Νέα Υόρκη, Της Ρεβέκκας Παπαδοπούλου
Φωτογραφίες, Δημήτρης Πανάγος
Ένα όνειρο ζωής είναι για τους απανταχού της Γης Ποντίους το προσκύνημα στην Παναγία Σουμελά, το ιστορικό μοναστήρι κοντά στην Τραπεζούντα, όπου, το Δεκαπενταύγουστο φέτος, κατόπιν άδειας των τουρκικών αρχών, τελέστηκε για πρώτη φορά μετά από 88 χρόνια «σιωπής» πανηγυρική Θεία Λειτουργία, για την εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου, προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Είναι συνάμα και ένα «χρέος ζωής», όπως δήλωσε στη Greek News ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Αμερικής – Καναδά, Δημήτρης Μολοχίδης, ο οποίος είχε, μαζί με άλλους ομογενείς, την ευλογία να βιώσει τις ανεπανάληπτες αυτές στιγμές στο Όρος Μελά του Πόντου.
«Η κουραστική ανάβαση του μονοπατιού προς την Σουμελιώτισσα, το άναμμα του κεριού και το μνημόσυνο για τους δικούς μας ανθρώπους που ποτέ δεν κατάφεραν να γυρίσουν στα πάτρια εδάφη, ήταν ένα χρέος ζωής», είπε και πρόσθεσε: «Ένα χρέος που όλοι μας πρέπει κάποια στιγμή να εκπληρώσουμε και ένα ταξίδι που τα παιδιά μας και οι νεότερες γενιές πρέπει να υλοποιήσουν για να γνωρίσουν τη πανέμορφη πατρίδα μας, τα μνημεία μας, τον πολιτισμό μας αλλά και τους ανθρώπους που αφήσαμε πίσω μας».
Στην πόλη Μάτσκα, όπου και διέμεναν κατά την ολιγοήμερη παραμονή τους στον Πόντο, συναντήθηκαν με το δήμαρχο, Ερντογρούλ Γεντς, ο οποίος τους είπε ότι γίνονται προσπάθειες να τελούνται τουλάχιστον τρεις Λειτουργίες το χρόνο στην Παναγία Σουμελά. Στον Τούρκο δήμαρχο επέδωσαν, μάλιστα, ένα χρηματικό ποσό, το οποίο συγκέντρωσαν, προκειμένου να διατεθεί σε φτωχές οικογένειες της περιοχής.
Στην πόλη Μάτσκα (Ματσούκα) όπως και στην Τραπεζούντα φιλοξενήθηκε ο μεγαλύτερος όγκος των προσκυνητών που συνέρευσαν από κάθε γωνιά της γης, για το ιστορικό αυτό γεγονός.
Ήταν, σύμφωνα με τον κ. Μολοχίδη, «μια μέρα κοσμοϊστορική, μέρα ορόσημο για ολόκληρο τον ποντιακό Ελληνισμό και την Ορθοδοξία, ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία.» «Ο συνδυασμός της πατριαρχικής λειτουργίας με τις λίγες μέρες στην περιοχή της Τραπεζούντας, στα χώματα αυτά όπου γεννήθηκε και σπούδασε ο παππούς μου ο Αναστάσιος, όπου γεννήθηκαν και παντρεύτηκαν οι γονείς της μητέρας μου Ζαχαρίας και Παναήλα, με γέμισαν με συγκίνηση, χαρά, ικανοποίηση και ελπίδα», είπε και πρόσθεσε: «οι λίγες αυτές μέρες ήταν γεμάτες εικόνες, σκηνές, βιώματα που συνδεδεμένα με την πρώτη Θεία Λειτουργία μετά από ογδόντα οκτώ χρόνια “ληθάργου και σιωπής” θα μείνουν ανεξίτηλα χαραγμένα στη μνήμη μου».
«Για μας τους Πόντιους ο Δεκαπενταύγουστος και η Παναγία Σουμελά δεν είναι απλά η μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης. Η γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου για μας έχει πολλαπλά μηνύματα που συμπυκνώνουν μια ιστορία 17 αιώνων παράδοσης, εθνικής και κοινωνικής παρουσίας, θρησκευτικής και πνευματικής προσφοράς», διευκρίνισε ο κ. Μολοχίδης. Όπως σημείωσε, «η Παναγία Σουμελά αποτέλεσε μέχρι το 1922 για όλους τους Έλληνες τον Φάρο της Ανατολής. Υπήρξε η οδηγός, η προστάτιδα, η παρηγορήτρια, η εμψυχωτής, αλλά και το καταφύγιο και το σημείο συνάντησης και αναφοράς για όλους τους Έλληνες της Μικράς Ασίας, της Μαύρης Θάλασσας και του Καυκάσου».
«Οπότε το “άνοιγμα” της ιστορικής μονής της Παναγίας Σουμελά αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του σήμερα με το παρελθόν», επισήμανε ο πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Αμερικής – Καναδά.
Έντονη δυσαρέσκεια, εξάλλου, προκάλεσε στα μέλη της Ομοσπονδίας, το γεγονός ότι δεν υπήρξε επίσημη πρόσκληση προς την Παμποντιακή Ομοσπονδία Αμερικής – Καναδά, όπως ανέφερε ο κ. Μολοχίδης, καθώς δεν είχε προβλεφθεί η παρουσία εκπροσώπου της μεταξύ των 500 επισήμων καλεσμένων στον αύλειο χώρο του μοναστηριού.
Έτσι η μικρή αντιπροσωπία της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ και Καναδά, την τελευταία στιγμή, συνταξίδεψε με τις επίσημες αντιπροσωπίες της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (Π.Ο.Ε.) και της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων Ευρώπης (ΟΣΕΠΕ). Ιδιαίτερες ήταν οι ευχαριστίες του κ. Μολοχίδη προς τον πρόεδρο της Π.Ο.Ε. Γιώργο Παρχαρίδη για την παραχώρηση των επίσημων προσκλήσεων.
«Ευελπιστούμε του χρόνου να υπάρξει διαφάνεια στο θέμα αυτό, ώστε να καταφέρουμε να σχεδιάσουμε την εκδρομή αυτή με συμμετοχή 40-50 ατόμων», σημείωσε ο κ. Μολοχίδης.
Ο πρόεδρος και τα μέλη της Παμποντιακής Ομοσπονδίας έλαβαν την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, και τις μαζί τις ευχές του προς τους Ποντίους της Βορείου Αμερικής για υγεία και κάθε επιτυχία στο έργο του Ιερού Ιδρύματος Παναγίας Σουμελά που εδρεύει στη Νέα Ιερσέη.
«Ας ελπίσουμε», κατέληξε ο κ. Μολοχίδης, «ότι όντως η Παναγία η Σουμελιώτισσα θα σταθεί η πραγματική εγγυήτρια καλύτερων ημερών για τους δύο λαούς.»