Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2025

Το 1ο φεστιβάλ αφιερωμένο στον οξύαυλο

Το 1ο φεστιβάλ αφιερωμένο στον οξύαυλο
Το 1ο φεστιβάλ αφιερωμένο στον οξύαυλο

Η κλασσική μουσική μπορεί να περηφανεύεται για το Όμποε, γαλλική εφεύρεση του 17ου αιώνα, αλλά όλοι ξεχνούν την προέλευσή του από τον ομηρικό οξύαυλο. Καταφέρνει να μιλά σε κάθε Έλληνα ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη καταγωγή του.

«Ακούγοντας αυτούς τους ήχους αναβιώνει η ψυχή του Έλληνα», λέει ο κ. Γιώργος Πουλαντσακλής, μουσικός υπεύθυνος Μουσικού Εργαστηρίου Συλλόγου Ποντίων Σταυρούπολης "Ακρίτες του Πόντου", αναφερόμενος στο 1ο φεστιβάλ Ποντιακού ζουρνά που πραγματοποιείται στην Πολίχνη της Θεσσαλονίκης. Στόχος της διοργάνωσης είναι να μάθουν οι νέοι, οι οποίοι επιδεικνύουν μεγάλο ενδιαφέρον για αυτό το αρχαίο όργανο, αλλά και να γίνει ένα αφιέρωμα στους παλαιότερους, που διατήρησαν την μνήμη του ποντιακού ηχοχρώματος και όσα την συνοδεύουν.

Το 1ο φεστιβάλ αφιερωμένο στον οξύαυλο

Ένα μουσικό όργανο που κυριαρχεί σε όλον τον Πόντο, με τα ιδιαίτερα χρώματα των ήχων να ακούγονται από την εσχατιά της Μαύρης θάλασσας έως τα μικρά χωριά της ελληνικής επικράτειας.

Ο οξύαλος/ζουρνάς τον οποίο «διδάσκονται 28 νέα παιδιά στο μουσικό εργαστήρι, μπορεί να ταιριάξει με όλα τα όργανα» και αυτό έχει αποδειχθεί διαχρονικά.

Το 1ο φεστιβάλ αφιερωμένο στον οξύαυλο

Ήχοι που ξεχύνονται από τις ακτές της Τραπεζούντας, σκαρφαλώνουν πάνω από τους απόκρημνους βράχους και διαχέονται στις μικρές πεδιάδες ανάμεσα στα βουνά, προκαλώντας συγκίνηση και ένταση. Ο πρόδρομος του μεσαιωνικού αυλού και του νεότερου όμποε.

Η 3η Συμφωνία του Μπετόβεν, η 4η του Τσαϊκόφσκι τα Κοντσέρτα για όμποε του Μότσαρτ, του Βιβάλντι και του Στράους, είναι οι μικρές οάσεις στην έρημο του πεζού βίου. Ποιος δεν έχει καθηλωθεί από την μουσική του Έννιο Μορικόνε ακούγοντας το όμποε που ακούγεται με φόντο τους καταρράκτες της Παραγουάης, στην ταινία «Η Αποστολή»; Ήχος που αντιστοιχεί σε ένα αρχαίο όργανο το οποίο μπορεί να εκφράσει την σκέψη ενός ιθαγενούς στα βάθη του Αμαζονίου ή ενός ακρίτα του Πόντου.

 

Η συγκίνηση πατά πάνω στις νότες και στις λέξεις. Ακόμη και η λέξη “hautbois” (high-wood) στα γαλλικά, σημαίνει ξύλο με υψηλό ή δυνατό ήχο, ΟΞΥΗΧΟΣ. Εξελισσόμενο το “Ουμπουα”, έγινε όμποε, το οποίο περιέργως οι σύγχρονοι Έλληνες αποκαλούν ζουρνά. Λέξη μεταγενέστερη χρονικά, περίπου 14 αιώνες, δανεική από τα περσικά (surna) sur “σάλπιγγα” + nay “καλάμι” και οικειοποιημένη από τα τουρκικά. Οι ρίζες της παράδοσης, πέρα από τους ήχους, υπάρχουν κυρίως στις λέξεις και μαζί με αυτές χάνονται.

Πηγή: ΕΡΤ