 |
| Σαρκίς Σεροπιάν: «Ερντογάν, ένας νέος πατισάχ» |
«Στην αρχή, όταν πρωτοβγήκε ο Ερντογάν, οι Αρμένιοι τον βλέπαμε με συμπάθεια. Πάρα πολλοί τον ψήφισαν διότι ήταν εναντίον του κεμαλικού κράτους που μας καταπίεζε» λέει στο «Βήμα» ο Σαρκίς Σεροπιάν, συνιδρυτής της αρμένικης εφημερίδας «Αγκός» στην Κωνσταντινούπολη. «Σήμερα οι εύποροι Αρμένιοι, που συνεργάζονται με όλες τις τουρκικές κυβερνήσεις, τα πάνε ακόμη καλύτερα με τον Ερντογάν. Οσοι ανήκουν στη μεσαία τάξη και κάτω, ειδικά οι νεότεροι που είναι και πιο αριστερών φρονημάτων, δεν τον συμπαθούν καθόλου. Διότι από τη μια υπάρχει η πίεση του ισλαμισμού, που υπήρχε πάντα αλλά έγινε εντονότερη, και από την άλλη ο Ερντογάν είναι βίαιος και εχθρικός προς τη νεολαία».
Ο κ. Σεροπιάν - που επισκέφθηκε την Αθήνα το περασμένο Σαββατοκύριακο και μίλησε με θέμα «Εξισλαμισμένοι Αρμένιοι και ιστορική Αρμενία» σε εκδήλωση του περιοδικού «Αρμενικά» - ίδρυσε την εβδομαδιαία «Αγκός» πριν από 18 χρόνια μαζί με τον Χραντ Ντινκ, υπέρμαχο των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στην Τουρκία, ο οποίος δολοφονήθηκε το 2007 από τούρκο εθνικιστή.
«Μέχρι νά 'ρθει ο Ερντογάν, η στρατοκρατούμενη κεμαλική Τουρκία καταπίεζε όλους τους Τούρκους αλλά ακόμη περισσότερο τις μειονότητες. Το κεμαλικό καθεστώς ήταν σαφέστατα συνέχεια των Νεότουρκων που είχαν ως στόχο να εξαφανιστούν και να εκτουρκιστούν όλοι οι λαοί που ζούσαν στην Τουρκία. Αν και ο Κεμάλ απέρριπτε τους Νεότουρκους, το κεμαλικό καθεστώς συνέχισε την καταδίωξη των μειονοτήτων που ζουν επί χιλιάδες χρόνια στην περιοχή. Δεν επιτρεπόταν να μιλάμε αρμενικά ή ελληνικά στον δρόμο, έπρεπε όλοι να γίνουμε Τούρκοι και μουσουλμάνοι» συνεχίζει.
Χάρη στον Ερντογάν, ο κεμαλισμός αντικαταστάθηκε από τον ισλαμισμό «που ήταν πιο ανεκτικός και ήπιος την πρώτη περίοδο». Οταν όμως ο τότε πρωθυπουργός και νυν πρόεδρος της Τουρκίας «κατάφερε να διαλύσει τη δύναμη του στρατού - που ούτε το φανταζόμασταν στο παρελθόν-, άρχισε να συγκεντρώνει όλες τις εξουσίες στα χέρια του. Ενώ πριν είχαμε μια κοσμική κεμαλική δικτατορία, σήμερα έχουμε μια ισλαμική ερντογανική δικτατορία. Τοποθέτησε σε θέσεις - κλειδιά ομοϊδεάτες του. Οποιος δεν σκέφτεται σαν τον Ερντογάν απομακρύνεται. Είναι σαν να έχει κάτσει ένας καινούργιος πατισάχ στον θρόνο».
Ηδη πριν από την έλευση του Ερντογάν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 «είχαν διαφανεί χαραμάδες φωτός ύστερα από την τραγικά σκοτεινή δεκαετία του '80. Το 1996 ανοίξαμε την "Αγκός", την πρώτη δίγλωσση εφημερίδα (αρμενικά και τουρκικά), για να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας. Ο Χραντ Ντινκ τόλμησε να υψώσει ακόμη περισσότερο τη φωνή του και δολοφονήθηκε». Ο κ. Σεροπιάν πιστεύει ότι υπεύθυνοι δεν ήταν ένας δυο που μπήκαν φυλακή αλλά «υψηλότερα κέντρα που οργάνωσαν τη δολοφονία του και χαίρουν κρατικής προστασίας».
Οι Αρμένιοι και οι υπόλοιπες μειονότητες εξακολουθούν να είναι πιο ελεύθεροι σε σχέση με το παρελθόν αλλά «δεν νιώθουμε την ελευθερία να εκφραστούμε ενάντια στην τουρκική ταυτότητα που μας έχει επιβληθεί». Το διαβόητο άρθρο 301 του τουρκικού ποινικού κώδικα, που προβλέπει αυστηρές ποινές για όποιον προσβάλει την τουρκικότητα, δεν έχει καταργηθεί _ «όποτε θέλουν το ανασύρουν από το συρτάρι».
Αν και η κυβέρνηση του ΑΚΡ είναι πιο ανεκτική προς τις μειονότητες, «το στρατιωτικό Σύνταγμα διέπει ουσιαστικά την τουρκική νομοθεσία. Πολλά βαριά άρθρα του δεν έχουν αλλάξει. Εμείς στην "Αγκός" προσέχουμε τα άρθρα μας να μην δείχνουν ασέβεια προς την τουρκικότητα διότι μετά θα εξαρτηθεί σε ποιον δικαστή θα πέσεις και το πώς θα κρίνει την έκφραση ή λέξη που έγραψες».
«Αν και είναι αντισυνταγματικό, εμείς μιλάμε για τη γενοκτονία των Αρμενίων» από την οθωμανική κυβέρνηση το 1915. Το θέμα αυτό «έχει αρχίσει να συζητιέται πια στην Τουρκία. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι θα κάνει η κυβέρνηση τον Απρίλιο του 2015, στην 100ή επέτειο της γενοκτονίας, ίσως και η ίδια να μην έχει αποφασίσει ακόμη. Εγώ υποθέτω ότι θα κάνει το παν για να περάσει αθόρυβα».
«Είναι πολύ δύσκολο να αναγνωριστεί η γενοκτονία των Αρμενίων στην Τουρκία. Μερικοί διανοούμενοι μιλούν υπέρ της αναγνώρισης με βάση τα ιστορικά ντοκουμέντα, κάποιοι δήμαρχοι και τοπικοί άρχοντες ειδικά στις κουρδικές περιοχές στήνουν μνημεία, όμως δεν παύουν να παραμένουν μειοψηφία».
«Και να ήθελε ο Ερντογάν να αναγνωρίσει τη γενοκτονία θα ήταν πολύ δύσκολο» καταλήγει ο κ. Σεροπιάν. «Τα παιδιά διδάσκονται στο σχολείο ότι οι Αρμένιοι διέπραξαν γενοκτονία των Τούρκων. Οταν ένας λαός έχει γαλουχηθεί με αυτό τον τρόπο, ο Ερντογάν δεν μπορεί να πάει ενάντια. Στις 23 Απριλίου 2014, έστειλε ανοιχτή επιστολή προς "όλα τα θύματα των γενοκτονιών" στην οποία ανέφερε ότι "ανάμεσά τους ήταν και πολλοί Αρμένιοι". Η αναφορά αυτή, η πρώτη από τούρκο πρωθυπουργό, είχε περίεργο αντίκτυπο στην Τουρκία. "Μα τι λέει αυτός;" είπαν ορισμένοι».
Πηγή: Το Βήμα