Η Αδελφότητα Κρωμναίων Καλαμαριάς αναβιώνει και φέτος το πανάρχαιο «Ταφικό Έθιμο». Την Κυριακή 4 Μαΐου 2008 και ώρα 11:00 π.μ. καλεί όλους τους ποντιακής καταγωγής Καλαμαριώτες να συναντηθούν στα Δημοτικά Κοιμητήρια της Καλαμαριάς για την αναβίωση του Εθίμου, ως φόρο τιμής στις πρώτες γενιές των προσφύγων.
Με το γεύμα προς τιμή των νεκρών οι Πόντιοι πίστευαν ότι ο ψυχές των νεκρών ανεβαίνουν στον επίγειο κόσμο από τον Άδη την ημέρα της Ανάστασης, για να παραμείνουν ως την ημέρα του Αγίου Πνεύματος.
Δεκάδες γυναίκες και φέτος αφού ετοιμάσουν από νωρίς το πρωί διάφορους μεζέδες, τσουρέκια και κόκκινα αυγά, μετά το τέλος της λειτουργίας θα κατευθυνθούν στους τάφους των συγγενών τους. Εκεί, θα απλώσουν τραπεζομάντιλα και θα μοιράσουν μεζέδες σε γνωστούς και αγνώστους.
Το Έθιμο αυτό ανήκει στον μακρύ κατάλογο των ελληνικών πασχαλινών εθίμων όπως τα γνωστά κόκκινα αβγά, κουλούρια, τσουρέκια, το σουβλιστό αρνί, τα κάλαντα του Λαζάρου. Στην ευρύτερη περιοχή κυρίως της Τραπεζούντας του Πόντου την Κυριακή του Θωμά διοργανώνονταν στα κοιμητήρια των χωριών και των κωμοπόλεων γεύμα προς τιμή των νεκρών. Οι Έλληνες του Πόντου φρόντιζαν για τη διευθέτηση τυχόν οικονομικών εκκρεμοτήτων συγγενικών προσώπων τους προς τρίτους, αλλά και για την οικονομική και ηθική στήριξη των οικογενιών των εκλιπόντων. Επισκέπτονταν βέβαια πολλές φορές το χρόνο τα κοιμητήρια και αντάλλαζαν κεράσματα με τους παρευρισκόμενους. Τα κοιμητήρια ήταν πάντα περιποιημένα και κοσμούνταν συνήθως με αγαπημένα αντικείμενα των νεκρών.
Η ιδιαίτερη σημασία των Δημοτικών Κοιμητηρίων Καλαμαριάς
Τα Κοιμητήρια του Δήμου Καλαμαριάς, τα «μνήματα», αποτελούν για τους προσφυγικής καταγωγής Καλαμαριώτες, ένα τόπο ιδιαίτερης σημασίας. Εδώ είναι θαμμένοι οι πρόσφυγες πόντιοι που εγκατέλειψαν βίαια την Πατρίδα και μετά από άπειρες δυσκολίες κατόρθωσαν να προσφέρουν στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της Ελλάδας όπου έζησαν το υπόλοιπο της ζωής της. Πέθαναν στην νέα Πατρίδα όντας αθεράπευτοι νοσταλγοί του Πόντου.
Στα «μνήματα» της Καλαμαριάς βρίσκονται οι τάφοι σημαντικών προσωπικοτήτων του Ποντιακού Ελληνισμού, αφού στον προσφυγικό αυτό συνοικισμό εγκαταστάθηκαν από το 1923 Πόντιοι από την περιοχή της Τραπεζούντας και του Καυκάσου:
● Χατζηπαναγιωτίδης Παναγιώτης από την Κρώμνη, μεγάλος Ευεργέτης της Ελληνικής Κοινότητας της Τραπεζούντας
● Οικονομίδης Νικόλαος (ιερέας) από την Κρώμνη, ο παπάς των φτωχών - ο ιερέας με το ένα ράσο
● Μουσικίδης Ζαχαρίας από την Κρώμνη, επανιδρυτής της Αδελφότητας Κρωμναίων στην Καλαμαριά
● Πασαλίδης Ιωάννης από την Σάντα, γιατρός και πολιτικός Πρόεδρος της Ε.Δ.Α.
