 |
| Οι Πόντιοι του Ζυγού αναβίωσαν το έθιμο του Ποντιακού γάμου |
Ο Σύλλογος Ποντίων Ζυγού «Ο Υψηλάντης» παράλληλα με τον εορτασμό του τοπικού πολιούχου Αποστόλου Θωμά αναβίωσε για μία ακόμα χρονιά την καθιερωμένη αναπαράσταση του Ποντιακού γάμου. Γι' αυτό και ευχαριστεί ιδιαίτερα όλους όσοι στήριξαν ηθικά, οικονομικά και υλικά την αναβίωση ενός από τα πιο «ζωντανά» έθιμα του ελληνισμού, που είναι βαθιά ριζωμένο στις ψυχές των Ποντιακής καταγωγής Ελλήνων.
Κάθε Κυριακή του Θωμά ανελλιπώς από το 1976 στο Ζυγό Καβάλας γίνετε γάμος και μάλιστα ποντιακός. Ο γαμπρός και η νύφη αυτές τις μέρες δεν πολυσυναντιούνται. Το σουμάδεμα (αρραβώνας) έγινε πριν από λίγο καιρό. Η μητέρα του γαμπρού είχε βολιδοσκοπήσει ήδη τη νύφη σ' ένα τοπικό γλέντι. Έστειλε τότε τον καλύτερο φίλο του γιου της να σταθεί δίπλα της. Έτσι γνωρίστηκαν. Μετά, οι προξενήτρες επισκέφθηκαν το σπίτι της κοπέλας για να πουν τα νέα στους γονείς της και να τη ζητήσουν σε γάμο με το παλικάρι. Στην αρχή, εκείνοι δεν ήταν θετικοί. Χρειάστηκαν τρεις επισκέψεις για να συμφωνήσουν στο λογόπαρμα. Τώρα πια, όλα είναι έτοιμα για τον γάμο.
Ο γαμπρός, η νύφη, ο κουμπάρος, οι προξενήτρες, τα πεθερικά, ο παπάς είναι όλοι τους ηθοποιοί, μέλη του Χορευτικού Συγκροτήματος του Συλλόγου «Ο Υψηλάντης», που αναβιώνουν κάθε Κυριακή του Θωμά, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ένα έθιμο που έφεραν οι πρόγονοί τους από τις πατρίδες τους στον Πόντο: τον παραδοσιακό ποντιακό γάμο.
«Το δρώμενο ξεκινά με το ξύρισμα του γαμπρού. Σύμφωνα με το έθιμο, η μητέρα του γαμπρού παίρνει μια πετσέτα, τον σταυρώνει και ρίχνει την πετσέτα στον ώμο του κουρέα. Ο γαμπρός πατά μέσα σε ένα ταψί και ο κουρέας τον ξυρίζει. Άνδρες και γυναίκες χορεύουν με μαντίλια και ρίχνουν χρήματα σε μια πιατέλα. Την ίδια ώρα, η νύφη φεύγοντας από το σπίτι της, κόβει μια πίτα πάνω από το κεφάλι της και πετά τα κομμάτια αριστερά και δεξιά για να φάνε από το έδεσμα οι ανύπαντρες και να παντρευτούν».
Η διαδικασία συνεχίζεται με τη στέψη και αργότερα το ζευγάρι πηγαίνει στο σπίτι, όπου η νύφη θα πατήσει ένα πιάτο για να πάνε όλα καλά, θα φάει γλυκό από τα χέρια της πεθεράς της για να γλυκαθεί και θα πάρει ένα καζάνι για να είναι καλή νοικοκυρά. Η μητέρα του γαμπρού θα ρίξει στο ζευγάρι μια χούφτα σιτάρι για να στεριώσει και μετά θα οδηγήσει τη νύφη στο νυμφίο, ένα δωμάτιο του σπιτιού, όπου κάθεται με τις φίλες της. Ο κουμπάρος με τον γαμπρό παίρνουν τη νύφη από το δωμάτιο για να γίνει το αποκαμάρωμα και έπειτα βγαίνουν στην αυλή μαζί για να συναντηθούν με τους συγγενείς και όλους τους χωριανούς. Εκεί ο καθένας μπορεί να προσφέρει τα δώρα του στο νιόπαντρο ζευγάρι την ώρα που ο κουμπάρος παροτρύνει τους συγκεντρωμένους να δίνουν και άλλα δώρα, ενώ ο ντελάλης του χωριού κατονομάζει κάθε δώρο και εκείνον, που το προσέφερε.
Η τελετή ολοκληρώνεται με έναν ιεροτελεστικό χορό, που λέγεται χορός του Χριστού. Τον οδηγεί το νιόπαντρο ζευγάρι και συμμετέχουν άλλα έξι μονοστέφανα ζευγάρια (που δεν έχουν ξαναπαντρευτεί) και ένα μόνο άτομο, κρατώντας κεριά στα χέρια. Ακολουθεί το πλούσιο γλέντι με τα κεσκέκ και τα πισία (εδέσματα με σιτάρι, κοτόπουλο και βούτυρο), με χορούς και παραδοσιακή μουσική.