Τρίτη 28 Δεκεμβρίου 2010

Αναβίωση του εθίμου των Μωμόγερων στο κέντρο της Θεσσαλονίκης


Κάποιοι Θεσσαλονικείς… ιδίως όσοι δεν έχουν ποντιακή φλέβα, πίστεψαν ότι έχασαν την αίσθηση του χρόνου, βλέποντας 50 άτομα μασκαρεμένα να κάνουν βόλτα στο ιστορικό κέντρο της πόλης, με τη συνοδεία μουσικής. Σκέφτηκαν ίσως πως ήρθαν οι απόκριες. Επρόκειτο, όμως, για την αναβίωση στην πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης του εθίμου των Μωμόγερων, που εκτυλίσσεται σε διάφορες περιοχές της Μακεδονίας, στο δωδεκαήμερο από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι και τα Φώτα. Η πρωτοβουλία για την αναβίωση του εθίμου ανήκει στον Ποντιακό Σύλλογο Πτολεμαΐδας.


«Στόχος μας είναι η διάδοση του εθίμου», τόνισε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του συλλόγου, Γιώργος Ελευθεριάδης, προσθέτοντας ότι η οικονομική ενίσχυση του συλλόγου και η παροχή μιας ξεχωριστής νότας στην καθημερινότητα των Θεσσαλονικέων συνετέλεσαν, επίσης, ώστε να αποφασίσουν να έρθουν στη Θεσσαλονίκη.

Το έθιμο των Μωμόγερων είναι ένα έθιμο τριών χιλιάδων χρόνων, που «μετανάστευσε» μαζί με τους πρόσφυγες από τον Πόντο στην Ελλάδα, διεκδικώντας μέχρι και σήμερα ξεχωριστή θέση στα ήθη του δωδεκαημέρου στη χώρα και κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, όπως εξήγησε ο κ. Ελευθεριάδης.

Η λέξη μωμόγερος προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων γέρος και μίμος, ενώ η θεματολογία του ειδικού αυτού θεάτρου ποικίλλει ανάλογα με τον τόπο. Το μόνο που παραμένει ίδιο είναι η κωμική διάσταση που δίνεται από τους συμμετέχοντες στην παράσταση, όποια θεματολογία και αν επιλέξουν να αναπαραστήσουν.


Η 50μελής ομάδα του συλλόγου αναβίωσε στη Θεσσαλονίκη το έθιμο που θέλει τον άνδρα του χωριού να αρπάζει τη νύφη, συμβολίζοντας έτσι την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Κεντρικό πρόσωπο, ο Μώμος, Θεός του γέλιου και της σάτιρας στην Αρχαία Ελλάδα, ο οποίος παρότρυνε τους δώδεκα ακολούθους του, τους Μωμόγερους, να βρουν αφορμή και σατιρίζοντας να προκαλέσουν το γέλιο στους συγκεντρωμένους. Στο δρώμενο συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο διάβολος που υποκινεί κάθε μορφής ταραχή, ο γιατρός που διαπιστώνει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η νύφη, ο αστυνομικός που επιφέρει την τάξη και παραπέμπει τους… δράστες στη δικαιοσύνη και ο δικαστής που επιβάλλει τις ποινές στον απαγωγέα.