Με αφορμή και την έκθεση ζωγραφικής της Σοφίας Αμπερίδου, με τίτλο «Μαυροθάλασσας Ψήα», η οποία και ήταν εμπνευσμένη από τη Μαύρη Θάλασσα και την ιστορία του Πόντου που πραγματοποιήθηκε παράλληλα με τις φετινές εορταστικές εκδηλώσεις στην Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα στο Ροδοχώρι της Νάουσας το e-Pontos βρέθηκε εκεί και συνομίλησε με τη Σοφία Αμπερίδου.
 |
| Δημιουργώντας στο εργαστήριο |
1. Σοφία πως ξεκίνησε η ενασχόληση σου με την αγιογραφία και τη ζωγραφική;
Η ενασχόληση μου με την ζωγραφική ξεκινά από τα παιδικά μου χρόνια. Θυμάμαι ακόμη τα τετράδια αντιγραφής στο Δημοτικό σχολείο και τον μεγάλο ζήλο με τον οποίο ζωγράφιζα πάντα κάτι σχετικό με το θέμα του κειμένου. Ποιο συστηματικά ασχολήθηκα στην εφηβεία εκεί γύρω στα 16 καθώς κλεινόμουν ατέλειωτες ώρες στο δωμάτιο μου και ζωγράφιζα στα μπλοκ ή έφτιαχνα κατασκευές με κοχύλια. Παράλληλα με την φοίτηση μου στο Λύκειο στην ιδιαίτερη πατρίδα μου την Κατερίνη, παρακολουθούσα μαθήματα κιθάρας, κεραμικής, σχεδίου και ελαιογραφίας στα τμήματα της Λαϊκής Επιμόρφωσης.
 |
| Στο εργαστήρι |
2. Ποιοι υπήρξαν δάσκαλοι σου;
Τελειώνοντας το Λύκειο σπούδασα σε ιδιωτική σχολή της Θεσσαλονίκης διακόσμηση, μηχανικό σχέδιο και ζωγραφική. Όταν όμως λίγο καιρό μετά, γνώρισα από κοντά την τέχνη της αγιογραφίας και ήρθα σε επαφή με τις σκόνες και τις αυγοτέμπερες αλλά και τα άγια πρόσωπα της ορθοδοξίας, συνάντησα έναν κόσμο που με κέρδισε και επιδόθηκα με την καρδιά μου. Ήταν το 1985 όταν η Μητρόπολη της Κατερίνης δημιούργησε τμήματα εκμάθησης αγιογραφίας στον Άγιο Φώτιο με υπεύθυνο δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Ξενόπουλο. Παρακολούθησα μαθήματα για δύο χρόνια και καθώς το έφεραν οι συγκυρίες της ζωής έφυγα για την Κρήτη όπου έζησα πέντε χρόνια. Εκεί είχα την μοναδική ευκαιρία να δω από κοντά τον πλούτο της Κρητικής τεχνοτροπίας και να ζήσω από μέσα την μεγαλοπρεπή έκθεση που έγινε στο Ηράκλειο, αφιέρωμα στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο. Γεγονός αξέχαστο στην καλλιτεχνική μου πορεία με επιρροές πνευματικού χαρακτήρα, άσχετα αν αυτές δεν είναι εμφανής για τους πολλούς στο δικό μου έργο.
 |
| Έργο: Ανέστιο Φως |
Αργότερα όταν εγκαταστάθηκα στην Θεσσαλονίκη όπου και κατοικώ μόνιμα, έκανα για δύο χρόνια ακαδημαϊκό σχέδιο και προετοιμασία για την σχολή Καλών Τεχνών αλλά δεν ενέδωσα ποτέ σε αυτό το είδος ζωγραφικής, διότι είχα βρει την δική μου μανιέρα, τον δικό μου δρόμο στην τέχνη. Ωστόσο καθοριστικό ρόλο για την εξέλιξη μου στην αγιογραφία και σημαντικές επιρροές στην ζωγραφική δέχτηκα και αποκόμισα από την συνεργασία μου με τους αγιογράφους Στέφανο Τσικρικά και Πέτρο Μπιλιούμπαση. Ήταν μια πενταετία γόνιμη και ιδιαίτερα διδακτική καθώς έμαθα πολλά από τα μυστικά και την παράδοση της γνήσιας ελληνικής ζωγραφικής κι ευγνωμονώ την τύχη μου που βρέθηκα δίπλα τους και ιδιαίτερα στον Στέφανο έναν από τους καλύτερους κολορίστες που γνώρισα ποτέ.
