Στην Καλλιθέα Αττικής βρέθηκε ο θίασος των Μωμόγερων του Συλλόγου Ποντίων Ν. Ροδόπης «Η Τραπεζούντα» στα πλαίσια του καθιερωμένου φθινοπωρινού πολιτιστικού τριημέρου Ποντιακής Παράδοσης την επιμέλεια του οποίου φέρει ο Παμποντιακός Συλλόγος «Αργώ».
Ο Σύλλογος Ποντίων Ν. Ροδόπης «Η Τραπεζούντα» είχε συμμετάσχει και κατά το παρελθόν στις εν λόγω εκδηλώσεις με τη θεατρική ομάδα του ενώ η φετινή συμμετοχή αφορούσε την παρουσίαση του λαϊκού δρωμένου των Μωμογέρων και την καλλιτεχνική μουσική κάλυψη της δεύτερης μέρας των εκδηλώσεων από τους νεαρούς μουσικούς του συλλόγου που άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις με τη ζωντάνια και το μεράκι τους.
Την παρουσίαση του δρώμενου έκανε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Ν. Ροδόπης Η Τραπεζούντας ο οποίος μεταξύ άλλων είπε: Ο Ελληνισμός της Μαύρης Θάλασσας, οι “Ρωμαίοι ή Ορωμαίοι ή Ρωμιοί” όπως αυτοαποκαλούνταν στην πατρίδα τους τον Πόντο δημιούργησαν έναν ιδιόμορφο πολιτισμό οι ρίζες του οποίου κρατούν από την αρχαιότητα. Διατήρησαν τον εθνικό χαρακτήρα τους, την Ρωμαίικη γλώσσα τους και πολλά άλλα στοιχεία του λαϊκού τους πολιτισμού αναλλοίωτα.
Η επικρατέστερη ονομασία του λαϊκού ποντιακού δρωμένου του 12μερου Χριστουγέννων – Φώτων είναι οι Μωμόγεροι. Για την ετυμολογία της λέξης δεν υπάρχει καμία μαρτυρία.
Οι πιθανές υποθέσεις αφορούν, ως προς το πρώτο συνθετικό, τις αρχαίες λέξεις μώμος, που σημαίνει τον ψόγο, τη μορφή και το θεό του ψόγου, ή μίμος, οι οποίες και θυμίζουν αρχαίους μίμους. Ως προς το δεύτερο συνθετικό μπορούμε να είμαστε πιο βέβαιοι, δηλ. για το γέρος, σε σχέση με τα γεροντικά πρόσωπα των θιάσεων με τις καμπούρες, τα άσπρα μαλλιά και τα γένια.
Την εν λόγω παραλλαγή, που έφεραν στην πόλη μας οι Πόντιοι του χωριού Χαραπά της Γεωργίας, κατατάσσουν οι ερευνητές στην παράδοση των Ελλήνων του “Κυβερνείο του Γάρς” αλλά και της Αργυρούπολης ή Κάνης του Πόντου. Το εν λόγω δρώμενο είναι ευρέως γνωστό και ως “Χουσπό” στην περιοχή Τσάλκα της Γεωργίας ενώ το συναντούμαι επίσης σε όλες της Ελληνικές κοινότητες της περιοχής Σόχουμ της Απχαζίας, Βατούμ της Γεωργίας, στην Αρμενία, στην περιοχή του Κελεντσίκ της Νότιας Ρωσσίας αλλά και στους εξορισμένους Έλληνες του Ουζμπεκιστάν και του Καζαχστάν αλλά και σε Ποντιακούς οικισμούς της Ελλάδας.
Στην Ελλάδα αλλά και στα υπόλοιπα Βαλκάνια συναντούμε επίσης παρόμοια δρώμενα με διάφορες ονομασίες όπως Ραγκουσάρια, Καμήλα, Αράπηδες, Μπαμπόγεροι κ.ά. αποδεικνύοντας το αυτονόητο ότι ο πολιτισμός και η παράδοση δεν έχει σύνορα και αρκετές φορές συνδημιουργείται από τα σύνοικα στοιχεία.
