ΕΥΞΕΙΝΟΣ ΛΕΣΧΗ ΒΕΡΟΙΑΣ

Η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας διοργάνωσε και φέτος πολυήμερη προσκυνηματική εκδρομή στον Εύξεινο Πόντο

Αντί προλόγου

Οι σημειώσεις που κρατάτε στα χέρια σας απευθύνονται στην αγάπη σας, για να θυμάστε πάντα και μέσ από αυτές τις λίγες γραμμές αλλά και τις φωτογραφίες που έχει ο καθένας μας το προσκύνημα στις αλησμόνητες πατρίδες. Η βιωματική περιπέτειά μας θα μείνει παρακαταθήκη όλων των ποντίων και φιλοποντίων που στις 23 Ιουλίου του 2010 ως νέοι αργοναύτες ταξίδεψαν στον Εύξεινο Πόντο. Τις μνήμες του ένδοξου και αλησμόνητου Πόντου, ως πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά οφείλουμε να τη διαφυλάξουμε σωστά και να τη μεταδώσουμε στις επόμενες γενιές.

Νίκος Τουμπουλίδης

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Ευχαριστώ ιδιαίτερα την κυρία Σοφία Σιδηροπούλου για την επιμέλεια και δακτυλογράφηση του κειμένου.

Οι χειρόγραφες σημειώσεις είναι γραμμένες πάνω στο λεωφορείο.

1η ημέρα
Το πρωί της Παρασκευής 23-7-2010, ξεκινήσαμε από την Βέροια με αρχηγό αποστολής τον Α’ αντιπρόεδρο κ. Μπάμπη Καπουρτίδη και συνοδούς τον Β’ αντιπρόεδρο κ. Σπύρο Σάρρα και τον έφορο περιουσίας κ. Φιλοκτήμονα Φωτιάδη.

Πριν καλά καλά μεσημεριάσει μπήκαμε στην ευρωπαϊκή Τουρκία και αφού περάσαμε έξω από τα Ύψαλα και τα Μάλγαρα φθάσαμε στη Ραιδεστό και από εκεί στην υπέροχη Κωνσταντινούπολη, το σταυροδρόμι των τριών ηπείρων, των δύο θρησκειών και των πολλών πολιτισμών όπου και διανυκτερεύσαμε.

2η ημέρα
Το πρωί του Σάββατο 24-7-2010 αφήνοντας το ξενοδοχείο μας το Green Park πήραμε το δρόμο για τη Σαφράμπολη.

Η ξεναγός μας η κ. Χούλια κατάγεται από την Ξάνθη αλλά είναι παντρεμένη στην Κωνσταντινούπολη, με τα τέλεια ελληνικά της, μας βομβάρδιζε με πληροφορίες για την ασιατική Κωνσταντινούπολη και την ασιατική Τουρκία, όταν περάσαμε πάνω από την πρώτη γέφυρα που ενώνει Ευρώπη και Ασία. Η γέφυρα έχει μήκος 1700 μέτρα περίπου και κατασκευάστηκε το 1973.

Μετά από μια ώρα περίπου περνώντας από περιοχές της Βιθυνίας, πλησιάζουμε την πόλη Χάρακα, φημισμένη για τα ωραία και πλούσια χαλιά της. Η Προποντίδα απλώνεται δεξιά μας. Ήρεμοι και κινούμενοι παράλληλα προς τον κόλπο της Νικομήδειας βλέπουμε την πόλη (Ismit). Περιοχή που πέρασε από την περσική κυριαρχία στην ελληνική κυριότητα επί Μ. Αλεξάνδρου, ως βασίλειο της Βιθυνίας. Η μετέπειτα ονομασία της περιοχής ως Νίκαια, ακούγεται μέχρι και σήμερα. Η πόλη αριθμεί 3.000.000 κατοίκους με αρκετούς επιχειρηματίες και γενικά πλουσίους Τούρκους. Ο μύθος του Φρίξου και της Έλλης, ο Ιάσων και το χρυσόμαλλο δέρας και τόσα άλλα έρχονται στο μυαλό μου, διασχίζοντας την περιοχή, την αγαπημένη πόλη του Νικομήδη, των Μεγαρέων και Αθηναίων που πρώτοι αποίκησαν την περιοχή. Επτά χιλιάδες Έλληνες εγκατέλειψαν την πόλη και τον προστάτη της Άγιο Παντελεήμονα, με την ανταλλαγή του 1923 και έφυγαν για τη μητέρα Ελλάδα.