 |
| Έργο: Πόντιοι χορευτές |
Βέβαια στο περιθώριο όλων αυτών των ετών από το 1985 ως το 1997 που μελέτησα και ασχολήθηκα επαγγελματικά με την αγιογραφία, ζωγράφιζα και άλλα έργα. Συγκεκριμένα όταν το 1995 ο αδερφός μου, μού παρήγγειλε ένα πίνακα με θέμα τον πυρρίχιο χορό, κάτι άλλαξε μέσα μου και ξύπνησαν μνήμες και ιστορίες τις οποίες μου αφηγούνταν οι πρόσφυγες γονείς του πατέρα μου, που ήρθαν το 1922 με την ανταλλαγή από την Κερασούντα του Πόντου.
 |
| Έργο: Σοφίας Μνήμη |
3. Πες μας λίγα πράγματα για την έκθεση που είχες πραγματοποιήσει με τον τίτλο: Το βλέμμα της προσφυγιάς.
Είναι η θεματική έκθεση που αφορά στους φυγάδες, την προσφυγιά και την Ποντιακή Γενοκτονία. Η συγκεκριμένη έκθεση μου με τον τίτλο «Το βλέμμα της Προσφυγιάς» πραγματοποιήθηκε το 2005 στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Δεν ήταν η πρώτη φορά που εξέθετα έργα μου με παρόμοιο θέμα, όμως έμελε να γίνει για μένα αλλά και πολλούς ακόμη σημείο αναφοράς. Η συγκεκριμένη ενότητα περιλάμβανε σαράντα έργα, έκτοτε όμως έχω κάνει πολλά ακόμη που αφορούν κυρίως το Ποντιακό προσφυγικό στοιχείο και τα έχω εκθέσει σε διάφορες αίθουσες σε πολλές περιοχές και πόλεις της Ελλάδας.
 |
| Έργο: Πόντος, Κειμήλια |
4. Από που εμπνέεσαι για τα έργα σου;
Είναι σαν να με ρωτάτε από πού έρχεται η έμπνευση και φοβάμαι πως δεν θα μπορέσω να δώσω μια ικανοποιητική απάντηση. Πολλές φορές κι εγώ αναρωτιέμαι όταν κάνω κάποια έργα αν όντως εγώ τα έχω δημιουργήσει. Τις στιγμές της δημιουργίας πολλές φορές είναι σαν να μην είμαι παρόν ή σαν να είμαι «εκτός εαυτού». Είναι σαν να μπαίνω σ’ ένα σύννεφο και μεταφέρομαι πνευματικά και νοερά μέσα στο θέμα που ζωγραφίζω. Κάποια έργα μου έχουν γίνει με σχετική ευκολία αφού είχα την εικόνα από παραστάσεις που έζησα μπροστά στα μάτια μου. Κάποια άλλα έργα όμως που περικλείουν ιδέες είναι σαν να μου τις ψιθυρίζει κάποιος στο αυτί. Έρχονται από αλλού...