Οι διάφορες προσπάθειες για αποκλεισμούς ορισμένων κοινωνικών ομάδων θα πρέπει επιτέλους να αποτελέσουν παρελθόν και αυτό θα γίνει μόνο μέσα από την γνωριμία και την οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης βασισμένης σε έργα και όχι λόγια.
Το μέλλον μας ανήκει για αυτό ας γαλουχήσουμε τη νεολαία μας με τις αξίες του αρχαίου ελληνικού πνεύματος και ας αντλήσουμε από την παράδοση και την ιστορία το κουράγιο και την ελπίδα.
Κλείνοντας θα ήθελα να κάνω ένα ανοιχτό κάλεσμα, εδώ από την πλατεία Δαβάκη, σε όλο τον κόσμο να έρθει να γνωρίσει και τη δική μας περιοχή που χαρακτηρίζεται απο σπάνια φυσική ομορφιά, πλούσια ιστορική κληρονομιά και φιλόξενους ανθρώπους.
Ο αλογατζής, ο τράγος-κουτούκ, ο στρατιωτικός, η νύφε, η γραία, ο δικαστή, το κατσικάκι-τσαπίτς, ο χαμάλης, ο βασιλέας, ο άρκος ήταν μερικά από τα πρόσωπα του θιάσου τα οποία με τα καμώματα, τις κωμικές κινήσεις τους, τις άγριες μάσκες και τους σατιρικούς διάλογους τους χάρισαν άφθονο γέλιο στους μικρούς και μεγάλους φίλους της πλατείας Δαβάκη.
Τα άτομα που πλαισίωσαν τους ρόλους ήταν ο Φωτιάδης Αβραάμ, Τριανταφυλλίδης Παύλος, Ακριτίδης Αντώνης, Σαρηπεκίδης Κώστας, Πεχλιβανίδης Ιάκωβος, Τελεορίδης Πέτρος, Καλαουζίδης Χρήστος, Ιγνατιάδης Σάββας, Δρωσίδης Θόδωρος και Σαββίδης Κώστας με συντονιστές τους Διομήδη Τσιβανίδη και Σαρηπεκίδη Γιάννη.
Ψυχή του θιάσου η νεολαία του νεόκτιστου οικισμού των Ποντίων Κομοτηνής που με κάθε ανιδιοτέλεια συμμετέχει δυναμικά στην κοινή προσπάθεια ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς των προγόνων προβάλλοντας συνάμα και την ξεχασμένη από τα κέντρα αποφάσεων ακριτική Θράκη.
Οι ευχαριστίες του Προέδρου του Παμποντιακού Συλλόγου «Αργώ» κ. Σοφιανίδη Χρήστου και το θερμό χειροκρότημα του κόσμου πραγματικά μας συγκίνησαν όπως επίσης και οι προσκλήσεις για συμμετοχή και σε άλλες εκδηλώσεις στο λεκανοπέδιο της Αττικής όπως επίσης και στην Αυστρία τον προσεχή Μάρτη.
Ευχάριστη έκπληξη η γνωριμία μάς με τη νεολαία του Ποντιακού Συλλόγου του Κελεντσίκ της Νότιας Ρωσίας τους οποίους ελπίζουμε ότι του χρόνου το καλοκαίρι θα έχουμε κοντά μας μαζί με τους Σαρακατσάνους του Σλίβεν και του Θρακιώτες της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας της Βουλγαρίας στον άρτια οργανωμένο χώρο δασικής αναψυχής δίπλα στο Οχυρό της Νυμφαίας όπου λαμβάνει χώρα το ολοήμερο υπαίθριο πανηγύρι “Παρχάρια”.
