 |
| 22 Νοεμβρίου 1921: Το ψήφισμα διανοουμένων για τη Γενοκτονία Ελλήνων του Πόντου |
του Στέφανου Παπαγεωργίου
Η Γενοκτονία είναι μία λέξη που πρωτοειπώθηκε στη διάρκεια της δίκης της Νυρεμβέργης το 1946 από τον Αμερικανό καθηγητή Λέμκιν και αφορούσε την εξόντωση των 6 εκατομμυρίων περίπου Εβραίων από τους Γερμανούς Ναζί του Χίτλερ από 1939 ως το 1945. Η Γενοκτονία είναι η εξόντωση μιας εθνότητας, μιας φυλής, μιας θρησκευτικής ομάδας ή ενός λαού, όπως η εξόντωση του λαού της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ. Μεγάλη ήταν και η γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους από το 1915 ως το1917, όπου οι νεότουρκοι με πρωτοστάτη τον Ταλαάτ Πασά εξόντωσαν περίπου 1,5 εκατομμύρια Αρμένιους χρησιμοποιώντας κάθε μέσο ανθρώπινης εξολόθρευσης.
Σε μία σύσκεψη στις αρχές του 1915 με πρόεδρο τον Ταλαάτ Πασά και πολλούς συνεργάτες του ειπώθηκε ότι «... πρέπει το αρμενικό έθνος να ξεριζωθεί και να μην μείνει ούτε ένας Αρμένιος στη επικράτεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας... Αν η εξόντωση του αρμενικού στοιχείου μέχρι και του τελευταίου, είναι αναγκαία για την εθνική μας πολιτική, πολύ περισσότερο είναι αναγκαία για την εδραίωση της εθνικής μας οικονομίας ...» (βιβλ. 1, σελ. 100). Η Γενοκτονία όμως των Ελλήνων του Πόντου από τους Τούρκους που ανέρχεται στις 380.000 θύματα περίπου και ο εκτοπισμός τους προς την Ρωσία από το 1914, ήταν οργανωμένο σχέδιο της Γερμανίας όπου ο Κάιζερ έστειλε στην Κωνσταντινούπολη τον αρχιστράτηγο Λίμαν Φον Σάντερς με σκοπό την οργάνωση και εκπαίδευση του τουρκικού στρατού και την εξόντωση των Ελλήνων στην Τουρκία. Έτσι ο Σάντερς «... εισηγήθηκε στους Τούρκους, που τηρούσαν επιφυλακτική στάση, την απομάκρυνση των Ελλήνων από τα παράλια, δήθεν για στρατιωτικούς λόγους κατηγορώντας τους σαν πράκτορες της Αντάντ.» (βιβλ. 2,σελ. 160).
Και όλα αυτά έγιναν διότι η Γερμανία έβλεπε ότι οι Έλληνες Χριστιανοί κρατούσαν στα χέρια τους την οικονομία, την βιοτεχνία και το εμπόριο της Τουρκίας κατά το 90%, ενώ οι Τούρκοι μόνο το 10%. « Η ανθηρή αυτή Ελληνική οικονομία έπρεπε να περάσει στα γερμανικά χέρια και ο πόλεμος, σίγουρα, διευκόλυνε αυτή τη μετάβαση.» ( βιβλ.2 σελ.160). Έπρεπε, δηλαδή τότε η Γερμανία πάση θυσία και παρασκηνιακή ραδιουργία να εκμεταλλευτεί τη μεγάλη πλουτοπαραγωγική δυνατότητα του τουρκικού εδάφους, με σκοπό και προοπτική τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου της Μουσούλης, του σημερινού Ιράκ.
Μετά την αποτυχημένη μας εκστρατεία για την κατάληψη της Άγκυρας, μετά τον Σαγγάριο, ο αρχηγός της Στρατιάς Μικράς Ασίας βασιλιάς Κωνσταντίνος, που η γυναίκα του Σοφία ήταν αδερφή του Κάιζερ Γουλιέλμου Β’ της Γερμανίας, έφυγε από την Προύσα για την Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 1921. Ο πρωθυπουργός Δ. Γούναρης τον ίδιο μήνα με τον υπουργό εξωτερικών Γ. Μπαλτατζή, πήγαν στο Παρίσι και το Λονδίνο για να ζητήσουν οικονομική και στρατιωτική βοήθεια. Εκεί αντιμετώπισαν την αρνητική τους στάση, διότι με την επάνοδο του γερμανόφιλου βασιλιά Κωνσταντίνου ανετράπει η συνθήκη των Σεβρών, το μέγα έργο του Βενιζέλου για την Ελλάδα και συνεπώς για τον Κεμάλ η Ελληνική Δημοκρατία του Πόντου έπαψε να υπάρχει.
