Νέα Υόρκη - Φωτογραφίες: Δημήτρης Πανάγος
Την τρισχιλιόχρονη ιστορία των Ελλήνων στην γη του Πόντου, από τις πρώτες ελληνικές αποικίες στην παρευξείνια περιοχή μέχρι το βάρβαρο ξεριζωμό από τις πατρογονικές εστίες, την προσφυγιά, αλλά και τον σφαγιασμό 353.000 Ποντίων από το κίνημα των Νεοτούρκων, την περίοδο 1916 – 1923, αναδεικύει με τα πιο έντονα χρώματα η πολυθεματική έκθεση «Πόντος – Δικαίωμα στη Μνήμη» του ιστορικού Κωνσταντίνου Φωτιάδη, που ξεκίνησε το ταξίδι της στις Η.Π.Α. και τον Καναδά από το Δημαρχείο της πόλης Norwalk του Κονέκτικατ, στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Τα συγκλονιστικά ντοκουμέντα, άρθρα και συγγράμματα, αλλά και το σπάνιο φωτο-εποπτικό υλικό που συνέλεξε ο καθηγητής κ. Φωτιάδης κατά την μακρόχρονη έρευνά του στα αρχεία των υπουργείων Εξωτερικών της Ευρώπης, σε δημόσια και ιδιωτικά επιστημονικά κέντρα, σε ιδρύματα, προσφυγικούς συλλόγους και σωματεία, και σε προσωπικές συλλογές, αποτέλεσαν όχι μόνο τη βάση για τη συγγραφή του 14τομου έργου του με τίτλο «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου», που επίσης παρουσιάστηκε στην έκθεση, αλλά συνέθεσαν, παράλληλα, και μια εκπληκτική φωτο-ιστορία, η οποία με τη δύναμη της εικόνας βοηθά να διατηρηθεί άσβεστη η μνήμη.
Η έκθεση, απώτερος στόχος της οποίας είναι, σύμφωνα με τον κ. Φωτιάδη, «να προβληθεί κυρίως το θέμα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού», παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 20ου συνεδρίου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Αμερικής – Καναδά, οι εργασίες του οποίου διεξήχθησαν από τις 2- 4 Σεπτεμβρίου στο Norwalk και ολοκληρώθηκαν με την επανεκλογή του κ. Δημήτρη Μολοχίδη στην προεδρία της οργάνωσης.
Σε δηλώσεις του στη Greek News σχετικά με τον θέμα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας, ο κ. Φωτιάδης τόνισε ότι διαπιστώνει «μια ουσιαστική προσπάθεια από όλα τα ποντιακά σωματεία της Αμερικής». «Ευελπιστώ ότι είναι ελπιδοφόρα τα μηνύματα και πιστεύω ότι σύντομα θα έχουμε και εδώ στο χώρο της Αμερικής τη δικαίωση», είπε.
Αναφερόμενος στο ποντιακό στοιχείο στις ΗΠΑ ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, είπε χαρακτηριστικά ότι «το είδα αρκετά δυναμικό, ώριμο για να παίρνει ουσιαστικές αποφάσεις, όχι μόνο να κάνει χοροεσπερίδες. Τους είδα έντονα προβληματισμένους και με διάθεση να μάθουν την ιστορία και τον πολιτισμό των παππούδων τους.»
Κατά την ομιλία του στο συνέδριο με θέμα «Η Δύναμη της Μνήμης» ο κ. Φωτιάδης αντλώντας στοιχεία από ιστορικά ντοκουμέντα της εποχής, επισήμανε πόσο υψηλή θέση έχει το Ποντιακό ζήτημα στα αρχεία του Στέιτ Ντηπάρτμεντ, τονίζοντας την υποχρέωση όλων αυτό το υλικό να συγκεντρωθεί και να δημιουργηθεί ένα ερευνητικό κέντρο Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. «Είναι καλοί οι χοροί και τα τραγούδια, χάρη σ’ αυτά κρατηθήκαμε, αλλά αν θέλουμε να έχουμε ιστορία, θα πρέπει να αγωνιστούμε για την αναγνώριση της Γενοκτονίας», είπε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με άλλα στοιχεία που παρέθεσε, στις αρχές του 20ου αιώνα ζούσαν στις ΗΠΑ περίπου 40,000 Πόντιοι, ενώ λειτουργούσαν 52 αδελφότητες. Στο σημείο αυτό τόνισε ότι μπορούμε να βρούμε τις ρίζες μας και να ξαναγράψουμε την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού στην Αμερική, αρκεί και η νεολαία να είναι στο πλευρό μας.
