Στις 3 Νοεμβρίου τελέστηκε η γιορτή της ανακομιδής των Ιερών Λειψάνων του Μεγαλομάρτυρος και Τροπαιοφόρου Αγίου Γεωργίου, στην Ιερά Μονή «Αγίου Γεωργίου Περιστερώτα», στο Ροδοχώρι Νάουσας. Πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη Θεία Λειτουργία και το Πάνδημο Ετήσιο Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών όλων των πρωτεργατών, δωρητών, ευεργετών και ενισχυτών της Ιεράς Μονής, των κατά καιρούς αποβιωσάντων κατοίκων του Ροδοχωρίου και όλων των συγγενών και προσφιλών προσώπων των μελών του Σωματείου.
Η ημέρα αυτή ήταν μεγάλη γιορτή και εορταζόταν στον αλησμόνητο Πόντο με ιδιαίτερη ευλάβεια και πανηγυρικές εκδηλώσεις. Μάλιστα δε από τη γιορτή αυτή ο μήνας Νοέμβριος ονομάζεται από τους Πόντιους "Αεργίτες".
Φέτος, παράλληλα με τον εορτασμό της Ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του μεγάλου ευεργέτη του ελληνισμού του Πόντου αρχιμανδρίτη της Μονής του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, Γρηγόριου Σιδηρουργόπουλου.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο πρόεδρος του Σωματείου καλωσόρισε τους προσκυνητές και μίλησε για τη σπουδαιότητα της συγκεκριμένης ημέρας. Παράλληλα ανέφερε όλο το ιστορικό της συνεννόησης που υπήρξε με τον καλλιτέχνη απόστρατο αξιωματικό και τον Σύλλογο των Λεκανιωτών Θεσσαλονίκης για την πραγματοποίηση της τοποθέτησης της προτομής του αρχιμανδρίτη Γρηγορίου Σιδηρουργόπουλου στον χώρο της Ιεράς Μονής.
Στη συνέχεια την εκδήλωση χαιρέτισαν ο πρόεδρος του συλλόγου της Λέκανης Καβάλας κ. Γεώργιος Σπινθηρόπουλος και ο πρόεδρος του Συλλόγου Λεκανιωτών Θεσσαλονίκης κ. Γεώργιος Τηλικίδης.
Έπειτα από τους χαιρετισμούς το λόγο πήρε ο κ. Αλέξανδρος Σιδηρόπουλος, ο οποίος αφού ευχαρίστησε το Σωματείο για τις φροντίδες του για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του αρχιμανδρίτη Γρηγόριου Σιδηρουργόπουλου μέσα από την βιωματική γνωριμία του με τον καλόγηρο, όπως συνήθιζαν να αποκαλούν τον γέροντα.
Τέλος το λόγο έλαβε ο νομικός και ιστορικός συγγραφέας, ο οποίος και μίλησε για τη ζωή και το έργο του αρχιμανδρίτη.
Ο πρόεδρος κ. Αριστείδης Κυριακίδης ευχαρίστησε τους παριστάμενους για την προσέλευση τους και αφού ευχαρίστησε τον κ. Αλέξανδρο Σιδηρόπουλο για την αφιλοκερδή προσφορά της προτομής, τον τίμησε επιδίδοντας του ένα αναμνηστικό ασημένιο νόμισμα της Αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τις δαπάνες της εγκατάστασης της προτομής στον αύλειο χώρο της Μονής κάλυψε ο Σύλλογος Λεκανιωτών Θεσσαλονίκης.
Το Σωματείο πρόσφερε σε όλους τους προσκυνητές καφέ και διάφορα κεράσματα καθώς και «λειμονέματα» που έφεραν οι προσκυνητές όπως συνηθιζόταν και στον Πόντο.
Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Σιδηρουργόπουλος
Γεννήθηκε το 1885 στο χωριό Λειβάδια της Γαλλίανας του Πόντου. Οι δάσκαλοι της γενέτειράς του, Κωνσταντίνος Δοξόπουλος και Βασίλειος Σπινθηρόπουλος, θέλοντας να ικανοποιήσουν την αγάπη για τα γράμματα του μαθητού τους Γρηγορίου, τον έστειλαν στην ακτινοβολούσα Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, για συνέχιση των σπουδών του.
Την εποχή εκείνη, ηγούμενος της Μονής ήταν ο συγχωριανός του Γρηγόριος Παντελίδης, τον οποίον θαύμαζε ο μικρός τότε Σιδηρουργόπουλος. Εκεί διδάχθηκε τα πρώτα ιερά γράμματα. Το ηγουμενικό συμβούλιο, ομόθυμα αποφάσισε την αποστολή του στο περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας απ’ όπου αποφοίτησε με άριστα. Μ’ άριστα αποφοίτησε, στη συνέχεια και από την Ιερατική Σχολή Καισαρείας – Καππαδοκίας. Επανελθών στη Μονή Περιστερεώτα χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος, έπειτα ιερομόναχος και τέλος αρχιμανδρίτης.
Μοναχός, ηλικίας μόλις 19 χρόνων, το 1904, όταν πυρκαγιά προκάλεσε σοβαρές ζημίες στη Μονή, στάλθηκε στη Ρωσία, όπου περιόδευσε τις περιοχές του Βατούμ και του Σοχούμ και συγκέντρωσε σεβαστό χρηματικό ποσό, το οποίο διέθεσε για τις ανάγκες της Μονής. Η επιτυχία της αποστολής του αυτής φανέρωσε τα χαρίσματα της προσωπικότητάς του ν’ αναλαμβάνει δύσκολες αποστολές, να έρχεται σε ψυχική και πνευματική επαφή, όχι μόνο με τους διαμένοντες στη Γεωργία και τη Ρωσία ομογενείς, αλλά και με τους ίδιους τους κατοίκους των χωρών αυτών.
Έτσι, η Μονή του ανέθεσε αλλεπάλληλα παρόμοια ταξίδια, όπως:
- Το 1908, περιόδευσε πόλεις του Πόντου και της Καππαδοκίας και συγκέντρωσε 180 χρυσές λίρες και πολλά αφιερώματα. Το 1909, μετέβη πάλι στη Ρωσία, όπου, από έρανο, συγκέντρωσε το ποσό των 3.500 χρυσών φράγκων.
- Το 1913, νέα αποστολή του στη Γεωργία και Ρωσία, όχι μόνο για έρανο, αλλά και για θρησκευτικά καθήκοντα σε εκκλησιές μικρών απομονωμένων χωριών. Η ακτινοβολία της Μονής σ’ όλη την Ανατολή και κυρίως στη Γεωργία και Ρωσία ήταν πολύ μεγάλη. Δείγμα αυτής, αποτελεί και η αίτηση των κατοίκων του Ρεστίου Ρωσίας προς την Μονή Περιστερεώτα ν’ αποσταλεί ένας ιερομόναχος και ν’ αναλάβει προϊστάμενος της εκκλησίας της κοινότητας αυτής. Εκεί απεστάλη ο Σιδηρουργόπουλος και υπηρέτησε την εκκλησία επί διετία (1914 – 1915).
- Το 1917, νέα αποστολή του προς περιοχές Κουπάν, Σοχούμ και Κριμαίας απέφερε το ποσό των 13.500 ρουβλίων, το οποίον απέστειλε μέσω τραπέζης στη Μονή, και ο ίδιος μέσω Ρουμανίας και Σερβίας έφτασε στη Θεσσαλονίκη. Ήταν η εποχή των άγριων διωγμών των Ελλήνων της Ανατολής και πολλά από τα συγκεντρούμενα ποσά αποστέλλονταν προς τη μητρόπολη Τραπεζούντας και προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο για τις ανάγκες προσφύγων και ορφανών. Ο Σιδηρουργόπουλος, στη Θεσσαλονίκη, θέλησε αρχικά ν’ αρχίσει σπουδές στο πανεπιστήμιο στο τμήμα Θεολογίας ή Φιλοσοφίας, όμως τα θλιβερά νέα που κατέφθαναν από την Ανατολή και το αίσθημα καθήκοντος τον ώθησαν να επιστρέψει πάλι στη Μονή Περιστερεώτα, ακολουθώντας πορεία μέσω Ρουμανίας, Κριμαίας, Ρωσίας, Γεωργίας.
