Mηνιαία εφημερίδα ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΓΝΩΜΗ, από τις εκδόσεις ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ
Φύλλο Αυγούστου 2010
ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ:
«Παναγία Σουμελά: Πολλαπλασιασμός ή διαίρεση;»
Η λειτουργία ολοκληρώθηκε και ήλθε η ώρα του απολογισμού.
Το τουρκικό κράτος, σύμφωνα με όσα μας εξιστόρησαν οι απεσταλμένοι της εφημερίδας, έλαβε όλα τα απαραίτητα μέτρα για να μην τορπιλιστεί η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης από ενέργειες ατόμων ή μηχανισμών που δεν έβλεπαν με καλό μάτι τη λειτουργία…, ενώ και ο τοπικός λαός συμπεριφέρθηκε με άψογο και φιλόξενο τρόπο τους περίπου πέντε χιλιάδες επισκέπτες από Ελλάδα, Ουκρανία, Ρωσία, Γεωργία, ΗΠΑ, Αυστραλία και αλλού.
Από την πλευρά του το ελληνικό κράτος δεν κατόρθωσε να περιφρουρήσει "στόχους" και πρόσωπα στην ελληνική επικράτεια, που θα μπορούσαν να τορπιλίσουν το κλίμα της λειτουργίας. Παραμονές της ιστορικής αυτής στιγμής άγνωστοι έριξαν βόμβα μολότοφ στο τουρκικό προξενείο της Θεσσαλονίκης, ξυπνώντας μνήμες των Σεπτεμβριανών του 1955.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, δυο μέρες μετά, κυριολεκτικά την παραμονή της λειτουργίας, "άγνωστοι" προκάλεσαν φθορές σε περίπου είκοσι τάφους του οικισμού των Ρομά, Πος-Πος, στην Κομοτηνή, κινητοποιώντας ταυτόχρονα μερικές εκατοντάδες εγκάθετους του τουρκικού προξενείου, που διαδήλωσαν με "αγανάκτηση" για τη δράση των "ακραίων στοιχείων", που ακατανόητα χρέωσε στην χριστιανική πλευρά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Πεταλωτής.
Δηλαδή, δεν θα ήταν καθόλου υπερβολικό να πούμε ότι η ΕΡΓΕΝΕΚΟΝ δεν κατάφερε να δράσει προβοκατόρικα στην Τουρκία, αλλά μάλλον τα κατάφερε στην Ελλάδα, με τα εδώ ενεργούμενά της, που έδρασαν χωρίς να παρεμποδιστούν από το κοιμώμενο (;) ελληνικό κράτος.
Συνεχίζοντας τον απολογισμό, περνάμε στις πολιτικο-διπλωματικές πτυχές της υπόθεσης.
Χωρίς να περιμένουν καν να περάσουν ορισμένες μέρες, διάφοροι (εγκάθετοι) δημοσιογράφοι εφημερίδων πανελλήνιας κυκλοφορίας και άλλων ΜΜΕ αλλά και "παράγοντες" του οργανωμένου ποντιακού χώρου, αφού πρώτα επιτέθηκαν με ανοίκειο και πολλές φορές άδικο τρόπο σε άτομα και πολιτικούς που εκφράζονται με το δικό τους ιδιαίτερο τρόπο, στη συνέχεια ανέλαβαν εργολαβικά το έργο της διαστρέβλωσης των γεγονότων και της κατασυκοφάντησης του Ιβάν Σαββίδη και του "ρωσικού παράγοντα". Όπως φαίνεται από το χρονικό των γεγονότων που οδήγησαν στο "άνοιγμα" της Παναγίας Σουμελά, ο Ιβάν Σαββίδης και εν γένει ο 'ρωσικός παράγοντας' έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στην παραχώρηση της άδειας από την τουρκική κυβέρνηση. Η ύπαρξη επιστολών των Βλαδιμήρ Πούτιν και Σεργκέι Λαβρόφ στους Ερντογάν και Νταβούτογλου αντίστοιχα, με τις οποίες προέβαλαν το αίτημα του "ανοίγματος" της Σουμελά στους ομολόγους τους, η παρουσία τα δυο προηγούμενα χρόνια το Δεκαπενταύγουστο στη Σουμελά και η παράσταση του Ιβάν Σαββίδη σε παράγοντες της τουρκικής Βουλής για το θέμα, με ταυτόχρονη απουσία αντίστοιχων κινήσεων από ελληνικής πλευράς, μιλούν από μόνες τους.
