαρνά. Ακούγονται τρεις γλώσσες: Ελληνικά, Ποντιακά και Τουρκικά.

Πέμπτη 6 Μαΐου 2021

Γιωρίκας Πιλίδης: Το λιοντάρι από τον Πόντο που έγραψε ιστορία

Γιωρίκας Πιλίδης: Το λιοντάρι από τον Πόντο που έγραψε ιστορία
Γιωρίκας Πιλίδης: Το λιοντάρι από τον Πόντο που έγραψε ιστορία

Ο μικρός γίγαντας, Γιωρίκας Πιλίδης μας γέμισε με υπερηφάνεια, έπειτα από την μυθική του πρόκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο.

Ο Γιωρίκας Πιλίδης, αν και τραυματίας, κατάφερε να πάρει την πρόκριση στους Ολυμπιακούς του Τόκιο μετά τη νίκη του επί του Σλοβένου Χάμπατ στον ημιτελικό των 65 κιλών του Παγκόσμιου Προολυμπιακού Τουρνουά Πάλης.

Στη διοργάνωση που διεξάγεται στη Σόφια της Βουλγαρίας ο Γιωρίκας Πιλίδης ήταν τρομερός και μολονότι αγωνίστηκε με τραυματισμό πήρε την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς. Νίκησε 9-7 τον Σλοβένο Χάμπατ και πήρε το… μαγικό εισιτήριο για τη μεγάλη διοργάνωση.

Ο Πιλίδης αγωνίζεται στα 65 κιλά και έπαιζε με χτυπημένο πόδι.

Είναι ο δεύτερος Έλληνας αθλητής της πάλης, που κέρδισε την πρόκρισή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, μετά τη Μαρία Πρεβολαράκη.

Κοντά στο τέλος οι εργασίες αποκατάστασης στο Μοναστήρι Σουμελά στον Πόντο

Κοντά στο τέλος οι εργασίες αποκατάστασης στο Μοναστήρι Σουμελά στον Πόντο
Κοντά στο τέλος οι εργασίες αποκατάστασης στο Μοναστήρι Σουμελά στον Πόντο

Οι εργασίες αποκατάστασης στη Μονή Σουμελά, που βρίσκεται στην επαρχία Τραπεζούντος της Μαύρης Θάλασσας και είναι γνωστή ως ένας από τους παλαιότερους ναούς του χριστιανικού κόσμου, πρόκειται να ολοκληρωθούν σύντομα.

Το μοναστήρι, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα θρησκευτικού τουρισμού της Τουρκίας, έκλεισε το 2015 λόγω του κινδύνου που προκαλούν οι βράχοι που πέφτουν από το κοντινό βουνό.

Αφού ολοκληρώθηκε το 70% των εργασιών αποκατάστασης, το μοναστήρι άνοιξε στο κοινό πέρυσι, και τώρα τα υπόλοιπα έργα αποκατάστασης πλησιάζουν στο τέλος τους.

Ένα μεγάλο μέρος του «έργου βελτίωσης πλαγιών» πραγματοποιήθηκε από μια ειδική ομάδα για να αποτρέψει την πτώση των πετρωμάτων και των μαζών πάγου.

Μέσα στο πλαίσιο του έργου, οι βαριοί βράχοι που έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια των ανθρώπων και της περιοχής απομακρύνθηκαν, ενώ επικίνδυνες περιοχές καλύφθηκαν με χαλύβδινα δίχτυα.

Η εμβληματική κατασκευή αναμένεται να ανοίξει στους επισκέπτες τον Ιούλιο μετά την αποκατάσταση των δωματίων του μοναστηριού.

«Βλέπουμε και εκτιμούμε τι έχει γίνει εδώ, αλλά είχαμε σοβαρές προσδοκίες για να ανοίξει τώρα», δήλωσε ο Χασάν Βόλκαν Καντάρτσι, επαγγελματίας του τουρισμού από την Ενωση Τούρκων Ταξιδιωτικών Πρακτορείων, υπενθυμίζοντας για το αίτημα για άνοιγμα του μοναστηριού από αρχές Ιουλίου.

«Μετά το άνοιγμα, μπορούν να συνεχιστούν οι εργασίες αποκατάστασης τμημάτων όπως στο παρεκκλήσι και σε μερικές αίθουσες μαθητών. Ολόκληρο το συγκρότημα ενδέχεται να μην είναι 100% ανοιχτό, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του θα είναι ανοιχτό για τους επισκέπτες», σημείωσε ο Kαντάρτσι.

