 |
| ΠΟΕ, Εκλογές ενόψει... |
του Γιάννη Αποστολίδη,
πρώην προέδρου της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης
Παραθέτω απόσπασμα από το αριθμ. 753/14.6.2016 Πρακτικό Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης: "Ο πρόεδρος [ο Γιάννης Αποστολίδης] θεώρησε ορθό να ανακοινώσει επίσημα στο Δ.Σ. ότι στις προσεχείς εκλογές δεν θα είναι υποψήφιος. Ο λόγος για τον οποίο δεν θα είναι υποψήφιος είναι ότι η Λέσχη χρειάζεται μια νέα πνοή, νέα έμπνευση, την οποία αυτός, λειτουργώντας στα κλασικά πρότυπα του σωματείου δεν μπορεί να προσφέρει. Θεωρεί ότι οι φυσικοί φορείς ενός νέου πνεύματος είναι οι νέοι και πρέπει να υπάρξει ανάληψη ευθυνών από τους νέους στη Λέσχη. Θεωρεί ότι έκανε ό,τι μπορούσε για το Σωματείο μέσα στη μακρά διαδρομή του σε αυτό και ως απλό μέλος και με τη συμμετοχή του στο Δ.Σ. Προτείνει να υπάρξει μια σύσκεψη - συνεδρίαση από αναγνωρισμένου κύρους μέλη της Λέσχης προκειμένου να γίνει μια συζήτηση και ένας στοχασμός γενικά για το μέλλον του Σωματείου".
Και πράγματι, στις εκλογές του Φλεβάρη 2017 δεν ήμουν υποψήφιος, επιθυμώντας να συμβάλω έτσι στην ανανέωση. Η οποία δυστυχώς δεν ήρθε..., αλλά πάντως εγώ έκανα αυτό που πίστευα. Έτσι, μετά από τρία χρόνια θητεία ως πρόεδρος του κορυφαίου Ποντιακού σωματείου και αφού το ανέσυρα από τα οικονομικά τάρταρα στα οποία βρισκόταν λόγω των πρώτων και πλέον ισχυρών πληγμάτων της κρίσης, αφού θεμελίωσα, με την χρηματοδότηση του κ. Ιβάν Σαββίδη, την αξιοποίηση του Πολιτικού Αρχείου του Πόντου, στου οποίου την πρώτη επίσημη παρουσίαση παρέστη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αρχείο ξεχασμένο, καταχωνιασμένο επί 80 χρόνια σε μιά "κρύπτη" στη Λέσχη - και ας είναι καλά ο πρώην Πρόεδρος Κώστας Αποστολίδης που πρώτος το ανέσυρε από τη λήθη και οργάνωσε και ανέδειξε τη σημασία του - αφού λοιπόν έγιναν όλα αυτά, έθεσα εαυτόν εκτός Διοικήσεως, γεμάτος από την αίσθηση ότι επιτέλεσα το καθήκον μου.
Πρέπει όμως να πω το εξής: Το να είσαι αυστηρά προσηλωμένος σε αρχές και αξίες, μπορεί και να σε οδηγήσει σε νεύρωση. Από την άλλη, αν ζεις χωρίς αρχές, διαλύεται η προσωπικότητά σου, χάνεσαι. Γι' αυτό, όπως πάντα η μέση οδός είναι η καλύτερη. Εγώ λοιπόν, μετά την αποχώρηση μου από τα διοικητικά του οργανωμένου ποντιακού χώρου και τη δήλωση ότι πρέπει να δοθεί τόπος στους νέους, έπρεπε, θα έλεγε κάποιος, να μείνω σταθερά στη δέσμευση της αποχής και να μην ασχοληθώ πια. Και όμως, όπως ομολόγησα σε προηγούμενο άρθρο μου, μου ήρθε πράγματι το καλοκαίρι η ιδέα να είμαι υποψήφιος πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας (ΠΟΕ) στις εκλογές του προσεχούς Νοέμβρη. Γιατί αυτό; Διότι αν, παρόλα τα οικτρά που βλέπουμε όλοι να συμβαίνουν στον οργανωμένο χώρο, ενέμενα στην αρχική θέση μου περί πλήρους αποχής από τα διοικητικά, απαγορεύοντας στον εαυτό μου αντίθετες σκέψεις, θα κέρδιζε ίσως η συνέπεια αλλά θα έχανε σίγουρα η ψυχική μου ηρεμία!