● Πετρίδης Σταύρος από την Ματσούκα, ο σημαντικότερος λυράρης στον Πόντο και στην Ελλάδα.
Με το γεύμα προς τιμή των νεκρών οι Πόντιοι πίστευαν ότι ο ψυχές των νεκρών ανεβαίνουν στον επίγειο κόσμο από τον Άδη την ημέρα της Ανάστασης, για να παραμείνουν ως την ημέρα του Αγίου Πνεύματος.
Δεκάδες γυναίκες και φέτος αφού ετοιμάσουν από νωρίς το πρωί διάφορους μεζέδες, τσουρέκια και κόκκινα αυγά, μετά το τέλος της λειτουργίας θα κατευθυνθούν στους τάφους των συγγενών τους. Εκεί, θα απλώσουν τραπεζομάντιλα και θα μοιράσουν μεζέδες σε γνωστούς και αγνώστους.
Το Έθιμο αυτό ανήκει στον μακρύ κατάλογο των ελληνικών πασχαλινών εθίμων όπως τα γνωστά κόκκινα αβγά, κουλούρια, τσουρέκια, το σουβλιστό αρνί, τα κάλαντα του Λαζάρου. Στην ευρύτερη περιοχή κυρίως της Τραπεζούντας του Πόντου την Κυριακή του Θωμά διοργανώνονταν στα κοιμητήρια των χωριών και των κωμοπόλεων γεύμα προς τιμή των νεκρών. Οι Έλληνες του Πόντου φρόντιζαν για τη διευθέτηση τυχόν οικονομικών εκκρεμοτήτων συγγενικών προσώπων τους προς τρίτους, αλλά και για την οικονομική και ηθική στήριξη των οικογενιών των εκλιπόντων. Επισκέπτονταν βέβαια πολλές φορές το χρόνο τα κοιμητήρια και αντάλλαζαν κεράσματα με τους παρευρισκόμενους. Τα κοιμητήρια ήταν πάντα περιποιημένα και κοσμούνταν συνήθως με αγαπημένα αντικείμενα των νεκρών.
Η ιδιαίτερη σημασία των Δημοτικών Κοιμητηρίων Καλαμαριάς
Τα Κοιμητήρια του Δήμου Καλαμαριάς, τα «μνήματα», αποτελούν για τους προσφυγικής καταγωγής Καλαμαριώτες, ένα τόπο ιδιαίτερης σημασίας. Εδώ είναι θαμμένοι οι πρόσφυγες πόντιοι που εγκατέλειψαν βίαια την Πατρίδα και μετά από άπειρες δυσκολίες κατόρθωσαν να προσφέρουν στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της Ελλάδας όπου έζησαν το υπόλοιπο της ζωής της. Πέθαναν στην νέα Πατρίδα όντας αθεράπευτοι νοσταλγοί του Πόντου.
Στα «μνήματα» της Καλαμαριάς βρίσκονται οι τάφοι σημαντικών προσωπικοτήτων του Ποντιακού Ελληνισμού, αφού στον προσφυγικό αυτό συνοικισμό εγκαταστάθηκαν από το 1923 Πόντιοι από την περιοχή της Τραπεζούντας και του Καυκάσου:
● Χατζηπαναγιωτίδης Παναγιώτης από την Κρώμνη, μεγάλος Ευεργέτης της Ελληνικής Κοινότητας της Τραπεζούντας
● Οικονομίδης Νικόλαος (ιερέας) από την Κρώμνη, ο παπάς των φτωχών - ο ιερέας με το ένα ράσο
● Μουσικίδης Ζαχαρίας από την Κρώμνη, επανιδρυτής της Αδελφότητας Κρωμναίων στην Καλαμαριά
● Πασαλίδης Ιωάννης από την Σάντα, γιατρός και πολιτικός Πρόεδρος της Ε.Δ.Α.
● Πετρίδης Σταύρος από την Ματσούκα, ο σημαντικότερος λυράρης στον Πόντο και στην Ελλάδα.
ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΚΡΩΜΝΑΙΩΝ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ
Πουλαντζάκη 40
Τ.Κ 55131
Καλαμαριά
Τηλ. 2310417690, 2310417197
Fax 2310417197
www.kromnaioi.gr
info@kromnaioi.gr