Ο Οσμάν Μπέκτας, συνταξιούχος μηχανικός γεωλογίας από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο Karadeniz, δήλωσε επίσης ότι οι εργασίες αποκατάστασης κράτησαν περισσότερο από το αναμενόμενο.

«Το μοναστήρι έκλεισε εδώ και χρόνια λόγω του κινδύνου από πτώση βράχων και για τις εργασίες αποκατάστασης. Αυτό δεν είναι λογικό κλείσιμο », σημείωσε ο Μπέκτας.

Υπενθυμίζοντας ότι οι εργασίες ανατινάξεων πραγματοποιήθηκαν σε βράχους στο όνομα των εργασιών αποκατάστασης, όταν για πρώτη φορά ο κίνδυνος πτώσης βράχων στην πλαγιά έφτασε στην ημερήσια διάταξη, ο Μπέκτας υπογράμμισε ότι το έργο που έγινε με την ανατίναξη ήταν λάθος.

«Το πλέξιμο με χαλύβδινα σχοινιά είναι μια πολύ πιο ακριβή μέθοδος. Η έκρηξη θα προκαλέσει νέες πτώσεις βράχων, και αυτό συνέβη», πρόσθεσε ο Μπέκτας.

Η αποκατάσταση δεν έπρεπε να συνεχιστεί για πέντε χρόνια, σύμφωνα με τον ειδικό.

Γιατί δεν υπάρχει παλιά παραδοσιακή τουρκική μουσική και χορός

Γιατί δεν υπάρχει παλιά παραδοσιακή τουρκική μουσική και χορός
Γιατί δεν υπάρχει παλιά παραδοσιακή τουρκική μουσική και χορός

Ο Ποντιακός Πολιτιστικός Σύλλογος Καλλιθέας Συκεών προσκαλεί τα μέλη και τους φίλους του να παρακολουθήσουν τη διαδικτυακή συζήτηση με θέμα "Γιατί δεν υπάρχει παλιά παραδοσιακή τουρκική μουσική και χορός" που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 6 Μαΐου 2021 στις 8:00 μ.μ., με εισηγητή τον Σάββα Μαυρίδη, καθηγητή στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος.

Τη συζήτηση θα συντονίσει ο κ. Φόρης Πεταλίδης, δημοσιογράφος - Διευθυντής Εφημερίδας "Εύξεινος Πόντος"

Όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν την εκδήλωση, μπορούν να συνδεθούν εδώ.

Τετάρτη 5 Μαΐου 2021

Φωτισμός Ελληνικού Κοινοβουλίου στις 19 Μαΐου 2021

Φωτισμός Ελληνικού Κοινοβουλίου στις 19 Μαΐου 2021
Φωτισμός Ελληνικού Κοινοβουλίου στις 19 Μαΐου 2021

Το e-Pontos βρίσκεται, σταθερά και για 15η χρονιά, στην πρώτη γραμμή της ενημέρωσης για θέματα που αφορούν τον Ποντιακό Ελληνισμό σε όλο τον κόσμο. Το 2019 κατέθεσε για πρώτη φορά αίτημα προς το Ελληνικό Κοινοβούλιο για συμβολικό φωτισμό του, το βράδυ της 19ης Μαΐου, εις μνήμη των 353.000 θυμάτων της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Αίτημα το οποίο έγινε αποδεκτό, υλοποιήθηκε και είχε τεράστια απήχηση.

Η προσπάθεια μας συνεχίζεται και φέτος για τρίτη χρονιά, με την παρακάτω επιστολή που στείλαμε στον Πρόεδρο της Βουλής, κ. Κ. Τασούλα.

Φωτισμός Ελληνικού Κοινοβουλίου στις 19 Μαΐου 2019. Λίγο πριν την τελευταία αλλαγή των Ευζώνων με την Ανδρική Ποντιακή φορεσιά, στις 9:00 μ.μ., και αφού έχει ξεκινήσει ο φωτισμός με το επετειακό μήνυμα στη Βουλή των Ελλήνων, για τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου

Ακολουθεί η επιστολή προς τον Πρόεδρο της Βουλής.

Αξιότιμε Πρόεδρε του Ελληνικού Κοινοβουλίου, κ. Τασούλα,

Χριστός Ανέστη, Χρόνια Πολλά!