Τελικά, μετά από πολλήν σκέψη, αποφάσισα να μην είμαι υποψήφιος πρόεδρος, και εξηγώ το γιατί - πέρα από το θέμα της ηλικίας μου, που ασφαλώς βάραινε πολύ στην απόφασή μου.
Διότι μετά τη γνωστή αποχώρηση των 9 συμβούλων λίγους μήνες μετά την εκλογή τους στο υπάρχον Διοικητικό Συμβούλιο, υπήρξε στην ΠΟΕ διχασμός μεγάλης έκτασης. Τις συνέπειες αυτού του διχασμού τις βλέπουμε και σήμερα. Δεν υπάρχει, ως φαίνεται, καμιά άλλη υποψηφιότητα για την προεδρία της ΠΟΕ στις επικείμενες εκλογές πλην εκείνης του Γιώργου Βαρυθυμιάδη, του προσώπου δηλαδή που συμβόλιζε την συμπεριφορά εκείνη που εξώθησε τους 9 στην ομαδική παραίτηση.
Δυστυχώς ο διχασμός που προκάλεσε εκείνη η αποχώρηση θα εκδηλωθεί και στις εκλογές, που πιθανότατα θα είναι μονοπαραταξιακές. Λοιπόν, αν κατέβαινα και εγώ ως υποψήφιος πρόεδρος, ήταν ανάγκη, για να έχω κάποια σοβαρή πιθανότητα εκλογής, να καλέσω σε στήριξη την πλευρά των 9, που ναι μεν καθόλες τις ενδείξεις δεν θα την αρνιόταν, αλλά αυτό αφενός θα βάθαινε τον διχασμό και αφετέρου θα σήμαινε ότι εκ των υστέρων επιδοκιμάζω την ενέργειά τους, την αποχώρηση που προανέφερα, πράγμα που δεν συμβαίνει. Βέβαια, το κλίμα που δημιούργησε η νικήτρια παράταξη των περασμένων εκλογών, ήταν πράγματι αφόρητο για τους 9 ηττημένους, αλλά αυτό δεν δικαιολογούσε την αποχώρησή τους. Έπρεπε να ξέρουν ότι η πορεία στα κοινά έχει μεν τη χαρά της εκπλήρωσης καθήκοντος αλλά και είναι συνήθως γεμάτη αγκάθια, και αλίμονο αν κάνουμε πίσω με το πρώτο αγκάθι που θα πατήσουμε...
