 |
| Η παρατακτική τεχνοτροπία στην μουσική παράδοση του Πόντου, το παράδειγμα του Τικ |
Στον 55ο τόμο του Αρχείο του Πόντου δημοσιεύεται η μελέτη, του Σεραφείμ Μαρμαρίδη, μουσικολόγου-καθηγητή Λαϊκής και Παραδοσιακής μουσικής όπου αναδεικνύεται για πρώτη φορά η ύπαρξη της παρατακτικής τεχνοτροπίας στην μουσική παράδοση του Πόντου. Μια τεχνοτροπία που παρατηρείται στις μουσικές παραδόσεις του Αιγαίου, της Θράκης, καθώς και σε άλλες μουσικές παραδόσεις στις οποίες χρησιμοποιούνται όργανα όπως η λύρα και το Αγγείον (τσαμπούνα).
Πρόκειται για μια σχεδόν «μινιμαλιστική» τεχνοτροπία, με την οποία ο μουσικός «γεννά» μουσικές φράσεις: παίρνει, λ.χ., μουσικά τμήματα από μια φράση, τα αναπτύσσει και δημιουργεί καινούρια, αυτοσχεδιάζει και δημιουργεί βασισμένος σε υποτυπώδες μελωδικό υλικό. Πρόκειται για την λογική επάνω στην οποία βασίζεται όλη η χορευτική μας μουσική. Η πρωτοτυπία της εν λόγω εργασίας έγκειται τόσο στην επισήμανση-ανάδειξη της παρατακτικής τεχνοτροπίας στην μουσική παράδοση του Πόντου, όσο και στον τρόπο μελέτης που προτείνει για κατανόηση αυτής της εξαιρετικά λεπτής τεχνικής.
Προτείνεται έτσι ένας σύγχρονος τρόπος ανάλυσης της εν λόγω τεχνοτροπίας, μιας και η ίδια της η μορφή, την καθιστά ιδιαιτέρως δυσνόητη σε πρώτη ματιά. Το δείγμα αναλύεται μέσα από το πρίσμα της συστηματικής μουσικολογικής ανάλυσης, όπως αυτή εφαρμόζεται στη μεθοδολογία του Parataxis (www.parataxis.gateweb.gr). Έχουμε δηλαδή μια μελέτη περίπτωσης κατά την οποία γίνεται προσπάθεια, ώστε να βγουν γενικότερα συμπεράσματα για την εν λόγω τεχνοτροπία. Το μουσικό παράδειγμα που χρησιμοποιείται είναι ένα "σόλο Τικ", του Πατριάρχη της ποντιακής λύρας Γώγου Πετρίδη. Η χρήση δε ενός πιο εξειδικευμένου συστήματος καταγραφής, από την απλή καταγραφή σε παρτιτούρα, είναι απαραίτητη για την ανάλυση της μουσικής αυτής παράδοσης, καθώς οι πολύ σύνθετες φόρμες του παρατακτικού τρόπου ανάπτυξης δεν θα μπορούσαν διαφορετικά, να γίνουν εύκολα διακριτές. Ανοίγεται έτσι ο δρόμος μιας αναλυτικότερης μουσικολογικής μελέτης των γυρισμάτων και των μελωδιών της χορευτικής μουσικής μας παράδοσης.