Έφυγε από τη ζωή ένας από τους σημαντικότερους γλωσσολόγους, ο Ποντιακής καταγωγής, Μιχάλης Σετάτος |
του Θεοδόση Κυριακίδη
Πέθανε χθες ένας από τους σημαντικότερους γλωσσολόγους της γενιάς του, ο Μιχάλης Σετάτος. Παρ' ότι πόντιος στην καταγωγή δεν ασχολήθηκε ιδιαίτερα στις επιστημονικές του εργασίες με τον Πόντο. Συμμετείχε στην Ημερίδα που διοργάνωσε ο τότε πρόεδρος της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών κ. Δημήτριος Τομπαϊδης με θέμα "Η Ποντιακή Διάλεκτος άλλοτε και τώρα" (τα Πρακτικά της εκδόθηκαν στον τόμο 46 (1995) του Αρχείον Πόντου" και έκτοτε είχε ακόμη 2-3 επιστημονικές συμβολές σχετικές με την ποντιακή διάλεκτο.
Ο θάνατος του μου θύμισε έναν αγαπητό μου φίλο, μακαρίτης κι αυτός πια, τον Κώστα Θεοδωρίδη, ή Κωστάκη, όπως τον ήξεραν όλοι. Ο Κωστάκης εξαιρετικός φιλόλογος δίδασκε συχνά-πυκνά στο ΑΠΘ, καθώς αρκετοί πανεπιστημιακοί τον εμπιστεύονταν για τις γνώσεις του. Μου είχε αναφέρει και για τον Σετάτο.
Όταν ο Κωστάκης είχε αναλάβει την διεύθυνση του περιοδικού "Ποντιακή Εστία" που εξέδιδε η Παναγία Σουμελά θέλησε να αναβαθμίσει την έκδοση και είχε απευθυνθεί σε αρκετούς πανεπιστημιακούς, μεταξύ των οποίων και στον Σετάτο. Διαφωνούσε βέβαια σε πολλά με τους τότε διοικητικούς του Σωματείου, αλλά η αγάπη του για την ιστορική του πατρίδα τον είχε παρακινήσει να προσπαθήσει να βοηθήσει.
Ο σεβαστός καθηγητής του είχε πει τότε: "Αγαπητέ μου Κωστάκη, θέλεις να διατηρήσεις ανόθευτη την αγάπη σου για την πατρίδα; Μείνε μακριά από τους συλλόγους". Αυτή την μικρή ιστορία δημοσιεύω στην μνήμη και των δυο σπουδαίων δασκάλων με την υπόμνηση ότι άνθρωποι τόσο εργατικοί, αφοσιωμένοι και ουσιαστικοί στο έργο τους λείπουν όλο και περισσότερο από κοντά μας. Αποτελεί δε αυτή η ιστορία και το προοίμιο όσων θα δημοσιεύσω οσονούπω για όσα συνέβησαν το προηγούμενο διάστημα στον οργανωμένο ποντιακό χώρο...
Ο Μιχάλης Σετάτος γεννήθηκε το 1929 στη Θεσσαλονίκη και πέθανε στις 3 Ιουλίου 2017 στην ίδια πόλη. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Πειραματικό Σχολείο της Θεσσαλονίκης και συνέχισε σπουδάζοντας στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. (1947-1951). Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι με υποτροφία από το 1959 ως το 1965, οπότε επέστρεψε στην Ελλάδα, και λίγο αργότερα εκλέχθηκε έκτακτος (1970) και στη συνέχεια τακτικός (1975) καθηγητής Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ.
Δίδαξε ως το 1995 ένα τεράστιο εύρος μαθημάτων, που ξεκινούν από τη Γενική Γλωσσολογία και τη Σημειολογία και φτάνουν ως την Ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία, τα Σανσκριτικά και τις Σημιτικές γλώσσες. Η ευρυμάθειά του αυτή συνετέλεσε ώστε γύρω του να αναπτυχθεί ένας εύρωστος Τομέας Γλωσσολογίας, που και σήμερα θεραπεύει πλήθος ειδικοτήτων και επιστημονικών αντικειμένων.