 |
| Δημοτικά τραγούδια και μελωδίες των Ελλήνων του Πόντου, παρουσίασε η ΕΠΜ |
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών στις 14 και 15 Δεκεμβρίου 2024 Διημερίδα με τίτλο «Καταγραφή δημοτικών τραγουδιών και μελωδιών των Ελλήνων του Πόντου» βασισμένη στις καταγραφές/συλλογές των Δημητρίου Κουτσογιαννόπουλου, Ξενοφώντα Άκογλου και Τριαντάφυλλου Γεωργιάδη.
Η προσφορά των συγκεκριμένων πνευματικών ανθρώπων, οι οποίοι συνέλεξαν και κατέγραψαν, με πενιχρά μέσα, ακόμη και χειρόγραφα, το πολύτιμο υλικό τους, στον Πόντο και κυρίως στην Ελλάδα, από τους πρόσφυγες πρώτης γενιάς, αναγνωρίστηκε από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της Ε.Π.Μ. Το 1977, μάλιστα, κυκλοφόρησε το Παράρτημα 9 του «Αρχείου Πόντου» με τον τίτλο «Μελωδίαι δημωδών ασμάτων και χορών των Ελλήνων του Πόντου» με συλλογές των: Δ. Κουτσογιαννόπουλου, Ξ. Άκογλου, Τρ. Γεωργιάδη.
Ως συνέχεια, η πραγματοποιηθείσα διημερίδα, με τις εμπεριστατωμένες εισηγήσεις σύγχρονων μελετητών/ερευνητών, ειδικών στην προσέγγιση των καταγραφών είτε αυτές σώζονται στην παρασημαντική της βυζαντινής μουσικής είτε στην παρασημαντική της ευρωπαϊκής μουσικής, συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη της αξίας των καταγραφών για το δημοτικό τραγούδι του Πόντου και τη σύνδεσή του με το Βυζάντιο.
Συγκεκριμένα:
Την πρώτη ημέρα, 14 Δεκεμβρίου 2024, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, μετά τον χαιρετισμό του Προέδρου Χρήστου Γαλανίδη, η συντονίστρια της διημερίδας Γεωργία Η. Χαριτίδου, Γεν. Γραμματέας της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών και Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί», προλόγισε την εκδήλωση και έδωσε τον λόγο στους διακεκριμένους ομιλητές της εκδήλωσης:
Πρώτος μίλησε (διαδικτυακά) ο Δρ Παύλος Γαϊτανίδης (Μουσικολόγος) με θέμα «Η συνεισφορά του Τρ. Γεωργιάδη, του Δημ. Κουτσογιαννόπουλου και του Ξεν. Άκογλου στην έρευνα και αποτύπωση των μελωδιών της παραδοσιακής μουσικής των Ελλήνων του Πόντου» και έκανε προτάσεις προς τους νέους για ενασχόληση με τη μουσική.
Στη συνέχεια, ο Ιωάννης Μιχαηλίδης, (Μ.Α. Εθνομουσικολογίας), μελετητής της προσωπικότητας του Ξ. Άκογλου και της προσφοράς του, ανέπτυξε το θέμα «Η μουσική παράδοση των Κοτυώρων από τις συλλογές του Ξεν. Άκογλου».
Ο Παύλος Τσακαλίδης, (Δρ Μουσικής, Μαέστρος, Μουσικοσυνθέτης με θέμα «Η συμβολή του Δημ. Κουτσογιαννόπουλου στην καταγραφή της ποντιακής δημοτικής μουσικής») παρουσίασε (διαδικτυακά) με συγκεκριμένες λεπτομέρειες το έργο του Δ. Κουτσογιαννόπουλου κάνοντας αναφορές ακόμη και στις αντιπαραθέσεις που προκάλεσε.
Ο Ιωάννης Παγκοζίδης, (Ερευνητής‒Μουσικός, με θέμα «Η αξία της καταγραφής των δημοτικών τραγουδιών του Πόντου») κατέθεσε τον γόνιμο προβληματισμό του για την αξιοπιστία των καταγραφών. Ακολούθησε ο Ιωάννης Χατζηελευθερίου, (Πολιτικός Μηχανικός, Μουσικός Παραγωγός) με θέμα «Τα ακριτικά και τα λοιπά δημώδη άσματα ως γέφυρα ελληνισμού και η αξία των καταγραφών τους. Προβολή βίντεο». Με την ομιλία του και το βίντεο που έδειξε ένωσε αναφερόμενος στο δημοτικό τραγούδι όχι μόνο φιλολόγους και μηχανικούς αλλά και όλον τον ελληνισμό με τη μουσική.
Ο επόμενος ομιλητής, ο Βασίλειος Πολατίδης, (Μουσικός, Ερευνητής Ποντιακής Λαογραφίας, Ιεροψάλτης, με θέμα «Παραλλαγές ακριτικών δημωδών ασμάτων του Πόντου κατά τον Τρ. Γεωργιάδη») διαδικτυακά παρουσίασε σε βίντεο τις παραλλαγές συγκεκριμένων τραγουδιών, όπως αποδίδονται με βάση καταγραφές του Τρ. Γεωργιάδη και η παραδοσιακή ποντιακή μουσική συνεπήρε τους ακροατές.
Τέλος, η Ροζαλία Ελευθεριάδου, Υποψ. δρ Μουσικολογίας, Μουσικός, η οποία είχε και την ιδέα για αφιέρωμα στη μουσική και βοήθησε σημαντικά στην οργάνωση της εκδήλωσης, κατέθεσε την εισήγησή της (την διάβασε, λόγω ασθενείας της, ο Γιάννης Χατζηελευθερίου) με θέμα «Η πρόσληψη του κοσμοπολιτισμού στον Εύξεινο Πόντο όπως αποτυπώνεται στο έργο του Τρ. Γεωργιάδη και του Δημ. Κουτσογιαννόπουλου» και πρόσθεσε με τη μελέτη της μια ακόμη ενδιαφέρουσα πλευρά της προσφοράς των δύο προσωπικοτήτων.
Τη δεύτερη ημέρα, 15 Δεκεμβρίου 2024, στη φιλόξενη αίθουσα του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται - Κομνηνοί», με τον οποίο Σύλλογο η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών διατηρεί στενούς δεσμούς συνεργασίας, μετά την ομιλία του Προέδρου του Συλλόγου Θεόφιλου Καστανίδη, ο οποίος με τίτλο εισήγησης «Δημήτρης Κουτσογιαννόπουλος και Ξενοφών Άκογλους - Η δράση τους στο Σύλλογο Ποντίων "Αργοναύται - Κομνηνοί"» ανέδειξε τη σύνδεση του Συλλόγου με τους καταγραφείς, οι παρευρισκόμενοι απόλαυσαν μελωδίες βασισμένες στις συλλογές τους.
Το δημοτικό τραγούδι, με τις εισηγήσεις και τις μελωδίες των δύο ημερών, με γνήσιο, αυθεντικό τρόπο, συνέδεσε τους συμμετέχοντες με την παράδοση των προγόνων μας, τις αντιλήψεις τους, τα συναισθήματά τους, την ιστορία τους, τον πολιτισμό τους.
Τις διήμερες εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους, ο Αρχιμανδρίτης π. Νικόλαος Κλάδης, Προϊστάμενος Ιερού Ναού Αγ. Νικολάου Καλλιθέας, ως εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου, ο Χρήστος Γεωργιάδης, Γεν. Γραμματέας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων, εκπρόσωποι συλλόγων και πλήθος κόσμου.