«Η Πιερία θυμάται τον Κωστή Μοσκώφ»Ο Ποντιακός Σύλλογος Κατερίνης «Παναγία Σουμελά» σας προσκαλεί σε μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη εκδήλωση – αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Κωστή Μοσκώφ.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 10 Απριλίου 2011 στις 11:00 π.μ. στη νέα πολιτιστική στέγη του συλλόγου. Θα περιλαμβάνει αναφορά σε βιογραφικά στοιχεία, προβολή φωτογραφικού, τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού υλικού για τον Κωστή Μοσκώφ, απαγγελία ποιημάτων του από τη χήρα του Πόπη και τραγούδια για την ιστορική Αλεξάνδρεια. Κεντρικός ομιλητής θα είναι ο πολιτειολόγος Κώστας Ζουράρις με θέμα: «Κωστής Μοσκώφ - ο αχώρητος λόγος».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το χαρακτηριστικό απόσπασμα της ομιλίας του σκηνοθέτη – ραδιοφωνικού παραγωγού Εμμανουήλ Κουτσουρέλη, σε ανάλογη για τον Κ. Μοσκώφ εκδήλωση μνήμης της αιγυπτιακής πρεσβείας, το Μάιο του 2010.
ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑ
ΜΑΪΟΣ 2010
Λέει μια αραβική παροιμία:
«Είναι ωραίο πράγμα να είναι κανείς σπουδαίος.
Αλλά πολύ πιο σπουδαίο είναι να είναι κανείς ωραίος.»
Και ο Κωστής Μοσκώφ ήταν οπωσδήποτε σπουδαίος όπως είδαμε μέσα από το πολύπλευρο έργο του. Ήταν όμως κυρίως ωραίος άνθρωπος.
Τον διέκρινε η ωραιότητα, αυτή που συγγενεύει με το κάλλος όπως το εννοούσαν οι αρχαίοι Έλληνες. Ομορφιά σωματική αλλά και ευγένεια πνεύματος.
Η καταγωγή του Θεσσαλονικιός όμως και “πεισματάρης Πόντιος” όπως συχνά αυτοπροσδιοριζόταν, αλλά με στοιχεία και από τη Δύση, (από την πλευρά της μητέρας του και τη δυτική παιδεία του), τα οποία συνετέλεσαν στην ανάπτυξη ενός κοσμοπολίτικου, ανοιχτού πνεύματος, που υπήρξε καθοριστικό για τη μετέπειτα πλούσια και ποικίλη δράση του η οποία κορυφώθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην Αίγυπτο.
Αισθανόταν πάντα οτι η θέση του ήταν, μέσα στο αλισβερίσι των λαών. Το Κάιρο λοιπόν στην Αίγυπτο, ήταν τόπος οικείος, καθόλου ξένος προς τον Θεσσαλονικιό Κωστή Μοσκώφ.
Έτσι η μετάβασή του στην Ανατολή έγινε αβίαστα καθώς βρέθηκε ανάμεσα σε ανθρώπους με τους οποίους ένιωθε οτι τους συνέδεε μια συγγένεια ψυχική, μια προϊστορία αίματος.
Εξ άλλου ας μην ξεχνάμε. Oι ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις έχουν μακραίωνη ιστορία, δύο πολιτισμοί σημαντικοί, που λόγω της γειτνίασης, “συνομιλούσαν” ήδη από την αρχαιότητα.
Ωστόσο, όταν πήγε ο Κωστής Μοσκώφ εκεί, βρήκε την ελληνική παροικία συρρικνωμένη και τη συνομιλία αυτή, ατονισμένη.
Τα εννέα χρόνια, ως το τέλος της ζωής του, που έζησε στην Αίγυπτο, είχε την ευκαιρία να υπηρετήσει σταθερά και ακούραστα το όραμά του. Να φτιάξει τις σχέσεις της Ελλάδας με τον κόσμο της καθ’ ημάς Ανατολής” κυρίως μέσα από τον χώρο των γραμμάτων και του πολιτισμού, ώστε να καταστήσει την παρουσία του Ελληνικού λόγου σαν λόγο αγάπης φιλίας και ειρήνης στη Μέση Ανατολή.