Δυστυχώς, η επικράτηση των Μπολσεβίκων και η απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τον Πόντο, οι οποίες δυνάμεις αποσυρόμενες δε δίστασαν να προκαλέσουν σοβαρές καταστροφές σε Τούρκους και Έλληνες, κυρίως κατά μήκος των αξόνων υποχώρησης τους, δημιούργησε μια νέα ζοφερή κατάσταση για τους Έλληνες. Ο Σιδηρουργόπουλος, άφοβος και δυναμικός καθώς ήταν, αποφάσισε να μεταβεί στις περιοχές της Γεωργίας και της Νότιας Ρωσίας όπου είχαν συσσωρευτεί κύματα δυστυχών ελλήνων προσφύγων προκειμένου να τους συμπαρασταθεί με όποιον τρόπο μπορούσε. Ήταν μια περίοδος εσωτερικών αναταραχών, ανασφάλειας κι εμφύλιων συγκρούσεων μεταξύ Μπολσεβίκων και στρατευμάτων πιστών ακόμα στο τσαρικό καθεστώς. Ριψοκίνδυνος ο Σιδηρουργόπουλος, ταξίδευε σε όλα τα μέρη όπου υπήρχαν ελληνικές κοινότητες προκειμένου να τους ενθαρρύνει. Δε δίστασε μάλιστα να χαρακτηρίζει τους Μπολσεβίκους ως αντίχριστους και να προκαλεί την εχθρότητα τους. Τελικά συνελήφθηκε και κλείστηκε στις φυλακές της πόλης Τσαρίτσιν (μετέπειτα Στάλιγκραντ, και τώρα Βόλκογκραντ).
Στις φυλακές ο Σιδηρουργόπουλος υπέστη αφάνταστα βασανιστήρια γιατί πρωί και βράδυ ξεσήκωνε τους φυλακισμένους με δυνατές ψαλμωδίες, προσευχές, στο προαύλιο δε των φυλακών διεκήρυττε το λόγο του Θεού και εξαπόλυε δριμύ κατηγορώ κατά του μπολσεβικισμού. Οι συχνές απομονώσεις, και τ’ απάνθρωπα βασανιστήρια κλόνισαν σε κάποιο βαθμό τα νεύρα του. Οι Μπολσεβίκοι για ν’ απαλλαγούν από τον ανατρεπτικό του λόγο, μετά από έξι μήνες, τον αποφυλάκισαν.
Μετά από ταλαιπωρία τριών μηνών, έφτασε και πάλι στη Μονή Περιστερεώτα στις αρχές του 1919. Η εμπειρία του από τον αθεϊσμό των Μπολσεβίκων δεν τον αποθάρρυνε. Ως νέος μάρτυρας ιεραπόστολος πίστευε ακόμη ότι σύντομα θα θριάμβευε ο λόγος του Χριστού. Το Μάιο του 1919 πήγε στο Βατούμ, όπου ήδη επιβλήθηκε ο μπολσεβικισμός και κήρυττε το Ευαγγέλιο στους εναπομείναντες Έλληνες.
