 |
| Ήρθε κι έδεσε... |
του Γιάννη Αποστολίδη
Προέδρου Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης
Μωραίνει Κύριος όν βούλεται απωλέσαι... Αλλά βούλεται απωλέσαι και ολόκληρη την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος; Όχι φυσικά! Μα τότε πως παρασύρεται σε νομικές μωρίες, ηθικά αποκρουστικές; Γιατί οδήγησε τα πράγματα μέχρι το σημείο να αναγκασθεί (από το άρθρο 68 Ν 4235/2014) να εκδώσει τον Κανονισμό αριθμ. 262/2014 της Παναγίας Σουμελά που μετατρέπει το πρώην Ίδρυμα και νυν (δήθεν)Προσκύνημα από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου;
Ας αρχίσω όμως από αλλού:
Είναι γνωστό ότι είμαι εκείνος που άνοιξα, εμπράκτως πλέον και όχι με απλά ευχολόγια και διακήρυξη καλών προθέσεων, το πολυθρύλητο ζήτημα της ενότητας στον οργανωμένο Ποντιακό χώρο. Είναι γνωστό ότι με πρωτοβουλία της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης, της οποίας είμαι πρόεδρος, εξομαλύνθηκαν οι σχέσεις του σωματείου μας με το σωματείο της Παναγίας Σουμελά, και μάλιστα αυτή η νέα κατάσταση εγκαινιάσθηκε με τη συνδιοργάνωση από τα δύο σωματεία μεγάλης εκδήλωσης για τα 20 χρόνια από την αναγνώριση της Γενοκτονίας από την Ελληνική Βουλή. Και από πλευράς μου τουλάχιστο θα εξακολουθήσω να πρεσβεύω την φιλία και την πατριωτική συνεργασία μεταξύ όλων των Ποντιακών σωματείων προεχόντως μάλιστα με την Παναγία Σουμελά, οποιαδήποτε κι αν είναι τα πρόσωπα που διοικούν. Είναι επίσης γνωστό σε πολλούς ότι αυτές οι θέσεις μου συνάντησαν τη σφοδρή αντίδραση πολλών, που σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασαν μέχρι τη σοβαρή διατάραξη ακόμη και των κοινωνικών μας σχέσεων.
Δυστυχώς στην πλευρά της Παναγίας Σουμελά συμβαίνουν πράγματα που τείνουν να δικαιώσουν την αντίδραση σε αυτήν την επιλογή μου. Τελευταία και σοβαρότατη εξέλιξη είναι η μεταβολή της νομικής μορφής του πρώην ιδρύματος και νυν Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά που από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που ήταν έγινε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με τον νέο Κανονισμό αριθμ. 262/2014 της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Οπότε όσοι αδίκως κατηγορούσαν τον πρόεδρο κ Γιώργο Τανιμανίδη ότι θεωρεί ιδιοκτησία του την Παναγία Σουμελά είναι φυσικό να θεωρούν ότι ενισχύεται η επιχειρηματολογία τους. Τώρα θα πουν οι κακεντρεχείς ότι ήρθε κι έδεσε: Η ιδιοκτησία των Τανιμανιδαίων στην Παναγία Σουμελά έχει και το «ταπί» της, τον ιδιωτικού δικαίου Κανονισμό του Προσκυνήματος!
