Χιλιάδες πιστοί ποντιακής καταγωγής βρέθηκαν και φέτος στον Πόντο για την Λειτουργία τον Δεκαπενταύγουστο στο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, που τέλεσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με συλλειτουργούς τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο και τον μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα
της Σοφίας Πακαλίδου
Σε κλίμα κατάνυξης και μακριά από πολιτικές ή άλλες κορόνες συνεχίστηκε η παράδοση που ξεκίνησε πέρσι -87 χρόνια μετά- με την τέλεση της θείας λειτουργίας από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο μοναστήρι-σύμβολο του ποντιακού ελληνισμού, την Παναγία Σουμελά. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, μετά τη συγκινητική τελετή, επισκέφτηκε ιστορικές ελληνορθόδοξες μονές και ναούς στην περιοχή της Τραπεζούντας, συνοδευόμενος μάλιστα από το δήμαρχο της Ματσούκας.
Στην περιφέρεια της Τραπεζούντας βρέθηκαν τις προηγούμενες ημέρες χιλιάδες επισκέπτες ποντιακής καταγωγής από την Ελλάδα, τη διασπορά και τις χώρες του Εύξεινου Πόντου, σε ένα ευλαβικό προσκύνημα στις ιδιαίτερες πατρίδες των προγόνων τους.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο -που έλαβε και τη σχετική άδεια για την τέλεση της λειτουργίας από το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού ανήμερα της γιορτής της Παναγίας το Δεκαπενταύγουστο- κράτησε χαμηλά τους τόνους, όπως ταιριάζει σε ένα θρησκευτικό γεγονός, «επιβάλλοντας» με τη στάση του την ίδια αντίληψη και σε όσους απέβλεπαν σε άλλα οφέλη με την προβολή του γεγονότος. «Προβολή» ή «προβολείς» τους οποίους αναζητούσαν άτομα που βρίσκονται εκτός (ή στην περιφέρεια) της Εκκλησίας, σε πολιτικούς ή κοινωνικούς χώρους, και ελπίζουν σε νομή ορισμένων κομματιών της εξουσίας που δίνει η βαθιά πίστη ή η προσήλωση στις παραδόσεις από μεγάλη μερίδα πολιτών.
Μήνυμα στους Ποντίους
Ο κ. Βαρθολομαίος, που συμπληρώνει φέτος 20 χρόνια στο θρόνο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, έστειλε για άλλη μία φορά μήνυμα στους απανταχού Ποντίους. «Σας χαιρετούμε από τον τόπον όπου ευρίσκονται οι ρίζες σας... ήλθαμε εδώ εκ μέρους όλων σας, των απανταχού Ποντίων», είπε.
Επίσκεψη σε μονές
Χτες (16-08-2011), ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφτηκε ιστορικές ελληνορθόδοξες μονές και ναούς στην περιοχή της Τραπεζούντας, που σήμερα λειτουργούν ως μουσεία ή τεμένη.
Συνοδευόμενος από το δήμαρχο της Ματσούκας, Μουσταφά Γκεντς, ο οποίος παρέστη το Δεκαπεντάυγουστο και στην πατριαρχική θεία λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφτηκε την αρχαιότερη μονή του Πόντου, αυτήν του Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα. Σύμφωνα με την παράδοση, η μονή ιδρύθηκε το 270 μ.Χ. από αναχωρητές χριστιανούς, οι οποίοι κατευθύνθηκαν προς το εσωτερικό του Πόντου, για να αποφύγουν τους διωγμούς του Δεκίου (249-251) και του Βαλεριανού (253-260).
Εκεί τους βρήκε κάποιος άλλος αναχωρητής από τη Μικρά Ασία, με το όνομα Ιωάννης, και από κοινού αποφάσισαν να ιδρύσουν τη μονή. Το 1923, η μονή ακολούθησε την τραγική μοίρα του υπόλοιπου ελληνισμού. Την εικόνα του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου διέσωσε ο μοναχός Διονύσιος Αμαραντίδης και τη μετέφερε στην Ελλάδα, στη μονή της Αγίας Τριάδος στις Σέρρες. Ο παναγιότατος επισκέφτηκε και το ναό της Αγίας Σοφίας, τη μονή Θεοσκεπάστου και τον Αγιο Ευγένιο, που σήμερα λειτουργεί ως τέμενος. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, η Αγία Σοφία της Τραπεζούντας μετατράπηκε σε τζαμί το 1557 και εγκαταλείφθηκε το 19ο αιώνα. Οι εργασίες αποκατάστασης του ναού από Βρετανούς αρχαιολόγους, στα μέσα της δεκαετίας του '50, αποκάλυψαν εξαιρετικές τοιχογραφίες, έργα της βυζαντινής τέχνης της πρώιμης παλαιολόγειας αναγέννησης. Στον περίβολο του ναού σώζεται το καμπαναριό, βενετικού ρυθμού, που χτίστηκε το 1443.
Ο ναός της Παναγίας Θεοσκεπάστου συνδέθηκε στενά με την οικογένεια του Αλεξίου Γ΄ Μεγάλου Κομνηνού (1349-1390), ενώ για τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ευγενίου είναι γνωστό ότι στις αρχές του 11ου αιώνα ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος χορήγησε τη διακόσμησή του. Οι τοιχογραφίες του 14ου αιώνα στο εσωτερικό του είναι σήμερα ασβεστωμένες, αφού ο ναός μετατράπηκε σε τέμενος με την ονομασία Γενί Τζουμά τζαμί.
Πηγή: Αγγελιοφόρος