 |
| Ο Δημήτρης Μολοχίδης σε ομιλία του στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη για την Ποντιακή Γενοκτονία (Φωτογραφία «Εθνικός Κήρυξ» - Κώστας Μπέη) |
Η Παμποντιακή Ομοσπονδία ΗΠΑ-Καναδά είναι ο βασικός «πυρήνας» του Απόδημου Ποντιακού Ελληνισμού στην Βόρειο Αμερική, με έντονη δραστηριότητα και συνεχώς κλιμακούμενες προσπάθειες για την διάδοση και κατανόηση της Ιστορίας της Ποντιακής Γενοκτονίας στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Μιλώντας στο «Περιοδικό» του «Ε.Κ.», ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Δημήτρης Μολοχίδης, αναφέρθηκε στα συνεχή βήματα που πραγματοποιούνται σε όλα τα επίπεδα.
Κύριε Μολοχίδη, κατ’ αρχήν πόσο σημαντική είναι για τους Ποντιακούς Συλλόγους η συμπλήρωση 100 ετών από την Γενοκτονία;
Η Παμποντιακή Ομοσπονδία ΗΠΑ και Καναδά, όπως και όλοι οι Ποντιακοί Σύλλογοι της επικράτειάς μας τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, έχουν κάνει σημαντικές προσπάθειες και με ποικιλόμορφες εκδηλώσεις όπως ομιλίες, προβολές ταινιών, θεατρικά έργα, ακαδημαϊκά συνέδρια κ.λπ., έχουν προβάλει τα γεγονότα της Γενοκτονίας, που έγινε πριν από 100 χρόνια. Πέρυσι το φθινόπωρο αποφασίσαμε να δώσουμε βαρύτητα για τα 100 χρόνια σε παρεμβάσεις σε πολιτικό επίπεδο, στην Ουάσιγκτον και την Οττάβα. Γίνονται σοβαρές προσπάθειες και μέσα στις επόμενες μέρες θα υπάρξουν σημαντικές ανακοινώσεις.
Ποιες είναι οι εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν με αφορμή την 100ή επέτειο;
Θα πρέπει να τονίσουμε πως όλο το έτος 2019 θεωρείται επετειακό έτος. Συνεπώς, οι εκδηλώσεις έχουν ήδη ξεκινήσει και θα συνεχιστούν καθ’ όλη την διάρκεια της χρονιάς. Όπως ξέρουμε, οι περισσότερες παρελάσεις που έχουν γίνει στην Β. Αμερική είχαν σαν κεντρικό θέμα τα 100 χρόνια από την Γενοκτονία. Αυτό έγινε στην Φιλαδέλφεια, τη Νέα Υόρκη, την Βοστώνη, το Κλίβελαντ και, πιο πρόσφατα, το Σικάγο.
Στον Καναδά, στο Τορόντο και το Μόντρεαλ. Κάθε τοπικός σύλλογος, σε συνεργασία με την Ομοσπονδία, πέρα από την παρέλαση και το μήνυμα της Ομοσπονδίας, διοργάνωσε και παράπλευρες εκδηλώσεις.
Για παράδειγμα, στην μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης κάναμε αρκετές παράπλευρες εκδηλώσεις και πλαισιώσαμε έτσι την παρέλαση στην 5η Λεωφόρο. Ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας (8 Μαρτίου), διοργανώσαμε εκδήλωση για την Πόντια γυναίκα και την ποντιακή διατροφή, με καλεσμένο από την Ελλάδα τον καθηγητή Θωμά Σαββίδη, από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Στο Σταθάκειο (31 Μαρτίου) είχαμε την ομιλία του ομότιμου καθηγητή Κωνσταντίνου Φωτιάδη, με θέμα την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, ενώ στις 17 Απριλίου είχαμε άλλη εκδήλωση με τον καθηγητή Ιστορίας Θεοδόση Κυριακίδη, Θεολόγο και διδάκτορα Νεότερης Ιστορίας, που παρουσίασε το νέο βιβλίο του και παράλληλα προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ του «Τα χνάρια των Αργοναυτών».
