Θετικός ο απολογισμός των εκδηλώσεων «Παρακάθ’ κι αροθυμίας» που διοργανώνει κάθε χρόνο ο Σύλλογος Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς» με αφορμή τον εορτασμό του ξωκλησιού της Αγίας Μαρίνας. Οι εκδηλώσεις που ξεκίνησαν πριν είκοσι χρόνια με επίκεντρο το ξωκλήσι, χωρίς να χάνουν τον αρχικό τους στόχο έχουν μετεξελιχθεί σε εκδηλώσεις μνήμης και καταγραφής της ιστορίας του οικισμού και όχι μόνον.
«Μόνο ευχαριστημένοι θα μπορούσαμε να είμαστε από τις εκδηλώσεις της Αγίας Μαρίνας και από άποψη προσέλευσης του κόσμου όλες τις ημέρες, μάλιστα πολύ περισσότερο θα έλεγα απ’ ό,τι φιλοδοξούσαμε, αλλά και από τον αντίκτυπο που είχε όσον αφορά στην ικανοποίηση του κόσμου για όλες τις βραδιές. Εκείνο που θα έλεγα ότι έμεινε περισσότερο ήταν το γέλιο που τους χαρίσαμε και αυτός ήταν και ο στόχος και μέσα από τη βραδιά με τα ποντιακά ανέκδοτα, αλλά και μέσα από το θεατρικό το οποίο παρουσιάσαμε στο 8ο Συναπάντημα Θρυλοριωτών με το οποίο κλείσαμε τις εκδηλώσεις μας. Χαρίσαμε γέλιο που μόνο οι πόντιοι ξέρουν να χαρίζουν», τονίζει η πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Θρυλορίου κ. Χρύσα Μαυρίδου, ενώ τονίζει την παρουσία επισήμων όπως αυτή του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών κ. Στυλιανίδη, του περιφερειάρχη κ. Σταμάτη, του δημάρχου Κομοτηνής κ. Κοτσάκη, αλλά και δημοτικών και νομαρχιακών συμβούλων.
Οι εκδηλώσεις «ενηλικιώνονται»
Είκοσι χρόνια περίπου εκδηλώσεις «Παρακάθ’ κι αροθυμίας» και θα μπορούσε να πει κάποιος ότι οι εκδηλώσεις «ενηλικιώνονται». «Αν σκεφτούμε το πώς ξεκίνησαν οι εκδηλώσεις και ποιες ήταν οι προθέσεις μας πριν μια εικοσαετία περίπου θα μπορούσαμε να το πούμε αυτό. Ήμασταν τότε μικρά παιδιά, εικοσάχρονα, όταν σκεφθήκαμε να φέρουμε τον κόσμο στο ξωκλήσι και να αναβιώσουμε τις παιδικές μας μνήμες από το πανηγύρι που γινόταν. Από τότε μέχρι σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει και έχουν πάρει τελείως διαφορετική μορφή και άλλο δρόμο και σκοπό. Πλέον στόχος μας είναι, και μάλιστα θα έλεγα ασυνείδητα οδηγηθήκαμε προς τα εκεί, οι εκδηλώσεις να γίνουν μνήμης που αναδεικνύουν την ποντιακή παράδοση και την παράδοση του χωριού σε όλες τις μορφές. Χορός, τραγούδι, θέατρο, φαγητό. Οι διαλέξεις που γίνονται, οι προσωπικότητες που επισκέπτονται το χωριό, οι καταγραφές που γίνονται, ιστορικές και λαογραφικές, μέσα από το πρόγραμμα που έχουμε ξεκινήσει πριν τρία χρόνια, κομμάτι – κομμάτι καταφέρνουν να συμπληρώσουν το παζλ της ιστορίας του χωριού μας. Νομίζω ότι είναι μια ολική στροφή και αυτό μας ικανοποιεί πολύ».