Η έκθεση «Πόντος – Δικαίωμα στη Μνήμη» πρόκειται να παρουσιαστεί μέσα στα επόμενα χρόνια και σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ και του Καναδά, όπου υπάρχει Ελληνισμός, είπε στη Greek News ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας, κ. Μολοχίδης. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Μολοχίδης στην πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας και του Συλλόγου «Πόντος» να μεταφράσουν το λεύκωμα «PONTOS – Justice and Honor to Memory» και να το εκδώσουν, χάρη και στην ευγενική χορηγία του κ. Χρήστου Σπυρόπουλου, ο οποίος το αφιέρωσε «…στη μνήμη του πατέρα μου που η ζωή δεν του επέτρεψε να ριζώσει στην πατρίδα του, αλλά εκείνος φρόντισε να ριζώσει η πατρίδα του στην καρδιά του..».
Ξεκινώντας τη δεύτερη του θητεία ο κ. Μολοχίδης επισήμανε ότι ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί και πάλι στο τρίπτυχο «εκπαιδευτικά προγράμματα, νεολαία και αναγνώριση Ποντιακής γενοκτονίας». «Κάναμε κάποια βήματα και θέλουμε να ολοκληρώσουμε το έργο που ξεκινήσαμε», τόνισε.
Τον κ. Μολοχίδη πλαισιώνουν στο νέο Δ.Σ. που εκλέχθηκε την τελευταία μέρα του συνεδρίου οι εξής: Στάθης Μιχαηλίδης – αντιπρόεδρος, Κώστας Τσιλφίδης- γραμματέας αλληλογραφίας, Παναγιώτα Αναστασιάδου- Γραμματέας πρακτικών, Σοφία Μιχαηλίδου, – ταμίας, Μανώλης Ερμείδης – υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων, Παναγιώτης Ιωσηφίδης, υπεύθυνος Εθνικών Θεμάτων, Κυριάκος Παπαδόπουλος, υπεύθυνος πολιτιστικών εκδηλώσεων και Σοφία Βαρνασίδου, υπεύθυνη νεολαίας.
Το συνέδριο
Το φετινό συνέδριο που φιλοξενήθηκε από τον τοπικό σύλλογο του Κοννέκτικατ «Πόντος» και τον πρόεδρό του Γιώργο Τσιλφίδη, ήταν αφιερωμένο στον ένα αιώνα παρουσίας των Ποντίων στην πόλη του Norwalk, -επέτειος η οποία τιμήθηκε με παράλληλη έκθεση ιστορικού και φωτογραφικού υλικού στο Δημαρχείο -, καθώς και στα 30χρονα της Ομοσπονδίας που ιδρύθηκε στη Φιλαδέλφεια το Δεκέμβριο του 1980.
Στη διάρκεια, μάλιστα, του επίσημου δείπνου τιμήθηκαν τα τέσσερα ιδρυτικά σωματεία, «Ακρίται» Φιλαδέλφειας, Αδελφότητα Ποντίων Τορόντο «Παναγία Σουμελά», «Εύξεινος Πόντος» Μόντρεαλ και «Ποντιακή Εστία» Βοστώνης, καθώς και το πρώτο Δ.Σ. που απαρτιζόταν από τους κ.κ. Μιχάλη Μουρατίδη, Κωνσταντίνο Δανιηλίδη, Κωνσταντίνο Χιονίδη, Απόστολο Φετφατζίδη και Πρόδρομο Μπουϊκίδη.
