 |
| Τάκης Βαμβακίδης: «Στην Ελλάδα θα έπρεπε να υπάρχει Ακαδημία Ποντιακού θεάτρου» |
γράφει η Κυριακή Τσολάκη
Είναι καθαρόαιμος, γνήσιος, επίμονος Πόντιος. Ο ηθοποιός Τάκης Βαμβακίδης δηλώνει υπερήφανος για την καταγωγή του και, χρόνια τώρα, υπερασπίζεται τις ρίζες του και τις αναδεικνύει ποικιλοτρόπως.
Ένας από αυτούς και η φετινή του θεατρική δουλειά του, το έργο «Νόστος Ρίζα μ’ και κλαδί μ’…» του Δημήτρη Πιπερίδη, το οποίο ανεβάζει ο θίασος «Τεμετέρ» με τον Βαμβακίδη να σκηνοθετεί και να πρωταγωνιστεί.
Στο έργο, που αναφέρεται στον ξεριζωμό και τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, παρακολουθούμε μια οικογένεια ευκατάστατων εμπόρων της Τραπεζούντας στοιβαγμένη σε ένα φτωχικό διαμέρισμα στο λιμάνι του Βατούμ, που δεν ξέρει τι της ξημερώνει.
Στο αποκορύφωμα της ιστορικής του περιπέτειας ένας λαός που σύντομα δε θα έχει πατρίδα, αναζητά ένα αύριο. Ένα από τα ερωτήματα που πλανάται είναι αν μπορεί να το βρει στην Ελλάδα, τη χώρα που έμαθαν να αγαπούν, αλλά δεν είδαν ποτέ.
Το έργο διατρέχει μια χαρακτηριστική αλλά άγνωστη στους πολλούς πτυχή του δράματος του Ελληνισμού του Πόντου: οι μέρες στο Βατούμ, όταν χιλιάδες Πόντιοι τόσο από τον ίδιο τον ιστορικό Πόντο όσο και από τις ακμάζουσες άλλοτε κοινότητες της καταρρέουσας τσαρικής Ρωσίας «συνωστίζονται» αναμένοντας το καράβι που θα τους φέρει στην Ελλάδα.
«Ο συγγραφέας έγραψε ένα καταπληκτικό κείμενο. Δεν είναι ένα ντοκουμέντο, μια απλή παράθεση γεγονότων ή μοιρολόγια ώστε να κάνουμε τον κόσμο να κλαίει. Έχει κοινωνικές, ουμανιστικές, ανθρωπιστικές προεκτάσεις, με γέφυρες, με χιούμορ που συμβάλει ώστε να ξαλαφρώνει η ψυχή του θεατή και να ξαναμπαίνει στο δράμα. Πρόκειται για ένα κυμάτισμα συναισθημάτων. Αυτό που έσπειρε ο Πιπερίδης λέγεται ανθρωπισμός, ειρήνη, δημοκρατία… εμείς απλώς το αναδείξαμε. Η επιθυμία όλων αυτών των φωτεινών συγγραφέων είναι μέσα από τον αγώνα των Ποντίων να ακουστεί μια κραυγή που να λέει όχι άλλη Γενοκτονία και να ζητάει όλοι οι άνθρωποι στον πλανήτη να έχουν οξυγόνο, καθαρό νερό, χαρά», λέει στο makthes.gr ο Τάκης Βαμβακίδης.
«Η παράδοση και οι ρίζες μας είναι η ζωή μας»
Η παράσταση κατά το μεγαλύτερο μέρος της παρουσιάζεται σε βαθιά ποντιακή διάλεκτο. «Κάθε της λέξη είναι προσεγμένη πόντο – πόντο. Μόνο η τρίτη πράξη είναι στη νεοελληνική γλώσσα. Παρόλα αυτά το έργο είναι κατανοητό από όλους. Και ένας μη Πόντιος θα καταλάβει, θα χαρεί τις μουσικές, τα σκηνικά, τα συναισθήματα, θα χαρεί τον μύθο, θα νιώσει, θα νοσταλγήσει, θα θυμώσει και, σε μερικά σημεία, θα γελάσει. Μερικοί στατιστικολόγοι λένε ότι η ποντιακή διάλεκτος θα σβήσει. Δεν το αντέχω αυτό ψυχολογικά γιατί θεωρώ ότι η παράδοση και οι ρίζες μας είναι η ζωή μας», τονίζει ο κ. Βαμβακίδης.
Γι’ αυτό εδώ και τέσσερα χρόνια δραστηριοποιείται με ποντιακά θέματα στη Βόρεια Ελλάδα. «Η οικογένειά μου είναι εδώ. Θα μπορούσα να είμαι και στην Αθήνα και ίσως οικονομικά να ήμουν καλύτερα, αλλά νιώθω την ανάγκη να κάνω αυτό που κάνω».
