Στη μέση ο νεαρός τότε λυράρης και τραγουδιστής Σταύρης Πετρίδης. Στα δεξιά ο Νάνον τη Μοσκώφ και από πίσω του ο Λάμπον ο Στεφανίδης. Στα αριστερά ο Παύλον ο Στεφανίδης και από πίσω του ο Τριαντάφυλλον ο Παπαδόπουλον.
της Μυροφόρας Ευσταθιάδου
Έτσι συμβαίνει με τα πρόσωπα κοινής αποδοχής. Όπως ο Όμηρος, όπως ο Θεόκριτος. Διεκδικούνται από πολλές περιοχές.
Ο Σταύρης γεννήθηκε στο Φαντάκ Τραπεζούντας το 1896. Ο ξεριζωμός τον βρίσκει ήδη ξακουστό λυράρη κι ας ήταν μόνο 26 ετών. Είχε ζυμωθεί μουσικά στα σοκάκια της Τραπεζούντας και το τραγούδι του το άκουσαν τα βουνά του Πόντου. Το άκουσαν και οι Τούρκοι και συγκλονίστηκαν.
Εμέν΄Κρωμέτε λέγνε με κι εγώ Κρωμέτες ΄κ είμαι Τ΄οσπιτόπο μ΄σην Όλασαν και Φαντακέτες είμαι.
Ερχόμενος στην Ελλάδα εγκαθίσταται στην Καλαμαριά. Σε κάθε γλέντι ο Σταύρης πρωταγωνιστεί. Γυρίζει με τη λύρα του σχεδόν όλη τη Μακεδονία. Στην Καλαμαριά, καταργεί τις ώρες κοινής ησυχίας και δεκάδες είναι οι Πόντιοι που περιγράφουν τη μελωδική λύρα του ξημερώματα στους δρόμους της. Κι όταν έρχονται στη Θεσσαλονίκη Πόντιοι πρόσφυγες του Εμφυλίου από τα χωριά του Κιλκίς, τους επισκέπτεται συχνά στο Καραβάν- Σαράι (νυν Δημαρχείο Θεσσαλονίκης) για να απαλύνει τον πόνο τους. Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης μεταβάλλονται, έστω για λίγο, σε μια θύμηση των γλεντιών της πατρίδας, σε μια ψευδαίσθηση κουράγιου και ελπίδας.
Ο Σταύρης είχε φανατικούς οπαδούς και πιστούς φίλους. Ακόμη και οι παρεξηγήσεις που προέκυπταν πάνω στο γλέντι, κατέληγαν σε ενδυνάμωση της φιλίας. Τρανό παράδειγμα η παρεξήγηση με τον Κεσαρίδη στην Καλαμαριά. Μετά από αρκετό διάστημα, ο Σταύρης δεν άντεξε να μη μιλά με τον αδελφικό του φίλο και πήγε ξημερώματα έξω από το φούρνο του.
Έπαιξε λύρα και τραγούδησε:
Τρία μήνας εδέβανε κι εγώ πα…αρ΄ξαν΄έρθα Άνοιξον βάλον με απέσ΄, πολλα επουγαλεύτα!
Ο Κεσαρίδης στο άκουσμα του Σταύρη λύγισε, όπως λύγιζε κάθε φορά που αναφερόταν σ΄ αυτόν. Λύγισε και στο άκουσμα του θανάτου του αρχές του 1949, στην Καλαμαριά. Η μοίρα, ίσως και ο προορισμός του καλλιτέχνη είναι τα ξενύχτια και οι καταχρήσεις. Το νήμα, όμως, της ζωής πολλές φορές δεν αντέχει σ΄ αυτά.
Το άκουσμα της λύρας του Σταύρη έχει γλυκύτητα και είναι έντονο το κουδούνισμά της, κι ας είναι οι εγγραφές κακογραμμένες.
Το τραγούδι του θυμίζει καταρράχτη με κατενό ποντιακό λαρυγγισμό.
Η αυθεντικότητα των καλλιτεχνών που γεννήθηκαν στον Πόντο είναι στοιχείο μη συγκρίσιμο με οποιονδήποτε καλλιτέχνη γεννημένο στην Ελλάδα. Είναι άλλο το μικρό παρχαροτσίτσεκο που μοσχοβολά κι άλλο το πανέμορφο, μεγάλο λουλούδι των φυτοφαρμάκων που δε μυρίζει.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ποντιακή Γνώμη - Τεύχος Μαρτίου