Όλα κυλούν ευχάριστα και αφού η ξεναγός μας δείχνει το Σαγγάριο ποταμό, ανασύροντας μνήμες και προβληματισμούς συνεχίζει την ενημέρωση με την κωμόπολη Ντεβρέν. Λίγο παρακάτω συναντάμε τα Τόκι, που είναι σπίτια που κατασκευάζει το κράτος και τα διαθέτει σε τουρκικές οικογένειες. Πριν το Ερεγλί την αρχαία Ποντοηράκλεια, συναντάμε το Ζονκουλντάγκ, μια μικρή κωμόπολη με πολύ άνθρακα. Τα 2/3 παραγωγής άνθρακα όλης της Τουρκίας παράγονται εδώ, ενώ τα σπίτια κατασκευάστηκαν στο σύνολό τους από τρεις Έλληνες μηχανικούς, τους αδερφούς Δεληγιάννη.

Η ιδέα ότι βρισκόμαστε στο χώρο όπου ο μυθικός Ηρακλής νίκησε τον Κέρβερο στη σπηλιά του, μας προκαλεί περιέργεια, καθώς η μυθολογία καταγράφει αυτό το γεγονός ότι συνέβη στις πύλες του Γιβραλτάρ ή την Ήπειρο.

Τελικά, φτάσαμε στο ξενοδοχείο της Σαφράμπολης πολύ κουρασμένοι και ταλαιπωρημένοι από το περιπετειώδες ταξίδι

3η ημέρα
Η "Καλημέρα όλη μέρα" της Χούλια ακούγεται από το μικρόφωνο και το λεωφορείο ξεκινά για την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου. Επιβλητικός ο ναός που μετατράπηκε σε τζαμί. Δύο μαρμάρινες πλάκες θυμίζουν την ελληνικότητά του, αφού είναι γραμμένες και καλά διατηρημένες στα ελληνικά. Ο ναός κτισμένος τον 6ο μ.Χ. αιώνα διατηρείται άριστα αλλά δυστυχώς το εσωτερικό του έχει μετατραπεί για να εξυπηρετεί τους μουσουλμάνους.

Επόμενος σταθμός αφού φεύγουμε από την ελληνική συνοικία που είναι στο ψηλότερο σημείο της πόλης, κατηφορίζουμε προς την πλατεία MEXMET KURTUCAN MEYNTANI. Το κεντρικό χαμάμ δεσπόζει στην πλατεία, το τζαμί αλλά και πολλά μικρομάγαζα προσφέρουν την πραμάτεια τους όσο – όσο.

Φτάνουμε στη Δάδιβρα όπως ήταν το πρώτο όνομα της Κασταμονής. Η πόλη της αρχαίας Παφλαγονίας από όπου καταγόταν η μεγάλη οικογένεια των Κομνηνών, μοιάζει αρχοντική. Πραγματικά ιδιαίτερη με έναν ποταμό να διασχίζει την πόλη και να αφήνει στην μια πλευρά το όμορφο – κομψό διοικητήριο και στην άλλη το μουσείο. Η πόλη του Ισαάκ Κομνηνού πραγματικά θυμίζει ακόμη Ελλάδα, ιδιαίτερα με τα πολλά ελληνικά μνημεία - θυμίσματα του τόπου όπου ο Ελληνισμός μεγαλούργησε. Εδώ θα βρούμε την Παπαζόγλειο σχολή, η οποία διατηρεί τα χαρακτηριστικά χρώματά της, για να θυμίζει το πνεύμα των Ελλήνων και του τελευταίου διευθυντού της Λύσανδρου Θεοδωρίδη, που διοίκησε τη σχολή από το 1910 έως το 1922. Το διατηρητέο κάστρο που δεσπόζει πάνω στο τοπικό ύψωμα της Παπαζόγλειου Σχολής αλλά και οι λαξευτοί τάφοι στην έξοδο της πόλης, αποτελούν τα τελευταία οπτικά μας ερεθίσματα πριν πάρουμε το δρόμο για τη Σινώπη την πρώτη ελληνική αποικία των Μιλησίων, περνώντας μέσα από τις βουνοκορφές του Ηλγκάς Νταγ.