Παρόλα αυτά πηγαινοέρχεται στην ελληνική πρωτεύουσα και για άλλες συνεργασίες του. Μια από αυτές ήταν και το σίριαλ «Κόκκινο Ποτάμι» που ολοκληρώθηκε πρόσφατα. «Το θέμα συγγενεύει πολύ στο σίριαλ και στη θεατρική αυτή δουλειά. Εξάλλου, δύο συντελεστές του σίριαλ και φίλοι, συμμετέχουν στην παράσταση καθένας με το δικό του ταλέντο. Δεν ήταν για μένα ακόμη ένα σίριαλ από αυτά τα λίγα που έκανα. Ήταν ιστορική στιγμή, ψυχολογική, ηθική, αφού αυτά που περιγράφει το σενάριο εγώ τα άκουσα από τους παππούδες μου. Πολλές φορές ένιωθα ότι ο παππούς μου περνάει αυτά που εξιστορούσε η σειρά. Ζήσαμε συγκλονιστικές στιγμές και στα γυρίσματα και μετά όταν έβλεπα το σίριαλ μαζί με τον κόσμο. Ήταν μια πολύ σημαντική φάση για τη ζωή μου. Νομίζω η συνέχεια με αυτό το θεατρικό έργο μου δίνει μια ευτυχισμένη τηλεοπτική και θεατρική συγκυρία που ακτινοβολεί γενικότερα και στη ζωή μου», επισημαίνει ο ηθοποιός και σκηνοθέτης.
Μια σύναξη για τον Πόντο
Για εκείνον η ποντιακή κουλτούρα θα έπρεπε να έχει διαφορετική αντιμετώπιση από την ελληνική πολιτεία. «Θα έπρεπε να υπάρχει Ακαδημία Ποντιακού Θεάτρου με τέτοιο πολιτισμό που έχει ο Πόντος. Αλλά αυτό το ελληνικό κράτος δεν είναι και πολύ ελληνικό με την έννοια ότι οι εξουσίες δεν φαίνεται να αγαπάνε την Ελλάδα όπως κατηγορούν εμάς ότι δεν την αγαπάμε και είμαστε ανυπάκουοι. Είναι αδιανόητο το ότι ο καθηγητής Κώστας Φωτιάδης φωνάζει να γίνει Μουσείο της Ποντιακής Παράδοσης και του Ποντιακού Ελληνισμού και δεν ακούει κανείς. Έχει στη διάθεσή του χιλιάδες βιβλία, κειμήλια αναμνηστικά, έχει ξοδέψει όλη την περιουσία του σ’ αυτά και, ενώ ζητάει έναν χώρο που θα τα στεγάσει, δεν συγκινείται κανείς. Από την άλλη δεν υπάρχει πουθενά ποντιακή σκηνή. Τα κρατικά θέατρα ανεβάζουν ένα σωρό ξένους συγγραφείς και δεν παρουσιάζουν μια φορά τον χρόνο μια ποντιακή παράσταση. Μόλις τελειώσω την περιοδεία μου θα πάμε με κάποιους ανθρώπους που δουλεύουμε μαζί στο ποντιακό θέατρο να δούμε τον διευθυντή του ΚΘΒΕ και θα σταματήσουμε πέντε λεπτά σιωπηλοί απέναντί του, σαν έκκληση, σαν παράκληση ώστε να μας δώσει ένα βήμα, μια σκηνή. Να δει στα μάτια μας τη συγκίνηση και να νιώσει γιατί ζητάμε κάτι τέτοιο», τονίζει.
Στον καθηγητή Φωτιάδη, που είναι και ιστορικός σύμβουλος της θεατρικής παραγωγής, θα είναι αφιερωμένη και η παράσταση που θα παρουσιαστεί την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου στις 9 μ.μ. στη Μονή Λαζαριστών. Στο πλαίσιό της ο θίασος θα προχωρήσει σε μια σεμνή τελετή απόδοσης τιμής στο έργο του. «Θα είναι μια σύναξη για τον Πόντο. Συνολικά έντεκα σύλλογοι θα είναι εκεί με τα λάβαρά τους και θα φωνάξουν ‘παρών’ όταν θα ακούσουν το όνομά τους. Καλούμε σε μια πανστρατιά όλους τους Πόντιους να γεμίσουν αυτό τον χώρο των 1100 θέσεων και να φωνάξουμε όλοι μαζί ζήτω η αλήθεια, ζήτω η δικαιοσύνη», ολοκληρώνει ο Τάκης Βαμβακίδης.
Πηγή: Μακεδονία