Ο κλοιός της αθεΐας και των διωγμών δεν άφηνε περιθώρια ελπίδας και αλλαγών. Το Μάρτιο του 1920 μετέβη στην Κωνσταντινούπολη όπου του ανατέθηκαν από το Πατριαρχείο καθήκοντα δασκάλου σ’ ένα σχολείο. Όμως δεν έμελλε να μείνει κι εκεί πολύ χρόνο. Τα κεμαλικά στρατεύματα και τα άγρια στίφη των τσετέδων του, από τον Ιούνιο του 1920, εφάρμοσαν το σχέδιο γενοκτονίας των ελληνικών πληθυσμών σ’ όλη την Ανατολή, όπου δεν είχε φτάσει ο Ελληνικός Στρατός.
Για τον Σιδηρουργόπουλο σήμανε η στιγμή της υπέρτατης εθνικής προσφοράς. Από Κωνσταντινούπολη, μέσω Αθηνών, πήγε στη Σμύρνη και αμέσως έφτασε στην πρώτη γραμμή. Ριψοκίνδυνος, με το σταυρό στο χέρι και τα ράσα του ν’ ανεμίζουν στον αέρα, έτρεχε ανάμεσα στους μαχητές ευζώνους του 1/38 Συντάγματος Ευζώνων της πρώτης γραμμής, που ενεργούσαν κοντά του εχθρού πάνω στο γυμνό ύψωμα του Μανγκάλ Νταγ. Εκεί στο πεδίο της μάχης αντίκρισε και τον άλλοτε συγκρατούμενο του στις φυλακές του Τσαρίτσιν, το Μιλτιάδη Παυλίδη, ο οποίος βρισκόταν εκεί για να διαπιστώσει τους προσφερότερους τρόπους στρατιωτικής βοήθειας σε υλικά, τα οποία θα πλήρωνε ο μεγαλέμπορος Μπαζίλ Ζαχάρωφ. Εκεί τραυματίστηκε και ο Παυλίδης, γεγονός που συγκλόνισε το γέροντα Γρηγόριο. Η, παρά τις θυσίες και τις νίκες, σύμπτυξη των Ελληνικών Δυνάμεων από το μέτωπο της Άγκυρας, και ο, ακόμη τραγικότερος, ξεριζωμός των Ελλήνων επηρέασαν σοβαρά τον ψυχικό κόσμο του γέροντα.
Η ψυχική του υγεία χειροτέρευε με το χρόνο, όμως παρά ταύτα από το 1923 έως το 1926 εκτελούσε καθήκοντα δασκάλου στο χωριό Πελαγία. Από το 1926 έως το 1941 δίδασκε στο δημοτικό σχολείο της Λεκάνης Καβάλας. Οι μαθητές του θυμούνται τον πολυμαθή δάσκαλο, ο οποίος συχνά, κατά τις ώρες διδασκαλίας, κλεινόταν στον εαυτό του, ή σιγοψιθύριζε κατάρες, ή ξερίζωνε τις τρίχες από τα γένια του. Όμως γράμματα πολλά έμαθαν από αυτόν. Πολλοί διέπρεψαν στις ανώτατες επιστήμες, ανάμεσα τους και ο καθηγητής ιατρικής Ιωάννης Συμεωνίδης, ο γνωστός, επί πολλά χρόνια, πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης.
Από το 1941 έως τα τέλη του 1944. Λόγω βουλγαρικής κατοχής στη Λεκάνη, ο Σιδηρουργόπουλος εξόριστος κατέφυγε στο χωριό Ροδοχώρι Ναούσης. Και στην περιοχή αυτή άσκησε τα καθήκοντα ιερέα και δασκάλου, ανάλογα με τις εντολές της μητρόπολης Εδέσης. Από τα Χριστούγεννα του 1944 μέχρι το θάνατο του το 1955 ζούσε και πάλι στη Λεκάνη Καβάλας. Τα λείψανα του ιερού αυτού εθνομάρτυρα έχουν μεταφερθεί και φυλάσσονται στο οστεοφυλάκιο της νέας Μονής του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα στο Ροδοχώρι της Νάουσας, όπου στήθηκε και η προτομή του.
