 |
| Η επόμενη μέρα μετά την καταστροφή - Διεθνές συνέδριο του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού |
Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί τομή στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και από τα σημαντικότερα γεγονότα στον τερματισμό του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Από τον Αύγουστο του 1922 και μέχρι τα τέλη του 1924, περίπου 1.500.000 θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής κατέφυγαν στην Ελλάδα.
Άνθρωποι εξαθλιωμένοι, άστεγοι, άποροι, άρρωστοι και ψυχικά κλονισμένοι, κυρίως γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι, οικογένειες που στην πλειοψηφία τους είχαν απολέσει τα άρρενα μέλη τους, αναζητούσαν τα στοιχειώδη μέσα επιβίωσης. Δεν ήταν μόνο η ήττα του ελληνικού στρατού και η καταστροφή της Μικράς Ασίας που προκάλεσε την εκρίζωση του ελληνισμού αλλά και ο υποχρεωτικός χαρακτήρας της Ανταλλαγής των Πληθυσμών μεταξύ νικητή και ηττημένου. Η επόμενη ημέρα αποτέλεσε για την Ελλάδα ουσιαστικά μία πρόκληση για την αναγέννηση από την πολλαπλή καταστροφή, μέσα από την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την μακροπρόθεσμη και επώδυνη επούλωση του εθνικού τραύματος.
Παρά τη δύσκολη συγκυρία της πανδημίας του κορωνοϊού, τους επιβεβλημένους περιορισμούς και με την ελπίδα ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί, το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, σε συνεργασία με τον Δήμο Καλαμαριάς, την Έδρα Ποντιακών Σπουδών, το Μουσείο Φωτογραφίας "Χρήστος Καλεμκερής" και τη Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, θα τιμήσει την επέτειο των 100 χρόνων από το ιστορικό γεγονός με τη διοργάνωση διεθνούς συνεδρίου, στις 7, 8, 9 Οκτωβρίου 2022. Το συνέδριο έχει ως στόχο να αναδείξει νέα ερευνητικά ζητήματα, ερωτήματα και αρχειακές πηγές και να διευρύνει διεπιστημονικά τη συζήτηση γύρω από την προσφυγική εμπειρία, την τεράστια πληθυσμιακή εισροή στην ελληνική επικράτεια αλλά και εκτός των εθνικών συνόρων, και τους τρόπους που αυτή επηρέασε τις εσωτερικές εξελίξεις σε κάθε τομέα. Φιλοδοξεί να εξετάσει την άφιξη και ενσωμάτωση του μικρασιατικού, ποντιακού, θρακικού ελληνισμού και ταυτόχρονα να θέσει ερωτήματα για τη σημασία της επόμενης ημέρας εκεί όπου συντελέστηκε η καταστροφή, υπό το πρίσμα των διαμορφούμενων υπό νέες συνθήκες ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ενδεικτικές θεματικές:
- Οι δρόμοι της προσφυγιάς προς την Ελλάδα
- Άφιξη, υποδοχή, πρώτη εγκατάσταση (απολυμαντήρια, θάλαμοι, συσσίτια, περίθαλψη)
- Η ανταλλαγή πληθυσμών(πληθυσμιακές ανακατατάξεις, μετακινήσεις πληθυσμών, σχέσεις προσφύγων - γηγενών κλπ)
- Ένστολοι και αιχμάλωτοι πολέμου
- Γυναίκες και παιδιά πρόσφυγες
- Υγεία, περίθλαψη, αρωγή και κοινωνική πρόνοια
- Η αγροτική και αστική εγκατάσταση
- Ππροσφυγική εγκατάσταση εκτός Ελλάδας
- Πολιτιστική - εκλογική συμπεριφορά και συλλογική οργάνωση
- Η επόμενη μέρα στον τύπο
- Η διεθνής θέση της Ελλάδας μετά την καταστροφή
- Η Προσφυγική εμπειρία μέσα από τις προφορικές μαρτυρίες
- Λογοτεχνία και τέχνη
- Πολιτιστική κληρονομιά και επιτελέσεις
- Δημόσια ιστορία και συλλογική μνήμη
- Ιστοριογραφία, αρχειακή έρευνα, αρχειακές διαθεσιμότητες
- Η άλλη πλευρά: Η ανταλλαγή των πληθυσμών με τα μάτια των Τούρκων
Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί το τριήμερο 7, 8, 9 Οκτωβρίου 2022 δια ζώσης, ή διαδικτυακά μόνον αν το επιβάλλουν οι συνθήκες της πανδημίας covid-19.