Σύλλογος Ποντίων Ν. Ροδόπης "Η Τραπεζούντα"
Κ. Καραμανλή 37
Κομοτηνή
Τ.Κ. 69100
Tηλ. 6942592662
www.trapezounta2002.blogspot.gr
trapezounta2002@yahoo.gr
Ο Σύλλογος Ποντίων Ν. Ροδόπης «Η Τραπεζούντα» είχε συμμετάσχει και κατά το παρελθόν στις εν λόγω εκδηλώσεις με τη θεατρική ομάδα του ενώ η φετινή συμμετοχή αφορούσε την παρουσίαση του λαϊκού δρωμένου των Μωμογέρων και την καλλιτεχνική μουσική κάλυψη της δεύτερης μέρας των εκδηλώσεων από τους νεαρούς μουσικούς του συλλόγου που άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις με τη ζωντάνια και το μεράκι τους.
Την παρουσίαση του δρώμενου έκανε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Ν. Ροδόπης Η Τραπεζούντας ο οποίος μεταξύ άλλων είπε: Ο Ελληνισμός της Μαύρης Θάλασσας, οι “Ρωμαίοι ή Ορωμαίοι ή Ρωμιοί” όπως αυτοαποκαλούνταν στην πατρίδα τους τον Πόντο δημιούργησαν έναν ιδιόμορφο πολιτισμό οι ρίζες του οποίου κρατούν από την αρχαιότητα. Διατήρησαν τον εθνικό χαρακτήρα τους, την Ρωμαίικη γλώσσα τους και πολλά άλλα στοιχεία του λαϊκού τους πολιτισμού αναλλοίωτα.
Η επικρατέστερη ονομασία του λαϊκού ποντιακού δρωμένου του 12μερου Χριστουγέννων – Φώτων είναι οι Μωμόγεροι. Για την ετυμολογία της λέξης δεν υπάρχει καμία μαρτυρία.
Οι πιθανές υποθέσεις αφορούν, ως προς το πρώτο συνθετικό, τις αρχαίες λέξεις μώμος, που σημαίνει τον ψόγο, τη μορφή και το θεό του ψόγου, ή μίμος, οι οποίες και θυμίζουν αρχαίους μίμους. Ως προς το δεύτερο συνθετικό μπορούμε να είμαστε πιο βέβαιοι, δηλ. για το γέρος, σε σχέση με τα γεροντικά πρόσωπα των θιάσεων με τις καμπούρες, τα άσπρα μαλλιά και τα γένια.
Την εν λόγω παραλλαγή, που έφεραν στην πόλη μας οι Πόντιοι του χωριού Χαραπά της Γεωργίας, κατατάσσουν οι ερευνητές στην παράδοση των Ελλήνων του “Κυβερνείο του Γάρς” αλλά και της Αργυρούπολης ή Κάνης του Πόντου. Το εν λόγω δρώμενο είναι ευρέως γνωστό και ως “Χουσπό” στην περιοχή Τσάλκα της Γεωργίας ενώ το συναντούμαι επίσης σε όλες της Ελληνικές κοινότητες της περιοχής Σόχουμ της Απχαζίας, Βατούμ της Γεωργίας, στην Αρμενία, στην περιοχή του Κελεντσίκ της Νότιας Ρωσσίας αλλά και στους εξορισμένους Έλληνες του Ουζμπεκιστάν και του Καζαχστάν αλλά και σε Ποντιακούς οικισμούς της Ελλάδας.
Στην Ελλάδα αλλά και στα υπόλοιπα Βαλκάνια συναντούμε επίσης παρόμοια δρώμενα με διάφορες ονομασίες όπως Ραγκουσάρια, Καμήλα, Αράπηδες, Μπαμπόγεροι κ.ά. αποδεικνύοντας το αυτονόητο ότι ο πολιτισμός και η παράδοση δεν έχει σύνορα και αρκετές φορές συνδημιουργείται από τα σύνοικα στοιχεία.