Σωματείο "Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα"
Ολύμπου 78
Τ.Κ. 54631
Θεσσαλονίκη
Τηλ. - Fax: 2310271522
Ιερά Μονή: Ροδοχώρι Νάουσας
Τ.Κ. 59200
Τηλ. 2332051167
www.peristereota.com
admin@peristereota.com
Η ημέρα αυτή ήταν μεγάλη γιορτή και εορταζόταν στον αλησμόνητο Πόντο με ιδιαίτερη ευλάβεια και πανηγυρικές εκδηλώσεις. Μάλιστα δε από τη γιορτή αυτή ο μήνας Νοέμβριος ονομάζεται από τους Πόντιους "Αεργίτες".
Φέτος, παράλληλα με τον εορτασμό της Ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του μεγάλου ευεργέτη του ελληνισμού του Πόντου αρχιμανδρίτη της Μονής του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, Γρηγόριου Σιδηρουργόπουλου.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο πρόεδρος του Σωματείου καλωσόρισε τους προσκυνητές και μίλησε για τη σπουδαιότητα της συγκεκριμένης ημέρας. Παράλληλα ανέφερε όλο το ιστορικό της συνεννόησης που υπήρξε με τον καλλιτέχνη απόστρατο αξιωματικό και τον Σύλλογο των Λεκανιωτών Θεσσαλονίκης για την πραγματοποίηση της τοποθέτησης της προτομής του αρχιμανδρίτη Γρηγορίου Σιδηρουργόπουλου στον χώρο της Ιεράς Μονής.
Στη συνέχεια την εκδήλωση χαιρέτισαν ο πρόεδρος του συλλόγου της Λέκανης Καβάλας κ. Γεώργιος Σπινθηρόπουλος και ο πρόεδρος του Συλλόγου Λεκανιωτών Θεσσαλονίκης κ. Γεώργιος Τηλικίδης.
Έπειτα από τους χαιρετισμούς το λόγο πήρε ο κ. Αλέξανδρος Σιδηρόπουλος, ο οποίος αφού ευχαρίστησε το Σωματείο για τις φροντίδες του για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του αρχιμανδρίτη Γρηγόριου Σιδηρουργόπουλου μέσα από την βιωματική γνωριμία του με τον καλόγηρο, όπως συνήθιζαν να αποκαλούν τον γέροντα.
Τέλος το λόγο έλαβε ο νομικός και ιστορικός συγγραφέας, ο οποίος και μίλησε για τη ζωή και το έργο του αρχιμανδρίτη.
Ο πρόεδρος κ. Αριστείδης Κυριακίδης ευχαρίστησε τους παριστάμενους για την προσέλευση τους και αφού ευχαρίστησε τον κ. Αλέξανδρο Σιδηρόπουλο για την αφιλοκερδή προσφορά της προτομής, τον τίμησε επιδίδοντας του ένα αναμνηστικό ασημένιο νόμισμα της Αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τις δαπάνες της εγκατάστασης της προτομής στον αύλειο χώρο της Μονής κάλυψε ο Σύλλογος Λεκανιωτών Θεσσαλονίκης.
Το Σωματείο πρόσφερε σε όλους τους προσκυνητές καφέ και διάφορα κεράσματα καθώς και «λειμονέματα» που έφεραν οι προσκυνητές όπως συνηθιζόταν και στον Πόντο.
Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος ΣιδηρουργόπουλοςΓεννήθηκε το 1885 στο χωριό Λειβάδια της Γαλλίανας του Πόντου. Οι δάσκαλοι της γενέτειράς του, Κωνσταντίνος Δοξόπουλος και Βασίλειος Σπινθηρόπουλος, θέλοντας να ικανοποιήσουν την αγάπη για τα γράμματα του μαθητού τους Γρηγορίου, τον έστειλαν στην ακτινοβολούσα Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, για συνέχιση των σπουδών του.
