Η Μάνα της προσφυγιάς - «Παγκόσμια ημέρα της Μητέρας» |
10 Μαΐου – «Παγκόσμια ημέρα της Μητέρας»
Παγκόσμια ημέρα της Μητέρας και εμείς πρόσφυγες, παιδιά και εγγόνια προσφύγων, τιμούμαι την «Μάνα της προσφυγιάς».
Αυτήν που ήλθε από τη γη που έκρυψε στα σπλάχνα της τόσα κορμιά αδικοσκοτωμένα.
Αυτήν που έζησε τον ξεριζωμό, την προσφυγιά και ρίζωσε στην νέα πατρίδα κουβαλώντας ως μοναδικές αποσκευές την ιστορία, τον πολιτισμό, τις αξίες, την λάμψη, την αρχοντιά και τον σπόρο που φύτεψε στη νέα γη. Με την δύναμη της ψυχής της και την δουλειά της έστρωσε το τραπέζι για να απλωθούν τα εδέσματα της προόδου, της δημιουργίας και της ομορφιάς.
Σκληρός ο αγώνας της ανά τους αιώνες, εκεί στην γη της Ιωνίας, της Καππαδοκίας, της Θράκης, του Πόντου. Πατρίδες Ελληνικές για πάνω από τρις χιλιάδες χρόνια στις οποίες κατάφερε να κρατήσει μυστικά αναμμένο το λύχνο του Έθνους.
Στα χρόνια της σκλαβιάς, αυτή βύζαινε, από τη μια το βλαστάρι της με το γάλα της ζωής και από την άλλη στάλα στάλα, κάθε μέρα, κάθε λεπτό, πότιζε την ψυχή την ελληνική. Και στο χαμηλό φως του καντηλιού, μπροστά στο εικόνισμα της Παναγιάς, του έριχνε τον σπόρο της Ορθοδοξίας.
Στις μέρες των διωγμών, του θανάτου και των δακρύων γυναίκα και άνδρας μαζί. Να προστατεύει τους ηλικιωμένους και να φροντίζει τα παιδιά της. Θρήνος σπαρακτικός ο χαμός των παιδιών της από τις πείνες και τις κακουχίες. Συγκινητικό και γεμάτο περιπάθεια το μοιρολόι της. Λόγια τρυφερά, λόγια της μάνας που αφηγούνται τις αγρυπνίες, τις θλίψεις, τις στεναχώριες που δοκίμασε για χάρη τους και αμέσως μετά να αραδιάζει τους πόθους που στήριξε πάνω τους.
Την ύμνησε η λαϊκή ποντιακή μούσα όπως της αξίζει με πολλά όμορφα τραγούδια.
Όταν καταλαβαίνει ποια μοίρα την περιμένει στο παραδοσιακό ποντιακό τραγούδι «τη τρίχας το γιοφύρι», δεν λέει πως λυπάται για τα νιάτα της, παρά μονάχα για το σπλάχνο της που έχει αφήσει να κοιμάται.
«Κι αρ’ κι πονώ τα κάλλια μου, κι αρ’ κι πονώ τα νέτε μ’,
Πονώ και κλαίγω το πουλί μ’ ντ’ εφέκα κοιμισμένο»
Την μακαρίζει ως μητέρα που γεννά Τραντέλλενες (οι τριάντα φορές Έλληνες).
«Να σαν τη μάναν που γεννά τα τράντα χρόνια μιαν
κ’ εφτάει υιόν Τραντέλλεναν και νύφεν γαλαφόραν.
Εφτάει υιόν Τραντέλλεναν, ακρίτα σα ραχία
Εβγαίν’ και πάει ‘ς σον πόλεμον, για την ελευθερία».
Μάνα. Πηγή χαράς, ευτυχίας, ασφάλειας, ηρεμίας, θυσίας, αγάπης. Είναι το πρόσωπο που πάντα δίνει, χωρίς να παίρνει.
Που λαχταρά για τα παιδιά της.
«Ποίος εν που ασ ΄σα μακρά στράταν εκλώστεν κι’ έρται;
Ξένος αν εν’ ας έρχεται, καλώς έρται και πάει
Και συγγενός αν έρχεται, παρατιμώ και στείλω
και το παιδί μ’ αν έρχεται, πουλίν ξενιτεμένον
σην απάντήν ατ’ έρχουμαι, ση στράταν ατ’ εβγαίνω.
Να ξένος έρται και δαβαίν, να συγγενός εφάνθεν.
Να το αρνί μ’ το μοναχόν ασ’ σα μακρά εκλώστεν.
Τα ξένα και η ξενιτά και η αροθυμία
Πικρόν νερόν τρεχούμενον, έπα κ’ εφαρμακώθα
Κ’ εκάεν το καρδόπο μ’ , υιέ μ, κ’ εκόπεν η λαλία μ’
Και τ’ ομματόπα μ’ θόλωσαν κ’επέμναν δακρωμένα
Και δακρωμένα ετέρεσαν κ’εσέναν επαρείδαν».
Απέραντη ευγνωμοσύνη και πολλές γλυκές από καρδιάς ευχές για χρόνια πολλά σε όλες τις μάνες του κόσμου.
Στην Μητέρα μας που κλείνει μέσα της την αγάπη, την προστασία, την φροντίδα, την ασφάλεια, την εμπιστοσύνη.
Στην Μάνα μας. Την πρώτη λέξη μας αλλά και αυτή που ψελλίζουμε και επικαλούμαστε σε κάθε δύσκολη στιγμή.
Χρόνια Πολλά σε όλες τις μανούλες.
Χρόνια Πολλά «μάνα μ’ γλυκοκαλάτσευτος μανίτσα μ’ χατιρλίσα» (Μάνα μου με τον γλυκό σου λόγο, Μανουλίτσα μου που δεν χαλάς χατίρι)
Ρωμανίδης Ν. Θεόδωρος
Σύλλογος Ποντίων Ν. Ξάνθης