 |
| Η σημασία της Έδρας Ποντιακών Σπουδών για την αναγνώριση της Γενοκτονίας |
Η επέτειος της 19ης Μαΐου αποτελεί πάντοτε μια καλή ευκαιρία για αναστοχασμό στα γεγονότα της Γενοκτονίας, στην τραυματική μνήμη που είναι υπαρκτή και ασίγαστη αλλά και στον τρόπο που εμείς οι απόγονοι ασχολούμαστε με το ζήτημα, είτε αυτό αφορά την ιστοριογραφική μας προσέγγιση είτε το ζήτημα της προώθησης της διεθνούς αναγνώρισης.
Είναι σημαντικό για όποιον προσεγγίζει το ζήτημα της Γενοκτονίας να αντιληφθεί ότι διαφορετικό θέμα είναι η μελέτη και κατανόηση των γεγονότων και της ιστορίας και διαφορετικό η συζήτηση για τη Γενοκτονία στη δημόσια σφαίρα, καθώς και η προσπάθεια διεθνούς αναγνώρισης του εγκλήματος αυτού.
Αρχικά αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι οι εξελίξεις στον επιστημονικό τομέα είναι πολλές και σημαντικές καθώς με την δημιουργία της Έδρας Ποντιακών Σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 2017 με τη χρηματοδότηση του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Ιβάν Σαββίδη και στη συνέχεια το 2019 του Κέντρου Ποντιακών Ερευνών δόθηκε η δυνατότητα να εντατικοποιηθεί η έρευνα γύρω από το ζήτημα και να αναπτυχθούν διάφορες διεθνείς συνεργασίες.
Παράλληλα συγκεντρώνεται σημαντικό αρχειακό υλικό και δημιουργείται μια καλή βιβλιοθήκη διαθέσιμη στους φοιτητές, ερευνητές και ειδικούς επιστήμονες. Σημαντικό είναι να υπογραμμισθεί πως τα Πρακτικά του μεγάλου διεθνούς συνεδρίου που διοργάνωσε η Έδρα το Μάιο του 2019 με συμμετοχές σημαντικών ιστορικών που ασχολούνται με τη Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εκδίδονται σε συνεπιμέλεια του καθηγητή Taner Akcam από τον διεθνή εκδοτικό Rutledge.
Στον τομέα των εκδόσεων αξίζει να σημειωθεί πως είναι έτοιμη έκδοση των πρακτικών σχετικού με τη Γενοκτονία συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου με επιμελητές τους καθηγητές του πανεπιστημίου του Μπόχουμ Kristin Platt και Medardus Brehl, ενώ παράλληλα εκδίδεται και ο τόμος των πρακτικών του θερινού σχολείου για το πολιτισμικό τραύμα που πραγματοποιήθηκε στη Λέσβο με επικεφαλής τον καθηγητή Μάνο Μαραγκουδάκη με δυο εκτεταμένα άρθρα για το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Τέλος, μια ακόμη μελέτη για τα ορφανά της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου εκδίδεται σε συλλογικό τόμο στην Αμερική. Άλλωστε στο προσεχές συνέδριο της Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών (International Association of Genocide Scholars IAGS) που οργανώνεται διαδικτυακά από το πανεπιστήμιο της Μπαρτσελόνα θα παρουσιαστεί μια ιστορικο-γεωγραφική αποτύπωση των σφαγών και διώξεων των Ελλήνων του Πόντου με τη χρήση GIS δηλαδή Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών.
Αναφέρω όλα τα παραπάνω ακριβώς για να καταδειχθεί ότι η ίδρυση της Έδρας Ποντιακών Σπουδών διαμόρφωσε καταλυτικά το τοπίο των σχετικών ερευνών και δημοσιεύσεων. Παρ’ όλα αυτά πρέπει να σημειωθεί ότι οι ανάγκες δεν έχουν καλυφθεί με τη δημιουργία της συγκεκριμένης Έδρας καθώς είναι αδύνατη η υποστήριξη μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών, αφού οι συγκεκριμένες Έδρες δεν έχουν δυστυχώς τη δυνατότητα ανάληψης σχετικών εργασιών.
Συνεπώς κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία κρατικών εδρών στα ελληνικά πανεπιστήμια σχετικών με τον Μικρασιατικό, Ποντιακό και Ανατολικοθρακιώτικο προσφυγικό ελληνισμό. Είναι απορίας άξιο πώς εκατό χρόνια μετά τη Γενοκτονία η πολιτεία αδιαφόρησε για την συστηματική μελέτη ενός τόσο σημαντικού, όσο και πολυπληθούς μέρους του οικουμενικού ελληνισμού.
Ας ελπίσουμε ότι δεν θα αργήσουμε να δούμε τη δημιουργία σχετικών κρατικών εδρών στα πανεπιστήμια της ελληνικής επικράτειας.
Πηγή: Thes