Επανερχόμαστε, και φέτος, για τρίτη χρονιά, στην πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2019 από το e-Pontos.gr, για να φωτιστεί ανήμερα της 19ης Μαΐου το Ελληνικό Κοινοβούλιο και κατά τις βραδινές ώρες, συμβολικά με δύο χρώματα, το κόκκινο και το μαύρο, εις ένδειξη πένθους και σεβασμού στη Μνήμη των 353.000 αδικοχαμένων Ελλήνων του Πόντου, κατά τα τραγικά γεγονότα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, την περίοδο 1916-1923.

Τόσο το 2019, όσο και πέρυσι από εσάς, το αίτημα, έγινε αποδεκτό με θέρμη, έχοντας πλέον καθιερωθεί η συμβολική αυτή κίνηση κάθε χρόνο στις 19 Μαΐου το βράδυ.

Ο συμβολικός φωτισμός πραγματοποιήθηκε και τις δύο χρονιές, με μεγάλη επιτυχία. Πλήθος Μέσων Ενημέρωσης, αναπαρήγαγαν τη σχετική είδηση.

Οι συγκυρίες πλέον είναι όλο και περισσότερο με το μέρος μας. Ας μην ξεχνάμε την πρόσφατη αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Θέλουμε και πάλι η Βουλή των Ελλήνων να στείλει και το δικό της μήνυμα με το δικό της τρόπο! Θέλουμε το Ελληνικό Κοινοβούλιο να είναι αλληλέγγυο με τον αγώνα μας, έτσι ώστε να διαδραματίσει τον ιστορικό και ηθικό ρόλο του απέναντι στην Ιστορία.

Η κίνηση αυτή φέτος θα έχει και πάλι μεγάλη σημασία. Λόγω των περιοριστικών μέτρων για την εξάπλωση του κορωνοϊού, είναι γνωστό ότι δεν θα πραγματοποιηθούν οι καθιερωμένες εκδηλώσεις Μνήμης για τη Γενοκτονία. Ο Ποντιακός χώρος θα αρκεστεί φέτος σε συμβολικές πράξεις Μνήμης, ευελπιστώντας και πάλι, μία εξ αυτών, να είναι ο φωτισμός του Ελληνικού Κοινοβουλίου.

Κλείνοντας, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι υπάρχει ήδη έτοιμη συγκεκριμένη πρόταση για το τεχνικό μέρος της υλοποίησης της πρότασης μας την οποία και θα θέλαμε να λάβετε υπόψη.

Αναμένοντας τη θετική ανταπόκριση σας στο αίτημα μας.

Ημερίδα για τη Γενοκτονία από την Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης και την Αρμενική Κοινότητα

Ημερίδα για τη Γενοκτονία από την Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης και την Αρμενική Κοινότητα
Ημερίδα για τη Γενοκτονία από την Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης και την Αρμενική Κοινότητα

Τα Διοικητικά Συμβούλια, της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης και της Αρμενικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, προσκαλούν τα μέλη και τους φίλους των σωματείων να παρακολουθήσουν την διαδικτυακή εκδήλωση - ημερίδα που συνδιοργανώνουν την Τετάρτη 5 Μαΐου 2021, ώρα 7.30 μ.μ. με ομιλητές - θέματα:

1) Θεοδόσης Κυριακίδης, επιστ. συνεργάτης Έδρας Ποντιακών Σπουδών Α.Π.Θ., μέλος Δ.Σ. Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης
Θέμα: «Η Γενοκτονία μετά τη Γενοκτονία. Ζητήματα μνήμης, δημόσιας ιστορίας και ακτιβιστικού αγώνα»

2) Χοβίκ Κασαπιάν, εικαστικός, μέλος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής
Θέμα: «Ιστορική αναδρομή της διεκδίκησης της διεθνούς αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας»

3) Τιγκράν Σαρκισιάν, οικονομολόγος, μέλος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής
Θέμα: «Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ: ιστορική αναδρομή και συνέπειες»

Όσοι επιθυμούν να την παρακολουθήσουν μπορούν να κάνουν κλικ στο σύνδεσμο εδώ.

