Λυράρηδες που γεννήθηκαν στον Πόντο πριν το 1920, στη μεταπτυχιακή εργασία του Γ. Τσανασίδη |
Στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών "Μουσικές Τέχνες" του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο μεταπτυχιακός φοιτητής και λυράρης Γιάννης Τσανασίδης, αποφάσισε να ερευνήσει, να καταγράψει και να μελετήσει τους λυράρηδες πρώτης γενιάς που γεννήθηκαν στον Πόντο πριν το 1920.
Μετά από συγκριτική μελέτη των ηχογραφήσεων επιλέχθηκαν δώδεκα λυράρηδες με καταγωγή από την ευρύτερη περιοχή της Τραπεζούντας. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιλογή τους ήταν ο όγκος του υλικού που σώζεται από τον καθένα και η ποιότητα των ηχογραφήσεων τους. Οι διαφορές μεταξύ των λυράρηδων είναι εμφανείς όσον αφορά τα τεχνικά και εκφραστικά στοιχεία του παιξίματος τους, παρόλο που οι αποστάσεις μεταξύ των συγκεκριμένων περιοχών δεν είναι πολύ μεγάλες.
Ο καθένας αποτελεί έναν διαφορετικό κρίκο της ίδιας αλυσίδας που συνιστά τη Ποντιακή μουσική παράδοση και περικλείει κάθε στοιχείο της πολυμορφικότητας της. Αφού έγινε η επιλογή των δώδεκα κομματιών που αφορούν τους συγκεκριμένους λυράρηδες, θεωρήθηκε πρόσφορο τα τραγούδια αυτά να παιχτούν και να τραγουδηθούν στο σήμερα προσεγγίζοντας όσο είναι εφικτό όχι μονάχα τις μελωδικές γραμμές, τη φρασεολογία και το στίχο τους, τα οποία διατηρήθηκαν σχεδόν αυτούσια, αλλά επιπλέον την ερμηνευτική προσέγγιση του κάθε λυράρη και όλα αυτά τα αισθητικά και τεχνικά στοιχεία που συνθέτουν το παίξιμο του. Πέρα λοιπόν από την επανεκτέλεση των συγκεκριμένων κομματιών δόθηκε μεγάλη βαρύτητα στην αφομοίωση τεχνικών και ηχοχρωμάτων μιας άλλης εποχής, η οποία ξεχώρισε για την ποικιλομορφία, τη λιτότητα και συγχρόνως την περιπλοκότητα της.
Τραγούδι: Δημήτρης Κοτσογλανίδης, Άκης Σιαμίδης, Λευτέρης Ανδρεάδης, Στάθης Αλεξανδρίδης, Γιάννης Παρηγορίδης, Στάθης Τσαϊρίδης, Στάθης Πορφυρίδης, Τάσος Παρχαρίδης, Βασίλης Τοπαλίδης, Κώστας Καλούσης, Στέργιος Ζημπιλιάδης, Γιάννης Γκόσιος.
Λύρα: Γιάννης Τσανασίδης
Νταούλι: Γιάννης Πολυχρονίδης
Το μεταπτυχιακό ρεσιτάλ Ποντιακής λύρας του Γιάννη Τσανασίδη θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 3 Ιουνίου 2019, στις 9:00 μ.μ. στο αμφιθέατρο τελετών του Πανεπιστήμιου Μακεδονίας.