O Ahmet S. είναι Ρωμιός του Πόντου, από τα χωριά της Τραπεζούντας |
του Χαράλαμπου Βασιλειάδη
O Ahmet S. (δεν γράφω όλο το όνομα του υποκρινόμενος ότι τάχα τον «προστατεύω») είναι Ρωμιός του Πόντου, από τα χωριά της Τραπεζούντας. Είναι ένας από αυτούς (τους λίγους ή πολλούς) που η Συνθήκη της Λοζάνης δεν “ξερίζωσε” με την γνωστή και πανάθλια ανταλλαγή πληθυσμών διότι επισήμως ήταν Οθωμανός είτε κατά βούληση των προπαππούδων του ή εξ αναγκασμού. Ήταν δύσκολες οι εποχές τότε για να βγάλει κάποιος εύκολα συμπεράσματα. Ωστόσο οι τουρκικές αρχές δεν έσβησαν ποτέ την ελληνική καταγωγή του και φροντίζουν να του την θυμίζουν τακτικά με διώξεις και φυλακίσεις με όποια πρόφαση μπορούν να σκαρφιστούν. Και να είναι καλά, όλο και κάτι σκαρφίζονται... Μόνο μπουνταλάδες δεν είναι σε κάτι τέτοια.
Το «κρυφό» (δηλαδή το κρυπτοχριστιανικό) όνομα του Ahmet είναι Νικόλαος Αβραμίδης, έτσι όπως προτιμούν να τον αποκαλούν πάντα οι γονείς και οι παππούδες του στο σπίτι ... στα κρυφά.
Ο Ahmet μιλάει άπταιστα την ποντιακή διάλεκτο (ρωμαίικα τα λένε στον Πόντο) και όποτε βρίσκεται στη Νέα Υόρκη έχει ατέλειωτες συζητήσεις με τον πατέρα μου είτε στα τουρκικά (κατάλοιπο, άλλα όχι στίγμα, εξαναγκαστικού διλήμματος μεταξύ ελληνικής γλώσσας ή ορθόδοξης θρησκείας τότε στον δυτικό κυρίως Πόντο) ή πολύ περισσότερο στα ποντιακά. Πολλές φορές μάλιστα φιλοξενείται από τον πατέρα μου. Τον θεωρεί σαν παιδί του και τα αισθήματα είναι αμοιβαία. Η φωτογραφία εξάλλου κάτι αποδεικνύει…
Μιλάνε και θυμούνται … με μόνιμη αναφορά στα μήτρια εδάφη του Πόντου. Τι άλλο; Αυτά τα άγια χώματα που ταλαιπωρούν τον Ahmet και εμπνέουν νοσταλγία τον πατέρα μου. Αναζητούν λύσεις και υπαιτίους, βυθίζονται στις σκέψεις, συγχωρούν αλλά και καταριόνται ... τους πολέμους, τις εκτοπίσεις, τις λεηλασίες, τις γενοκτονίες, τις πορείες θανάτου, τους πολέμους, την προσφυγιά, το άδικο … τις άδικες απώλειες ζωών και τον εξευτελισμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Και δυστυχώς τα βιώσαν σχεδόν όλα και οι δυο τους με τον ένα τρόπο ή τον άλλο.
Όταν το άδικο και τα συμφέροντα επικρατούν σε βάρος αθώων ανθρώπων, όταν το αίμα ποτίζει τα χωράφια και ρέει στις ρεματιές, τότε το μυαλό μουδιάζει, η σκέψη θολώνει, και η λαλιά που ξεβράζει η ψυχή μέσα από τα αμέτρητα και βασανιστικά γιατί είναι … να συγχωρέσω επιθυμώ, μα να ξεχάσω όχι.
* Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης είναι πρόεδρος του Ιερού Ιδρύματος "Παναγία Σουμελά" Ποντίων Αμερικής