Οι διάφορες προσπάθειες για αποκλεισμούς ορισμένων κοινωνικών ομάδων θα πρέπει επιτέλους να αποτελέσουν παρελθόν και αυτό θα γίνει μόνο μέσα από την γνωριμία και την οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης βασισμένης σε έργα και όχι λόγια.
Το μέλλον μας ανήκει για αυτό ας γαλουχήσουμε τη νεολαία μας με τις αξίες του αρχαίου ελληνικού πνεύματος και ας αντλήσουμε από την παράδοση και την ιστορία το κουράγιο και την ελπίδα.
Κλείνοντας θα ήθελα να κάνω ένα ανοιχτό κάλεσμα, εδώ από την πλατεία Δαβάκη, σε όλο τον κόσμο να έρθει να γνωρίσει και τη δική μας περιοχή που χαρακτηρίζεται απο σπάνια φυσική ομορφιά, πλούσια ιστορική κληρονομιά και φιλόξενους ανθρώπους.
Ο αλογατζής, ο τράγος-κουτούκ, ο στρατιωτικός, η νύφε, η γραία, ο δικαστή, το κατσικάκι-τσαπίτς, ο χαμάλης, ο βασιλέας, ο άρκος ήταν μερικά από τα πρόσωπα του θιάσου τα οποία με τα καμώματα, τις κωμικές κινήσεις τους, τις άγριες μάσκες και τους σατιρικούς διάλογους τους χάρισαν άφθονο γέλιο στους μικρούς και μεγάλους φίλους της πλατείας Δαβάκη.
Τα άτομα που πλαισίωσαν τους ρόλους ήταν ο Φωτιάδης Αβραάμ, Τριανταφυλλίδης Παύλος, Ακριτίδης Αντώνης, Σαρηπεκίδης Κώστας, Πεχλιβανίδης Ιάκωβος, Τελεορίδης Πέτρος, Καλαουζίδης Χρήστος, Ιγνατιάδης Σάββας, Δρωσίδης Θόδωρος και Σαββίδης Κώστας με συντονιστές τους Διομήδη Τσιβανίδη και Σαρηπεκίδη Γιάννη.
Ψυχή του θιάσου η νεολαία του νεόκτιστου οικισμού των Ποντίων Κομοτηνής που με κάθε ανιδιοτέλεια συμμετέχει δυναμικά στην κοινή προσπάθεια ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς των προγόνων προβάλλοντας συνάμα και την ξεχασμένη από τα κέντρα αποφάσεων ακριτική Θράκη.
Οι ευχαριστίες του Προέδρου του Παμποντιακού Συλλόγου «Αργώ» κ. Σοφιανίδη Χρήστου και το θερμό χειροκρότημα του κόσμου πραγματικά μας συγκίνησαν όπως επίσης και οι προσκλήσεις για συμμετοχή και σε άλλες εκδηλώσεις στο λεκανοπέδιο της Αττικής όπως επίσης και στην Αυστρία τον προσεχή Μάρτη.
Ευχάριστη έκπληξη η γνωριμία μάς με τη νεολαία του Ποντιακού Συλλόγου του Κελεντσίκ της Νότιας Ρωσίας τους οποίους ελπίζουμε ότι του χρόνου το καλοκαίρι θα έχουμε κοντά μας μαζί με τους Σαρακατσάνους του Σλίβεν και του Θρακιώτες της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας της Βουλγαρίας στον άρτια οργανωμένο χώρο δασικής αναψυχής δίπλα στο Οχυρό της Νυμφαίας όπου λαμβάνει χώρα το ολοήμερο υπαίθριο πανηγύρι “Παρχάρια”.
Σύλλογος Ποντίων Ν. Ροδόπης "Η Τραπεζούντα"
Κ. Καραμανλή 37
Κομοτηνή
Τ.Κ. 69100
Tηλ. 6942592662
www.trapezounta2002.blogspot.gr
trapezounta2002@yahoo.gr