Η επίσημη έναρξή έγινε μαζί με τα εγκαίνια της έκθεσης στο Δημαρχείο του Norwalk, παρουσία του Δημάρχου Ρίτσαρντ Μόσια, του δημοτικού συμβούλου Νικόλα Κυδή (Κυριακίδη) και της Γενικής Προξένου Αγης Μπαλτά, οι οποίοι και απηύθυναν χαιρετισμό, όπως και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Σωματείων Νέας Υόρκης, Ηλίας Τσεκερίδης, ενώ το συνέδριο ευλόγησε ο ιερατικώς προϊστάμενος του Αγίου Γεωργίου Norwalk, π. Νικόλαος Δασούρας. Συγκίνησε ερμηνεύοντας ένα ποντιακό τραγούδι η κ. Αλίκη Καγιαλόγλου, όπως και ο λυράρης Αντέμ Εκίζ από την Τραπεζούντα. Οι υποτροφίες της Παμποντιακής Ομοσπονδίας στη μνήμη του Αχιλλέα Τσιλφίδη απονεμήθηκαν στις φοιτήτριες Δέσποινα Πετρίδη και Παναγιώτα Τσιλφίδη. Ξεχώρισε επίσης η θεατρική παράσταση «Μαντέ ιν Ούσα» της Βασιλικής Τσανακτσίδου.
Το πρωί της προπερασμένης Κυριακής ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος προέστη στη Θεία Λειτουργία στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου, και τέλεσε μνημόσυνο για τα θύματα της Γενοκτονίας του Πόντου και Αρτοκλασία.
Μιλώντας στο εκκλησίασμα αναφέρθηκε και στο προσκύνημα του το Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο, συνοδεύοντας τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο. «Ποτέ δεν πάει χαμένο αίμα μαρτύρων και ηρώων, είναι το λίπασμα που δίνει στη γη τη δυνατότητα να παραγάγει καρπούς», επισήμανε, λίγο πριν ξεναγηθεί από τον κ. Φωτιάδη στην έκθεση «Πόντος – Δικαίωμα στη Μνήμη».
Πηγή: Greek News
Την τρισχιλιόχρονη ιστορία των Ελλήνων στην γη του Πόντου, από τις πρώτες ελληνικές αποικίες στην παρευξείνια περιοχή μέχρι το βάρβαρο ξεριζωμό από τις πατρογονικές εστίες, την προσφυγιά, αλλά και τον σφαγιασμό 353.000 Ποντίων από το κίνημα των Νεοτούρκων, την περίοδο 1916 – 1923, αναδεικύει με τα πιο έντονα χρώματα η πολυθεματική έκθεση «Πόντος – Δικαίωμα στη Μνήμη» του ιστορικού Κωνσταντίνου Φωτιάδη, που ξεκίνησε το ταξίδι της στις Η.Π.Α. και τον Καναδά από το Δημαρχείο της πόλης Norwalk του Κονέκτικατ, στις αρχές Σεπτεμβρίου.Τα συγκλονιστικά ντοκουμέντα, άρθρα και συγγράμματα, αλλά και το σπάνιο φωτο-εποπτικό υλικό που συνέλεξε ο καθηγητής κ. Φωτιάδης κατά την μακρόχρονη έρευνά του στα αρχεία των υπουργείων Εξωτερικών της Ευρώπης, σε δημόσια και ιδιωτικά επιστημονικά κέντρα, σε ιδρύματα, προσφυγικούς συλλόγους και σωματεία, και σε προσωπικές συλλογές, αποτέλεσαν όχι μόνο τη βάση για τη συγγραφή του 14τομου έργου του με τίτλο «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου», που επίσης παρουσιάστηκε στην έκθεση, αλλά συνέθεσαν, παράλληλα, και μια εκπληκτική φωτο-ιστορία, η οποία με τη δύναμη της εικόνας βοηθά να διατηρηθεί άσβεστη η μνήμη.
