Πρωτόγνωρο γεγονός για την πόλη της Κατερίνης και του Νομού Πιερίας η πολυθεματική έκθεση-με παράλληλες εκδηλώσεις
Με τίτλο ΠΟΝΤΟΣ - ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ του τραντέλληνα καθηγητή Νέας Ελληνικής Ιστορίας (και κυρίως του προσφυγικού ελληνισμού της καθ’ ημάς ανατολής) στο πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Κωνσταντίνου Φωτιάδη.
Η έκθεση φιλοξενείται στο χώρο της Αστικής Σχολής Αικατερίνης δίπλα στο Μητροπολιτικό ναό Θείας Αναλήψεως (πρώην 1ο δημοτικό σχολείο) 7 Μαρτίου-28 Μαρτίου 2010. Η παρουσίασή της στο κοινό της Πιερίας γίνεται με πρωτοβουλία του πολιτιστικού οργανισμού του Δήμου Κατερίνης σε συνεργασία με το κέντρο Ποντιακών Μελετών, καθώς και με την υποστήριξη των ποντιακών συλλόγων της Πιερίας.
Σκοπός της έκθεσης είναι η προβολή της ιστορίας και του πολιτισμού του ποντιακού ελληνισμού, καθώς και των ιστορικών γεγονότων που οδήγησαν στη Γενοκτονία του Πόντου. Η ανασύνθεση του ιστορικού γίγνεσθαι πρώτα από τον ερευνητή και κατόπιν από τους ίδιους τους επισκέπτες υποστηρίζεται από μια πληθώρα εγγράφων και φωτογραφικού υλικού που συγκεντρώθηκε κατά την διάρκεια της μακροχρόνιας κοπιαστικής και ερευνητικής δραστηριότητας από τον κ. Κώστα Φωτιάδη (τον συγχαίρουμε και το ευχαριστούμε) σε περιοχές του Εύξεινου Πόντου της Ρωσίας και της Τουρκίας.
Είναι μια πάρα πολύ καλή έκθεση και πρέπει να εκτιμήσουμε την προσπάθεια του κ. Φωτιάδη, να επισκεφτούμε και να δούμε όλο αυτό το φωτογραφικό υλικό. Προτρέπω όλους τους πόντιους, φιλοπόντιους τους Πανέλληνες. Η έκθεση αυτή έχει και εθνικό χαρακτήρα.
Ιδιαίτερη συμβολή στην επαφή με στοιχεία του ποντιακού πολιτισμού είχε η βραδιά-αφιέρωμα στο ποντιακό τραγούδι που έγινε την Τετάρτη 10 Μαρτίου 1010 στην ΕΚΑΒΗ με τη συμμετοχή πολλών επωνύμων καλλιτεχνών από όλη την Ελλάδα. Ήταν όλα τα αηδόνια του Πόντου εκεί άνδρες και γυναίκες και πολλοί συντοπίτες μας.
Υπό την μελωδία της ποντιακής λύρας (κεμεντζέ) οι τραγουδιστές ερμήνευσαν πληθώρα παραδοσιακών ποντιακών τραγουδιών με ιστορικό κυρίως περιεχόμενο, τιμώντας έτσι την μνήμη του Πόντου και αναδεικνύοντας το ρόλο του ποντιακού τραγουδιού ως ζωντανού φορέα διαμόρφωσης της σύγχρονης ποντιακής ταυτότητάς μας.
Οι λαϊκοί χοροί μαζί με τα τραγούδια έσμιξαν πιο πολύ από καθετί άλλο τις ψυχές των Ελλήνων του Πόντου, καλλιέργησαν και δυνάμωσαν τη μεταξύ τους αγάπη, τους συναδέλφωσαν στα λαϊκά πανηγύρια, στις γιορτές, στις χαρές και στις λύπες και αποτέλεσαν την αλώβητη ασπίδα που τους προφύλαξε από τις αλλόφυλες επιδράσεις και τον κίνδυνο αφομοίωσης. Η μελέτη των λαϊκών ποντιακών χορών και τραγουδιών σε διδάσκει, σε συνειδητοποιεί, σε ευχαριστεί.