Πρέπει να πω εδώ ότι η ίδια η ύπαρξη αντιπολίτευσης, αυτή καθεαυτήν, είναι θεμελιώδης προϋπόθεση λειτουργικής πληρότητας για έναν φορέα όπως η ΠΟΕ, που έχει πολιτικό χαρακτήρα, με την έννοια ότι χαράσσει (αν χαράσσει...) πολιτική στα σοβαρότερα ζητήματα του οργανωμένου χώρου. Εάν λοιπόν η πλευρά των νικητών των περασμένων εκλογών ήταν λιγότερο αναίσθητη και η πλευρά των ηττημένων λιγότερο ευαίσθητη, η ΠΟΕ, το Δ.Σ., θα λειτουργούσε ιδανικά και θα απέδιδε εξαιρετικό έργο. Δυστυχώς, με τη συνευθύνη όλων, η ΠΟΕ βρίσκεται στην οικτρή κατάσταση που γνωρίζουμε. Για να καταλάβουμε καλύτερα το πού βρισκόμαστε θα πω το εξής: Στην ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός κ Μητσοτάκης έδωσε συνέντευξη τύπου, δυόμισι ώρες, του έγιναν πάμπολλες ερωτήσεις και απαντούσε πρόθυμα και αναλυτικά. Δεν έπρεπε τάχα η ΠΟΕ, ακόμη και με βαλτό δημοσιογράφο, να κάνει μια ερώτηση και να προκαλέσει επίσημη απάντηση του Πρωθυπουργού για το θέμα της Γενοκτονίας; Έπρεπε πράγματι να ερωτηθεί ο κ Μητσοτάκης, με ποιο τρόπο προτίθεται η κυβέρνηση να υλοποιήσει την προσωπική δέσμευση του κ Μητσοτάκη ("δεσμεύομαι προσωπικά", είπε) στις 18.5.2019 ότι η Νέα Δημοκρατία θα πρωταγωνιστεί στον αγώνα για τη διεθνή αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας. Ο Πρωθυπουργός θα έδινε επίσημη, ενώπιον ολοκλήρου του ελληνικού λαού, απάντηση στην ερώτηση, οπότε και ο οργανωμένος χώρος θα γνώριζε αν εκείνη η δέσμευση ήταν αληθινή ή ήταν ένα προεκλογικό έπος πτερόεν και θα κανόνιζε ανάλογα τη στάση του. Αλλά χάθηκε η ευκαιρία..., διότι τι να περιμένεις από ένα πρωτοφανώς ανίκανο ΔΣ που στερείται έμπνευσης και που θεώρησε νίκη του, όχι τη λύση των προβλημάτων και την προαγωγή της κοινής ποντιακής υπόθεσης αλλά την ταπείνωση των 9 αντιπάλων του..., για τους οποίους οι συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου ήταν πραγματικά Καυδιανά Δίκρανα - και τι σύμπτωση, ο στρατηγός των Σαμνιτών, που ταπείνωσε στο αρχαίο Καύδιο της Ιταλίας τον ηττημένο ρωμαϊκό στρατό υποχρεώνοντάς τον να περάσει κάτω από ζευγώματα δοράτων σε σχήματα ζυγών (γι' αυτό η έκφραση Καυδιανά Δίκρανα σημαίνει τον πλήρη και έμπρακτο εξευτελισμό του νικημένου αντιπάλου) λεγόταν ... Πόντιος (Πόντιος Ερέννιος). Αποχώρησαν λοιπόν οι 9, μην αντέχοντας την κατάσταση στο Δ.Σ. της ΠΟΕ, και δυστυχώς προμηνύεται χειροτέρευση αυτής της κατάστασης μετά τις προσεχείς εκλογές... - μακάρι να βγω ψεύτης.
