 |
| «Καλοκαίρι του 1919» – Ο διωγμός των Ποντίων στην «Αφύλαχτη Διάβαση» του Πρώτου Προγράμματος |
Tο Σάββατο 3 Αυγούστου 2019 και ώρα 12 το μεσημέρι στο Πρώτο Πρόγραμμα 91.6 και 105.8, η εκπομπή «Αφύλαχτη Διάβαση» γυρίζει το ημερολόγιο 100 χρόνια πίσω και παρουσιάζει ένα ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ που αρχίζει από τα χωριά της Τραπεζούντας και της Αμάσειας στον Πόντο το 1919 και καταλήγει στο λιμάνι του Πειραιά το 1925.
Το ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ θα μεταδοθεί σε επανάληψη από τη Φωνή της Ελλάδας, την Κυριακή 4 Αυγούστου 2019 και ώρα 13:00.
Μέσα από τις παράλληλες αφηγήσεις του Γιάννη Αναστασιάδη με καταγωγή το χωριό Αϊντογτού της Αμάσειας και του Σταυρίκου Παπαβραμίδη από την Τραπεζούντα, παρακολουθούμε τον διωγμό των Ποντίων από τις πατρογονικές εστίες τους, την πολύμηνη περιπλάνησή τους στα οθωμανικά εδάφη υπό την πίεση των τακτικών και ατάκτων τουρκικών στρατιωτικών Σωμάτων, τον εγκλωβισμό τους σε στρατόπεδα προσφύγων της Ανατολίας και τον αποδεκατισμό των γυναικόπαιδων από τις ασθένειες, την πείνα, τις απαγωγές και τις εκτελέσεις. Στο φόντο, τα έρημα ελληνικά χωριά του Πόντου και τα αμελέ ταμπουρλάρ, τα καταναγκαστικά τάγματα εργασίας.
Η καταγραφή της μαρτυρίας του Σταυρίκου Παπαβραμίδη πραγματοποιήθηκε σε διαφορετικές χρονικές φάσεις την περίοδο 2012-2019 στη Δραπετσώνα, ενώ η μαρτυρία του Γιάννη Αναστασιάδη καταγράφηκε στο Λιβαδοχώρι Σερρών τη δεκαετία του 1990 για λογαριασμό του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού του δήμου Καλαμαριάς.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής θα ακουστούν μοναδικά ηχητικά τεκμήρια από τις δεκαετίες 1920 και 1930 και το Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο Μέλπως Μερλιέ, όπου Πόντιοι πρόσφυγες τραγουδούν τραγούδια του τόπου της.
Έρευνα – παρουσίαση – τεκμηρίωση: Θωμάς Σίδερης.