Καθολική η συμμετοχή των κατοίκων του οικισμού
Η αποδοχή του κόσμου κάθε χρόνου μεγαλώνει, το ίδιο και η ευχαρίστησή του. «Ίσως γιατί και εμείς ωριμάσαμε, αλλά και ο στόχος μας. Τώρα πια λέμε ότι φέραμε τον κόσμο στο ξωκλήσι άρα πρέπει να του δώσουμε άλλα πράγματα. Αναγκάζεσαι και οδηγείσαι προς τα εκεί και είναι πολύ ευχάριστη εξέλιξη. Βέβαια, αυτό απαιτεί πάρα πολλή δουλειά και αυτό το λέω με έμφαση, γιατί κάνοντας τον απολογισμό βλέπουμε ότι πολύς κόσμος απασχολείται για να γίνουν όλα αυτά. Τα παιδιά συμμετέχουν για τις προσκλήσεις, τις αφισοκολλήσεις, για να μαζέψουν δώρα, γενικά θα έλεγα ότι συμμετέχουν σε όλες τις διαδικασίες από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο, οι γυναίκες μαγειρεύουν, κινητοποιείται σχεδόν όλο το χωριό για να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα. Προσωπικά οφείλω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» από τον πιο μικρό κάτοικο μέχρι τον πιο μεγάλο, έστω κι αν μετακίνησε μια καρέκλα, πέρα από το Δ.Σ. που τρέχει για την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων, αλλά και για τους χορηγούς. Δεν θα μιλήσω για τους φορείς, των οποίων με το πέρασμα των χρόνων η εμπιστοσύνη προς το σύλλογο μεγαλώνει και η προσφορά τους είναι πιο ουσιαστική και βρίσκονται πιο κοντά μας. Αντιλαμβάνονται ότι αυτό που κάνουμε είναι μια γιορτή πολιτισμού, είναι εκδηλώσεις που έχουν κερδίσει το ενδιαφέρον όχι μόνο των Θρυλοριωτών ή του νομού μας αλλά είναι εκδηλώσεις που έχουν κερδίσει το ενδιαφέρον όλης της Ελλάδας κρίνοντας από την ανταπόκριση που υπήρξε. Όλα αυτά είναι θετικά και αποδεικνύουν ότι οι εκδηλώσεις της Αγίας Μαρίνας μπορούν να φέρουν κόσμο τουρισμό στην περιοχή», τονίζει η Χρύσα Μαυρίδου.
Σημαντικά τα στοιχεία για την ιστορία της περιοχής
«Η βραδιά με τα ποντιακά ανέκδοτα κέρδισε το ενδιαφέρον του κόσμου για πρώτη φορά και αυτό έχει καταγραφεί με το λόγο μας. Πραγματικά και με την ομιλία του Αντώνη Παυλίδη δόθηκε η διάσταση που έπρεπε στο ποντιακό ανέκδοτο και τι σημαίνει για ένα λαό να αυτοσαρκάζεται και να διακωμωδεί ακόμη και τις τραγικές του στιγμές και να έχει το θάρρος να επιδεικνύει τα στραβά του. Ο Ξενοφών Σοφιανίδης και ο Πλούταρχος Κανανίδης έδωσαν θα έλεγα ρεσιτάλ με τα παραδοσιακά ποντιακά ανέκδοτα μιλώντας στη γλώσσα μας με λέξεις που πλέον έχουν ξεχασθεί. Αυτό όλο το υλικό θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Παμποντιακής, γιατί η αγωνία μας δεν είναι μόνο στην καταγραφή, αλλά και στη διάσωση της προφοράς και όλων αυτών των λέξεων. Θα κάνουμε και αυτή την προσπάθεια γιατί πλέον δεν μιλάμε ποντιακά όπως θα έπρεπε να τα μιλάμε.
Το ποντιακό θέατρο του Σάββα Σαλπιγγίδη, του οποίου το σενάριο ήταν ένα στοίχημα και νομίζω ότι το κέρδισε αν σκεφθούμε την ανταπόκριση του κόσμου, περίπου τετρακόσια άτομα παρακολούθησαν την παράσταση και γέλασαν με την ψυχή τους. Είναι ένα σύγχρονο έργο που άγγιξε και πέρασε πολλά μηνύματα στον κόσμο.
