 |
| Μία κάρτα από την Τραπεζούντα του 1904 |
του Σταύρου Τζίμα
«Αγαπητή μου αδελφή Ευτυχία Ι. Καρταση, με την βαρκούλα ταυτην σοι στέλνω άπειρους ευχάς επ’ ευκαιρία των του Σωτηρος μας εορτών. Το νέον έτος ειη υμιν μεστον παντός αγαθού, ο επιθυμείτε, το επιθυμεί η αδελφική μου καρδιά».
Η ευχετήρια κάρτα ταχυδρομήθηκε στην Τραπεζούντα στις 28-12-1904 από μια Ελληνίδα του Πόντου, ονόματι Κλεαρέτη Καραγιαννίδου και είχε ως αποδέκτη την αδελφή της Ευτυχία Καραγιαννίδου - Καρτάση, στο Αικατερινονταρ (σ.σ. σημερινό Κρασνοντάρ) της τσαρικής Ρωσίας και σήμερα βρίσκεται ως οικογενειακό κειμήλιο στα χέρια της Δωροθέας Τουρλιτάκη τρισέγγονης της πρώτης, στα Νέα Μουδανιά της Χαλκιδικής, η οποία, όπως μας είπε, σχεδιάζει να τη συμπεριλάβει σε ένα λεύκωμα για τη διαδρομή της οικογένειάς της από τον Πόντο στη Ρωσία και πίσω στην Ελλάδα.
Έναν και πλέον αιώνα μετά, χριστουγεννιάτικες κάρτες, όπως αυτή, σπάνια φτάνουν στα γραμματοκιβώτια σπιτιών.
Τώρα, οι ευχές ανταλλάσσονται ηλεκτρονικά μέσω του κινητού τηλεφώνου (κυρίως) ή και του tablet και ελάχιστοι είναι οι ρομαντικοί τηρητές της παράδοσης.
Ο ιδιοκτήτης του γνωστού βιβλιοπωλείου Ιανός, Νίκος Καρατζάς, εξηγεί πώς η επιχείρησή του εύχεται στους πελάτες και φίλους της. «Σχεδιάζουμε ηλεκτρονικά μια κάρτα, την οποία δεν τυπώνουμε, αλλά την στέλνουμε με ηλεκτρονική μορφή. Αυτό γίνεται πλέον ευρέως. Η χάρτινη κάρτα αντικαταστάθηκε από την ψηφιακή. Ένα μικρό κομμάτι βεβαίως συνεχίζει την παράδοση, αλλά είναι λίγοι αυτοί, η συντριπτική πλειοψηφία ανταλλάσει ευχές ηλεκτρονικά».
«Τέτοιες μέρες, λόγω και της ονομαστικής μου εορτής, στο παρελθόν λάμβανα δεκάδες κάρτες με ευχές, φέτος πήρα μόνο μία», λέει ο ιστορικός- δημοσιογράφος Χρήστος Ζαφείρης και τονίζει: «με συγκινούσε ιδιαίτερα η ευχετήρια κάρτα, ήταν κάτι το ζεστό σε σχέση με τα μάλλον ψυχρά και “άψυχα” ηλεκτρονικά μηνύματα».
Άλλα χρόνια τέτοιες μέρες οι ευχετήριες κάρτες ήταν εμπόρευμα αιχμής στις πωλήσεις των βιβλιοπωλείων, ακόμα και των περιπτέρων.
Πλέον μπαίνουν στα πίσω ράφια και στα ταχυδρομεία οι υπάλληλοι που άλλες εποχές ξημεροβραδιάζονταν για να κάνουν διαλογή, τώρα μάλλον ανακουφισμένοι θα πρέπει να αισθάνονται.
Αποδέκτες ευχετήριων καρτών έχουν καταστεί τα…παλαιοπωλεία. «Μας φέρνουν παλιές συλλογές με ευχές, τις αγοράζουν οι συλλέκτες. Ελάχιστοι, επιμένουν να ταχυδρομούν τις ευχές τους με χάρτινα καρτ ποστάλ», είπε ο παλαιοπώλης Πάνος Κοτίδης.
Ένας εξ αυτών είναι ο Πολύδωρος Τσίγκος, ο οποίος ταχυδρομεί επί πολλά χρόνια, τέτοιες μέρες, χριστουγεννιάτικες κάρτες σε περισσότερους από είκοσι φίλους και γνωστούς. Όπως τονίζει πρόκειται για «πιο ζεστή χειρονομία».
Για την ιστορία: η “κάρτα της Τραπεζούντας”, αναφέρει:
«…Τα αυτά εύχομαι πάσι τοις προσφιλοις μοι οικείους σου, οις διαβίβασε παρ’ εμου τους γλυκύτατους μου ασπασμούς έναν προς έναν, ιδίως τους αδελφικούς εις τον φιλτατον συζυγών σου, ον Κύριος ο Θεός ευλόγηση εις τας επιχειρήσεις του, προς ευδαιμονιαν της προσφιλούς οικογένειας σας.. Δεν δύναμαι αγαπητή αδελφή να περιγράψω σε, πόση λύπη με προξενεί η ασθένεια της αγαπητής μοι Φροσως. Είθε ο Χριστός να ευσπαλαχνισθει πρώτον τα τέκνα της… Δεξασθε τους προσφιλείς ασπασμούς των οικείων μου, μεθ’ ων νοερώς σε γλυκοφιλώ.. η αγαπώσα σε ελάχιστος αδελφή σου… Χ#Κλεαρετη…».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