Σάββατο 28 Αυγούστου 2010

Στην Ίμερα των Ποντίων


Υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία της Ίμερας. Η πρώτη θέλει τη λευκή πέτρα που γυαλίζει στον ήλιο να έχει δώσει το όνομα. Η δεύτερη εικάζει ότι η Ιμέρα ονομάστηκε έτσι από τον ομηρικό «πόθο για τη γη», «πόθο για τον τόπο».

Της Χριστίνας Ταχιάου

Οι επισκέπτες από τη Θεσσαλονίκη, καταγόμενοι από το ερειπωμένο σήμερα χωριό, είναι σίγουροι ότι η ονομασία προέρχεται από τον «πόθο για τον τόπο». Θεωρούν ότι οι πρόγονοί τους πρέπει να ήταν ερωτευμένοι με τον τόπο, αλλιώς δεν θα ζούσαν σε τόσο αντίξοες συνθήκες.

Η Ίμερα απέχει 80 χιλιόμετρα από την Τραπεζούντα. Ογδόντα χιλιόμετρα που απαιτούν τέσσερις ώρες με το αυτοκίνητο. «Αν δεν αγαπούσαν πολύ οι δικοί μας τον τόπο τους, δεν θα μπορούσαν να ζήσουν εκεί πάνω», λέει συγκινημένος ο δήμαρχος Πανοράματος Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, που βρήκε ευκαιρία με το προσκύνημα στην Παναγία Σουμελά να επισκεφθεί και το χωριό των προγόνων του. «Είναι χτισμένο σε μεγάλο υψόμετρο, κάπου στα 2.000 μέτρα. Λόγω του υψομέτρου δεν έχει δέντρα, παρά είναι χτισμένο μέσα σε ένα λιβάδι. Ο δρόμος είναι εξαιρετικά κακοτράχαλος και δύσκολος. Τώρα τον Αύγουστο έκανε κρύο. Σκεφτείτε τις συνθήκες το χειμώνα»!

Η λειτουργία στην Παναγία Σουμελά και η μετάβαση στην Τραπεζούντα ήταν ευκαιρία για τους Ιμεραίους να επισκεφθούν την αλησμόνητη πατρίδα. «Στο Πανόραμα υπάρχει αδελφότητα Ιμεραίων, που λειτουργεί σαν σύλλογος από το 1924. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό πως η σφραγίδα του συλλόγου είναι χωρισμένη στα τρία: ένα κομμάτι έχει ο πρόεδρος, ένα ο γραμματέας κι ένα ο ταμίας και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί παρά μόνο εάν όλοι συναινέσουν. Αυτή είναι συνήθεια που ήρθε από τον Πόντο», λέει ο κ. Καϊτεζίδης, ο οποίος μάλιστα έχει διατελέσει γραμματέας. Οι Ιμεραίοι διασκορπίστηκαν σε τρία σημεία: το Πανόραμα, τους Τοξότες Ξάνθης και τη Νεάπολη Κοζάνης.

Η ακμάζουσα πόλη που θυμίζει καταυλισμό
Η Ίμερα του σήμερα δεν θυμίζει σε τίποτε την άλλοτε ακμάζουσα πόλη με τις 500 ελληνικές οικογένειες που υπολογίζεται ότι κατοικούσαν πριν από 150 χρόνια. «Οι δικοί μας είχαν διώροφα περιποιημένα και καλοφτιαγμένα σπίτια. Σήμερα οι λίγοι κάτοικοι μένουν μέσα σε χαλάσματα και οι εικόνες που είδαμε θύμιζαν περισσότερο εικόνες καταυλισμών. Οι Έλληνες στην Ίμερα έζησαν μεγαλουργώντας. Οι τωρινοί κάτοικοι στην Ίμερα ζουν για λόγους βιοπορισμού, επειδή μπορούν να έχουν λίγο γάλα και λίγο κρέας. Είναι όμως πολύ φιλόξενοι, μας δέχτηκαν με αγάπη». Ο δήμαρχος Πανοράματος αφηγείται πως, μόλις έδυσε ο ήλιος, οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της Ίμερας έβγαλαν τα φαγητά που έως εκείνη την ώρα δεν επιτρεπόταν να γευτούν. «Είχαν ντολμαδάκια, αριάνι, ψωμί και πίτες. Επέμεναν να μας φιλέψουν, παρότι είναι φτωχοί και στερημένοι άνθρωποι».

Στην Ίμερα υπάρχουν τα κατάλοιπα του ένδοξου παρελθόντος. Ανάμεσά τους μία από τις πλέον σημαντικές εκκλησίες της περιοχής, αυτή του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου. Όμως μόνο το ρόλο της εκκλησίας δεν έχει πια το κτίσμα. «Ενώ περιλαμβάνεται σε όλους τους τουριστικούς οδηγούς που απευθύνονται στους φίλους του θρησκευτικού τουρισμού, η εκκλησία χρησιμοποιείται ως στάβλος! Μπαίνεις μέσα και βλέπεις περιττώματα ζώων…».

Στιγμές Σουμελά
Η επίσκεψη στην Ίμερα για τον κ. Καϊτεζίδη ήρθε σαν μία εσωτερική ανάγκη για θρησκευτικό και εθνικό προσκύνημα στις αλησμόνητες πατρίδες. «Φτάσαμε στην Τραπεζούντα την Πέμπτη (πριν από την Κυριακή του Δεκαπενταύγουστου) με την αποστολή των σεβασμιότατων Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα και Δράμας κ. Παύλου. Έπειτα από μία ξενάγηση στην Τραπεζούντα το πρωί της Παρασκευής πήραμε το δρόμο για την Ίμερα. Ο καιρός τις πρώτες ημέρες ήταν εξαιρετικός. Το πρωί της Κυριακής ξυπνήσαμε με μία τρομερή βροχή. Επικράτησε αναστάτωση μεταξύ των ελλήνων προσκυνητών, γιατί η λειτουργία θα γινόταν έξω. Η άφιξη δε στην Παναγία Σουμελά απαιτεί και περπάτημα, κάτι που δεν ήταν εύκολο κάτω από τη βροχή στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Τελικά, ενώ έβρεχε σε όλη τη διαδρομή, στο σημείο απ’ όπου ανεβαίνει ο κόσμος στο μοναστήρι δεν έβρεχε, ήταν χαρά Θεού! Από εκεί η Τραπεζούντα φαινόταν μέσα στα σύννεφα. Μετά τη λειτουργία αφήσαμε τη λιακάδα και γυρίσαμε στη βροχή!».

Τα πρώτα τροπάρια ψάλθηκαν στις 10.08 το πρωί της Κυριακής. Αν και υπήρχε άμμος για το άναμμα κεριών, δεν υπήρχαν κεριά, παρά μόνο εάν οι προσκυνητές είχαν μαζί τους.

Από τους 7.000 επισκέπτες στην Τραπεζούντα επιτράπηκε σε 500 η είσοδος στη Μονή Παναγίας Σουμελά, σε 250 Έλληνες και 250 Ρώσους και Ουκρανούς.

Κορυφαία στιγμή ήταν το ποντιακό τραγούδι με τη συνοδεία λύρας του μητροπολίτη Δράμας Παύλου.

Πηγή: Μακεδονία