Τρίτη 4 Μαΐου 2021

«Τα Ρωμέικα στην Τουρκία σήμερα ως πεδίο αποτύπωσης των μεθοδολογικών και ιδεολογικών προβλημάτων στη διδασκαλία της Ποντιακής»

«Τα Ρωμέικα στην Τουρκία σήμερα ως πεδίο αποτύπωσης των μεθοδολογικών και ιδεολογικών προβλημάτων στη διδασκαλία της Ποντιακής»
«Τα Ρωμέικα στην Τουρκία σήμερα ως πεδίο αποτύπωσης των μεθοδολογικών και ιδεολογικών προβλημάτων στη διδασκαλία της Ποντιακής»

Μεθοδολογικά και ιδεολογικά ζητήματα στη διδασκαλία της Ποντιακής αναλύει η Ιωάννα Σιταρίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, στην ομιλία της με τίτλο «Τα Ρωμέικα στην Τουρκία σήμερα ως πεδίο αποτύπωσης των μεθοδολογικών και ιδεολογικών προβλημάτων στη διδασκαλία της Ποντιακής».

Η διάλεξη εντάσσεται στον 2ο Κύκλο τηλεδιαλέξεων «Γλώσσα, Λογοτεχνία, Γραμματισμοί», τον οποίο διοργανώνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), και θα μεταδοθεί διαδικτυακά, την Παρασκευή 7 Μαΐου 2021, στις 19:30, μέσω των εργαλείων τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο https://tinyurl.com/w83nj23j.  

Στους συμμετέχοντες που θα συμπληρώσουν τα στοιχεία τους εδώ θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης.

Υπάρχουν διαφορετικές Ποντιακές ποικιλίες και αν ναι, ποια πρέπει να διδάξουμε; Γιατί ονομάζουμε τα ρωμέικα «ρωμέικα» και όχι «Ποντιακά»; Ποιο σύστημα γραφής πρέπει να ακολουθήσουμε; Είναι γλώσσα ή διάλεκτος; Είναι τα Ποντιακά αρχαία ελληνικά; Χρειαζόμαστε εγχειρίδια διδασκαλίας της Ποντιακής; Πώς μπορούμε να διδάξουμε τα Ποντιακά σε ομιλητές/τριες πολιτιστικής κληρονομιάς; Στόχος της εισήγησης της Ιωάννας Σιταρίδου είναι η ανάλυση σημαντικών μεθοδολογικών και ιδεολογικών ζητημάτων στη διδασκαλία της ποντιακής όπως αυτά αναδύονται ανάγλυφα στην περίπτωση των ρομέικων στην Τουρκία.

Σεμινάριο Κ. Καλυμνίου για την Γενοκτονία των Ποντίων

Σεμινάριο Κ. Καλυμνίου για την Γενοκτονία των Ποντίων
Σεμινάριο Κ. Καλυμνίου για την Γενοκτονία των Ποντίων

Ο Κωνσταντίνος Καλυμνιός θα παρουσιάσει μια ενδιαφέρουσα διάλεξη για τη Γενοκτονία των Ποντίων, την Πέμπτη, 13 Μαΐου, στις 7 μ.μ., στο Ελληνικό Κέντρο, στο πλαίσιο των Σεμιναρίων Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού, που προσφέρει η Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης.

Το σεμινάριο θα γίνει στο Mezzanine Level, The Greek Center, 168 Lonsdale Street, Μελβούρνη.

Πρόκειται για μια κοινή εκδήλωση με την Ποντιακή Εστία.

Ενώ υπήρχε προπολεμικά μικρό ενδιαφέρον στην Αυστραλία για τον Πόντο, ο William Lloyd, έκανε ό,τι μπορούσε για να επιστήσει την προσοχή στα δεινά των Ελλήνων του Πόντου και να ζητήσει την ανεξαρτησία τους.

Η ιστορία του είναι τόσο συναρπαστική όσο και η διαδικασία επαλήθευσης των εκπληκτικών γεγονότων που τη χρωματίζουν.

Ο Κωνσταντίνος Καλυμνιός είναι γνωστός στην ελληνική παροικία ως δικηγόρος, ποιητής και συγγραφέας. Ως αρθρογράφος είναι δημοφιλής στην Αυστραλία μέσω της στήλης του στην ελληνική εφημερίδα της Μελβούρνης «Νέος Κόσμος», με τίτλο «Diatribe, η οποία παρουσιάζεται από το 2001.

Έχει δημοσιεύσει έξι ποιητικές συλλογές και έχει επίσης μεταφράσει πολλά έργα διακεκριμένων Ελληνοαυστραλών συγγραφέων από τα ελληνικά στα αγγλικά.

Τον Νοέμβριο του 2007, του απονεμήθηκε το βραβείο της κυβέρνησης της Βικτώριας για τη συμβολή του στις πολυπολιτισμικές υποθέσεις.