Η πρώτη επίσκεψή μας στο αρχαιολογικό μουσείο της πόλης του Διογένη του Σινωπέα, μας αποζημιώνει με τα καταπληκτικά αρχαία ελληνικά και χριστιανικά ευρήματα. Παντού ελληνική γραφή, εικόνες, μνήμες, Χριστός και Παναγία. Δακρύζεις, γιατί βλέπεις ότι το μουσείο είναι ελληνικό. Φεύγουμε για το Αρρεναγωγείο και Παρθεναγωγείο που βρίσκεται δέκα λεπτά μακριά από την πλατεία.

Τέλος ο ναός της Θεοτόκου παραμένει ερείπιο σε ένα ύψωμα της πόλης, υπό ιδιωτική ιδιοκτησία ενώ από το ναό του αρχαίου θεού Σέραπη διασώζεται μόνο ένα ψηφιδωτό δαπέδου και τα θεμέλιά του είναι σε κακά χάλια.

Αφού περάσαμε από κάποιες παραλιακές πόλεις, όπως το Γκέρτσε, Κασαφέτ και τη θρυλική Πάφρα φτάνουμε γύρω στις 22:00 στη Σαμψούντα. Η φημισμένη Αμισός απλώνεται μπροστά μας. Από τον 8ο όροφο του ξενοδοχείου YAFEYA OTEL φαντάζει μαγική. Η πόλη το 1922 είχε περίπου μισούς – μισούς Έλληνες και Τούρκους, με συνολικό πληθυσμό γύρω στις 25.000 κατοίκους. Εμπορικότατο λιμάνι στο νότιο Εύξεινο Πόντο με πλούσια αγροτικά προϊόντα. Ο ναός της Αγίας Τριάδας, το Τσινάκιο Γυμνάσιο, το αρχοντικό Μπορλόγλου (σήμερα ΟΤΕ) και πόσα άλλα θυμίζουν ότι εδώ ζει ακόμη ο ποντιακός Ελληνισμός

4η ημέρα
Η Σαμψούντα ξυπνάει. Οι Αργοναύτες κάνουν και αυτοί το ίδιο. Συγκεντρωνόμαστε για να πάρουμε το δρόμο οδοιπορικώς για το ρολόι της πόλης.

Το Τσινάκειο Γυμνάσιο-Αρρεναγωγείο-Παρθεναγωγείο είναι ο επόμενος σταθμός μας, όπου κάποιοι Τούρκοι δάσκαλοι που βρίσκονται σε κάποια γραφεία του σχολείου μας κοιτούν αδιάφορα, χωρίς να μιλούν.

Φεύγοντας από την Αμισό των 2.000.000 περίπου κατοίκων, βλέπουμε το ομοίωμα του καραβιού με το οποίο ο Κεμάλ Ατατούρκ αποβιβάστηκε στον προβλήτα του λιμανιού στις 19 Μαΐου του 1919, για να καταστρέψει τον Ποντιακό Ελληνισμό σε όλα τα παράλια του Πόντου.

Έχοντας συντροφιά στα αριστερά μας τα κατάμαυρα νερά του Εύξεινου πόντου και στα δεξιά μας το βαθύ πράσινο των Ποντικών ορέων συναντάμε την πόλη Θεμίσκυρα (Τσαρτσαμπά). Η Οινόη όμορφη και παραλιακή, επίνειο της Νεοκαισάρειας είναι ένας ακόμη κρίκος στην αλυσίδα που μας φέρνει πιο κοντά στο όνειρο.