Οι κινήσεις του Ιβάν Σαββίδη και των Ελλήνων της Ρωσίας, που είναι Ρώσοι πολίτες, είχαν την υποστήριξη της ρωσικής κυβέρνησης, γεγονός που -απολύτως δικαιολογημένα κατά την άποψή μας- κινητοποίησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο και εν μέρει την ελληνική πλευρά, υπό το φόβο της εισπήδησης της Ρωσικής εκκλησίας στην ιστορική για τον Ελληνισμό περιοχή του Πόντου και της Παναγίας Σουμελά. Από το σημείο εκείνο, περίπου από το Δεκαπενταύγουστο του 2009, το Οικουμενικό Πατριαρχείο εμπλέκεται ενεργά στο θέμα της λειτουργίας, για να φθάσουμε στο αίσιο αποτέλεσμα της 15ης Αυγούστου 2010, για το οποίο ασφαλώς και είχε καθοριστικό ρόλο η προσωπικότητα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Όσον αφορά στα ζητήματα αμοιβαιότητας που τίθενται από την τουρκική πλευρά, η οποία, ούτε λίγο ούτε πολύ, ως αντάλλαγμα ζητεί από την Ελληνική κυβέρνηση τη λειτουργία οθωμανικού τεμένους στην Αθήνα: Πρώτα-πρώτα, η παραχώρηση της Τουρκίας δεν έγινε στην Ελλάδα, αφού -απ' όσο γνωρίζουμε- δεν υπήρχε αντίστοιχο αίτημα από την ελληνική κυβέρνηση… Άρα, παρ' ότι το ζήτημα της Σουμελά αφορά το σύνολο του Ελληνισμού, η χώρα που ζήτησε επίσημα το "άνοιγμα" της Μονής σε θρησκευτικές λειτουργίες είναι η Ρωσία και η Τουρκία… στη λογική της αμοιβαιότητας, μάλλον προς τη Ρωσία θα πρέπει να απευθυνθεί.
Κλείνοντας, θα αναφερθούμε στις φωνές που ακούγονται από διάφορες πλευρές για το ρόλο του ενός και του άλλου, φωνές που δεν οδηγούν σε θετική κατεύθυνση ούτε το Ποντιακό ούτε τα εθνικά μας θέματα. Η περίπτωση του "ανοίγματος" της Παναγίας Σουμελά θα πρέπει να μελετηθεί με μεγάλη προσοχή απ' όλους μας, γιατί πρόκειται για επιτυχία που προήλθε από την -έστω και προβληματική- συνεργασία των Ελλήνων της Ρωσίας, που είναι ένα ανεκμετάλλευτο εθνικό κεφάλαιο, των Ελλήνων της Ελλάδος και του Οικουμενικού Πατριαρχείου και θα πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα δράσης για το μέλλον. Ο Ελληνισμός, στις δύσκολες στιγμές που περνά, χρειάζεται στρατηγική και πνεύμα συνεργασίας και όχι διαίρεσης.
Τ’ Εμέτερα:
«Ούλ’ εντάμαν», το σύνθημα της εποχής, του Σάββα Καλεντερίδη
Η περίπτωση της Παναγίας Σουμελά… αναδεικνύει εκ των πραγμάτων το Ποντιακό Ζήτημα σε μια σύγχρονη μορφή, φέρνοντας στην επιφάνεια και αρκετά σοβαρές γεωπολιτικές πτυχές που σχετίζονται μ’ αυτό. Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Πρώτον, ότι πλέον οι παράγοντες που ασχολούνται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο με το Ποντιακό, θα πρέπει πρώτα απ' όλα να αντιληφθούν τη σοβαρότητα του πράγματος και να αποκτήσουν ιστορική και γεωπολιτική παιδεία και συνείδηση γύρω από το όλο θέμα. Δεύτερον, ότι η σοβαρότητα του πράγματος, που φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο καλύφθηκε η λειτουργία και το όλο θέμα από τα ελληνικά, τουρκικά και διεθνή ΜΜΕ, επιβάλλει την επίδειξη σοβαρότητος από όλους τους εμπλεκομένους, με στόχο την επίτευξη μιας αδιατάρακτης ενότητας, που θα βγάλει ολοκληρωτικά τον οργανωμένο ποντιακό χώρο από το φαύλο κύκλο της οικογενειοκρατίας, του κομματισμού-κομματοκρατίας και του παραγοντισμού και θα του επιτρέψει να παίξει τον ιστορικό του ρόλο. Τρίτο και τελευταίο, η ενεργοποίηση και εμπλοκή των Ελλήνων του Καυκάσου στο Ποντιακό Ζήτημα αντί για κατάρα, θα πρέπει να θεωρηθεί ως ευλογία, υπό την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλιστούν τα ιστορικά δικαιώματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην περιοχή, σε ενδεχόμενες βλέψεις του Πατριαρχείου της Μόσχας.
Μεγάλο και δύσκολο τελικά το όλο ζήτημα και απαιτεί ενότητα, υπευθυνότητα και σοβαρότητα. Γι' αυτό και τίτλος του σχολίου μας: «Ούλ' εντάμαν, το σύνθημα της εποχής»…
Σελ. 2
- Βιβλίο: «Από την Κρώμνη του Πόντου στα Καπνοτόπια της Μακεδονίας» του Παντελή Ωρολογά, το νέο βιβλίο των Εκδόσεων Ινφογνώμων.
