Παρασκευή 29 Απριλίου 2016

Σε αυτήν την τάξη καλατσεύουν μόνο Ποντιακά

Σε αυτήν την τάξη καλατσεύουν μόνο Ποντιακά
Σε αυτήν την τάξη καλατσεύουν μόνο Ποντιακά

της Δήμητρας Συμεωνίδου

Τα απογεύματα της Δευτέρας όποιος βρεθεί στο Πολυλειτουργικό Κέντρο Κομοτηνής δεν θα πρέπει να ξαφνιαστεί όταν θα ακούσει κάποιους να μιλούν ποντιακά. Σε αυτήν την τάξη οι μαθητές… καλατσεύουν μόνο Ποντιακά, καθώς διδάσκονται την ποντιακή διάλεκτο σε μια προσπάθεια διατήρησης της γλώσσας των προγόνων τους. Η δασκάλα τους, Χρύσα Μαυρίδου, Πόντια από το Θρυλόριο, για δύο ώρες κάθε Δευτέρα μαθαίνει στους μαθητές και τις μαθήτριες της την ποντιακή γλώσσα.

Η διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου ξεκίνησε από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ποντίων Εκπαιδευτικών, μέλος του οποίου είναι η Χρύσα Μαυρίδου,  η οποία έκανε λόγο για «μία προσπάθεια που έγινε πάνω στην αγωνία μας για τη διάλεκτο, για τη διάσωσή της. 

Σήμερα προσπαθούμε να της δώσουμε το φιλί της ζωής. Ξέρουμε από τη στιγμή που ήρθαν οι Πόντιοι στην Ελλάδα ήταν φυσική συνέπεια να χαθεί η διάλεκτος, να ενσωματωθεί. Άλλωστε είναι κυρίως προφορική».

Για τρίτη χρονιά παραδίδονται μαθήματα ποντιακής διαλέκτου στην Κομοτηνή, γεγονός, που σύμφωνα με την δασκάλα κ. Μαυρίδου αποδεικνύει ότι «αγαπήθηκε από τον κόσμο». Εθελοντικά γίνονται τα μαθήματα, καθώς δεν κατέστη εφικτό αυτά να ενταχθούν στα προγράμματα Δια Βίου Μάθησης του υπουργείου Παιδείας, όπως υπήρχε η σχετική διαβεβαίωση. Παρόλα αυτά τα μαθήματα συνεχίζονται και αυτήν την χρονιά, με πενήντα μαθήτριες και μαθητές όλων των ηλικιών. 

Ανάμεσά τους και πολλοί μη Πόντιοι, αναφέρει η Χρύσα Μαυρίδου και φέρνει στο μυαλό της έναν μαθητή της από την περσινή χρόνια. «Είχα μαθητή έναν φοιτητή με καταγωγή από την Πελοπόννησο και ερχόταν ανελλιπώς σε όλα τα μαθήματα. Όταν τον ρωτούσα τι είναι αυτό που τον τραβάει να μάθει τη διάλεκτο των Ποντίων, μου απαντούσε ‘είναι η αγάπη μου για τους Ποντίους’».  Όσο για τους Πόντιους στην καταγωγή και το ενδιαφέρον τους να μάθουν τη διάλεκτο, αυτοί «έχουν ακούσματα», μας λέει η κ. Μαυρίδου «έχουν μία γιαγιά, έναν παππού. Την ίδια στιγμή βέβαια και η γλώσσα είναι πραγματικά συγκινητική».

Οι Μαθητές

Η Σοφία Πατουλίδου, αν και Πόντια, δεν ήξερε να μιλάει Ποντιακά. Κάθισε όμως ξανά στα θρανία για να μάθει τη διάλεκτο, που όπως λέει τη συγκινεί. «Είναι τα ακούσματα, είναι αυτά που έλεγαν οι παλιοί, ο πατέρας μου». Πόντια ήταν η μητέρα της Βαρβάρας Φωτιάδου και θυμάται να ακούει ποντιακά στο σπίτι «όταν η μητέρα μου βρισκόταν με την αδερφή της». Αποφάσισε και η ίδια να μάθει την διάλεκτο «ήθελα πολύ να μάθω τα ποντιακά, το κάνω για μένα. Τώρα διαβάζω, ακούω τραγούδια».

Η αγάπη της για την δασκάλα της έφερε την Γιάννα Κωστάκη από τους Υφαντές στην τάξη των ποντιακών. Γνώριζε τα ποντιακά ήδη από το σπίτι της, λόγω καταγωγής των συγγενών της, «μιλούσαν οι παππούδες μου και έτσι τα έμαθα και εγώ». Πλέον, βέβαια, μαθαίνει τη διάλεκτο σε βάθος, μέσα από την γραμματική και το συντακτικό, ενώ ταυτόχρονα στα μαθήματα, όπως λέει «περνάω καλά».  

Η Δασκάλα που δεν μιλούσε Ποντιακά

Η Χρύσα Μαυρίδου συγκινήθηκε όταν ένας μαθητής της εκμυστηρεύτηκε ότι τα ποντιακά του θυμίζουν τη μάνα του και γι’ αυτό θέλει να τα μάθει, του έφερναν στο μυαλό την συγχωρεμένη τη μητέρα του. Η ίδια καταφέρνει να ξεφεύγει από την καθημερινότητα κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και να περνάει ευχάριστα τις ώρες μαζί με τους μαθητές τους. Τους διδάσκει φράσεις, προφορά, απόδοση αλλά και ιστορία. Τους παρουσιάζει παραμύθια, βίντεο, ακόμα και βιωματικές δράσεις όπως μαγειρική ποντιακών εδεσμάτων με καλεσμένους από την περιοχή μας.  Γελάει όταν συνειδητοποιεί ότι και η ίδια, αν και Πόντια στην καταγωγή, δεν μιλούσε Ποντιακά μέχρι πριν μερικά χρόνια. «Κάποια στιγμή αναρωτήθηκα, τι σόι πρόεδρος ποντιακού σωματείου είσαι αν δεν ξέρεις ποντιακά; Οι γονείς μου Πόντιοι και οι δύο, αλλά δεν μας μάθαιναν ποντιακά, δεν μιλούσαμε. Όμως σκέφτηκα, αν δε μιλήσω εγώ τα παιδιά μου τι θα μάθουνε; Είμαστε η γενιά που αν δεν μιλήσουμε ποντιακά θα χρεωθούμε το σβήσιμο της διαλέκτου μας».

Με εγχειρίδιο που έφτιαξε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ποντίων Εκπαιδευτικών γίνεται η διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου κάθε Δευτέρα από τις 6 έως τις 8 το απόγευμα. Μάλιστα λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος προγραμματίζεται να λειτουργήσει και ένα δεύτερο τμήμα κάθε Τετάρτη.

Πηγή: Χρόνος