Ακολουθεί η κωμόπολη Φάτσα και το Ιάσιο Ακρωτήριο όπου πάνω στον αρχαίο βωμό του Δία κτίστηκε η εκκλησία του Αγίου Νικόλαου και λίγο αργότερα δυο μοναστήρια, που οι μοναχοί ήταν επιφορτισμένοι με το άναμμα του φάρου.

Φθάνουμε στα Κοτύωρα όπου το πρώτο αξιοθέατο που βλέπουμε είναι ο ναός της Υπαπαντής και το Κιόσκι του Πασά. Όλα θυμίζουν Ελλάδα, όλα είναι υπέροχα, όλα οδηγούν την αργοναυτική εκστρατεία προς τον τελικό αντικειμενικό σκοπό. Αποχαιρετούμε την Ορντού, την πόλη του φουντουκιού, την πόλη του Στέλιου Καζαντζίδη, την πόλη που πρωτοείδαν οι μύριοι του Ξενοφώντα φωνάζοντας «θάλαττα- θάλαττα».

Η πανέμορφη Κερασούντα με το ναό του Αγίου Νικολάου στον παραλιακό δρόμο που τον μετατρέψανε σε αρχαιολογικό μουσείο μόνο στον τρούλο η εικόνα του Κυρίου Χριστού είναι άθικτη, επιβλητική και μαγευτική. Δίπλα ακριβώς στο ναό το σπίτι του παπά και δυο κατακόμβες με διάφορα μαρμάρινα και πήλινα εκθέματα. Στη ελληνική συνοικία που βρίσκεται και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου συναντάμε το γυμνάσιο, την καθολική εκκλησία των Λεβαντίνων, το ημιγυμνάσιο, πολλές ελληνικές κατοικίες που μας θυμίζουν τον ποντιακό Ελληνισμό, πριν το διωγμό του σφαγέα Τοπάλ Οσμάν.

Παίρνουμε το δρόμο για την Τραπεζούντα περνώντας από την Τρίπολη, την πόλη Γκιόρελε και τα Πλάτανα. Το ασφαλές φυσικό λιμάνι της Τραπεζούντας είναι όμορφο, ρομαντικό, ήσυχο και ενωμένο πλέον με τη μητρόπολη του ποντιακού Ελληνισμού. Επιβλητικό το Μίθριο όρος (Μποζ-Τεπέ) κτισμένο πλέον με πανύψηλες πολυκατοικίες και η ακτινοβολούσα πόλη του ορθόδοξου Ελληνισμού, η πρωτεύουσα των Κομνηνών, το κέντρο του αρχαίου πνεύματος και πολιτισμού όπου 30 αιώνες διαδόθηκε, συνεχίστηκε και πρωταγωνίστησε για την ανώτερη κουλτούρα και διάδοση των γραμμάτων και αξιών είναι μπροστά μας.

5η ημέρα
Η εντυπωσιακή διαδρομή με πολλά κυπαρίσσια, έλατα, σκλήθρα και τον Πυξίτη ποταμό να τρέχει ορμητικά, παρά του ότι βρισκόμαστε στα μέσα καλοκαιριού, μας οδηγεί στο όρος του Μελά, στο βουνό της Παναγίας Σουμελά την Τρίτη 27-7-2010. Λαξεμένο σε άγριους βράχους σε ύψος 1300 μέτρων, βρίσκεται φυτεμένο το Μέγα Μοναστήρι. Στην καρδιά των Ποντικών Άλπεων, τον 14ο αιώνα οι πρώτοι μοναχοί αφιερώνονται στην Ορθοδοξία. Επί έξι αιώνες η Παναγιά του όρους Μελά θα είναι το κέντρο αναφοράς και προσκυνήματος των Ποντίων.

Αφού θα πάρουμε αγιασμό, χώμα και πέτρες από τη Μεριέ Μανά (όπως αποκαλούν την Παναγία οι Τούρκοι) και θα κατηφορίσουμε με γεμάτες τις ψυχές μας με άρωμα πατρίδας για τη Ματσούκα και της Τρίχας το γεφύρι.

Το κόσμημα που λέγεται KOSK ATATURK είναι η μοναδική για την ομορφιά της βίλα Καπαγιαννίδη, του Έλληνα τραπεζίτη που άφησε όλα τα περιουσιακά του στοιχεία στην Τραπεζούντα για να γλυτώσει τη ζωή του.

