Στιγμιότυπα από τη ζωή και τον πολιτισμό των Ελλήνων στη Μικρά Ασία

Στιγμιότυπα από τη ζωή και τον πολιτισμό των Ελλήνων στη Μικρά Ασία παρουσιάζουν οι φωτογραφίες του αρχείου της Άννας Θεοφυλάκτου, ορισμένες από τις οποίες θα εκτεθούν στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2010

Περισσότερες από 2.000 ιστορικές φωτογραφίες της Μ. Ασίας περιλαμβάνει το αρχείο της Άννα Θεοφυλάκτου

Τμήμα του αρχείου θα εκτεθεί στο Κέντρο Ιστορίας

Για περισσότερα από 30 χρόνια η Άννα Θεοφυλάκτου συλλέγει εικόνες -ντοκουμέντα για τη διαδρομή του Ελληνισμού στον Πόντο, την Καππαδοκία και τα παράλια της Μικράς Ασίας.

Σήμερα το αρχείο της περιλαμβάνει χιλιάδες πρωτότυπες ιστορικές φωτογραφίες, που αποτυπώνουν μνημεία, στιγμιότυπα από τη διαδρομή του Ελληνισμού και προσωπικότητες που σφράγισαν με το έργο τους τον πολιτισμό της Μ. Ασίας.

"Η ποντιακή μου καταγωγή και η αδυναμία μου στην τέχνη της φωτογραφίας, με οδήγησαν να ασχοληθώ με τη συγκεκριμένη συλλογή", εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η 86χρονη συλλέκτρια.

Την αναζήτησή της ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Αφορμή αποτέλεσε η έκδοση βιβλίου για τα 75 χρόνια της Μέριμνας Ποντίων Κυριών, της οποίας διατέλεσε πρόεδρος από το 1974 ως το 1983. "Καθ’ ότι ο Σύλλογος ξεκίνησε το 1904 από την Τραπεζούντα, αναζητούσαμε φωτογραφικό υλικό από τα προσωπικά αρχεία των μελών μας για να το εντάξουμε στην έκδοση. Η ανταπόκριση του κόσμου δεν ήταν μεγάλη, μέχρι που εκδόθηκε το βιβλίο και τότε πολλοί άρχισαν να μου δίνουν φωτογραφίες των προγόνων τους", θυμάται.

Μέσα σε λίγα χρόνια κατάφερε να συλλέξει περίπου δύο χιλιάδες φωτογραφίες σχετικές με τη ζωή στη Μικρά Ασία και τον Πόντο. Οι παλαιότερες από αυτές χρονολογούνται το 1870. "Συγκεκριμένα έχω μία φωτογραφία του Μητροπολίτη Τραπεζούντας, Κωνστάντιου του Α’, η οποία χρονολογείται το 1871", τονίζει.

Επίσης, στη συλλογή της περιλαμβάνονται και διαφάνειες ιστορικών και σύγχρονων φωτογραφιών, οι οποίες ανέρχονται σε περισσότερες από επτά χιλιάδες.

Το αρχείο της εμπλούτισε και με σύγχρονες φωτογραφίες, τις οποίες τράβηξε η ίδια με τη φωτογραφική μηχανή της κατά τις επισκέψεις της στα μέρη αυτά. "Όλα αυτά τα χρόνια έκανα 21 ταξίδια στον Πόντο, περίπου οκτώ στη Μικρά Ασία και άλλα τόσα στην Καππαδοκία", εξηγεί.

Το 2000 η Άννα Θεοφυλάκτου αποφάσισε να δωρίσει τη συλλογή της στο δήμο Θεσσαλονίκης. "Πιστεύω ότι η Θεσσαλονίκη ως προσφυγομάνα πρέπει να έχει ένα τέτοιο αρχείο και ο δήμος Θεσσαλονίκης είμαστε όλοι μας", τονίζει, για να εκφράσει στη συνέχεια το παράπονό της: "Στη συλλογή δεν δόθηκε ακόμα η πρέπουσα βαρύτητα, ίσως λόγω των οικονομικών δυσκολιών".

Η Άννα Θεοφυλάκτου είναι γνωστή ως η πρώτη γυναίκα οφθαλμίατρος στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής της πορείας διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο σε συλλόγους και σωματεία, υπερασπιζόμενη κυρίως τα δικαιώματα των γυναικών. "Τότε ήταν δύσκολα τα πράγματα για τις γυναίκες και έπρεπε να αγωνιστούμε για τα δικαιώματά μας", λέει.

Με τις δράσεις της Μέριμνας Ποντίων Κυριών ασχολήθηκε ενεργά, ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση. "Η πρώτη πρόεδρος του σωματείου στην Τραπεζούντα ήταν η προγιαγιά μου, Δόμνα Καραγιαννίδου", υπογραμμίζει.

Έκθεση στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης

Έκθεση με φωτογραφίες από το αρχείο της Άννας Θεοφυλάκτου και τίτλο "Μνήμες Μ. Ασίας" θα εγκαινιαστεί σήμερα, στις 7 μ.μ., στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης.

Η έκθεση περιλαμβάνει τρεις ενότητες και περίπου 100 φωτογραφίες. Στην πρώτη παρουσιάζονται φωτογραφίες των μνημείων της ελληνιστικής περιόδου στη Μικρά Ασία, η δεύτερη αφορά στην ακμή της Σμύρνης και η τρίτη την περίοδο του ξεριζωμού των Ελλήνων της περιοχής. Μέσα από τις ενότητες αυτές σκιαγραφείται το λαμπρό παρελθόν του Ελληνισμού στο μικρασιατικό χώρο μέχρι την εποχή των διωγμών των Ελλήνων.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου.

της Μαρίας Κουζινοπούλου

Πηγή: ΑΝΑ-ΜΠΑ