Γιατί όμως κατατρύχουμε εαυτούς και αλλήλους με τα μίζερα, με την εσωτερική φαγωμάρα και τις περισσότερες φορές ούτε καν διανοούμαστε υψηλούς στόχους;
Κατά τη γνώμη μου που πάντα υποστήριζα, η ρίζα της κακοδαιμονίας στον οργανωμένο χώρο είναι η έλλειψη αυτοεκτίμησης των Ποντίων ως ισότιμων - καίτοι ισάξιων - πολιτών. Αυτό είναι το σοβαρότερο και το πιο μακρόβιο σύμπτωμα του "πολιτιστικού τραύματος" που έχουμε υποστεί με την Γενοκτονία και τον Ξεριζωμό. Αρκούμαστε στα λίγα που στέργει να μας δώσει με δυσφορία το κράτος (η ίδια δε η κοινωνία, μας διέσυρε δεκαετίες ολόκληρες με τα λεγόμενα "ποντιακά ανέκδοτα") και δεν αξιώνουμε ό,τι δικαιούμαστε ως το πιο πολύπαθο κομμάτι του ελληνικού έθνους, του οποίου μάλιστα τα πάθια έχουν την απώτερη αιτία τους στην εξώθηση από τους ελλαδίτες στα άκρα της Μεγάλης Ιδέας - αλλά ας μην κάνουμε εδώ ιστορική ανασκόπηση. Δεν έπρεπε λοιπόν το κράτος να αναλάβει το ίδιο την υπόθεση των 100 χρόνων της Γενοκτονίας;
Εκατοντάδες χιλιάδες πρόγονοί μας εξολοθρεύτηκαν από το τουρκικό φάσγανο ή ξεριζώθηκαν από την προαιώνια πατρίδα τους. Δεν έπρεπε το κράτος να οργανώσει το ίδιο, με τη σύσταση ενός ειδικού φορέα, εκδηλώσεις και γενικότερη δράση αντάξια της σημασίας του γεγονότος, της συμπλήρωσης 100 χρόνων από εκείνον τον εθνικό όλεθρο; Δεν έπρεπε τα 100 χρόνια να αποτελέσουν πανεθνική υπόθεση και αυτόν τον χαρακκτήρα της επετείου να τον συμβόλιζε η ανάληψη της υπόθεσης από το ίδιο το κράτος; Αλλά το άθλιο απερχόμενο Δ.Σ. της ΠΟΕ, που χειρότερο δεν μπορώ να φανταστώ (εξαιρουμένης της ΠΟΠΣ που είναι ... εκτός συναγωνισμού κατάντιας!), ούτε καν σκέφτηκε να φέρει το θέμα στην προηγούμενη κυβέρνηση, της οποίας βέβαια οι χαρτογιακάδες των υπουργείων της ήταν εντελώς ανυποψίαστοι περί το θέμα...
Στη δεκαετία του ΄70, μετά τη Μεταπολίτευση, δημιουργήθηκε στην Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης η λεγόμενη ΚΝΕ, η Κίνηση Νέων Επιστημόνων, γύρω στους 200 νέοι επιστήμονες, που ήταν μια δεξαμενή σκέψης, δημιούργημα, οφείλω να πω, του Γιώργου Παρχαρίδη, με εμένα, κατά κάποιο τρόπο (διότι ο φορέας ήταν άτυπος) εκτελεστικό υπεύθυνο. Αν είχε οργανώσει τέτοιες δεξαμενές σκέψης η ΠΟΕ σε κάθε ΣΠΟΣ, αν έδινε τέτοιο βήμα ιδίως στους νέους για οργανωμένο ελεύθερο και δημιουργικό συλλογικό σταχασμό, ασφαλώς άλλα πράγματα θα συνέβαιναν σχετικά με την επέτειο των 100 χρόνων και γενικά άλλα πράγματα θα συνέβαιναν στον οργανωμένο χώρο. Το υλικό υπάρχει, ο νεανικός ενθουσιασμός ξεχειλίζει, η γνώση περισσεύει, αλλά δεν υπάρχει "παγά λαλέουσα" να αρδεύει τη νεότητα, παρά υπάρχει η στειρότητα της Διοίκησης της ΠΟΕ, που κατάντησε τον τόσο ελπιδοφόρο φορέα "άδεια στέρνα", όπως θα έλεγε και ο Σεφέρης. Κρίμα...