Η έκθεση, απώτερος στόχος της οποίας είναι, σύμφωνα με τον κ. Φωτιάδη, «να προβληθεί κυρίως το θέμα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού», παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 20ου συνεδρίου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Αμερικής – Καναδά, οι εργασίες του οποίου διεξήχθησαν από τις 2- 4 Σεπτεμβρίου στο Norwalk και ολοκληρώθηκαν με την επανεκλογή του κ. Δημήτρη Μολοχίδη στην προεδρία της οργάνωσης.
Σε δηλώσεις του στη Greek News σχετικά με τον θέμα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας, ο κ. Φωτιάδης τόνισε ότι διαπιστώνει «μια ουσιαστική προσπάθεια από όλα τα ποντιακά σωματεία της Αμερικής». «Ευελπιστώ ότι είναι ελπιδοφόρα τα μηνύματα και πιστεύω ότι σύντομα θα έχουμε και εδώ στο χώρο της Αμερικής τη δικαίωση», είπε.
Αναφερόμενος στο ποντιακό στοιχείο στις ΗΠΑ ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, είπε χαρακτηριστικά ότι «το είδα αρκετά δυναμικό, ώριμο για να παίρνει ουσιαστικές αποφάσεις, όχι μόνο να κάνει χοροεσπερίδες. Τους είδα έντονα προβληματισμένους και με διάθεση να μάθουν την ιστορία και τον πολιτισμό των παππούδων τους.»
Κατά την ομιλία του στο συνέδριο με θέμα «Η Δύναμη της Μνήμης» ο κ. Φωτιάδης αντλώντας στοιχεία από ιστορικά ντοκουμέντα της εποχής, επισήμανε πόσο υψηλή θέση έχει το Ποντιακό ζήτημα στα αρχεία του Στέιτ Ντηπάρτμεντ, τονίζοντας την υποχρέωση όλων αυτό το υλικό να συγκεντρωθεί και να δημιουργηθεί ένα ερευνητικό κέντρο Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. «Είναι καλοί οι χοροί και τα τραγούδια, χάρη σ’ αυτά κρατηθήκαμε, αλλά αν θέλουμε να έχουμε ιστορία, θα πρέπει να αγωνιστούμε για την αναγνώριση της Γενοκτονίας», είπε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με άλλα στοιχεία που παρέθεσε, στις αρχές του 20ου αιώνα ζούσαν στις ΗΠΑ περίπου 40,000 Πόντιοι, ενώ λειτουργούσαν 52 αδελφότητες. Στο σημείο αυτό τόνισε ότι μπορούμε να βρούμε τις ρίζες μας και να ξαναγράψουμε την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού στην Αμερική, αρκεί και η νεολαία να είναι στο πλευρό μας.
Η έκθεση «Πόντος – Δικαίωμα στη Μνήμη» πρόκειται να παρουσιαστεί μέσα στα επόμενα χρόνια και σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ και του Καναδά, όπου υπάρχει Ελληνισμός, είπε στη Greek News ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας, κ. Μολοχίδης. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Μολοχίδης στην πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας και του Συλλόγου «Πόντος» να μεταφράσουν το λεύκωμα «PONTOS – Justice and Honor to Memory» και να το εκδώσουν, χάρη και στην ευγενική χορηγία του κ. Χρήστου Σπυρόπουλου, ο οποίος το αφιέρωσε «…στη μνήμη του πατέρα μου που η ζωή δεν του επέτρεψε να ριζώσει στην πατρίδα του, αλλά εκείνος φρόντισε να ριζώσει η πατρίδα του στην καρδιά του..».
Ξεκινώντας τη δεύτερη του θητεία ο κ. Μολοχίδης επισήμανε ότι ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί και πάλι στο τρίπτυχο «εκπαιδευτικά προγράμματα, νεολαία και αναγνώριση Ποντιακής γενοκτονίας». «Κάναμε κάποια βήματα και θέλουμε να ολοκληρώσουμε το έργο που ξεκινήσαμε», τόνισε.
