• Τα παραδοσιακά καφενεία του χωριού θέμα της πρώτης ημέρας
Μια μικρή γεύση από τη ζωή και την καθημερινότητα των προγόνων τους, είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν οι πόντιοι του Θρυλορίου την Τετάρτη 14 Ιουλίου, στα εγκαίνια των θερινών εκδηλώσεων, για τον εορτασμό της Αγίας Μαρίνας με τον τίτλο «Παρακάθ’ κι Αροθυμίας», που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς». Κοντά σ’ αυτούς και πολλοί επισκέπτες από την Κομοτηνή και την ευρύτερη περιοχή, που αγκάλιασαν τις εκδηλώσεις και γέμισαν την κεντρική πλατεία του Θρυλορίου.
Μια παράσταση που ξύπνησε μνήμες και συγκίνησε
Και οι διοργανωτές από τη μεριά τους, τους αντάμειψαν για το ενδιαφέρον τους, παρουσιάζοντας στην πρώτη ημέρα των εκδηλώσεων, μια παράσταση, που ανατρέχει στο παρελθόν, ξυπνά μνήμες και αναμνήσεις, και καταφέρνει να το γεφυρώσει με το σήμερα. Θέμα της, τα παραδοσιακά καφενεία του χωριού, κέντρο συνήθως της ζωής και των δραστηριοτήτων των κατοίκων του. Με άκρως χιουμοριστική διάθεση, ξετυλίγεται η καθημερινότητα των ανθρώπων και ο τρόπος ζωής τους, που σε συνδυασμό με το τολμηρό εγχείρημα οι διάλογοι να αποδίδονται στην ποντιακή διάλεκτο, εύκολα μετέδωσαν στους θεατές την ατμόσφαιρα εκείνης της εποχής.
Η καθημερινότητα των ανθρώπων στο επίκεντρο
Το σενάριο γράφτηκε με βάση γεγονότα, που διηγηθήκαν οι παλαιότεροι και συνέλεξαν οι άνθρωποι του συλλόγου. Αυτά αφορούσαν ιστορίες πραγματικές, κωμικές καταστάσεις, που εκτυλίσσονταν στα καφενεία του χωριού και την καθημερινή ζωή εκείνης της εποχής. Οι ιστορίες αυτές συνδυαστήκαν, δέθηκαν και έγινε και προσθήκη κάποιων άλλων στοιχείων από το σεναριογράφο του έργου κ. Σάββα Σαλπιγγίδη. «Οι συζητήσεις, που γίνονταν μέσα στο καφενείο, τα προξενιά, ο καφές, που έπιναν, το ούζο, ο βερεσές, που πήγαινε «σύννεφο», αναπαριστούν τον τρόπο ζωής των ανθρώπων εκείνης της εποχής», θα μας πει. Δεν παρέλειψε να τονίσει τη σημασία της διατήρησης της ποντιακής διαλέκτου και στο μέλλον, υπογραμμίζοντας, ότι «όσο υπάρχουν άνθρωποι, που χρησιμοποιούν την ποντιακή διάλεκτο σε σενάρια που γράφουν, όσο υπάρχουν τραγούδια στα ποντιακά και τραγουδάμε αυτά τα τραγούδια, η ποντιακή διάλεκτος δεν πρόκειται να χαθεί».
Όταν οι Έλληνες είμαστε ενωμένοι, πάντα νικάμε
Ο σκηνοθέτης της παράστασης κ. Αθανάσιος Δουλγερίδης, αν και δεν είναι πόντιος, καταγόμενος από τη Σμύρνη, ωστόσο, δήλωσε, πως νοιώθει την ανάγκη να συμβάλει σε παρόμοιες εκδηλώσεις, εξ’ ου και η 10ετής συνεργασία του με τον σύλλογο. Αναφερόμενος στους ηθοποιούς, τόνισε ότι δεν τους αντιμετωπίζει σαν ερασιτέχνες, αφού έχουν συνεργαστεί πολλές φόρες και είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν σε βαθμό άρτιο στις απαιτήσεις των παραστάσεων. Όσον αφορά τα μηνύματα του έργου, ο κ. Δουλγερίδης, επικέντρωσε στο ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι είμαστε Έλληνες, ότι αφήσαμε πίσω μια πατρίδα και ότι πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Όταν οι Έλληνες είναι ενωμένοι πάντα νικάνε».
Χρέος της νέας γενιάς να διασώσει τον πολιτισμό των προγόνων της
Στον ΠτΘ μίλησαν και κάποιοι από τους νεαρούς ηθοποιούς, που συμμετείχαν στην παράσταση. Κοινό σημείο των παιδιών είναι υπερήφανα, που αισθάνονται για την καταγωγή τους και η ανάγκη να συμβάλουν στη διατήρηση της γλώσσας, των παραδόσεων και του πολιτισμού των προγόνων τους.