Ο μόνος τρόπος για να μην πέσει εντελώς στην ανυποληψία η ΠΟΕ είναι να λειτουργήσουν επιτέλους δραστήρια οι Θεματικές Επιτροπές της. Το άθλιο ευφυολόγημα ότι αν θέλεις να ματαιώσεις κάποιο έργο ανάθεσέ το σε επιτροπή, αυτό το παραμύθι είναι για τους απολίτιστους. Για τους πολιτισμένους ανθρώπους, για τους δημοκράτες, η συλλογική σκέψη και δράση είναι πολλαπλάσια πιο δημιουργική από την ατομική προσπάθεια. Είμαι μέλος της Επιτροπής για την Παναγία Σουμελά, που όμως ποτέ δεν τη συγκάλεσε ο πρόεδρος της ΠΟΕ, επικεφαλής της Επιτροπής... Πλήρης περιφρόνηση! Απορώ, βρε παιδιά, πώς ανεχτήκαμε τέτοια κατάπτωση ενός φορέα που θα μπορούσε να κάνει θαύματα! Πώς πέσαμε τόσο χαμηλά και πώς αφηνόμαστε "μοιραίοι και άβουλοι" (Βάρναλης), να μας πηγαίνουν ακόμη χαμηλότερα!
Υπάρχει ένας πολύ σοβαρός κίνδυνος: Καθώς το επόμενο Διοικητικό Συμβούλιο δεν θα έχει, ως φαίνεται, αντιπολίτευση, η ύπαρξη της οποίας είναι, όπως προείπα, ευλογία για κάθε αληθινά δημοκρατική διοίκηση, υπάρχει ο κίνδυνος να επαναπαυθεί στις δάφνες της "νίκης" του και να νομίσει ότι έργο του είναι μόνο ό,τι θα παράγουν οι κεμεντζέδες και τα τουμπερλέκια. Το γεγονός ότι χάθηκε η υπόθεση των 100 χρόνων της Γενοκτονίας προοιωνίζεται τα χειρότερα, διότι αυτήν την υπόθεση την άφησε να χαθεί η ίδια η ομάδα που κατά τα φαινόμενα θα αυτοαναπαραχθεί ως Διοίκηση στις προσεχείς εκλογές. Λοιπόν, τι πρέπει να κάνουμε εμείς οι άλλοι, οι απέξω; Πρώτον, να προσευχόμαστε να αποδειχτούμε κακοί μάντεις, να ευχόμαστε δηλαδή με κάθε ειλικρίνεια να μας διαψεύσει και ο Βαρυθυμιάδης και οι συν αυτώ, να είναι δηλαδή ένας δραστήριος πρόεδρος και ένα δημιουργικό Διοικητικό Συμβούλιο. Είθε! Δεύτερο, να είμαστε πάντως κοντά στους διοικούντες, με τη γνώση μας, με την πείρα μας, με την αγάπη μας για την ΠΟΕ.
Να συντρέξουμε τη Διοίκηση, ιδίως στον σκληρό και αδιάλακτο αγώνα που πρέπει να κάνει κατά του φασιστικού καθεστώτος στην Παναγία Σουμελά. Να είμαστε όσο πιο ενεργά μπορούμε μαζί της, μαζί με τη Διοίκηση. Να είμαστε μαζί της και στον αγώνα που πρέπει πλέον να κάνει κατά της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων (ΠΟΠΣ). Εμφύλιος; Εμφύλιος! Η ζωή απέδειξε ότι εδώ ταιριάζει η ρήση "Ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν". Πρέπει, το ξαναέγραψα, να καλέσει γρήγορα η ΠΟΕ την ΠΟΠΣ σε συγχώνευση, με οποιοδήποτε νομικό τρόπο (πού όλοι είναι εύκολοι για τους νομικούς, αρκεί να υπάρχει ενωτική βούληση - προσωπικά θα πρότεινα την αυτοδιάλυση των δύο Ομοσπονδιών και την ανασύσταση νέας με όλα τα σωματεία εντός) και με οποιοδήποτε εκατέρωθεν κόστος γοήτρου, και αν αρνηθεί τη συνένωση η ΠΟΠΣ, να αρχίσουμε συστηματική καταπολέμησή της με κάθε θεμιτό μέσο. Στο κάτω κάτω η ΠΟΠΣ αντέδρασε λυσσαλέα στην ίδια την ίδρυση της ΠΟΕ, την έσυρε σε σκληρές αντιδικίες στα δικαστήρια, την βασάνισε, υπονόμευσε και υπονομεύει συστηματικά την δράση της. Γιατί λοιπόν εμείς να είμαστε ανεκτικοί και μεγαλόψυχοι; Και αν το θέμα αφορούσε εμάς ως άτομα, αν αφορούσε τη σωτηρία της ψυχής μας, οφείλαμε κάθε φορά που μας ραπίζει η ΠΟΠΣ στην αριστερά παριά να της στρέψουμε και την δεξιά. Αλλά η υπόθεση αφορά έναν ολόκληρο κόσμο, τον ποντιακό κόσμο, αφορά, χωρίς υπερβολή, το ίδιο το ελληνικό έθνος. Δεν μπορεί λοιπόν να ανεχόμαστε πλέον μια ομοσπονδία, την ΠΟΠΣ, που άλλο λόγο ύπαρξης δεν έχει παρά να λειτουργεί ως απλό υποστύλωμα του φασιστικού διοικητικού καθεστώτος της Παναγίας Σουμελά, στο αναστύλωμα του οποίου, ωστόσο, αναρριχάται.
