Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου 2018

Η Γενοκτονία των Ποντίων μέσα από μαρτυρίες ομογενών

Η Γενοκτονία των Ποντίων μέσα από μαρτυρίες ομογενών
Η Γενοκτονία των Ποντίων μέσα από μαρτυρίες ομογενών

Με συγκίνηση και πόνο ψυχής Πόντιοι ομογενείς περιγράφουν στο «Περιοδικό» ιστορίες και μαρτυρίες των προγόνων τους για τα τραγικά γεγονότα της περιόδου 1916-1923, όπως εκείνοι τα έζησαν με διωγμούς και εκτελέσεις από τους Τούρκους.

Αφορμή του αφιερώματος, η ανακήρυξη από την Βουλή των Ελλήνων της 19ης Μαΐου ως ημέρα μνήμης για την Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο.

Οι σύλλογοι Ποντίων Αμερικής και Καναδά κάθε χρόνο τιμούν ευλαβικά και με σεβασμό την μαύρη αυτή επέτειο με επιμνημόσυνες δεήσεις, έπαρση της ελληνικής σημαίας σε δημαρχεία, κατάθεση στεφάνων, ομιλίες και πολλές άλλες εκδηλώσεις.

Ο Δημήτρης Μολοχίδης, πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Αμερικής και Καναδά, ανέφερε στο «Περιοδικό» ότι οι σημερινοί Πόντιοι όχι απλά δεν λησμονούν και δεν ξεχνούν τις χαμένες τους πατρίδες αλλά καταβάλλουν συνεχείς αγώνες και προσπάθειες τόσο για την αναγνώριση της Γενοκτονίας όσο και για την διατήρηση και διάδοση των ηθών, εθίμων και παραδόσεών τους.

«Οι Έλληνες στον Πόντο», τόνισε, «ανέρχονταν στις 700.000 πριν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μέχρι το τέλος του 1923 είχαν εξοντωθεί πάνω από 326.000. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον Ανω Πόντο (πρώην Σοβιετική Ενωση) και μετά την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, στην Ελλάδα.

Του χρόνου με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την τραγική επέτειο διοργανώνουμε σειρά πολύ σημαντικών εκδηλώσεων, με σημαντικότερες αυτές στην Ουάσιγκτον για ενημέρωση και άσκηση πίεσης στους πολιτικούς, ώστε να αναγνωριστεί επιτέλους επίσημα από όλο τον Κόσμο ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».

Η Ελένη Αλεξιάδου-Χατζή, γραμματέας του κέντρου Παν Μακεδονικών σπουδών και μέλος των συλλόγων «Δράμας», «Κομνηνοί» και «Αγ. Σουμελά» περιέγραψε πως όλοι οι συγγενείς από την μεριά του προπάππου της, Γιάννη Αλεξιάδη, χάθηκαν την περίοδο της Γενοκτονίας.

«Ο προπάππους μου Γιάννης», τόνισε, «κατάλαβε πρόωρα ότι η κατάσταση με τους Τούρκους στην πόλη Πάρφα όπου ζούσε θα χειροτέρευε, έτσι έφυγε για την Ρωσία και από εκεί για την Ελλάδα. Ο πατέρας του Δημήτρης έμεινε πίσω και από ό,τι μάθαμε τον κρέμασαν οι Τούρκοι. Μαζί του χάθηκαν και τα ίχνη όλων των συγγενών μας που ζούσαν στην Πάρφα. Ποτέ μέχρι σήμερα δεν μάθαμε τι απέγιναν, εκτός ενός ξαδέλφου από το σόι της προγιαγιάς μου, του Σταύρου Παρασόγλου, ο οποίος διέφυγε στη Δράμα μαζί με την οικογένειά του».

«Ο παππούς μου έζησε τα γεγονότα της φρικτής εκείνης περιόδου και μάλιστα πολλά από αυτά τα κατέγραψε σε κασετόφωνο, το οποίο έχω ακούσει και εγώ ο ίδιος» λέει με συγκίνηση ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης, πρόεδρος του Ιερού Ιδρύματος Παναγία Σουμελά.

«Οι Τούρκοι», είπε, «εκτέλεσαν τον προπάππου και την προγιαγιά μου στην πόλη Σινώπη του δυτικού Πόντου όπου ζούσαν, απήγαγαν τις δύο μικρές αδελφές του παππού μου και σκότωσαν τον γιο του. Ο παππούς, η γιαγιά και ο μικρός του αδελφός με τη ανταλλαγή των πληθυσμών που έγινε με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1924 αναγκάστηκαν να φύγουν και να εγκατασταθούν στην Καστοριά».

Ο Νικόλαος Χριστοφορίδης, επίτιμος πρόεδρος της Αδελφότητας Ποντίων Παναγία Σουμελά Τορόντο Καναδά, αφηγείται: «Ο παππούς Κωνσταντίνος και η γιαγιά Παρέσα πήραν τον δρόμο του ξεριζωμού από την Τραπεζούντα με την δίχρονη κόρη τους Συμέλα. Στο δρόμο ο παππούς κυνηγημένος από τους τσέτες χάνει την οικογένειά του και η γιαγιά με την Συμέλα καταλήγουν στην Πόλη. Εκεί σε κάποιον καταυλισμό πεθαίνει η Συμέλα.