Την εποχή εκείνη, ηγούμενος της Μονής ήταν ο συγχωριανός του Γρηγόριος Παντελίδης, τον οποίον θαύμαζε ο μικρός τότε Σιδηρουργόπουλος. Εκεί διδάχθηκε τα πρώτα ιερά γράμματα. Το ηγουμενικό συμβούλιο, ομόθυμα αποφάσισε την αποστολή του στο περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας απ’ όπου αποφοίτησε με άριστα. Μ’ άριστα αποφοίτησε, στη συνέχεια και από την Ιερατική Σχολή Καισαρείας – Καππαδοκίας. Επανελθών στη Μονή Περιστερεώτα χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος, έπειτα ιερομόναχος και τέλος αρχιμανδρίτης.
Μοναχός, ηλικίας μόλις 19 χρόνων, το 1904, όταν πυρκαγιά προκάλεσε σοβαρές ζημίες στη Μονή, στάλθηκε στη Ρωσία, όπου περιόδευσε τις περιοχές του Βατούμ και του Σοχούμ και συγκέντρωσε σεβαστό χρηματικό ποσό, το οποίο διέθεσε για τις ανάγκες της Μονής. Η επιτυχία της αποστολής του αυτής φανέρωσε τα χαρίσματα της προσωπικότητάς του ν’ αναλαμβάνει δύσκολες αποστολές, να έρχεται σε ψυχική και πνευματική επαφή, όχι μόνο με τους διαμένοντες στη Γεωργία και τη Ρωσία ομογενείς, αλλά και με τους ίδιους τους κατοίκους των χωρών αυτών.
Έτσι, η Μονή του ανέθεσε αλλεπάλληλα παρόμοια ταξίδια, όπως:
- Το 1908, περιόδευσε πόλεις του Πόντου και της Καππαδοκίας και συγκέντρωσε 180 χρυσές λίρες και πολλά αφιερώματα. Το 1909, μετέβη πάλι στη Ρωσία, όπου, από έρανο, συγκέντρωσε το ποσό των 3.500 χρυσών φράγκων.
- Το 1913, νέα αποστολή του στη Γεωργία και Ρωσία, όχι μόνο για έρανο, αλλά και για θρησκευτικά καθήκοντα σε εκκλησιές μικρών απομονωμένων χωριών. Η ακτινοβολία της Μονής σ’ όλη την Ανατολή και κυρίως στη Γεωργία και Ρωσία ήταν πολύ μεγάλη. Δείγμα αυτής, αποτελεί και η αίτηση των κατοίκων του Ρεστίου Ρωσίας προς την Μονή Περιστερεώτα ν’ αποσταλεί ένας ιερομόναχος και ν’ αναλάβει προϊστάμενος της εκκλησίας της κοινότητας αυτής. Εκεί απεστάλη ο Σιδηρουργόπουλος και υπηρέτησε την εκκλησία επί διετία (1914 – 1915).
- Το 1917, νέα αποστολή του προς περιοχές Κουπάν, Σοχούμ και Κριμαίας απέφερε το ποσό των 13.500 ρουβλίων, το οποίον απέστειλε μέσω τραπέζης στη Μονή, και ο ίδιος μέσω Ρουμανίας και Σερβίας έφτασε στη Θεσσαλονίκη. Ήταν η εποχή των άγριων διωγμών των Ελλήνων της Ανατολής και πολλά από τα συγκεντρούμενα ποσά αποστέλλονταν προς τη μητρόπολη Τραπεζούντας και προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο για τις ανάγκες προσφύγων και ορφανών. Ο Σιδηρουργόπουλος, στη Θεσσαλονίκη, θέλησε αρχικά ν’ αρχίσει σπουδές στο πανεπιστήμιο στο τμήμα Θεολογίας ή Φιλοσοφίας, όμως τα θλιβερά νέα που κατέφθαναν από την Ανατολή και το αίσθημα καθήκοντος τον ώθησαν να επιστρέψει πάλι στη Μονή Περιστερεώτα, ακολουθώντας πορεία μέσω Ρουμανίας, Κριμαίας, Ρωσίας, Γεωργίας.