Στο Κοινό των Ποντίων, όργανο του Προσκυνήματος Παναγία Σουμελά, που συνήλθε το Μάρτιο 2014, όπου συμμετείχα εκπροσωπώντας την Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης, ως πρόεδρος, είπα ότι το σωματείο μας δεν θεωρεί νόμιμο το καθεστώς διοίκησης του Προσκυνήματος και για συμβολισμό αυτής της θέσης μας, είπα, δεν θα συμμετάσχω στην ψηφοφορία για την ανάδειξη των δύο από τα έντεκα μέλη της Διοίκησης. Και πράγματι αποχώρησα από τη συνέλευση πριν την ψηφοφορία, αφού όμως προηγουμένως διακήρυξα ενώπιον όσων συμμετείχαν στην συνέλευση ότι η προσπάθεια για την αποκατάσταση ομαλών σχέσεων μεταξύ των δύο σωματείων μας θα συνεχισθεί από πλευράς μας, πολύ περισσότερο καθόσον το θέμα της νομιμότητας του διοικητικού καθεστώτος της Παναγίας Σουμελά βρισκόταν - και βρίσκεται - υπό κρίση στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Δηλαδή η προσωπική μου θέση ήταν καθαρή, κρυστάλλινη. Στις μακρές συνομιλίες, δυο φορές επί τρεισήμισυ ακριβώς κάθε φορά ώρες, που είχα κατ’ ιδίαν με τον κ Γιώργο Τανιμανίδη, δόθηκαν αμοιβαία εξηγήσεις των θέσεών μας και αποφασίσαμε τα εξής: Όπου συμφωνούμε να είμαστε μαζί, όπου διαφωνούμε να είμαστε χώρια. Λυπάμαι, Γιώργο, αλλά στο συγκεκριμένο θέμα του νέου Κανονισμού θα με βρεις πολύ χώρια! Λυπάμαι.
Η βασική νομική παρατήρηση που έχω να κάνω και που προκύπτει με την πρώτη ματιά επί του νέου Κανονισμού, 262/2014, είναι ότι δεν αναφέρεται σε αυτόν το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που η «νέα» Παναγία Σουμελά ως εκκλησιαστικό ίδρυμα επικουρεί. Με την παράγραφο 5α του άρθρο 68 του Ν 4235/2014 επιτρέπεται η ίδρυση εκκλησιαστικών ιδρυμάτων ιδιωτικού δικαίου μόνο ως θυγατρικών, τρόπον τινά, ήδη συνεστημένων εκκλησιαστικών οργανισμών δημοσίου δικαίου. Τούτο προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας από το ίδιο το γράμμα της διάταξης που προβλέπει ότι ο Κανονισμός του ιδρυομένου εκκλησιαστικού ιδρύματος πρέπει να αναφέρει, μεταξύ των άλλων (σκοπός, έδρα, λειτουργία κλπ) και «το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που το εκκλησιαστικό ίδρυμα επικουρεί». Δηλαδή η Παναγία Σουμελά ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου κατά το συστατικό του ΒΔ 924/1966 μπορούσε να ιδρύσει π.χ. ένα μορφωτικό εκκλησιαστικό ίδρυμα με μορφή ιδιωτικού δικαίου αλλά όχι να μετατραπεί ολόκληρη σε πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου! Θα μου αντιταχθεί βέβαια ότι ήδη κατά τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 68 του νόμου 4235/2014 που τροποποιεί την παράγραφο 4 του άρθρου 1 του νόμου 590/1977, τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, τα Ιερά Προσκυνήματα καθίστανται και αυτά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επομένως έχουν και επ’ αυτών εφαρμογή οι ρυθμίσεις της παραπάνω παραγράφου 5 άρθρου 68 του νόμου 4235/2014, δηλαδή ούτως ή άλλως η Παναγία Σουμελά, ως Ιερό Προσκύνημα σύμφωνα με τον Κανονισμό της αριθμ.215/2010, είναι από το νόμο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και ότι ήταν υποχρεωμένη από Ν 4235/2014 να συντάξει νέο Κανονισμό και να ζητήσει την έγκριση από την Ιερά Σύνοδο. Η απάντηση όμως είναι ότι ο Κανονισμός αυτός, ο 215/2010, είναι παράνομος, καθόσον η Παναγία Σουμελά δεν είναι Ιερό Προσκύνημα, όπως γνωμοδότησε η Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους με την αριθμ. 