- Προδημοσίευση από βιβλίο «Του νου και τη καρδίας ίμ’» της Δέσποινας Πεϊμανίδου-Πολυχρονίδου
Σελ. 3-4-5 Γεγονός του μήνα: Λειτουργία στη Μονή Παναγίας Σουμελά στον Πόντο
- «Λειτουργία από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο με συγκίνηση, δάκρυα και τραγούδια στο κάστρο του Πόντου, την Παναγία Σουμελά. Ο μητροπολίτης Παύλος σήκωσε στους ώμους του τον Ποντιακό Ελληνισμό», των απεσταλμένων στον Πόντο Τάσου Κοντογιαννίδη και Μαριέττας Κοντογιαννίδου
- «15 Αυγούστου 2010. «Σήμερα σταμάτησαν τα δάκρυα της Παναγίας…»», της Μυροφόρας Ευσταθιάδου
- «Συγκίνηση από τη συνέντευξη του Ιβάν Σαββίδη» από τον «Παρατηρητή της Θράκης»
Ποίημα «Παναΐα Σουμελά» του Μωυσιάδη Παναγιώτη
Σελ. 6-7 Πολιτική
- «Από το 'καρτ-κουρτ' στις διαπραγματεύσεις με το ΡΚΚ», του Μουράτ Γετκίν
- «Ευχαριστήρια επίσκεψη του Γεν. Προξένου της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη στον Νομάρχη Τραπεζούντας»
- Δελτίο Τύπου Υπ. Παιδείας «Σχετικά με δημοσιεύματα στον Τύπο για το βιβλίο Γ’ Γυμνασίου «Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία»»
- «Όχι άλλες ανοχές, γίνονται συνενοχές!», του Κώστα Κούση
Επιστολή από Παμμακεδονικές Ενώσεις Υφηλίου προς Πρωθυπουργό και Υπουργό Εξωτερικών κ. Γεώργιο Παπανδρέου
- «Ερντογάν: «Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, αντί λειτουργίας τζαμιού στην Αθήνα»», του Γιώργου Πολυχρονίδη
Σελ. 8-9 Ο Πόντος σήμερα
- Ένα θαύμα στην Ορντού, τα Κοτύωρα της αρχαιότητας
- Ποντιακό φόρτωμα
- Οι εργασίες αναστήλωσης του ιστορικού κάστρου Ζηλ φθάνουν στο τέλος
- Τελικά καλά έλεγαν’ εμάς οι παλαιοί: «Ο λύκον το πόστ'ν ατ' αλλάζ', το ταπιάτ'ν ατ' 'κι αλλάζ'»
- Στα 300 ευρώ το κιλό το θαυματουργό μέλι Ανζέρ
- Ποτάμι-γίγας ρέει κάτω από τη θάλασσα στον Πόντο
- Ποντιακό ή λαζικό πείσμα
Σελ. 10-12 Ποντιακά δρώμενα στην Ελλάδα, του Θεόφιλου Κωτσίδη
Σελ. 13 Ποντιακά νέα απ’ όλο τον κόσμο, του Θεόφιλου Κωτσίδη
Σελ. 14-15 Η καθ’ ημάς Ανατολή
- «Το Εσκί Σεχίρ (Δορύλαιον) μεταξύ 1900-1922», του Δημητρίου Κρασσά
Μια ελληνική πόλη της Ανατολής μετά την άλλη αποκαλύπτεται και έρχεται στο φως. - Βρέθηκαν η πύλη εισόδου της αρχαίας ελληνικής πόλης Ροδιάπολις και η σαρκοφάγος του βασιλιά Εκατόμνου στην Καρία, του Σάββα Καλεντερίδη
Σελ. 16-17 Ιστορία-Πολιτική
- Μια προσκυνηματική περιήγηση στην Τραπεζούντα, του Θεόφιλου Κωτσίδη και του Θεοδόση Κυριακίδη
- «Στου Κεμάλ το Σπίτι». Σκέψεις και Ερωτήματα για τις Πανελλήνιες 2009-2010 και όχι μόνο..., του Κωνσταντίνου Μ. Σπυρόπουλου
Σελ. 18-19 Λαογραφία
- Οξύγαλα-Ξύγαλα-Γιαούρτι, του Ανδρέα Χατζηκυριακίδη
Σελ. 20 Γεγονός του μήνα
- Από τη Σχολή της Χάλκης στην Παναγία Σουμελά. Τουρκικά διπλωματικά παιγνίδια, του Χρήστου Ιακώβου
- Ο τουρκικός Τύπος για τη Θεία Λειτουργία στη Σουμελά
- Οι Ομοσπονδίες Ποντίων στον Δήμαρχο της Ματσούκας, του Φόρη Πεταλίδη