Το Σαββατοκύριακο της 18ης και 19ης Μαϊου ήταν εδώ ο καθηγητής Κυριάκος Χατζηκυριακίδης, επίκουρος καθηγητής και διευθυντής της έδρας Ποντιακών Μελετών στο ΑΠΘ. Είναι τέσσερις καθηγητές που ήρθαν από την Ελλάδα ειδικά για να μιλήσουν για θέματα που άπτονται του Πολιτισμού των Ελλήνων του Πόντου.
Με δεδομένο ότι βρισκόμαστε στις ΗΠΑ, μια ισχυρή χώρα, είστε ευχαριστημένος από την καταγραφή της Ιστορίας της Ποντιακής Γενοκτονίας στην αγγλική γλώσσα;
Ιστορική καταγραφή έχει γίνει. Το θέμα στο οποίο δεν είμαι ευχαριστημένος είναι ότι δεν εκμεταλλευτήκαμε, δεν προβάλαμε και δεν μεταφράσαμε τις καταγραφές αυτές. Έχουμε πάρα πολύ υλικό σε ηχητικό και οπτικό υλικό, είτε στα ελληνικά, είτε στα ποντιακά, το οποίο όμως δεν το έχουμε μεταφράσει, δεν το έχουμε επεξεργαστεί και, τελικά, δεν το έχουμε βγάλει προς τα έξω.
Το να έχεις ένα υλικό 100-200 ωρών και να κάθεται στα ράφια, χωρίς να προβάλλεται, δεν αρκεί. Πρέπει να κάνουμε το βήμα παραπάνω. Αυτός ήταν ένας λόγος που ιδρύθηκε το Ερευνητικό Κέντρο Μικράς Ασίας και Πόντου στο Σικάγο, λιγότερο από μια δεκαετία πριν, καθώς στα ελληνικά υπάρχουν πολλά βιβλία εκδόσεις και αφηγήσεις, αλλά στην αγγλική γλώσσα υπάρχει έλλειψη στην βιβλιογραφία.
Το Κέντρο προσπαθεί προκειμένου, είτε μέσω μεταφράσεων, είτε μέσω επιστημονικών ερευνών, να αναδειχθεί το θέμα. Έχουν ήδη γίνει πέντε ερευνητικά συνέδρια. Στο τελευταίο, που έγινε στη Νέα Υόρκη το 2015, είχαμε 16 ακαδημαϊκούς.
Όλες οι ομιλίες ήταν πρωτότυπα επιστημονικά δημοσιεύματα. Πριν από τρεις εβδομάδες κυκλοφόρησε και ένα νέο βιβλίο, το τελευταίο του Κέντρου με τίτλο «The Greek Genocide», το οποίο έχει, στην αγγλική γλώσσα, οκτώ πρωτότυπες εργασίες, με κάποιες από αυτές να έχουν παρουσιαστεί πριν μερικές εβδομάδες, σε εκδήλωση που έγινε στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος στο Σικάγο.
 |
| Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας ΗΠΑ-Καναδά, Δημήτρης Μολοχίδης, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην διατήρηση της ιστορικής μνήμης της Ποντιακής Γενοκτονίας και στις νεότερες γενιές της ελληνοαμερικανικής ομογένειας. Η Ομοσπονδία και οι Σύλλογοι έχουν κατορθώσει τα τελευταία χρόνια να διατηρούν το ενδιαφέρον της νεολαίας, μέσα από πολιτιστικές δραστηριότητες και παρέχοντας αυτοδιοίκητο στα νεανικά σχήματα (Φωτογραφία «Εθνικός Κήρυξ» – Κώστας Μπέη) |
Θεωρείτε ότι η δική σας «φλόγα», αυτή του Ποντιακού Ελληνισμού, περνάει με τον σωστό τρόπο στη νεότερη γενιά, τα αμερικανογεννημένα ελληνόπουλα;
Στόχος κάθε Συλλόγου -και αυτή είναι μια προσπάθεια την οποία πρέπει να αναδείξουμε- είναι να έχουμε δικά μας παιδιά, ελληνόπουλα, που θα θέλουν να ασχοληθούν με την έρευνα αυτή. Υπάρχουν αρχεία στις ΗΠΑ που δεν έχουν διαβαστεί.