Τα ακριτικά και δημώδη άσματα των Ελλήνων του Πόντου, μαζί με τους χορούς είναι τα πανέμορφα εκείνα λουλούδια, τα «τσιτσέκια», που έθρεψαν οι πατεράδες μας με το αίμα των αγώνων τους και σαν με τον ιδρώτα του μόχθου και με το δάκρυ του πόνου τους. Γι’ αυτό άλλωστε μοσχομυρίζουν «σκουντουλίζ’νε» ευωδίες θύμησης και ανάμνησης.
Οι νεότερες γενιές των ποντίων, όταν χορεύουν και τραγουδούν, αφουγκράζονται, επικοινωνούν νοερά με τους δικούς τους, νιώθουν ψυχική ανάταση και ευφροσύνη γι’ αυτό και είναι υπερήφανοι για την καταγωγή και την ιστορία τους.
Η μαρτυρική προσφυγική οδύσσεια του ποντιακού λαού δεν τον λύγισε, απεναντίας ο δυναμισμός και το ατσάλινο πείσμα της ράτσας μας έγιναν τραγούδι, έγιναν χορός, έκφραση ζωής και ύπαρξης, πηγή αντοχής για να ξεπεράσει τα κατάλοιπα του βίαιου ξεριζωμού.
Αδέλφια μας πόντιοι, είμαστε ένας λαός που βιώνουμε την ιστορία και το ένδοξο παρελθόν μας, μέσα από την μνήμη που διατηρούμε μέχρι σήμερα ζωντανή. Οι οργανωμένοι ποντιακοί σύλλογοι κάνουν ένα ιερό έργο ώστε να τηρούν και να μεταλαμπαδεύουν στις νεότερες γενιές των ποντίων τις διαχρονικές αξίες του ποντιακού ελληνισμού, ιστορία, γλώσσα, παραδόσεις, ήθη-έθιμα, και την ορθόδοξη πίστη μας. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ζωή των προγόνων μας στη μακρινή γωνιά της ασιατικής γης στάθηκε στο πέρασμα των χρόνων ένα από τα πιο ακριτικά φυλάκια της ελληνικής φυλής. Καθρεφτίζει ολοζώντανα μέσα από τα ήθη και τα έθιμα, τους λαϊκούς χορούς και τα τραγούδια την πιο ολοκληρωμένη και πεντακάθαρη έκφραση της ελληνικής ψυχής από τα χρόνια του ομήρου μέχρι σήμερα.
Ο Ελληνικός Πόντος δεν υπήρξε στο πέρασμα των χρόνων ένας απλός γεωγραφικός χώρος, αλλά μια αληθινή όαση της μητροπολιτικής Ελλάδας μέσα σε αφιλόξενο περιβάλλον. Ένα αστραφτερό πετράδι πάνω στο ολόχρυσο δαχτυλίδι της ελληνικής ιστορίας, που για αιώνες διατήρησε την ελληνική γλώσσα, τους μοναδικούς χορούς και τα πανέμορφα τραγούδια τους.
Με την επαίσχυντη, ανθρώπινη, πολιτιστική και θρησκευτική γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου (1916-1923) που εξοντώθηκε ο μισός περίπου πληθυσμός (353.000 άτομα) και στη συνέχεια με τον ξεριζωμό αυτών που επέζησαν εγκαταλείποντας τις προαιώνιες εστίες τους και καταφεύγοντας στην αρχαία κοιτίδα τους, στη μεγάλη πατρίδα, τη μητέρα Ελλάδα. Οι άνθρωποι αυτοί έφεραν μαζί τους μέσα σε ένα τυλιγμένο μποχξά ότι πολύτιμο είχαν, το ιερό ευαγγέλιο, τα ιερά σκεύη, τα όνειρά τους και όλες τις διαχρονικές αξίες που πίστευαν, τις παραδόσεις, τα ήθη και έθιμα, τις πνευματικές και πολιτισμικές καταβολές, τους ποικιλόμορφους, μοναδικούς χορούς και τραγούδια στους οποίους εκφράζονται τα πλέον αγνά ευγενικά συναισθήματα αλλά και η άσβεστη φλόγα της ψυχής τους, που τρέφεται από την εργατικότητα, τον ηρωισμό, την αγάπη και το πάθος για τη ζωή, τη φύση και τους συνανθρώπους.