Επίσης, να επικεντρωθώ στο αφιέρωμα στο Συνεταιρισμό. Βρισκόμασταν στο παρά πέντε για να χαθούν όλα αυτά τα στοιχεία και έτσι κατορθώσαμε να διασώσουμε ένα κομμάτι της ιστορίας του χωριού μας που δεν αφορά όμως μόνο το χωριό αλλά έχουμε πολλά στοιχεία της αγροτικής ζωής και της προσφυγιάς της περιόδου εκείνης. Ελπίζω να είμαστε γεροί και να βγάλουμε και άλλα τεύχη τις επόμενες Αγίες Μαρίνες, να βρούμε και άλλα στοιχεία που θα αποτελέσουν στοιχεία για πανεπιστημιακή έρευνα. Να τονίσω ότι ο Μανώλης Σέργης περιμένει τα στοιχεία αυτά γιατί γράφει ήδη το βιβλίο για το Θρυλόριο. Το αφιέρωμα στο συνεταιρισμό και στη συνεταιριστική ιδέα θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό, αν κρίνω και από τα λόγια του προέδρου της Ένωσης κ. Νίκου Σκοπιανού που θεώρησε εξαιρετική αυτή την προσπάθεια και θα χρησιμοποιήσει τα στοιχεία μας σε μια προσπάθεια που επιχειρεί, από ό,τι είπε, για την ΕΑΣ Ροδόπης και να κάνει κάτι ανάλογο και μάλιστα σε μια εποχή που η συνεταιριστική ιδέα τείνει να εκλείψει όταν οι άνθρωποι της προσφυγιάς την δεκαετία του 1920 μέσα σε όλα τους τα προβλήματα σε όλη την τραγωδία κατάφεραν να εργαστούν συλλογικά και να έχουν αποτελέσματα».
Μελλοντικοί στόχοι του Συλλόγου
Στο πλαίσιο των μελλοντικών σχεδίων του Συλλόγου είναι η διάσωση και καταγραφή ποντιακών παραμυθιών πάντα όμως αναφορικά με τη διάσωση της ποντιακής διαλέκτου. «Πιστεύω ότι η βραδιά με τα ποντιακά ανέκδοτα, και μετά από πρόταση του Σάββα του Σαλπιγγίδη, θα θεσμοθετηθεί όπως έχουμε θεσμοθετήσει και άλλες. Συγχρόνως όμως θα έχουμε και καταγραφή της ποντιακής διαλέκτου οπότε εντάσσεται σε όλη αυτή την προσπάθεια να εντάξουμε και το ποντιακό θέατρο όπου συμμετέχουν και παιδιά και αξίζει πιστεύω να τονίσουμε αυτό που θέλουμε να κάνουμε. Έχουμε καταγράψει δύο ποντιακά παραμύθια του Θρυλορίου. Αυτά, μετά από συζήτηση με τη Χρύσα Χειμωνίδου, -που έχει κάνει μια εξαιρετική καταγραφή με ποντιακά παραμύθια με εξαιρετική βυζαντινή εικονογράφηση, και εμείς τις στείλαμε κάποια, -σκεφτόμαστε αυτά τα δύο και με τον Κώστα Ζοροφίδη με τα άπταιστα ποντιακά του να μπορέσουμε να τα διηγούμαστε στην ποντιακή διάλεκτο για να σώσουμε και την προφορά μας. Περιμένουμε το πρόγραμμα leader για να κάνουμε αυτή τη δουλειά και είμαστε στην αναζήτηση και άλλων ποντιακών παραμυθιών όπου μέσα από αυτά και θα έχουμε τον γραπτό λόγο, αλλά και τον προφορικό. Γιατί θα χαθεί η προφορά όπως χάθηκε και η αρχαία ελληνική γλώσσα. Αυτήν την αγωνία θα προσπαθήσουμε να την καταλαγιάσουμε μέσα από αυτές τις καταγραφές και τα ποντιακά παραμύθια είναι ένας από τους στόχους με ευρύτερο στόχο τη διάσωση της ποντιακής διαλέκτου».
Πηγή: "Παρατηρητής της Θράκης" 28-07-2009