Σαν σήμερα: Οι Πόντιοι Εύζωνες και η ιστορία της Προεδρικής Φρουράς |
Ιδρύθηκε μια μέρα σαν τη σημερινή πριν από ενάμιση και πλέον αιώνα (12 Δεκεμβρίου του 1868) υπό την τιμητική ονομασία «άγημα», επειδή έτσι αποκαλείτο από τον αρχαίο ιστορικό και σωκρατικό φιλόσοφο Ξενοφώντα, στο έργο του «Κύρου Ανάβασις», το τμήμα εκείνο των στρατιωτών που ηγείτο των υπολοίπων (προϊόν του ρήματος άγω = οδηγώ). Αλλά με αυτόν τον ίδιο όρο («άγημα») αναφερόταν και στα χρόνια του Μεγαλέξανδρου η μονάδα επίλεκτων ανδρών, που εξυπηρετούσαν ως σωματοφύλακες επίσημων προσώπων. Σε κάθε περίπτωση το άγημα ήταν η «αφρόκρεμα» των νέων πολεμιστών. Το τμήμα που συγκέντρωνε τους πιο δυνατούς στρατιώτες, τους πιο ρωμαλέους σε κορμί, πνεύμα και ψυχή.
Το ιερότερο καθήκον του ευζώνων της Προεδρικής Φρουράς είναι -κοντά έναν αιώνα τώρα (από το 1932, οπότε εγκαινιάσθηκε)- η 24ωρη τιμητική φρούρηση του μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη, μπροστά στο κτήριο της Βουλής των Ελλήνων, όπου πριν από 177 χρόνια (3 Σεπτεμβρίου του 1843) ο λαός πρωτο-επαναστάτησε εναντίον του παλατιού ζητώντας μετ ́ επιτάσεως τη θέσπιση Συντάγματος. Σ ́ εκείνο τον ιερό χώρο, εκατέρωθεν του κενοτάφιου του στρατιώτη, του «εκτάδην κειμένου», του πεσμένου στο πεδίο της μάχης, με τη γλυπτή επιγραφή που φιλοτέχνησε ο Φωκίων Ρωκ, τα παλικάρια της Προεδρικής Φρουράς, που σφύζουν λεβεντιάς και δύναμης στέκουν αγέρωχοι φρουροί 24 ώρες το 24ωρο σε κάθε καιρό, με κάθε συνθήκη. Ο συμβολισμός είναι δυνατός και οι εύζωνες εντέλλονται να τον συντηρούν και να τον υπενθυμίζουν.
Οι στολές, που καλούνται να φορέσουν κατά περίσταση τα μέλη της Προεδρικής Φρουράς είναι κατά κανόνα τέσσερις: η επίσημη λευκή, η θερινή, η χειμερινή και η κρητική. Αλλά, ως θεματοφύλακας ιστορίας και πολιτισμού, η Προεδρική Φρουρά διατηρεί στο αρχείο των εθνικών ενδυμασιών της, την ποντιακή στολή, την παραδοσιακή ενδυμασία του βρακοφόρου του Αιγαίου και τη θρακιώτικη. Αυτές φοριούνται από τους εύζωνες σε ημέρες μνήμης και τιμής.
Η 19η Μαΐου, η μέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, είναι η μέρα κατά την οποία η Προεδρική Φρουρά συμμετέχει συμβολικά με δύο Εύζωνες που φορούν αντί της φουστανέλας την Ανδρική Ποντιακή ενδυμασία.
Οι Εύζωνες που επιλέγονται για τη συγκεκριμένη μέρα είναι συνήθως "παλιοί". Δεν είναι Εύζωνες που μόλις έχουν τελειώσει την εκπαίδευση τους.
Οι Εύζωνες ξεκινούν για την αλλαγή φρουράς. Πέντε στη σειρά παρελαύνουν με τον χαρακτηριστικό τους βηματισμό από την Ηρώδου Αττικού και τη Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στη Βουλή. Μπροστά οι τρεις Εύζωνες με τα τυφέκια στον ώμο, πίσω οι δύο Πόντιοι με το μαχαίρι στο ζωνάρι και μαζί, ο δόκιμος που πάντα τους ακολουθεί. Η αλλαγή φρουράς γίνεται όπως προβλέπεται- για την επόμενη μία ώρα οι πέντε στρατιώτες θα εκτελέσουν μηχανικά και ορθώς το τυπικό.
Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε το 2011 μετά από αίτημα που κατατέθηκε στον τότε διοικητή της Προεδρικής Φρουράς, Συνταγματάρχη Ηλιόπουλο.