Έτσι έχοντας και τον σφαγέα των Ποντίων Τοπάλ Οσμάν μαζί του, ο Κεμάλ βρήκε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει το μακάβριο έργο του, την εξολόθρευση δηλαδή του ορθόδοξου ελληνικού πληθυσμού του Πόντου. Τους κατοίκους των χωριών τους συγκέντρωναν και με φάλαγγες τους οδηγούσαν προς Βορρά στο Καρς και στο Βατούμ του Εύξεινου Πόντου, όπου όμως ελάχιστοι έφτασαν, διότι κατά τη διάρκεια της πορείας πέθαιναν από το κρύο, την πείνα και τις κακουχίες. Η εξαφάνιση των κατοίκων του Πόντου ήταν ολοκληρωτική. Το ελληνικό κράτος δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για την εξόντωση αυτή, γιατί είχε να αντιμετωπίσει την άθλια οικονομική κατάσταση και την τύχη της Στρατιάς Μικράς Ασίας.
Τότε οι διανοούμενοι της Ελλάδας αποφάσισαν στις 22 Νοεμβρίου 1921 να απευθύνουν ψήφισμα διαμαρτυρίας προς τους διανοούμενους της Ευρώπης και της Αμερικής για την εξόντωση των Ελλήνων του Πόντου από τους Τούρκους. «Μετά βαθυτάτης συγκινήσεως οι συγγραφείς και καλλιτέχνες της Ελλάδος απευθύνονται προς τους διανοουμένους του πολιτισμένου κόσμου όπως γνωστοποιήσουν εις αυτούς την τραγωδίαν των χιλιάδων οικογενειών του Ελληνικού Πόντου. Ξηρά, εξακριβωμένα και αναμφισβήτητα τα γεγονότα είναι τα εξής: Οι Τούρκοι εφόνευασν όλους ανεξαιρέτως τους κατοίκους της πόλεως Μερζιφούντος, αφού την ελεηλάτισαν και την επυρπόλησαν. Τους προσπαθήσαντες να διασωθούν τουφέκισαν και θανάτωσαν καταλαβόντες τας διόδους ... Μετατόπισαν όλον τον άρρενα πληθυσμό των πόλεων Τριπόλεως, Κερασούντος, Ορδούς, Οινόης, Αμισού και Πάφρας και καθ’οδόν κατέσφαξαν τους πλείστους εξ αυτών... Απαγχόνισαν εν Αμάσεια 168 προκρίτους Αμισού και Πάφρας. Εβίασαν όλας ανεξαιρέτως τας γυναίκας, τας παρθένους και τα παιδιά των άνω πόλεων, τας ωραιοτέρας δε παρθένους και νέους τους έκλεισαν εις τα χαρέμια. Πλείστα βρέφη εφόνευσαν, σφενδονίζαντας αυτά κατά των τοίχων. Οι υπογεγραμμένοι θέτουσι τα ανωτέρω υπόψιν των διανοουμένων της Ευρώπης και της Αμερικής ότι όχι μόνο τα γεγονότα ταύτα αλλά και η ανοχή αυτών αποτελεί πένθος της ανθρωπότητας. (βιβλ. 2, σελ. 421).
Το ψήφισμα το υπέγραψαν μεταξύ άλλων : Άννινος Χ., Αυγέρης Μ., Βλαχογιάννης Ι., Δροσίνης Γ., Ζάχος Α., Θεοτόκης Κ., Καζαντζάκης Ν., Κορομηλάς Γ., Νιρβάνας Π., Ξενόπουλος Γ., Παλαμάς Κ ., Πολίτης Φ., Σικελιανός Αγγ., Χορν Π., Σβορώνος Ι. Τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου από τους Τούρκους, το ελληνικό κοινοβούλιο αναγνώρισε στις 24.02.1994, με πρόεδρο της Βουλής τον Απόστολο Κακλαμάνη.
Βιβλιογραφία:
1. «Η Αρμενία και το Αρμενικό Ζήτημα», Οχάνες – Σάρκις Αγαμπατιάν, Εκδ.:Στοχαστής, Αθήνα, 1988
2. «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου», Κων. Φωτιάδης, Αθήνα, 2004
Πηγή: Ελευθερία