Τετάρτη 24 Απριλίου 2013

Συναντώντας την Παράδοση...


του Παύλου Λαφαζανίδη

«Όταν οι άνθρωποι είναι ενωμένοι μπορούν να πετύχουν πολλά».

Ναι… Έτσι λένε οι κάτοικοι της Άρδασσας ή αλλιώς Σούλποβο (το παλαιό «Οθωμανικό» όνομα). Το προσφυγικό αυτό χωριό, απέχει 6 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πτολεμαΐδας και εκτείνεται 504 βορείως της πρωτεύουσας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είχε κοντά στους 1.000 κατοίκους, ένας αριθμός που σήμερα έχει ξεπεραστεί κατά πολύ. Κύρια ασχολία των κατοίκων αποτελεί η γεωργία. Το εξαιρετικά εύφορο έδαφος της περιοχής είναι ο κύριος μοχλός ανάπτυξης του τόπου.

Στην περιοχή αυτή χτυπάει –ίσως- σήμερα η καρδιά του δυνατότερου κομματιού του σύγχρονου Ποντιακού Ελληνισμού. Το καμάρι, αλλά και σημείο αναφοράς του χωριού, είναι ο σύλλογος Ποντίων. Αυτός αποτελεί το σημερινό θέμα!

Το ραντεβού ήταν στις 5 το απόγευμα με τον πρόεδρο του συλλόγου Κωνσταντίνο Ξανθόπουλο, στην κεντρική πλατεία του χωριού. Εκεί, με περίμενε καρτερικά, με υποδέχτηκε και μου πρόσφερε ένα σφηνάκι τσίπουρο. Κατευθυνθήκαμε προς την οικία του, όπου μου πρότεινε να δοκιμάσω τα περίφημα «πιροσκί», μια κλασσική παραδοσιακή συνταγή με γέμιση πατάτα και τυρί. Διαπίστωσα πως δε θα μπορούσε να είναι λιγότερο φιλόξενος απ’ ότι η καταγωγή του το επιβάλλει.

Προχωρήσαμε με τα πόδια μέχρι και τα γραφεία του Συλλόγου. Εντύπωση μου έκανε η απλότητα των ανθρώπων και η ζεστασιά της υποδοχής τους καθ όλη τη διάρκεια της διαδρομής. Κουραστήκαμε να απαντάμε αρνητικά στο κάλεσμα των παππούδων και των γιαγιάδων για ένα σφηνάκι ή ένα γλυκό. Ήταν, δυστυχώς, ο χρόνος που μας πίεζε. Τα παιδιά, ζητωκραύγαζαν κι έπαιζαν ανέμελα, ένα κομμάτι ζωής που συμπλήρωνε το παζλ.

Φτάνοντας στο κτίριο του συλλόγου, εντυπωσιάστηκα. Μεγαλοπρεπές είναι λέξη που το περιγράφει επιεικώς. Είναι ιδιόκτητο και ανεγέρθηκε με το μεράκι και τον προσωπικό κόπο των κατοίκων. «Για όλους εμάς είναι το πνευματικό στολίδι της ευρύτερης περιοχής», τόνισε με περίσσιο πάθος ο κ. Ξανθόπουλος. Ξεναγήθηκα στους χώρους και καταλήξαμε στο γραφείο. Πλήθος βιβλίων κοσμούσαν τη βιβλιοθήκη. Με τις πρώτες γουλιές καφέ ξεκίνησε και η συζήτησή μας.

«Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1977 και σήμερα αριθμεί 306 μέλη, όλων των ηλικιών. Τα τμήματα της χοροδιδασκαλίας είναι χωρισμένα -για λειτουργικούς λόγους- σε τέσσερα (με βάση την ηλικία). Ως φορέας πραγματοποιεί σήμερα ποικίλες δράσεις. Χοροί, φεστιβάλ, ημερίδες, φιλανθρωπικές δράσεις, είναι μερικές απ’ αυτές. Κορύφωση αποτελεί το Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών, που πραγματοποιείται επί 35 συναπτά έτη κατά τις αρχές του Αυγούστου, στην Ιερά Πανήγυρη Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Αρδάσσης», επισήμανε ο πρόεδρος. «Παρά τις παρούσες οικονομικές δυσκολίες γίνονται προσπάθειες ενίσχυσης και ο κόσμος είναι δίπλα στο σύλλογο. Οι νέοι της περιοχής τιμούν τα ήθη και έθιμα του Πόντου, ενώ το διαδίκτυο είναι ένα εργαλείο που βοηθάει στην προβολή των ιδιαίτερων αυτών χαρακτηριστικών», προσέθεσε.

Αναφερόμενος στο Παμποντιακό Φεστιβάλ, που έλαβε χώρα τον περασμένο Οκτώβριο και σε αυτό ο σύλλογος συμμετείχε με μια αποστολή 15 ατόμων, ο πρόεδρος υποστήριξε πως «τέτοιες προσπάθειες θα πρέπει να στηρίζονται και να επικροτούνται, διότι προσφέρεται έτσι η δυνατότητα στους νέους ανθρώπους να έρθουν κοντά στην παράδοση. Παράλληλα, εκπέμπουν το μήνυμα πως ο πολιτισμός αποτελεί διαχρονικό στήριγμα στην κοινωνία».

Κλείνοντας την συνέντευξη, ερωτήθηκε για τους μακροπρόθεσμους στόχους του συλλόγου. «Επιθυμία μου, πέραν του αυτονόητου για περαιτέρω ισχυροποίηση του συλλόγου σε όλα τα επίπεδα είναι, αυτό το κτίριο-κόσμημα, να αποτελέσει σημείο αναφοράς όλου του Ποντιακού Ελληνισμού. Όταν οι άνθρωποι δρουν ενωμένοι και με σύμπνοια, μπορούν να πετύχουν πολλά», τόνισε.

Άρχισε να βραδιάζει και ο πρόεδρος Κωνσταντίνος Ξανθόπουλος με προσκάλεσε για ένα χαλαρό τσίπουρο στο καφενείο του χωριού. Οδεύοντας προς τα κει, δυνάμωνε σιγά-σιγά ο μαγευτικός ήχος της λύρας. Καμιά δεκαπενταριά νέα παιδιά, είχαν στήσει το δικό τους «μουχαπέτ». Μπορεί να μη ξέρω να τραγουδάω ποντιακά, αλλά εκείνη την στιγμή ένιωσα περήφανος για την καταγωγή μου… Το τσίπουρο κατέβηκε πιο γλυκό στο λαρύγγι.

 Όπως τα φώτα του χωριού ξεμάκραιναν στο δρόμο του γυρισμού, θυμήθηκα τη φράση των νέων του χωριού: «Εδώ είναι Άρδασσα…!»

Πηγή: @...τύπως