Βέβαια δεν έρχεται πολύ συχνά αυτή η στιγμή, αλλά είναι τόσο δυνατή που φορές μοιάζει με «καταιγίδα» ή με τρικυμία που συνταράσσει τα σωθικά μου. Έτυχε να ζωγραφίζω και να κλαίω. Να τρέχουν ασταμάτητα δάκρυα από τα μάτια μου και να μην έχω ούτε εγώ αιτιολογία. Μόνο ως ευλογία Θεού θα μπορούσα να το ερμηνεύσω.
 |
| Στα χρόνια της μαθητείας |
Υπάρχει όμως και το βιωματικό κομμάτι από τα παιδικά μου χρόνια στο προσφυγικό χωριό μου τον Κούκο Πιερίας. Άκουσα αμέτρητες ιστορίες από την ζωή στον Πόντο και τις τραγικές στιγμές από τους διωγμούς που υπέστησαν ερχόμενοι στην Ελλάδα από τον πρόσφυγα παππού μου Αθανάσιο Αμπερίδη Παπαιωάννου. Κυρίως όμως η γιαγιά μου η Μαρία το γένος Φωτιάδη είναι εκείνη που πότισε την ζωή μου με τα δάκρυα της από τον χαμό και ζωγράφισε στην καρδιά μου το βλέμμα της προσφυγιάς.
5. Έχεις επισκεφτεί τον Πόντο; Τι σημαίνει για σένα ο Πόντος;
Ο Πόντος είναι πατρίδα! Ήταν είναι και θα είναι Ελλάδα! Το μαρτυρούν χιλιάδες πέτρες, χιλιάδες κείμενα, η ζώσα γλώσσα και παράδοση της εποχής που φτάνει ως τις μέρες μας. Ο Πόντος είναι η ρίζα μου, είναι ο τόπος που γεννήθηκαν οι γονείς του πατέρα μου και εκδιώχθηκαν το 1922 με βίαιο τρόπο κι έφτασαν ως εδώ με την υποχρεωτική ανταλλαγή.
 |
| Έργο: Αντάρτης του Πόντου |
Επισκέφτηκα για πρώτη φορά τον Πόντο τον Αύγουστο του 2012 με σκοπό να παραστώ στην 3η κατά σειρά Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στο Όρος Μελά στην Τραπεζούντα, στη γνωστή Μονή της Παναγίας Σουμελιώτισσας. Απερίγραπτες στιγμές συγκίνησης σ’ ένα τοπίο σκληρό μεν, αλλά που μαγεύει την ψυχή και σε φέρνει πιο κοντά στον εαυτό και το είναι σου. Καθόλου τυχαία η επιλογή του σημείου για να χτιστεί εκεί ένα από τα σημαντικότερα προπύργια της Ορθοδοξίας.
6. Πως προέκυψε η συνεργασία σου με τον Άγιο Γεώργιο Περιστερεώτα και σε τι συνίσταται;
Το 2007 είχα την χαρά και την τιμή να παρουσιάσω την δουλειά μου στην Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης έπειτα από πρόσκληση και διοργάνωση της Συντονιστικής επιτροπής νεολαίας της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος. Εκεί γνώρισα τον Θεοδόση Κυριακίδη, διευθυντή του Ερευνητικού Κέντρου του ιδρύματος Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, με τον οποίο βρισκόμασταν σε επικοινωνία κι ετοιμάσαμε αυτά τα όμορφα πράγματα που βλέπετε εδώ και φυσικά έπεται και συνέχεια.
 |
| Με το Θεοδόση Κυριακίδη, στην έκθεση στον "Άγιο Γεώργιο Περιστερεώτα" στο Ροδοχώρι |
7. Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Πάνω όλα σημασία έχει να είμαστε καλά κι έπειτα όλα τ’ άλλα! Στόχος μου είναι να ολοκληρώσω και να εκθέσω μια ενότητα έργων ζωγραφικής που αφορά την παράλληλη δραστηριότητα μου ως παραγωγός ραδιοφώνου, μια μεγάλη αγάπη και πορεία που ξεκίνησε και κρατά δέκα και πλέον χρόνια. Ενώ μέσα στα σχέδια μου είναι να δημιουργήσω εκ νέου μια σειρά έργων που αφορούν την Ποντιακή παράδοση και ιστορία και να τα παρουσιάσω σε μια περιοδεύουσα έκθεση στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.