Ο 21χρονος Λεωνίδας Αναστασιάδης, συμμετείχε για δεύτερη φορά σε παράσταση του συλλόγου και ομολογεί, ότι είχε λίγο άγχος, όταν βρισκόταν επί σκηνής, μπροστά σε τόσο κόσμο, αλλά όποτε ξαναγίνει παρόμοια εκδήλωση θα ήθελε να συμμετέχει. Δεν είχε ιδιαίτερη γνώση των ποντιακών, όταν ήταν μικρός, αλλά όσο μεγαλώνει νοιώθει την ανάγκη να μάθει τη γλώσσα των προγόνων του. «Όσο μεγαλώνω, έχω μεγαλύτερη διάθεση να μάθω τη γλώσσα μας. Αυτή είναι η ρίζα μας και δεν πρέπει να την ξεχνάμε», τόνισε. Η Δήμητρα Γκουτουσάκη, στο ίδιο μήκος κύματος, δήλωσε συγκινημένη από την αναδρομή στο παρελθόν, που είχαν τη δυνατότητα μέσα από το έργο να κάνουν, και να έρθουν σε επαφή με την ιστορία του χωριού. Τα ποντιακά, μπορεί να τα καταλάβει, μπορεί να μιλήσει ως έναν βαθμό, αλλά πλήρη γνώση τους ομολογεί, ότι δεν έχει. Εντούτοις, παρατηρεί ότι το ποντιακό στοιχείο είναι ζωντανό στην περιοχή μας και υπόσχεται να συμβάλλει και η ίδια στη μετάδοση των παραδόσεων του στις επόμενες γενεές. Ο Λύσανδρος Σαββαλίδης, από τη μεριά του, χαρακτήρισε την εμπειρία του στη συγκεκριμένη εκδήλωση, σαν ένα «άγγιγμα ψυχής», που τον συγκίνησε και του προκάλεσε συναισθήματα περηφάνιας. Δηλώνει άριστος γνώστης της ποντιακής διαλέκτου και προτρέπει τη γενιά του, να συμβάλει στη διατήρησή της, αφού πλέον τη μιλούν κυρίως οι παλαιότεροι. Όπως θα υπογραμμίσει, «λαός χωρίς ιστορία δεν έχει μέλλον, γι αυτό πρέπει να διασώσουμε και να μεταδώσουμε τα ήθη και τα έθιμά μας και την ποντιακή διάλεκτο».
Αυξάνονται οι προσδοκίες, κάθε χρονιά πρέπει να είμαστε καλύτεροι
Η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποντίων Θρυλορίου, κ. Χρύσα Μαυρίδου, συμμετέχουσα και εκείνη στη θεατρική παράσταση, ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον κόσμο, που έδωσε το «παρών» στην εκδήλωση και αγκαλιάζει όλα αυτά τα χρόνια τις δραστηριότητες του συλλόγου. «Η ανταπόκριση του κόσμου είναι συγκινητική. Είχαμε περιπτώσεις ανθρώπων, που μας ρωτούσαν για το πρόγραμμα, προκειμένου να ρυθμίσουν τις υποχρεώσεις τους και να παραστούν στις εκδηλώσεις μας. Ανατρέχοντας 20 χρόνια πίσω, όταν προσπαθούσαμε να μαζέψουμε τον κόσμο μέσω μικρής κλίμακας εκδηλώσεων, προκειμένου να θυμηθούμε την ιστορία μας και να τιμήσουμε τους προγόνους μας, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε αυτήν την εξέλιξη. Πλέον έχουμε ένα πλούσιο πρόγραμμα, που διαρκεί πέντε ήμερες, και σαφώς χρόνο με το χρόνο οι προσδοκίες αυξάνονται. Κάθε φορά πρέπει να είμαστε καλύτεροι από τις προηγούμενες».
Σκοπός του συλλόγου, που δημιουργήθηκε το 1983, είναι να συμβάλλει στη διατήρηση της ποντιακής γλώσσας και παράδοσης, για όσο μεγαλύτερο διάστημα, είναι δυνατόν αυτό να συμβεί. «Είναι φυσικό σε όλες τις κοινωνίες να εξελίσσεται η γλώσσα και να μεταλλάσσεται μέσα στο χρόνο. Το βλέπουμε, άλλωστε, και με την ελληνική στις μέρες μας, είναι αναπόφευκτο αυτό. Από τη μεριά μας, κάνουμε ό.τι μπορούμε για να διατηρήσουμε τη γλώσσα μας, όσο γίνεται παραπάνω, και να τη μεταδώσουμε και στα παιδιά μας».
Σε ό,τι αφορά την παράσταση ευχαρίστησε καταρχήν τους πληροφορητές, που έδωσαν στα μέλη του συλλόγου στοιχεία και πληροφορίες για γεγονότα και χαρακτηριστικά της ζωής των κατοίκων του χωριού σε παλαιότερες εποχές, και συνέβαλαν στο αποτέλεσμα, που παρακολουθήσαμε. «Δίνουμε μια μάχη το χρόνο, για να γνωρίσουμε το παρελθόν μας. Πρέπει να προλάβουμε να συλλέξουμε τις εμπειρίες και τις γνώσεις όλων αυτών των ανθρώπων, όσο βρίσκονται κοντά μας. Είναι μια απίστευτη διαδικασία, κατά την οποία μέσα από τις πληροφορίες, που συλλέγουμε, ταξιδεύουμε στην ιστορία και ζούμε ξανά τις καταστάσεις, όπως τις ζούσαν οι πρόγονοί μας».
Πηγή: Παρατηρητής της Θράκης