Να πούμε ότι ο ομιλητής θα βρίσκεται στον ημιώροφο του Ελληνικού Κέντρου, ενώ η διάλεξη θα μεταδίδεται και μέσω Facebook και Youtube.

Η Πάφος τιμά τον Ελληνισμό του Πόντου

Η Πάφος τιμά τον Ελληνισμό του Πόντου
Η Πάφος τιμά τον Ελληνισμό του Πόντου

Ολοκληρώνεται τις επόμενες μέρες, σύμφωνα με τον δήμαρχο Πάφου Φαίδωνα Φαίδωνος, το μνημείο μνήμης για την γενοκτονία των Ελλήνων του πόντου.

Το μνημείο δημιουργείται σε χώρο πρασίνου που έχει παραχωρηθεί στην τοπική αρχή επι της Ευαγόρα Παλληκαρίδη, κοντά στην κεντρική πλατεία Κέννεντυ και εκτός από το μνημείο ο χώρος θα τοπιοτεχνηθεί καταλληλά.  Για αιώνες Φύλακες-Ακρίτες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, οι Έλληνες του Πόντου ανέρχονταν συνολικά στις αρχές του 20ού αιώνα στις 700.000. Υπολογίζεται ότι την περίοδο αυτή λειτουργούσαν στον Πόντο 1401 ελληνικά σχολεία.

Το 1908 το νεοσυσταθέν Κίνημα των Νεοτούρκων, με πρόσχημα την «ασφάλεια του κράτους», αρχίζει την πρώτη φάση της εθνοκάθαρσης, εκτοπίζοντας ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού στην αφιλόξενη μικρασιατική ενδοχώρα.

Στις 19 Μαΐου 1919, ο Μουσταφά Κεμάλ ξεκινά από τη Σαμψούντα τη δεύτερη και πιο φρικαλέα φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας. Οι νεκροί ξεπερνούν τις 350.000, ενώ πολύ περισσότεροι ήταν οι ξεριζωμένοι.  Στα δημοτικά όρια  Πάφου υπολογίζεται ότι κατοικούν πέραν των 6.000 ομογενών από τον Πόντο.

Πηγή: Pafos Live

Δευτέρα 3 Μαΐου 2021

«Όχι» Δένδια σε Τσαβούσογλου για την Γενοκτονία των Ποντίων!

«Όχι» Δένδια σε Τσαβούσογλου για την Γενοκτονία των Ποντίων!
«Όχι» Δένδια σε Τσαβούσογλου για την Γενοκτονία των Ποντίων!

Ο Τούρκος διατύπωσε ωμά την απαίτηση να διαγράψουμε από το λεξιλόγιό μας την λέξη «Γενοκτονία» και να μην διοργανώνουμε εκδηλώσεις μνήμης για την σφαγή

Μια έκπληξη περίμενε τον Νίκο Δένδια όταν συνομιλούσε με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Άγκυρα. Ο Τούρκος υπουργός διετύπωσε την απίστευτη απαίτηση να σταματήσει η Ελλάς να ομιλεί για την γενοκτονία των Ποντίων! Τότε η Άγκυρα δεν είχε ακόμη εισπράξει το χαστούκι της αναγνωρίσεως της γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και εκινείτο προληπτικώς όπως συνήθως πράττει απέναντι στην Ελλάδα. Η μεγαλύτερη έκπληξις όμως ήταν ότι το ζήτημα αυτό δεν ετέθη για πρώτη φορά. Ωστόσο τώρα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας το απέρριψε κατηγορηματικώς και αποστομωτικώς ώστε να διελυθεί οποιαδήποτε εντύπωση περί του αντιθέτου.

Ο Τσαβούσογλου είχε και κατά το παρελθόν θελήσει να επιβάλλει στην Ελλάδα να αποστεί της ιστορικής μνήμης και να διαγράψει ένα από τα πολλά εγκλήματα του οθωμανικού παρελθόντος της Τουρκίας.

Το ζήτημα είχε τεθεί στον Ευάγγελο Βενιζέλο, όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών και, το χειρότερο, είχε σχεδόν επέλθει συμφωνία. Αυτό που συνεζητείτο, δεν ήταν μόνον να σταματήσουν οι αναφορές στην γενοκτονία των Ποντίων, αλλά και να ποινικοποιηθούν. Να περιληφθούν στον λεγόμενο «αντιρατσιστικό νόμο» προκειμένου οι αναφορές στην σφαγή του ποντιακού ελληνισμού να καταστούν ποινικό αδίκημα και να διώκονται. Να θεωρείται «ρατσιστής» όποιος ομιλεί για την γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού.