Δυστυχώς, η επικράτηση των Μπολσεβίκων και η απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τον Πόντο, οι οποίες δυνάμεις αποσυρόμενες δε δίστασαν να προκαλέσουν σοβαρές καταστροφές σε Τούρκους και Έλληνες, κυρίως κατά μήκος των αξόνων υποχώρησης τους, δημιούργησε μια νέα ζοφερή κατάσταση για τους Έλληνες. Ο Σιδηρουργόπουλος, άφοβος και δυναμικός καθώς ήταν, αποφάσισε να μεταβεί στις περιοχές της Γεωργίας και της Νότιας Ρωσίας όπου είχαν συσσωρευτεί κύματα δυστυχών ελλήνων προσφύγων προκειμένου να τους συμπαρασταθεί με όποιον τρόπο μπορούσε. Ήταν μια περίοδος εσωτερικών αναταραχών, ανασφάλειας κι εμφύλιων συγκρούσεων μεταξύ Μπολσεβίκων και στρατευμάτων πιστών ακόμα στο τσαρικό καθεστώς. Ριψοκίνδυνος ο Σιδηρουργόπουλος, ταξίδευε σε όλα τα μέρη όπου υπήρχαν ελληνικές κοινότητες προκειμένου να τους ενθαρρύνει. Δε δίστασε μάλιστα να χαρακτηρίζει τους Μπολσεβίκους ως αντίχριστους και να προκαλεί την εχθρότητα τους. Τελικά συνελήφθηκε και κλείστηκε στις φυλακές της πόλης Τσαρίτσιν (μετέπειτα Στάλιγκραντ, και τώρα Βόλκογκραντ).
Στις φυλακές ο Σιδηρουργόπουλος υπέστη αφάνταστα βασανιστήρια γιατί πρωί και βράδυ ξεσήκωνε τους φυλακισμένους με δυνατές ψαλμωδίες, προσευχές, στο προαύλιο δε των φυλακών διεκήρυττε το λόγο του Θεού και εξαπόλυε δριμύ κατηγορώ κατά του μπολσεβικισμού. Οι συχνές απομονώσεις, και τ’ απάνθρωπα βασανιστήρια κλόνισαν σε κάποιο βαθμό τα νεύρα του. Οι Μπολσεβίκοι για ν’ απαλλαγούν από τον ανατρεπτικό του λόγο, μετά από έξι μήνες, τον αποφυλάκισαν.
Μετά από ταλαιπωρία τριών μηνών, έφτασε και πάλι στη Μονή Περιστερεώτα στις αρχές του 1919. Η εμπειρία του από τον αθεϊσμό των Μπολσεβίκων δεν τον αποθάρρυνε. Ως νέος μάρτυρας ιεραπόστολος πίστευε ακόμη ότι σύντομα θα θριάμβευε ο λόγος του Χριστού. Το Μάιο του 1919 πήγε στο Βατούμ, όπου ήδη επιβλήθηκε ο μπολσεβικισμός και κήρυττε το Ευαγγέλιο στους εναπομείναντες Έλληνες.
Ο κλοιός της αθεΐας και των διωγμών δεν άφηνε περιθώρια ελπίδας και αλλαγών. Το Μάρτιο του 1920 μετέβη στην Κωνσταντινούπολη όπου του ανατέθηκαν από το Πατριαρχείο καθήκοντα δασκάλου σ’ ένα σχολείο. Όμως δεν έμελλε να μείνει κι εκεί πολύ χρόνο. Τα κεμαλικά στρατεύματα και τα άγρια στίφη των τσετέδων του, από τον Ιούνιο του 1920, εφάρμοσαν το σχέδιο γενοκτονίας των ελληνικών πληθυσμών σ’ όλη την Ανατολή, όπου δεν είχε φτάσει ο Ελληνικός Στρατός.
