«Η Κεμεντζέ του Νίκου» και ο Ομέρ Ασάν |
Σε μια εξαιρετικά συγκινητική ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στο ΠΟΛΙΣ Art Café η παρουσίαση του νέου βιβλίου του Ομέρ Ασάν με τίτλο «Η Κεμεντζέ Του Νίκου» .
Σε μια κατάμεστη αίθουσα για το βιβλίο μίλησαν ο πρόεδρος της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών Χρήστος Γαλανίδης, ο ιστορικός και συγγραφέας Βλάσσης Αγτζίδης, ο συγγραφέας και εκδότης Αλέκος Παπαδόπουλος και ο συγγραφέας του βιβλίου Ομέρ Ασάν, ενώ η ηθοποιός Άννα Τζανακάκη με την υπέροχη ερμηνεία της διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο. Την παρουσίαση συντόνισε η Ελισάβετ Χαριτωνίδου-Κόβη.
Η εκδήλωση πλαισιώθηκε με τραγούδια από την Καλλιόπη Βέττα, τον Δημήτρη Ερατεινό και τον Πάνο Λαμπρίδη, συνοδευόμενοι στο πιάνο από τον συνθέτη Γιάννη Ιωάννου, ενώ ο Χαράλαμπος Μουρούζης ξεσήκωσε το κοινό με την ποντιακή του λύρα.
Ιδιαίτερη συγκίνηση έδειξε το κοινό όταν ο συγγραφέας Ομέρ Ασάν μίλησε για λίγο στα Ελληνικά και στα Ποντιακά, ενώ με το ύφος, το ήθος, την απλότητα και την ευαισθησία του προκάλεσε μεγάλο θαυμασμό.
Με την ελληνική έκδοση του νέου βιβλίου του Ομέρ Ασάν που αποτελείται από έξι διηγήματα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Iason Books, θυμόμαστε ξανά τη μεγάλη προσφορά του συγγραφέα στην ανάδειξη του ελληνόφωνου ποντιακού πολιτισμού που επιβιώνει έως σήμερα στη βορειοανατολική Τουρκία.
Ο Ομέρ Ασάν γεννήθηκε στην Τραπεζούντα, όπου έζησε μέχρι τα 14 του χρόνια. Το 1974 μετανάστευσε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με την οικογένειά του. Τελείωσε το Πανεπιστήμιο Ανατολής, πήρε μέρος στην αντίσταση κατά του πραξικοπήματος της 12ης Σεπτεμβρίου 1980 και το 1984 συνελήφθη και φυλακίστηκε. Μετά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη άρχισε να έρευνα σχετικά με τον πολιτισμό της Μαύρης Θάλασσας και τα Ποντιακά, που είναι η μητρική του γλώσσα. Το 1996 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο «Ο Πολιτισμός του Πόντου», το οποίο αρχικά απαγορεύτηκε, καθώς βρέθηκε κατηγορούμενος για «διαμελιστική προπαγάνδα», αργότερα όμως αθωώθηκε.
Ο Ομέρ Ασάν τιμήθηκε με το Βραβείο Ιπεκτσί για την προώθηση της ελληνοτουρκικής φιλίας μέσα από τις εργασίες του για ένα άρθρο. Επίσης, καθίσταται τιμητικό μέλος της οργάνωσης English PEN χάριν του δικαστικού αγώνα που έδωσε για το βιβλίο του «Πολιτισμός του Πόντου». Μετά την προσφυγή και αθώωση του από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ίδρυσε το 2005 στη Τουρκία τον εκδοτικό οίκο Heyamola. Μέσα σε δέκα χρόνια εξέδωσε περίπου 400 βιβλία και προσκλήθηκε στην έκθεση «Βιβλίο Φρανγκφούρτης» στη Τουρκία. Ο συγγραφέας έως σήμερα συνεχίζει να είναι ιδιοκτήτης του περιοδικού «Ήρωες Μυθιστορημάτων» που ξεκίνησε τις εργασίες του το 2005, ενός περιοδικού που ξεχωρίζει στον λογοτεχνικό χώρο της Τουρκίας, και ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Τουρκικών Εκδόσεων.
Το 2011 ολοκλήρωσε ένα ντοκιμαντέρ σχετικά με τη μετανάστευση και την ανταλλαγή πληθυσμών με τίτλο «Αδελφέ πού; Ανταλλαγή Πληθυσμών» παρουσιάζοντάς το στις συμμετοχές του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ.
Το 2012, επτά χρόνια μετά την έκδοση του περιοδικού, ο Ομέρ Ασάν προτείνει την κήρυξη της 21ης Δεκεμβρίους ως Ημέρας Ηρώων Μυθιστορημάτων με τη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας. Το 2013, στα πλαίσια ενός τριήμερου φεστιβάλ στην Κωνσταντινούπολη με προσκεκλημένους – για πρώτη φορά – λογοτέχνες από δέκα βαλκανικές χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας), εξηγεί σε δύο λογοτέχνες προερχόμενους από την Κωνσταντινούπολη για τους δικούς του λογοτεχνικούς ήρωες και ξαναπροτείνει στην UNESCO να κηρυχθεί η 21η Δεκεμβρίου Παγκόσμια Ημέρα Ηρώων Μυθιστορημάτων.
Τέλος, ο Ομέρ Ασάν, ιδρυτής της Ακαδημίας Όμηρος, ξεκινά σεμινάρια ελληνικής γλώσσας στην Κωνσταντινούπολη ανοιχτά στον κόσμο.
Κρατώντας την συγκινητική ατμόσφαιρα από την ωραία αυτή εκδήλωση, θα ολοκληρώσω αναφέροντας τα χαρακτηριστικά λόγια του Ομέρ Ασάν που διατύπωσε και σε συνέντευξη του στο e-dromos.gr για το τι ακριβώς είναι η Τραπεζούντα: «Είναι ένας έρωτας, ένα “σεβτάλουκ” δίχως τέλος. Είναι μια ισχυρή ταυτότητα! Ανεξάρτητα από το τι πιστεύει ο καθένας, θεωρώ ότι το σημαντικότερο πράγμα είναι η προστασία της γλώσσας μας και του πολιτισμού που κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας. Σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας, πολλές εθνοτικές ομάδες που ζούσαν στην ίδια γεωγραφική περιοχή έχουν απορροφηθεί από την κυρίαρχη κουλτούρα. Εδώ, στη Μαύρη Θάλασσα, φαίνεται ότι ο πολιτισμός και οι μνήμες αντιστέκονται!».
Πηγή: Anna Panagiotidou