Κάποτε στο διαγωνισμό συμμετείχαν μόνο άνδρες και οι αυγομαχίες διαρκούσαν τρεις ολόκληρες μέρες.
Ένα κατεξοχήν ποντιακό έθιμο οι αυγομαχίες αναβιώνουν και φέτος σε τοπικό επίπεδο στο Θρυλόριο Ροδόπης και σε περιφερειακό επίπεδο στο Μυλοπόταμο Δράμας. Τα αυγά αρχίζουν να μαζεύονται κάποιους μήνες πριν την αυγομαχία. Μερικοί ταΐζουν τις κότες τους μαζί με τις κλασικές τροφές και μαρμαρόσκονη για να έχουν τα αυγά «γερό τσόφλι».
Οι καλοί οι αυγομάχοι μαζεύουν εκατοντάδες αυγά για να τσουγκρίσουν (μπορεί και με 200 αυγά) με άλλους αυγομάχους στο καφενείο, πριν την επίσημη έναρξη της αυγομαχίας.
Πολλές φορές δημιουργούνται μικροπροστριβές κατά την διάρκεια των αγώνων αυτών, γιατί υπάρχουν αμφιβολίες για την προέλευση κάποιων αυγών αν είναι κότας, φραγκόκοτας ή γαλοπούλας. Συνήθως υπάρχει επιτροπή που αποτελείται από εμπειρογνώμονες και έναν κτηνίατρο οι οποίοι ελέγχουν την εγκυρότητα των αυγών.
Τα αυγά που διαγωνίζονται είναι από κότες. Το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών συνεχίζεται και τις επόμενες 40 μέρες, οπότε το αυγό νικητής, είναι ο φόβος και ο τρόμος των καφενείων της περιοχής. Το μυστικό πάντως για να βρεθεί το πιο γερό αυγό είναι η δοκιμή που γίνεται στα δόντια. Δηλαδή τσουγκρίζουμε τα αυγά στο στόμα και από τον ήχο που βγάζει στο δόντι όσο πιο λεπτός και διαπεραστικός, τόσο πιο γερό είναι το αυγό. Βέβαια υπάρχουν δύο κατηγορίες ήχων που βγάζουν γερά αυγά, το ένα είναι ήχος ναι μεν καθαρός και διαπεραστικός, αλλά και λίγο χοντρός φέρνει προς της γαλοπούλας το αυγό και ένας άλλος που είναι πολύ λεπτός και διαπεραστικός, εκείνο είναι προς της φραγκόκοτας το αυγό.
Κάποτε στο διαγωνισμό συμμετείχαν μόνο άνδρες και οι αυγομαχίες διαρκούσαν τρεις ολόκληρες μέρες. Οι γυναίκες έβαφαν τα αυγά και επειδή δεν υπήρχε φως, με φαναράκια φώτιζαν τα σπίτια όπου γινόταν οι αυγομαχίες. Την πρώτη μέρα γινόταν ο διαγωνισμός αυγομαχίας με το μπροστά μέρος των αυγών, τη δεύτερη με το πίσω και την τρίτη με το πλευρό τους. Ήταν μεγάλη τιμή για τους νικητές, απλώς γιατί έσπαζαν τα αυγά των αντιπάλων, καθώς δεν υπήρχαν κύπελλα εκείνη την εποχή. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι παλιότερα οι γυναίκες έβαφαν τα αυγά με φύλλα κρεμμυδιών τα οποία άφηναν τα σχέδια των φύλλων στα αυγά.
Το έθιμο των αυγομαχιών αναβιώνει κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Όμιλος Ποντίων Θρυλορίου “Η Κερασούντα και το Γαρς”. Φέτος θα λάβει χώρα τη δεύτερη μέρα του Πάσχα Δευτέρα 25 Απριλίου 2011 και ώρα 5.00 μ.μ. στην πρώην κοινότητα Θρυλορίου. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να διαγωνιστεί με δέκα αυγά κότας, ενώ υπάρχει μια επιτροπή για έλεγχο, τόσο των αυγών, όσο και του τσουγκρίσματος κατά τη διάρκεια της μάχης. Οι τρεις νικητές παίρνουν ένα κύπελλο ο καθένας σε τελετή που ακολουθεί, υπό τα δυνατά χειροκροτήματα των παραβρισκόμενων.
Επίσης την Τετάρτη 27 Απριλίου 2011 και ώρα 18:00 μ.μ. θα διεξαχθούν στον Μυλοπόταμο Δράμας οι “7ες περιφερειακές αυγομαχίες”. Όλοι συμμετέχουν με 30 αυγά, άβαφα. Η διοργάνωση ανήκει στον πολιτιστικό σύλλογο Μυλοποτάμου και την Σύνδεσμο Ποντιακών Σωματείων Αν. Μακεδονίας και Θράκης. Όσοι ενδιαφέρονται να συμμετέχουν μπορούν να επικοινωνήσουν μέσω τηλεφώνου 6979772775 Νίκος Δουλκερίδης, πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου ή 6944395232 Θόδωρος Σαρηπαυλίδης.
Πηγή: Ο Χρόνος