Χρειάζονται μεταπτυχιακοί υποψήφιοι διδάκτορες που θα αναλάβουν αυτό το έργο στο επιστημονικό τους αντικείμενο, προκειμένου να κάνουν αυτήν την έρευνα. Με το Κέντρο στο Σικάγο προτιθέμεθα, τα επόμενα χρόνια, να βγάλουμε υποτροφίες σε αυτήν την κατεύθυνση, ούτως ώστε ελληνικής καταγωγής επιστήμονες να μπορέσουν να μελετήσουν τα αρχεία που δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστά.
Το πρόβλημα, βέβαια, με το αντικείμενο αυτό είναι ότι δεν έχει τις καλύτερες οικονομικές απολαβές. Εκεί είναι η δυσκολία προκειμένου να πείσεις κάποιον νεότερο άνθρωπο να ασχοληθεί με αυτό το κομμάτι. Πολλοί νέοι θα ασχοληθούν κυρίως με κάτι που θεωρούν ότι τους προσφέρει ασφαλή επαγγελματική κατάσταση, αποφεύγοντας π.χ. το ιστορικό κομμάτι, που έχει να κάνει με τις κοινωνικές επιστήμες. Πρόθεσή μας είναι να ενισχύσουμε αυτήν την δυνατότητα.
Τα τελευταία χρόνια έχει εμφανιστεί στο προσκήνιο ένας πολύ ισχυρός επιχειρηματίας, ορμώμενος από τον Ποντιακό Ελληνισμό, ο Ιβάν Σαββίδης, ο οποίος, μάλιστα, έχει επισκεφθεί δυο φορές τη Νέα Υόρκη. Ποια είναι η συμβολή του στην προσπάθεια που κάνετε;
Ο Ιβάν Σαββίδης έχει ήδη συμβάλει στις προσπάθειες που γίνονται εδώ. Το έργο που προανέφερα, το καινούργιο βιβλίο που εκδόθηκε με τις οκτώ πρωτότυπες εργασίες, είναι αποκλειστικά δωρεά του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος του Ιβάν Σαββίδη, ύψους 50.000 δολαρίων.
Επίσης, το Ίδρυμα δώρισε άλλα 60.000 δολάρια, προκειμένου να τελειώσει ένα ντοκιμαντέρ υψηλής ποιότητας, που βρίσκεται στα τελευταία στάδια, σε συνεργασία με το Κέντρο στο Σικάγο.
Μακάρι να είχαμε μερικούς ακόμη με το μεράκι του κ. Σαββίδη, προκειμένου να βοηθήσουν και να προβάλουν τον ποντιακό πολιτισμό και το ιστορικό κομμάτι της Γενοκτονίας, το οποίο θέλει ακόμη αρκετή δουλειά.
Να προσθέσω επίσης ότι το τριήμερο 10 έως 12 Μαΐου έγινε ένα διεθνές ακαδημαϊκό συνέδριο στην Θεσσαλονίκη, όπου 45 ακαδημαϊκοί από 15 χώρες συμμετείχαν, με κεντρικό θέμα την Γενοκτονία των Χριστιανικών Μειονοτήτων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, το οποίο είχα την τιμή να παρακολουθήσω από κοντά. Οι περισσότεροι ήταν ακαδημαϊκοί από την Βόρειο Αμερική, και όλη αυτή η προσπάθεια γίνεται με αφορμή τα δυο χρόνια που κλείνουμε από την ίδρυση της έδρας Ποντιακών Μελετών.
