 |
| «Γη του Πόντου». Όλοι ήξεραν τον Δημήτρη Ψαθά. |
της Νόρας Ράλλη
Τον ήξεραν όλοι. Οι εφημερίδες όπου έγραφε πουλούσαν εκατοντάδες φύλλα εξαιτίας του. Ο ίδιος συνέστησε στο αναγνωστικό κοινό αυτό που σήμερα ονομάζουμε «πολιτικό χρονογράφημα».
Ο Δημήτρης Ψαθάς ήταν ένας σπουδαίος χρονογράφος, δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας.
Αγαπήθηκε και αγαπιέται ακόμη, καθώς όλοι μας ξέρουμε, αν όχι τα βιβλία και τα γραπτά του, τις ταινίες που στηρίχθηκαν σε έργα του, όπως «Το στραβόξυλο», «Ζητείται ψεύτης» και φυσικά η αγαπημένη «περσόνα» όλων (ανθρώπων και εποχών), «Μαντάμ Σουσού».
Ο Δημήτρης Ψαθάς καταγόταν από την Τένεδο, γεννήθηκε στην Τραπεζούντα του Πόντου τον Οκτώβριο του 1907 και το 1923, με τη Μικρασιατική Καταστροφή, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Για την ιδιαίτερη πατρίδα του, τον Πόντο, έγραψε το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Γη του Πόντου» (εκδόσεις Μαρία Δ. Ψαθά).
Με αφορμή την πρόσφατη αυτή έκδοση, η ΕΣΗΕΑ, αν και κάπως αργοπορημένα (38 χρόνια από τον θάνατό του), μαζί με την οικογένεια Ψαθά, διοργάνωσε εκδήλωση προς τιμήν του την προηγούμενη Δευτέρα.
Ήταν μια εξαιρετική βραδιά, με αξιοπρέπεια, ομιλίες, τραγούδι, αλλά και συγκίνηση. Κεντρικοί ομιλητές ήταν οι Κώστας Γεωργουσόπουλος και Γιώργος Λεονταρίτης.
Ο πρώτος εξομολογήθηκε ότι εξαιτίας του ξανανέβηκε ο «Φον Δημητράκης» στο θέατρο, μετά την πρώτη του παράσταση το 1947, από τον θίασο του ΕΑΜ (όπου ανήκε και ο Δ. Ψαθάς).
Το έργο, καθώς σατίριζε έναν δωσίλογο, «έπεσε στη σιωπή για χρόνια, καθώς για χρόνια δωσίλογοι μας εξουσίαζαν» είπε χαρακτηριστικά.
«Ο Ψαθάς ήταν μεγάλος συγγραφέας γιατί ήταν μεγάλος δημοσιογράφος. Ξεχνιόταν στα δικαστήρια, απ' όσου ξεσήκωνε τους ήρωές του: τον λωποδυτάκο, τον μικροαπατεώνα, τον ψεύτη... Ολο το "πεζοδρόμιο της καθημερινότητας" ήταν η πρώτη του ύλη». Με τη σειρά του, ο κ. Λεονταρίτης (συγγραφέας, δημοσιογράφος), μιλώντας για την τρομερή απήχηση που είχαν τα γραπτά του Ψαθά στους αναγνώστες, δήλωσε: «Οταν θύμωνε ο ίδιος, έκανε και τους αναγνώστες του να θυμώνουν. Οταν γελούσε, γελούσαν κι αυτοί».
Η «Μαντάμ Σουσού» πρόκειται να ανέβει ξανά στο θέατρο τον Οκτώβρη και οι πρωταγωνιστές της, Δήμητρα Παπαδοπούλου και Κώστας Κόκλας, ήταν στην ΕΣΗΕΑ διαβάζοντας αποσπάσματα από το βιβλίο του όπου ο Ψαθάς περιγράφει την άγνωστη μικροϊστορία του Πόντου, του ξεριζωμού και την αλήθεια μιας ολόκληρης εποχής που σχεδόν απαιτείται να γνωρίζουμε.
Έκπληξη της βραδιάς δεν ήταν η Δέσποινα Βανδή, η οποία, καλεσμένη από την οικογένεια Ψαθά, ανέγνωσε απόσπασμα του βιβλίου, αλλά μια άλλη Δέσποινα. Η Στυλιανοπούλου.
Υπέροχη, γλυκύτατη, ειλικρινής και συγκινητική, μίλησε από καρδιάς.
Έτσι είναι... Ο Δημήτρης Ψαθάς ανήκει στην παλιά στόφα των δημοσιογράφων που οι αναγνώστες του σέβονται ακόμα και 40 χρόνια μετά τον θάνατό του.
Πηγή: Efsyn