Και τούτο την στιγμή κατά την οποία, η θυσία των Ποντίων αδελφών μας τιμάται κάθε χρόνο στις 19 Μαΐου δυνάμει ψηφίσματος της ελληνικής Βουλής του 1994.

Η απαίτησις όμως του Τσαβούσογλου ήταν και τότε ωμή, όπως είναι και σήμερα. Ίσως και να εμφανίσθηκε ενοχλημένος που η Ελλάς «έχει αργήσει» να ανταποκριθεί στην απαίτησή του. Και όταν του ετέθη το ζήτημα του ότι εκείνα τα εγκλήματα διεπράχθησαν από το κράτος των Οθωμανών και όχι από την σημερινή Τουρκία, ο Τσαβούσογλου ομίλησε για «συνέχεια του Κράτους». Κατά κλασσικό ανατολίτικο τρόπο η Άγκυρα, άλλοτε θεωρεί εαυτήν «νέο» κράτος 100 μόλις ετών, διαγράφοντας αυτά που δεν την βολεύουν και άλλοτε προβάλει το γεγονός ότι είναι «συνέχεια» της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Αυτό το τελευταίο συνήθως το πράττει προκειμένου να διεκδικήσει εδάφη τα οποία δεν της ανήκουν. Το έχει πράξει τόσο με την Μοσούλη και το βόρειο Ιράκ, όσο και για την βορειοανατολική Συρία.

Στην Ελλάδα, ευτυχώς τα τουρκικά σχέδια προσέκρουσαν στην σθεναρή αντίσταση του τότε Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά και σημαντικής μερίδος βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας. Το ζήτημα είχε τότε κινήσει ο βουλευτής της Β’ Θεσσαλονίκης Σάββας Αναστασιάδης που συσπείρωσε 40 συναδέλφους του μαζί με τους οποίους αντέδρασε αποτρέποντας την παράλογη τουρκική αξίωση.

Αυτό που θα πρέπει τώρα να μας απασχολήσει είναι το γεγονός ότι οι Τούρκοι επαναφέρουν το θέμα. Αποδεικνύει όχι μόνον το απύθμενο θράσος τους, αλλά και την επιμονή δια της οποίας θέλουν να περάσουν τις θέσεις τους. Επί της ουσίας θέλουν να ξεπεράσουν το εγκληματικό παρελθόν, είτε του οθωμανικού είτε του τουρκικού κράτους, δια της αποδοχής των πράξεών τους. Δεν επιδιώκουν ούτε την συγγνώμη για τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει κατά της ανθρωπότητος, ούτε την παραγραφή τους. Επιζητούν αποδοχή. Να παύσουν δηλαδή οι σφαγές, είτε των Ποντίων, είτε των Αρμενίων να θεωρούνται γενοκτονίες και να «υποβιβασθούν» σε απλά ιστορικά γεγονότα.

Με αυτόν τον στόχο, άπαξ και θέσουν ένα ζήτημα, άπαξ και ο συνομιλητής τους, έστω από αβρότητα δεν αντιδράσει, δεν τους απορρίψει, θεωρούν δεδομένο ότι η αποδοχή του έχει δρομολογηθεί. Χρόνια μετά την συζήτηση με τον Ευάγγελο Βενιζέλο θυμούνται και απαιτούν την αποδοχή της ιστορικής τους διαστρεβλώσεως όσον αφορά στην γενοκτονία των Ποντίων. Ένας λόγος ακόμη που κατέστησε επιβεβλημένη την απορριπτική απάντηση του Νίκου Δένδια στην Άγκυρα. Διαφορετικά ο Τσαβούσογλου μπορεί να «έδενε» ότι έχει θέσει ακόμη και ζήτημα Θράκης! Και κάτι τελευταίο. Αν είχαν περάσει οι απαιτήσεις Τσαβούσογλου να περιληφθούν στον λεγόμενο αντιρατσιστικό νόμο οι αναφορές στην γενοκτονία των Ποντίων, ίσως και εμείς οι ίδιοι να ευρισκόμασταν αυτή την στιγμή κατηγορούμενοι για τις θέσεις μας.

Πηγή: Εστία