52/2009 Γνωμοδότησή της, η οποία μάλιστα έγινε δεκτή από το Υπουργείο Παιδείας (υπουργός η κ. Διαμαντοπούλου) και συνεπώς έχει ισχύ υπουργικής απόφασης. Σημειώνω ότι αυτός ο Κανονισμός, ο 215/2009, προσβλήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας από την Εύξεινο Λέσχη Βεροίας, και μάλιστα η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης, της οποίας είμαι, όπως είπα, πρόεδρος, ευχαρίστως συμμετέχει στην χρηματοδότηση του δικαστικού αγώνα και προσωπικά εγώ προσφέρω τις όποιες νομικές γνώσεις μου, ανεξάρτητα από την κατά τα άλλα απαρασάλευτη απόφασή μου να συμβάλλω στην ανάπτυξη αδελφικών σχέσεων με το σωματείο Παναγία Σουμελά, καθόσον θεωρώ το θέμα θεσμικό και όχι προσωπικό. Η υπόθεση εκδικάσθηκε τον περασμένο Ιούνιο και αναμένεται από μέρα σε μέρα η απόφαση αυτού του δικαστηρίου. Οπότε μπορεί να φαντασθεί ο καθένας ποιο χάος θα προκληθεί στη λειτουργία του Ιδρύματος – Προσκυνήματος – Ν.Π.Δ.Δ – Ν.Π.Ι.Δ και πάει λέγοντας αν το ΣτΕ ακυρώσει τον προηγούμενο Κανονισμό, διότι ο νέος, ο εν θέματι Κανονισμός 262/2014 στηρίζεται στην προϋπόθεση ότι ο προηγούμενος Κανονισμός είναι νόμιμος.
Η ρίζα του προβλήματος του δήθεν Ιερού Προσκυνήματος και στην πραγματικότητα Ιδρύματος Παναγία Σουμελά βρίσκεται στο γεγονός ότι ενώ πράγματι έχει χαρακτήρα όχι μόνο θρησκευτικό αλλά και, κατεξοχήν μάλιστα, εθνικό, εντούτοις τη διαχείριση της νομικής κατάστασής του και του τρόπου διοίκησης την έχει η Εκκλησία της Ελλάδος, εντελώς παράνομα, διότι κατά το ιδρυτικό Β.Δ. 924/1966 το Ίδρυμα εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας. Και δυστυχώς η Εκκλησία αντί ως κοινή μητέρα όλων των πιστών τέκνων της να συμβάλλει στην ειρήνευση και την ομόνοια μέσα στον οργανωμένο Ποντιακό χώρο, αυτή επιλέγει να κάνει τα χειρότερα από αυτά που μπορεί να κάνει για να εξάψει τα πάθη, στηρίζοντας μόνο την πλευρά των σημερινών κρατούντων του Ιδρύματος, ούτε καν ακούγοντας την άλλη πλευρά, που είναι και η συντριπτική πλειοψηφία. Λυπάμαι που το λέω αλλά κάποιοι πρέπει μέσα στην Εκκλησία να στοχαστούν μήπως κάποτε μαστιγωθούν ανελέητα «τη μάστιγι της αγάπης» διότι κακοποίησαν την αγάπη. Κατά τον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο, η κόλαση δεν είναι φωτιές και κοχλάζοντα καζάνια αλλά: «Οι εν τη γεέννη κολαζόμενοι, τη μάστιγι της αγάπης μαστίζονται. Όσοι γαρ ησθήσθησαν ότι εις την αγάπην έπταισαν, μείζονα την κόλασιν έχουσιν πάσης φοβουμένης κολάσεως». Η συναίσθηση ότι βλάψαμε την αγάπη θα είναι κάποτε το μαρτύριό μας… Αλλοίμονο λοιπόν σε κάποιους παράγοντες της Εκκλησίας αν κάποτε συναισθανθούν ότι παραπίκραναν την πλειονότητα των ποντίων μεροληπτώντας υπέρ μιας μειοψηφίας, αλλοίμονό τους όταν και αν θα νοιώσουν ότι «εις την αγάπην έπταισαν».