Τη μητρόπολη της Τραπεζούντας την Αγία Σοφία τη μετέτρεψαν σε μουσείο. Ένα μουσείο που κάποτε λειτουργούσε ως διέξοδος σωτηρίας των χριστιανών και κρυπτοχριστιανών της μητρόπολης του ποντιακού Ελληνισμού.

6η ημέρα
Σε σαράντα λεπτά δρόμο, φθάνουμε στη Μάτσκα. Ο αριστερός δρόμος στη διασταύρωση οδηγεί στην Παναγία Σουμελά και ο δεξιός δρόμος προς Τόρουλ-Αργυρούπολη. Η πινακίδα Monasteri Vazelona που συναντάμε αμέσως στο δεξί μας χέρι μας φέρνει στο νου το μέγα μοναστήρι. Σήμερα ερείπια, πέτρες, συντρίμμια.

Σε λίγο βγαίνουμε από το κύριο δρομολόγιο. Ο οικισμός του Χαμσίκιοϊ απλώνεται μπροστά μας. Η Άρδασσα (Τορούλ) φυτεμένη κυριολεκτικά μέσα στην καρδιά του βουνού Ζύγανα μήκους 1820 μ. Η πόλη χωρισμένη στην κάτω και άνω Άρδασσα διασχίζεται από έναν ποταμό. Μετά από μισή ώρα δρόμο στρίβουμε αριστερά στην πινακίδα που γράφει Ίμερα. Ο δρόμος στην αρχή είναι καλός μέχρι το ύψος του χωριού Διπόταμος που το βλέπουμε δεξιά χαμηλά μέσα στη χαράδρα. Η απόσταση από η διασταύρωση μέχρι το Σταυρίν είναι 7 χιλιόμετρα. Λίγο χώμα και πέτρες θα είναι η θύμησή μας καθώς παίρνουμε το δρόμο για την Κρώμνη. Επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο και στη διασταύρωση μπροστά από το Γιαγλίντερε ποταμό στρίβουμε αριστερά προς Ίμερα. Ο δρόμος για το μοναστήρι του Αϊ Γιάννη του Προδρόμου στα 2.000 μέτρα μας περιμένει. Μοιάζει ρημαγμένο και είναι εγκαταλελειμμένο, μα κουβαλάει μαζί του την ιστορία από το 1852 μ.Χ. μέχρι και το 1922 μ.Χ., οπότε και το εγκατέλειψαν οι τελευταίες καλόγριες.

7η ημέρα
Μας μένει μόνο η σημερινή ημέρα και ξεκινάμε για την περιοχή του Όφεως ποταμού.

Κινούμενοι παράλληλα με τη μαύρη θάλασσα, περνάμε τα Γέμουρα (Γιομρά) με τον κατεστραμμένο ναό του Αγίου Φωκά, την Αρσινόη (Αρσίν), το Ηράκλειο φρούριο (Αραγλί) όπου το 626 μ.Χ. πέρασε ο Ηράκλειος με το στρατό του, για να φθάσουμε στα Σούρμενα. Το ποτάμι Μοναχός κατεβαίνει προς τη θάλασσα από την κοιλάδα του Όφεως όπου Τουρκάλες μαζεύουν τσάι. Φεύγοντας για τη λίμνη Ουζούν Γκιόλ στη διαδρομή συναντάμε το κονάκι του πασά, όμορφα εξοχικά και αριστερά μας τον Όφη ποταμό. Το χωριό Νταμέκ Παζάρ Κοντού είναι στη μέση της διαδρομής και το χωριό Κατοχώρι (Τσαϊκαρά), όπου σχεδόν όλοι μιλούν ποντιακά. Οι Ποντικές Άλπεις σε όλο τους το μεγαλείο είναι μπροστά μας. Η λίμνη διακοσίων περίπου στρεμμάτων περιποιημένη με παγωμένο νερό.