Τον κ. Μολοχίδη πλαισιώνουν στο νέο Δ.Σ. που εκλέχθηκε την τελευταία μέρα του συνεδρίου οι εξής: Στάθης Μιχαηλίδης – αντιπρόεδρος, Κώστας Τσιλφίδης- γραμματέας αλληλογραφίας, Παναγιώτα Αναστασιάδου- Γραμματέας πρακτικών, Σοφία Μιχαηλίδου, – ταμίας, Μανώλης Ερμείδης – υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων, Παναγιώτης Ιωσηφίδης, υπεύθυνος Εθνικών Θεμάτων, Κυριάκος Παπαδόπουλος, υπεύθυνος πολιτιστικών εκδηλώσεων και Σοφία Βαρνασίδου, υπεύθυνη νεολαίας.
Το συνέδριο
Το φετινό συνέδριο που φιλοξενήθηκε από τον τοπικό σύλλογο του Κοννέκτικατ «Πόντος» και τον πρόεδρό του Γιώργο Τσιλφίδη, ήταν αφιερωμένο στον ένα αιώνα παρουσίας των Ποντίων στην πόλη του Norwalk, -επέτειος η οποία τιμήθηκε με παράλληλη έκθεση ιστορικού και φωτογραφικού υλικού στο Δημαρχείο -, καθώς και στα 30χρονα της Ομοσπονδίας που ιδρύθηκε στη Φιλαδέλφεια το Δεκέμβριο του 1980.
Στη διάρκεια, μάλιστα, του επίσημου δείπνου τιμήθηκαν τα τέσσερα ιδρυτικά σωματεία, «Ακρίται» Φιλαδέλφειας, Αδελφότητα Ποντίων Τορόντο «Παναγία Σουμελά», «Εύξεινος Πόντος» Μόντρεαλ και «Ποντιακή Εστία» Βοστώνης, καθώς και το πρώτο Δ.Σ. που απαρτιζόταν από τους κ.κ. Μιχάλη Μουρατίδη, Κωνσταντίνο Δανιηλίδη, Κωνσταντίνο Χιονίδη, Απόστολο Φετφατζίδη και Πρόδρομο Μπουϊκίδη.
Η επίσημη έναρξή έγινε μαζί με τα εγκαίνια της έκθεσης στο Δημαρχείο του Norwalk, παρουσία του Δημάρχου Ρίτσαρντ Μόσια, του δημοτικού συμβούλου Νικόλα Κυδή (Κυριακίδη) και της Γενικής Προξένου Αγης Μπαλτά, οι οποίοι και απηύθυναν χαιρετισμό, όπως και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Σωματείων Νέας Υόρκης, Ηλίας Τσεκερίδης, ενώ το συνέδριο ευλόγησε ο ιερατικώς προϊστάμενος του Αγίου Γεωργίου Norwalk, π. Νικόλαος Δασούρας. Συγκίνησε ερμηνεύοντας ένα ποντιακό τραγούδι η κ. Αλίκη Καγιαλόγλου, όπως και ο λυράρης Αντέμ Εκίζ από την Τραπεζούντα. Οι υποτροφίες της Παμποντιακής Ομοσπονδίας στη μνήμη του Αχιλλέα Τσιλφίδη απονεμήθηκαν στις φοιτήτριες Δέσποινα Πετρίδη και Παναγιώτα Τσιλφίδη. Ξεχώρισε επίσης η θεατρική παράσταση «Μαντέ ιν Ούσα» της Βασιλικής Τσανακτσίδου.
Το πρωί της προπερασμένης Κυριακής ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος προέστη στη Θεία Λειτουργία στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου, και τέλεσε μνημόσυνο για τα θύματα της Γενοκτονίας του Πόντου και Αρτοκλασία.
Μιλώντας στο εκκλησίασμα αναφέρθηκε και στο προσκύνημα του το Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο, συνοδεύοντας τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο. «Ποτέ δεν πάει χαμένο αίμα μαρτύρων και ηρώων, είναι το λίπασμα που δίνει στη γη τη δυνατότητα να παραγάγει καρπούς», επισήμανε, λίγο πριν ξεναγηθεί από τον κ. Φωτιάδη στην έκθεση «Πόντος – Δικαίωμα στη Μνήμη».
Πηγή: Greek News