Τη διοίκηση του Ιδρύματος – Προσκυνήματος Παναγία Σουμελά την έχει στα χέρια του το σωματείο Παναγία Σουμελά, που διορίζει την πλειοψηφία (6/11) των μελών της Διοικούσας Επιτροπής. Το σωματείο αυτό έχει ένα καταστατικό που στην πράξη καθιστά τους άπαξ κρατήσαντες εσαεί κρατούντες, διότι οι διατάξεις του που αναφέρονται στην είσοδο νέων μελών στην πράξη καθιστούν αδύνατη την είσοδο ή την παραμονή στο σωματείο μελών μη αρεστών στην εκάστοτε διοίκηση. Έτσι άλλωστε εξηγούν πάμπολλοι (ίσως οι περισσότεροι) στον ποντιακό χώρο το γεγονός ότι εδώ και 55 χρόνια το σωματείο διοικείται από μια οικογένεια.
Είχα, όπως είπα, κατ’ ιδίαν συζητήσεις πάρα πολλών ωρών με τον κ. Γιώργο Τανιμανίδη. Μου δημιούργησε την εντύπωση ότι πραγματικά πιστεύει βαθύτατα και με πικρία ότι όσοι τον κατηγορούν για προσκόλληση στην προεδρία του σωματείου Παναγία Σουμελά τον κατηγορούν εντελώς άδικα, διότι, λέει, η οικογένειά του και ο ίδιος προσέφερε τα πάντα, έδωσαν την ψυχή τους για το σωματείο και το Ίδρυμα. Ας συμμεριστώ την πικρία του. Αντέτεινα όμως στις μεταξύ μας συζητήσεις μας και το λέω και δημόσια: Γεγονός είναι ότι η τόσο μακροχρόνια παραμονή της οικογένειας Τανιμανίδη στη διοίκηση της Παναγίας Σουμελά σκανδαλίζει, καλώς ή κακώς, εγώ να πω κάκιστα, την κοινή Ποντιακή γνώμη, έστω ένα μεγάλο μέρος της. Δεν καταλαβαίνει λοιπόν ότι η αποχώρησή του θα συντελούσε αποφασιστικά στην ειρήνευση και την ενότητα του οργανωμένου Ποντιακού χώρου του οποίου και θα πολλαπλασίαζε την δύναμη; Μια δύναμη που μας χρειάζεται τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τώρα που υφυπουργός εξωτερικών πήγε και εγκαινίασε τα μερεμέτια στο λεγόμενο Σπίτι του Κεμάλ και δήλωσε ότι τιμά το έργο του και τώρα που – εμένα αυτό με καίει περισσότερο – η ελληνική πολιτεία στέρησε με ειδεχθή αστοργία τη σύνταξη των 330 ευρώ από τους υπερήλικες παλιννοστούντες γέρους και γριές μας, που δυστυχούν, πεθαίνουν, αλλά δεν μπόρεσε ο οργανωμένος ποντιακός χώρος να τους βοηθήσει αποτελεσματικά, διότι κουρταλούσαμε τις πόρτες της εξουσίας αδύναμοι, διχασμένοι. Όταν για το ίδιο αίτημα πηγαίνουν πολλοί και διάφοροι ποντιακοί φορείς σε κάποιον υπουργό και ο ένας φορέας βρίσκεται μέσα στο γραφείο του υπουργού, ο άλλος περιμένει στον προθάλαμο, ο τρίτος βρίσκεται στην αυλή και ο τέταρτος είναι καθ' οδόν προς το υπουργείο, δηλαδή όσο θα μας βλέπουν διχασμένους, δεν πρόκειται να μας δώσει κανείς σημασία. Και δυστυχώς η υπόθεση της μετατροπής της Παναγίας Σουμελά σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου φορτίζει μέχρις εκρήξεως το κλίμα της διχόνοιας.
Σχετικά θέματα