«Το Κόκκινο Ποτάμι» στην ελληνική τηλεόραση |
της Σοφίας Ελευθεριάδου
Ένα ιστορικό μυθιστόρημα ζωντανεύει και γίνεται τηλεοπτική σειρά εποχής στην «ανοιχτή» ελληνική τηλεόραση.
Κεντρικοί ήρωες του έργου (στο βιβλίο και στη σειρά) είναι ο Μιλτιάδης και η Ιφιγένεια, ονόματα συμβολικά, που παραπέμπουν στην αρχαία ελληνική ιστορία και μυθολογία αντίστοιχα, σε πολέμους και θυσίες: ο Μιλτιάδης στη μάχη του Μαραθώνα και η Ιφιγένεια στη θυσία της, για να σαλπάρουν τα ελληνικά καράβια στην εκστρατεία εναντίον της Τροίας.
Μιλτιάδης και Ιφιγένεια, όμως, μπορεί να είναι ή να γίνει οποιοσδήποτε από εμάς «στης ιστορίας το διάσελο» χωρίς να αποτελεί επιλογή του.
Ο τίτλος του έργου «Το κόκκινο ποτάμι» επίσης συμβολικά και συνειρμικά παραπέμπει σε ποτάμια που χωρίζουν λαούς, σε γεφύρια που ενώνουν ανθρώπους, σε θυσίες γυναικών (η γυναίκα του πρωτομάστορα στης Τρίχας ή στης Άρτας το γεφύρι), ενώ το κόκκινο χρώμα, το χρώμα του αίματος, συμβολίζει τον θάνατο από τον πόλεμο. Κόκκινο βάφεται το ποτάμι από το αίμα των νεκρών στον πόλεμο, Κόκκινο ποτάμι (Κιζίλ Ιρμάκ) ονόμασαν οι Τούρκοι τον ποταμό Άλυ, που περνάει από τη μαρτυρική Αμάσεια και τη Σαμψούντα και χύνεται στη Μαύρη Θάλασσα.
Το τρίπτυχο «έρωτας, πόλεμος, θάνατος» είναι τα βασικά δομικά στοιχεία του έργου.
Συγγραφέας του ιστορικού μυθιστορήματος είναι ο Χάρης Τσιρκινίδης, που γεννήθηκε στη Λεκάνη Καβάλας από γονείς πρόσφυγες του Πόντου. Αυτό που θέλει να αναδείξει στο βιβλίο του αναφέρεται ρητά στον υπότιτλο: «Η τραγωδία του Ελληνισμού της Ανατολής, 1908-1923».
Αποτίοντας φόρο τιμής στους 353.000 νεκρούς της γενοκτονίας των Ποντίων από τους Τούρκους και με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από την ημέρα (19 Μαΐου 1919) που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα για να «ειρηνεύσει» την περιοχή, το κανάλι OPEN TV θα προβάλλει κάθε Κυριακή στις 9 το βράδυ τη σειρά, για να θυμηθούμε ή να μάθουμε γεγονότα που συνέβησαν στους προγόνους μας. Γιατί, μαθαίνοντας για τις ρίζες μας, αυτές δυναμώνουν και βαθαίνουν, και με γερές ρίζες μπορούμε να γεννήσουμε γερούς βλαστούς και ακόμα πιο γερούς καρπούς.
Το έγκλημα της Γενοκτονίας δεν αφορά μόνο τους χριστιανικούς πληθυσμούς (Αρμένιους, Ασσύριους και Έλληνες) που εξοντώθηκαν από τους Τούρκους, αλλά αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας συνολικά, που δεν πρέπει να ξεχνάμε και δεν πρέπει να επαναληφθεί ποτέ ξανά και για κανέναν λαό.
Η Τουρκία στις 19 Μαΐου γιορτάζει, εμείς στις 19 Μαΐου πενθούμε. Όμως οι λαοί μεταξύ τους ζούσαν και μπορούν να ζουν ειρηνικά και αρμονικά. Οι διαχρονικές και οικουμενικές αξίες (ελευθερία, ισότητα, ζωή, δικαιοσύνη, σεβασμός, αξιοπρέπεια) δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένες ακόμα και στον 21ο αιώνα, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε, αλλά να τις προασπιζόμαστε διαρκώς.