8η ημέρα
Η ώρα είναι 07:30 της Παρασκευής 30-7-2010 και το λεωφορείο ξεκινάει για την Αμάσεια. Στη διαδρομή θα περάσουμε από τα Πλάτανα (Ατσααπάτ), το Μεγάλο Λιμένα (Αιγιαλός), την περιοχή των Σιαλάντων (Besikduzy), τα όμορφα Κόρακα (Γκιόρελε) και στις 09:30 θα κάνουμε στάση μισής ώρας στην Κερασούντα (Gerasun).

Αμέσως μετά θα συναντήσουμε την Πουλαντζάκη (Πουλαντζάκ), τα Κοτύωρα (Ορντού), την Φάτσα, την Οινόη(Ούνιε). Το ταξίδι μας συνεχίζεται περνώντας από τα Θεμίσκυρα, Τσαρτσαμπά και τη Σαμψούντα όπου και στρίβουμε αριστερά για να κινηθούμε πλέον προς το εσωτερικό της Τουρκίας.

Το χωριό του Στυλιανού Κοσμίδη (Ιστήλ Αγά) θα είναι ο επόμενος προορισμός μας, όπου οι εκατό οικογένειες καταστράφηκαν ολοκληρωτικά το 1922 καθώς επίσης και ο ναός του Αγίου Βασιλείου. Αμέσως μετά συναντάμε τη Χάβζα την πατρίδα του Βασίλη Τσαουσίδη του άπιαστου καπετάν Πίτσιαση, που έζησε εδώ από το 1864 έως το 1938.

Μετά από μερικά χιλιόμετρα στρίβουμε δεξιά ενώ ευθεία οι πινακίδες δείχνουν πως ο δρόμος οδηγεί στην Άγκυρα. Η κωμόπολη Σουλόβα που βρίσκεται στο δρόμο μας δεν παρουσιάζει τίποτε ιδιαίτερο και γύρω στις 16:00 μπαίνουμε στην Αμάσεια, την πόλη του γεωγράφου Στράβωνα. Η πρωτεύουσα του Μιθριδάτη του Α΄ και αργότερα επίσης πρωτεύουσα της Βιθυνίας, διασχίζεται από τον Ίρη ποταμό. Η πλατεία του μαρτυρίου των ποντίων στο κέντρο της πόλης, θυμίζει τα δικαστήρια ανεξαρτησίας του Κεμάλ καθώς η Αμάσεια συνδέθηκε με τις πιο μαύρες σελίδες της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού.

9η ημέρα
Η όμορφη πόλη όπου έγινε ο τάφος χιλιάδων Ελλήνων, Αρμενίων και γενικά χριστιανών, μένει πίσω μας. Μετά από σαράντα λεπτά, περνάμε έξω από τη Μερζιφούντα, την πόλη όπου οι Αργυροπολίτες κατοίκησαν γύρω στο 1850 μ.Χ. δημιουργώντας τη συνοικία Γκιομούς Ματέν. Η νέα Νικόπολη πατρίδα της Αγίας Βαρβάρας θα φιλοξενήσει για εβδομήντα χρόνια τους σπουδαίους αργυροχόους οι οποίοι εδώ θα αρχίσουν να ασχολούνται και με την κτηνοτροφία. Οι κατεστραμμένες εκκλησίες της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου μένουν στο πέρασμα του χρόνου για να μας θυμίζουν ότι εδώ τα Ελληνόπουλα σπούδαζαν στο αμερικάνικο κολλέγιο "Ανατόλια". Γύρω στις 08:30 σταματάμε για λίγο στην τουρκική πόλη Γκιουμουσχατσίκιοϊ. Περνάμε έξω από πολλές τουρκικές πόλεις καθώς διασχίζουμε την οροσειρά Koroglu Daglari όπου οι Παφλαγονικές Άλπεις κυριαρχούν με ένα σημαντικό χιονοδρομικό κέντρο. Η πόλη του ρυζιού λέγεται Οσμανζιέκ, αμέσως μετά η Τόσια (Θεοδοσία) και η πόλη Όλγας δεν παρουσιάζουν κανένα ενδιαφέρον. Εντύπωση μας προκαλεί η έντονη ξύλευση των γύρω βουνών , αλλά η ξεναγός μας εξηγεί ότι η Τόσια είναι η πόλη με τη μεγαλύτερη παραγωγή επίπλων σε όλη την Τουρκία.