Για τον Σιδηρουργόπουλο σήμανε η στιγμή της υπέρτατης εθνικής προσφοράς. Από Κωνσταντινούπολη, μέσω Αθηνών, πήγε στη Σμύρνη και αμέσως έφτασε στην πρώτη γραμμή. Ριψοκίνδυνος, με το σταυρό στο χέρι και τα ράσα του ν’ ανεμίζουν στον αέρα, έτρεχε ανάμεσα στους μαχητές ευζώνους του 1/38 Συντάγματος Ευζώνων της πρώτης γραμμής, που ενεργούσαν κοντά του εχθρού πάνω στο γυμνό ύψωμα του Μανγκάλ Νταγ. Εκεί στο πεδίο της μάχης αντίκρισε και τον άλλοτε συγκρατούμενο του στις φυλακές του Τσαρίτσιν, το Μιλτιάδη Παυλίδη, ο οποίος βρισκόταν εκεί για να διαπιστώσει τους προσφερότερους τρόπους στρατιωτικής βοήθειας σε υλικά, τα οποία θα πλήρωνε ο μεγαλέμπορος Μπαζίλ Ζαχάρωφ. Εκεί τραυματίστηκε και ο Παυλίδης, γεγονός που συγκλόνισε το γέροντα Γρηγόριο. Η, παρά τις θυσίες και τις νίκες, σύμπτυξη των Ελληνικών Δυνάμεων από το μέτωπο της Άγκυρας, και ο, ακόμη τραγικότερος, ξεριζωμός των Ελλήνων επηρέασαν σοβαρά τον ψυχικό κόσμο του γέροντα.
Η ψυχική του υγεία χειροτέρευε με το χρόνο, όμως παρά ταύτα από το 1923 έως το 1926 εκτελούσε καθήκοντα δασκάλου στο χωριό Πελαγία. Από το 1926 έως το 1941 δίδασκε στο δημοτικό σχολείο της Λεκάνης Καβάλας. Οι μαθητές του θυμούνται τον πολυμαθή δάσκαλο, ο οποίος συχνά, κατά τις ώρες διδασκαλίας, κλεινόταν στον εαυτό του, ή σιγοψιθύριζε κατάρες, ή ξερίζωνε τις τρίχες από τα γένια του. Όμως γράμματα πολλά έμαθαν από αυτόν. Πολλοί διέπρεψαν στις ανώτατες επιστήμες, ανάμεσα τους και ο καθηγητής ιατρικής Ιωάννης Συμεωνίδης, ο γνωστός, επί πολλά χρόνια, πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης.
Από το 1941 έως τα τέλη του 1944. Λόγω βουλγαρικής κατοχής στη Λεκάνη, ο Σιδηρουργόπουλος εξόριστος κατέφυγε στο χωριό Ροδοχώρι Ναούσης. Και στην περιοχή αυτή άσκησε τα καθήκοντα ιερέα και δασκάλου, ανάλογα με τις εντολές της μητρόπολης Εδέσης. Από τα Χριστούγεννα του 1944 μέχρι το θάνατο του το 1955 ζούσε και πάλι στη Λεκάνη Καβάλας. Τα λείψανα του ιερού αυτού εθνομάρτυρα έχουν μεταφερθεί και φυλάσσονται στο οστεοφυλάκιο της νέας Μονής του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα στο Ροδοχώρι της Νάουσας, όπου στήθηκε και η προτομή του.
Σωματείο "Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα"
Ολύμπου 78
Τ.Κ. 54631
Θεσσαλονίκη
Τηλ. - Fax: 2310271522
Ιερά Μονή: Ροδοχώρι Νάουσας
Τ.Κ. 59200
Τηλ. 2332051167
www.peristereota.com
admin@peristereota.com