Η σημερινή γενιά, που ζει σε καθεστώς ελευθερίας, δεν μπορεί να φανταστεί ότι πριν από τρείς και περισσότερους αιώνες μια τυραννική αυτοκρατορία καταπίεζε άγρια έλληνες ακραιφνείς χριστιανούς, να απαρνηθούν την πίστη των πατέρων τους, να αλλαξοπιστήσουν. Οι νέοι πόντοι αγνοούν (όχι όλοι) τις ένδοξες πτυχές της ιστορίας της πατρίδας τους. Γι’ αυτό το λόγο έχουμε υποχρέωση να τους διαφωτίσουμε, να ανοίξουμε τις λησμονημένες σελίδες για να διαβάζουν με περηφάνια εθνική οι νεαροί βλαστοί τη λιτή μας αυτή σκιαγραφία.
Καθήκον αδιαπραγμάτευτο όλων μας είναι να διατηρούμε ζωντανό το δράμα των Ελλήνων του Πόντου, να διδάσκεται στην ιστορία των Ελληνοπαίδων η αληθινή ιστορία του ξεριζωμού των αδελφών μας χωρίς διπλωματικές σκοπιμότητες. Έτσι θα παραμείνει εις τους αιώνες και θα γνωρίζουν οι επερχόμενες γενιές πως οι αδελφοί μας του Πόντου βιάστηκαν, κατακρεουργήθηκαν, κατακάηκαν, κατασφάχτηκαν μαρτυρικά για το υπέρτατο αγαθό την Ελευθερία και τη διατήρηση του θρησκευτικού και εθνικού τους φρονήματος.
Επομένως έχουμε ιερή υποχρέωση να κρατούμε ζωντανή την μνήμη μας. Σε μέρες που οι άνθρωποι μέσα στην καθημερινότητα χάνουν μνήμες και παρελθόν υπάρχουν άνθρωποι «τραντέλληνοι» σαν τον αγαπητό και πολύ σεβαστό καθηγητή Νέας Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας κ. Κώστα Φωτιάδη με την πολυθεματική έκθεση και τα απογευματινά σεμινάρια ιστορίας που ο ίδιος κάνει με έναν απλό παιδαγωγικό τρόπο που μελέτησε και έγραψε μας μεταφέρει το παρελθόν στο μέλλον, κάθε φορά που ακούμε το θέμα εμπλουτίζει τις γνώσεις μας και ανανεώνουμε την μνήμη μας. Σας συγχαίρουμε και σας ευχαριστούμε κ. Φωτιάδη για το επιστημονικό και ιεραποστολικό σας έργο-λειτούργημα, για τον Ποντιακό Ελληνισμό και γενικότερα για την καθ’ ημάς Ανατολή.
Εδώ πρέπει να τελειώσω με τα παρακάτω:
Ατίθαση η καρδιά να λησμονήσει, με βρεγμένα μάτια από τη νοσταλγία, θέλει ν’ ανεβεί «στο στερνό καράβι που φόρτωσε την ελπίδα του ξαναγυρισμού» κι όλο μουρμουρίζει του πρόσφυγα ποιητή τον πόνο.
«Κύριε. Βόηθα να θυμόμαστε….»
Να θυμόμαστε τους αγιασμένους τόπους του Πόντου, γιατί δεν χάθηκαν.
Των πατρίδων η ψυχή είμαστε εμείς που ζούμε.
Πάντα θυμούμαι και πονώ τη πατρίδος τον τόπον
Ο νους-ι-μ επέμνεν εκεί κι’ αδά εν το κορμόπομ’
Τα δάκρυα μ’ τρέχνε ‘ς σο κατσίμ’και λύετε η καρδίαμ’
Σ’ έρημον την πατρίδα μου κ’ ευρίουμα καμοίαν
Σας ευχαριστώ για την υπομονή και την προσοχή σας. Είμαι και εγώ αθεράπευτα νοσταλγός των αλησμόνητων πατρίδων. Είμαι μέλος ποντιακών συλλόγων και άλλων πολιτιστικών του Νομού Πιερίας.
Αραβίδης Γεώργιος του Σταύρου γεννημένος στην Ν. Τραπεζούντα Πιερίας.
Διαμένω μόνιμα στην Κατερίνη.
Η καταγωγή μου από το χωριό Κουρίτζ του Όφεως της Τραπεζούντας του Πόντου της Τουρκίας.
Πηγή: Epta News