Όλο το κόστος και πάλι το έχει αναλάβει το Φιλανθρωπικό Ιδρυμα του Ιβάν Σαββίδη. Η συμβολή του συνεδρίου αυτού είναι εξαιρετική και παράλληλα με τα εγκαίνια του πρώτου παγκοσμίως Κέντρου Ποντιακών Σπουδών που έγινε την προηγούμενη Κυριακή στο ΑΠΘ, θα υπάρξουν τα κίνητρα που προανέφερα ώστε νέοι φοιτητές να ασχοληθούν σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο στον τομέα αυτό. Είμαστε πάρα πολύ αισιόδοξοι ότι σύντομα νέοι επιστήμονες θα μπορούν να μας βοηθήσουν στην τεκμηρίωση και την αναγνώριση της Γενοκτονίας.
Έχει εκφραστεί το παράπονο ότι, κατά καιρούς, η ελληνική Πολιτεία όχι μόνο δεν έχει στηρίξει τον αγώνα σας, αλλά έχει εμφανιστεί να τον υποσκάπτει. Για παράδειγμα, πριν από τέσσερα χρόνια ακούσαμε τον τότε υπουργό Παιδείας, Νίκο Φίλη, να μιλάει για «εθνοκάθαρση» και όχι «Γενοκτονία». Τι πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει, σε επίπεδο ελληνικού Κράτους;
Είναι δεδομένο ότι από την ελληνική Πολιτεία δεν έχουμε την βοήθεια που θα θέλαμε. Δυστυχώς, πιστεύουμε ότι όλο αυτό γίνεται προκειμένου να διατηρηθεί ένα καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Βέβαια, εγώ προσωπικά δεν βλέπω τα τελευταία 100 χρόνια καλές ελληνοτουρκικές σχέσεις, παρόλα αυτά όμως εξακολουθούμε να βάζουμε την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου κάτω από το χαλάκι, να μην την παρουσιάζουμε πουθενά στις διεθνείς σχέσεις και να ακούμε, για παράδειγμα, έναν πρώην υπουργό Παιδείας (σ.σ. τον Νίκο Φίλη) να λέει ότι «δεν είναι Γενοκτονία»!
Ποιος, ένας άνθρωπος που δεν έχει καν πτυχίο Πανεπιστημίου, να βγαίνει να λέει τέτοιες ανακρίβειες. Η ακόμη ακούσαμε και την καθηγήτρια Πανεπιστημίου, την κυρία Ρεπούση, να μιλάει για συνωστισμό στο λιμάνι της Σμύρνης! Από την μια η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, από την άλλη οι ατυχέστατοι χαρακτηρισμοί των τελευταίων ετών, δεν μας βοηθούν καθόλου, απεναντίας αναιρούν όλο το έργο μας και με την στάση τους αυτή ματαιώνουν κόπους δεκαετιών.
Σε ό,τι αφορά στην Ομογένεια, θεωρείται ότι ένας αντιπροσωπευτικός φορέας του Απόδημου Ελληνισμού, όπως είναι η Αρχιεπισκοπή Αμερικής, έχει παίξει τον ρόλο που περιμένατε;
Θέλω να τονίσω ότι τα θύματα της Γενοκτονίας θανατώθηκαν επειδή ήταν χριστιανοί στο θρήσκευμα και όχι επειδή ήταν Έλληνες. Όσοι αλλαξοπίστησαν σώθηκαν. Ευελπιστούμε ότι ο νέος Αρχιεπίσκοπος και οι κατά τόπους Μητροπόλεις θα συμφωνήσουν σε ένα πάγιο αίτημα της Ομοσπονδίας μας να εκδίδεται εγκύκλιος για την 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης για τα θύματα της Γενοκτονίας και να τελούνται μνημόσυνα ή τρισάγια σε όλες τις ελληνο-ορθόδοξες ενορίες.
* Η συνέντευξη του Δημήτρη Μολοχίδη δόθηκε στον Εθνικό Κήρυκα κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων Μνήμης Γενοκτονίας που πραγματοποιήθηκαν τον Μάιο του 2019.