Καθιέρωση της 19ης Μαΐου ως Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης των θυμάτων του Κεμαλισμού |
Η 23η Αυγούστου καθιερώθηκε ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Σταλινισμού και του Ναζισμού (γνωστή και ως Διεθνής Ημέρα της Μαύρης Κορδέλας σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης), με το ψήφισμα της 2ας Απριλίου 2009 του Ευρωκοινοβουλίου, για να τιμηθεί η μνήμη των θυμάτων των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων και ιδιαίτερα του Σταλινισμού και του Ναζισμού.
Το ψήφισμα έγινε δεκτό από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου με συντριπτική πλειοψηφία (533 ψήφοι «υπέρ», 44 «κατά» και 33 αποχές). Οι Έλληνες ευρωβουλευτές είτε καταψήφισαν (ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ), είτε απείχαν της ψηφοφορίας (ΝΔ).
Μετά από πρωτοβουλία των Ελλήνων ευρωβουλευτών Κώστα Χρυσόγονου, Μανώλη Κεφαλογιάννη προέδρου της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής ΕΕ-Τουρκίας, Μαρίας Σπυράκη, Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη, Θεόδωρου Ζαγοράκη, Σοφίας Σακοράφα, Νίκου Ανδρουλάκη, Εύας Καϊλή και των Κυπρίων Ελένης Θεοχάρους και Δημήτρη Παπαδάκη, κατατέθηκε πριν από ένα περίπου χρόνο γραπτή δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 136 του Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το σεβασμό των ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων στην Τουρκία και καλούνται οι ευρωβουλευτές από όλες τις χώρες να την συνυπογράψουν.
Στη Γραπτή Δήλωση επισημαίνεται ότι το 2013, το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο (Yargitay) στην Τουρκία έκρινε ότι η αρμοδιότητα για την εκκλησία της Αγίας Σοφίας θα πρέπει να μεταφερθεί στην γενική διεύθυνση εκκλησιαστικής περιουσίας, που έχει εγκρίνει το εκ νέου άνοιγμα αυτής σε τζαμί, παραβιάζοντας με τον τρόπο αυτόν την αρχή του σεβασμού της ιστορικής ταυτότητας του μνημείου.
Με την Γραπτή Δήλωση καλούνται η Επιτροπή και το Συμβούλιο να παροτρύνουν την τουρκική κυβέρνηση να επαναφέρει άμεσα τον χαρακτήρα της Αγιάς Σοφιάς, ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που από το 1934 λειτουργεί ως μουσείο.
Επιπλέον, καλούνται ακόμη η Επιτροπή και το Συμβούλιο να παροτρύνουν την τουρκική κυβέρνηση να αναγνωρίσει τα τραγικά γεγονότα του 1914-1923 ως πράξεις Γενοκτονίας εις βάρος των Ελληνικών, Αρμενικών και Ασσύριων πληθυσμών από τα νεοτουρκικά και κεμαλικά καθεστώτα.
Τέλος, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν την καθιέρωση της 19ης Μαΐου ως Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης των θυμάτων του κεμαλισμού.