Ο παππούς πηγαίνει στην Κέρκυρα με ένα ιταλικό πλοίο και ξεκινά από εκεί την αναζήτηση της οικογένειάς του στην Αθήνα/Πειραιά και μετέπειτα στη Θεσσαλονίκη όπου εκεί μαθαίνει για την οικογένεια του, και επανενώνονται έναν χρόνο αργότερα στον Δυπόταμο Καβάλας. Ο παππούς είχε άλλα τρία αδέλφια, τον Βασίλειο, ο οποίος το 1915 φεύγει στη Ρωσία και έκτοτε δεν έμαθε κανείς τίποτα για αυτόν μέχρι που το 2008 σε έναν γάμο ενός ξαδέλφου στην Λευκόβρυση Κοζάνης γνωρίζω τον εγγονό του Βασίλη, δηλαδή τον δεύτερό μου ξάδελφο. Τον άλλο αδελφό Γεώργιο τον σκότωσαν οι τσέτες σε ηλικία 18 χρόνων και η Ελισάβετ σε ηλικία 25 χρόνων χάθηκε (φήμες ότι μετακόμισε με την οικογένειά της στην Κωνσταντινούπολη)».

Ο Γεώργιος Ανδρονικίδης, υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του Συλλόγου Ποντίων «Κομνηνοί» στη Νέα Υόρκη ανέφερε ότι κάθε 19η Μαΐου γίνεται η έπαρση της Ελληνικής σημαίας στο Bowling Green, με κύριο στόχο, όπως είπε, την ενημέρωση και προβολή της Γενοκτονίας στους ξένους πολίτες. Αμέσως μετά, τα μέλη μεταβαίνουν στο ελληνικό προξενείο με την εκδήλωση να περιλαμβάνει ομιλίες και παραδοσιακά τραγούδια από τα παιδιά του συλλόγου.

Ο Πάνος Σταυριανίδης, Ph.D. τέως Πρόεδρος Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ-Καναδά, αναφέρθηκε στις προσπάθειες που καταβάλλει η Ομογένεια για την διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας.

«Η 19η Μαΐου σκοπό έχει -ως γνωστόν- να μνημονεύσουμε τη Γενοκτονία αυτή που υπέστησαν οι πρόγονοί μας από την εγκληματική και προσχεδιασμένη εκστρατεία για τον αφανισμό του Ποντιακού αλλά και του Χριστιανικού -εν γένει- πληθυσμού του Πόντου και της Μικράς Ασίας κατά την περίοδο 1915-1923. Αποτίουμε λοιπόν τον οφειλόμενο σεβασμό στις 353.000 ψυχές των θυμάτων της πολιτικής των Νεοτούρκων και της απάνθρωπης φιλοσοφίας του Κεμαλισμού – Τουρανισμού.

Και όμως, η ημέρα μνήμης, δεν είναι απλώς νοσταλγία για ‘χαμένες πατρίδες’, δεν είναι μόνο ανάμνηση μιας σκοτεινής σελίδας του παρελθόντος, είναι ταυτόχρονα θωράκιση του μέλλοντος. Οι λαοί προβάλλουν τις γενοκτονίες που υπέστησαν, όχι μόνο για να τιμήσουν τους αδικοχαμένους νεκρούς τους, αλλά και για να προστατέψουν τους ζωντανούς τους – και τους αγέννητους ακόμα. Εμείς οι Πόντιοι, τα τέκνα του αδικοχαμένου αυτού κομματιού της καταγωγής μας, γίναμε οι ιεροκήρυκες ως προς της διάδοση και επιμόρφωση αυτών των σκοτεινών σελίδων της Ιστορίας μας.

Διοργανώσαμε επιστημονικά συνέδρια, άπειρες διαλέξεις, επισκέψεις σε πολιτικούς και καταθέσεις σε ανθρωπιστικές οργανώσεις. Κατορθώσαμε λοιπόν, κατόπιν πολυετών και επίπονων προσπαθειών, να αποσπάσουμε μια σειρά επισήμων αναγνωρίσεων από διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ, καθώς και διάφορους Δήμους της αμερικανικής επικράτειας.

Ιδιαίτερα –εμείς οι Πόντιοι της Νέας Υόρκης– είμαστε οι πρωτοπόροι σ’ αυτό το θέμα αποσπώντας δύο αλλεπάλληλες αναγνωρίσεις από τις πολιτείες Νέας Υόρκης και Νέας Ιερσέης (2001-2002). Δεν κατορθώσαμε όμως –τουλάχιστον μέχρι στιγμής– να πετύχουμε τη διεθνή αναγνώριση που θεωρούμε ότι θα γίνει όταν η Αμερική δώσει πρώτη το παράδειγμα. Εισηγούμεθα λοιπόν και ζητούμε την ηθική και υλική υποστήριξη αυτής της εκστρατείας από τον οργανωμένο Ελληνισμό.

Η κινητοποίηση αυτή θα επιφέρει εν καιρώ την ποθητή ηθική και ιστορική δικαίωση αυτού του στυγερού εγκλήματος. Αυτό όμως θα γίνει μόνο και εφόσον συνειδητοποιήσουμε και το μέγεθος της πολιτικής, κοινωνικής και ηθικής του διάστασης και συμπεριφερθούμε σαν υπεύθυνοι, ενεργοί και αποτελεσματικοί πολίτες».