Κατηφορίζοντας από την πόλη Κούρσουλου, συναντάμε αρκετούς παραποτάμους του Άλυ ποταμού, ενώ μετά την πόλη Γκερέντα φθάνουμε στην Bolu (Μπολού) της Βιθυνίας, την πατρίδα του Αντίνοου. Αμέσως μετά συναντάμε ένα τούνελ τριών περίπου χιλιομέτρων, το Bolu Dagi Tuneli και η πινακίδα μας ενημερώνει ότι η Κωνσταντινούπολη είναι πολύ κοντά.

10η ημέρα
Η πόλη που ίδρυσε ο Βύζας το 660π.Χ. στην ιστορική χερσόνησο σύμφωνα με το χρησμό του μαντείου των Δελφών, η πόλη που στο πέρασμα των αιώνων άλλαξε χέρια πολλών κατακτητών, η νέα χριστιανική Ρώμη του Μεγάλου Κωνσταντίνου χτισμένη στη αγκαλιά του Κεράτιου κόλπου θέλει να μας αποζημιώσει με τις πολλές και ιδιαίτερες ομορφιές της.
Στις 08:30 φθάνουμε στον Ιππόδρομο, στις 09:00 στην Αγία Σοφία, που στέκεται κυρίαρχο δημιούργημα και σφραγίδα του Χριστιανισμού της Πόλης.

Στις 11:30 το Πατριαρχείο μας υποδέχεται, με τον ναό του Αγίου Γεωργίου να έχει μόλις τελειώσει τη θεία λειτουργία. Η μονή Βλαχερνών και η μονή Ζωοδόχου Πηγής (Μπαλουκλί) είναι οι επόμενες επιλογές μας και σε γενική κατάσταση θα λέγαμε ότι είναι καλά. Η κερκόπορτα, η πύλη του Αδριανού, τα ελληνικά νεκροταφεία, η πύλη του Ρωμανού που παραμένει κλειστή από το θάνατο του τελευταίου αυτοκράτορα Κων/νου Παλαιολόγου το 1453 και περιμένει την αφύπνισή του για να κυνηγήσει τους Τούρκους μέχρι την κόκκινη μηλιά, τα διπλά τείχη, η τάφρος, οι τάφοι των πατριαρχών είναι οι χώροι που επισκεπτόμαστε και παίρνουμε μια γεύση από Κωνσταντινούπολη. Μια μέρα δεν είναι αρκετή για να γνωρίσεις την Πόλη.

11η ημέρα
Με τις αποσκευές γεμάτες με διάφορα σουβενίρ, μικροδωράκια και ιερά χώματα, τις ψυχές μας φορτωμένες με εικόνες και άρωμα Πόντου μπορούμε να θεωρήσουμε ότι ο αντικειμενικός σκοπός του ταξιδιού επετεύχθη. Η πραγματικότητα είναι πολύ κοντά με όλα αυτά που ακούσαμε από τους παππούδες μας, τους γονείς μας και τους μεγαλύτερους φίλους και συγγενείς μας.

Το διοικητικό συμβούλιο της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας θέλει να ευχαριστήσει το γραφείο γενικού τουρισμού Α. Αλατσίδη και ιδιαίτερα τον ικανότατο και πρόσχαρο οδηγό του τον κ. Ηρακλή Στολτίδη, καθώς επίσης όλους τους συνταξιδιώτες οι οποίοι ως σύγχρονοι Αργοναύτες συνέβαλαν με τη συμμετοχή τους στην εκπλήρωση ενός ονείρου ζωής.

Αναζητώντας μέσα από αυτό το ταξίδι την πραγματικότητα και την επιβεβαίωση των ιστορικών γεγονότων συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε χρέος αλλά και δικαίωμα στη μνήμη.

Είναι σταυρός μαζί και ευθύνη να υπηρετήσουμε και να αναδείξουμε το ποντιακό ζήτημα με όλες μας τις δυνάμεις.