Σε μία περίπου δεκαετία ο Μορφωτικός Ακόλουθος και αργότερα προϊστάμενος του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού στη Μέση Ανατολή «έκανε για τις ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις περισσότερα απ’ όσα είχαν γίνει τα τελευταία εκατό χρόνια» όπως σημειώνεται με έμφαση σε εκτενή αναφορά στο έργο του στην αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας El Ahram.
Ονομαστικά μόνο θα αναφέρω τα Καβάφεια, τη μετατροπή του σπιτιού, (όπου ο αλεξανδρινός ποιητής, έζησε το τελευταίο και πιο γόνιμο μέρος της ζωής του), σε μουσείο, τα Συμπόσια Θεολογίας, Φιλοσοφίας & Αρχαιολογίας, σειρά εκδόσεων που πραγματοποίησε το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού στη Μέση Ανατολή, (μεταφράσεις Ελλήνων λογοτεχνών στην αραβική γλώσσα, αλλά και αραβική ποίηση στα ελληνικά) καθώς και τα μαθήματα ελληνικών, που κατάφεραν να σπάσουν το "φράγμα" ενός απλού φροντιστηριακού προτύπου και να "κατακτήσουν" ακόμη και το πανεπιστήμιο του Αλ Άζχαρ, του "λίκνου" των ισλαμικών σπουδών στον αραβικό κόσμο.
Στις προσπάθειές του ο Κωστής Μοσκώφ συνάντησε δυσκολίες κι εμπόδια.
Ο ίδιος είχε πεί: “Νομίζω ότι κάναμε πολλά, κάτω από αντίξοες συνθήκες…”.
Μα ως το τέλος δεν έπαψε να παλεύει για περισσότερα, αντιμαχόμενος τις δομές.
Κάποια από τα σχέδια που είχε και που δυστυχώς δεν πρόλαβαν να πραγματωθούν, αφού τον πρόλαβε ο Καιρός, περιλάμβαναν τη δημιουργία ενός Ελληνικού Κέντρου Σπουδών στην Αλεξάνδρεια, το οποίο θα ειδικεύεται σε θέματα ιδίως αρχαιολογίας, ελληνικών και αραβικών σπουδών, σε πανεπιστημιακό - μεταπτυχιακό επίπεδο, λειτουργώντας, ως συστηματικό εργαλείο διαλόγου του ελληνικού και αραβικού πολιτισμού.
Σχεδίαζε την επέκταση του Γραφείου Μέσης Ανατολής του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού, που είχε δημιουργηθεί το 1994 στην Αλεξάνδρεια, με αντίστοιχα κέντρα στο Κάιρο και τα Ιεροσόλυμα και «μελλοντικά σε κάθε σημαντική πρωτεύουσα της Μέσης Ανατολής».
Ήλπιζε οτι με την αγορά του σπιτιού του Στρατή Τσίρκα η Ελλάδα θα αποκτούσε “στέκι” στο Κάιρο. Μια πρωτοβουλία που δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί τελικά κι ακόμη σήμερα εκκρεμεί.
Επιθυμία του επίσης ήταν η ίδρυση του “Κέντρου Καβάφη-Μοσκώφ”.
Τελευταίο όραμα – πρόκληση, για τον άνθρωπο που σταθερά και ακούραστα προσπάθησε να κάνει το ανέφικτο εφικτό, ήταν να εργαστεί για την πολιτιστική προσέγγιση, Ελλάδας-Τουρκίας.
Η συγκέντρωση του Αρχείου Μοσκώφ και η αξιοποίησή του ως πρωτογενές υλικό για την προσαρμογή σκέψεών του στις απαιτήσεις και τα δεδομένα της σύγχρονης ελληνοαιγυπτιακής πραγματικότητας, μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση και ενίσχυση ήδη θεσμοθετημένων εκδηλώσεων, όπως το Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Συνέδριο «Καβάφεια», αλλά και στην εκ νέου αναφορά σε ιδέες του Κ. Μοσκώφ που δεν καρποφόρησαν.
ΠΟΝΤΙΑΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ «ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ»
Ηλιουπόλεως 40, Μυλαύλακος
Κατερίνη
Τ.Κ. 60100
Τηλ. - Φαξ: 2351021596
www.soumela.gr
panagiasoumela@freemail.gr