Δεν θα είμαι, λοιπόν, υποψήφιος πρόεδρος της ΠΟΕ στις προσεχείς εκλογές, όπου θα με κατέβαζε μόνο η αγάπη μου γι΄ αυτήν και η αγωνία μου για την πορεία της. Ευχαριστώ πάντως όσους - και ήταν πολλοί - με παρότρυναν και αυτοί να είμαι υποψήφιος. Σε όλους αυτούς κάνω έκκληση, να είμαστε κοντά στην όποια νέα Διοίκηση, με αγάπη για την ΠΟΕ, αμνησίκακοι, με μοναδικό όρο να σέβεται την αξιοπρέπειά μας. Και πρέπει βεβαίως όλα τα σωματεία να συμμετάσχουν αθρόα στις εκλογές, για να αποδείξουμε ότι είμαστε ένας δημοκρατικός δυναμικός φορέας. Η ίδια η δομή της ΠΟΕ, με την αρμονική σύγκλιση σωματείων και Διοίκησης, όπως αυτή η σύγκλιση συντελείται ιδίως μέσα από τους Συνδέσμους Ποντιακών Σωματείων, Σ.Πο.Σ, αυτή η δομή, είναι πραγματικά πρωτόγνωρο πρότυπο δευτεροβάθμιας δημοκρατικής συγκρότησης και ως εκ τούτου έχει έμφυτη τη δύναμη να ξεπεράσει τις δυσκολίες, για να εκλάμψουν κάποτε καλύτερες μέρες για την κορυφαία ποντιακή οργάνωση και για ολόκληρο τον οργανωμένο ποντιακό ελληνισμό.
Υ.Γ. Ενόψει εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, του οποίου η θητεία θα συμπέσει με την 100η επέτειο της Συνθήκης της Λωζάνης και της Ανταλλαγής, θα προτείνει άραγε ο οργανωμένος ποντιακός χώρος την ανάδειξη Πόντιου στον θώκο του Προέδρου; - έχουμε δε πόντιους πολιτικούς αλλά και άλλες διακεκριμένες προσωπικότητες με ανεπίληπτη πολιτεία, μορφωμένους και υποδείγματα ήθους. Ερώτηση κάνω, που ξέρω θα ηχήσει παράξενα, διότι είπαμε, δεν έχουμε ως πληθυσμιακό σύνολο επαρκή αυτοεκτίμηση και ίσως θεωρούμε ότι το ύπατο πολιτειακό αξίωμα είναι απρόσιτο για πόντιους... Και όμως, η ανάδειξη Πόντιου στο αξίωμα, στη συγκυρία της 100ης επετείου της Ανταλλαγής, θα είχε εξαιρετική συμβολική σημασία, για λόγους που αφήνω στον καθένα να σκεφτεί.
Σχετικά θέματα