Πέμπτη 2 Ιουνίου 2022

Απόστολος Σουμελίδης (Τραπεζούντα 1907 - Αθήνα 2 Ιουνίου 1998), Μεγάλος Ευεργέτης της Ε.Π.Μ.

Απόστολος Σουμελίδης (Τραπεζούντα 1907 - Αθήνα 2 Ιουνίου 1998), Μεγάλος Ευεργέτης της Ε.Π.Μ.

Απόστολος Σουμελίδης (Τραπεζούντα 1907 - Αθήνα 2 Ιουνίου 1998), Μεγάλος Ευεργέτης της Ε.Π.Μ., Μέλος (1946), Αντιπρόεδρος (1979-1998)

Ο Απόστολος Σουμελίδης γεννήθηκε στην Τραπεζούντα το 1907. Ήταν γόνος της πολύκλωνης οικογένειας των Σουμελιδών, της ευάνδρου Βαρενούς (Αργυρουπόλεως), απ' την οποία κατάγονταν ιερείς, δάσκαλοι και άλλοι διανοούμενοι. Πατέρας του ήταν ο διακεκριμένος γιατρός της Τραπεζούντας Αλκιβιάδης Σουμελίδης, που είχε στην Τραπεζούντα το Ακρίτειο Νοσοκομείο ως το 1915 που απεβίωσε. Μητέρα τού Απόστολου ήταν η Θάλεια, κόρη του εμπόρου Απόστολου Τζανιχίτου, της γνωστής στρατιωτικής και πολιτικής οικογένειας των Τζανιχιτών επί Κομνηνών.

Σε ηλικία οκτώ ετών, το 1915, ο Απόστολος έχασε τον πατέρα του και από τότε ανέλαβε την ευθύνη της προστασίας της οικογένειας, την οποία αποτελούσαν η μητέρα του Θάλεια και οι τρεις αδελφές του Σοφία, Παρύσατις και Κορίννα.

Ο Απόστολος Σουμελίδης φοίτησε στο περιώνυμο Φροντιστήριο Τραπεζούντας μέχρι την Γ' Γυμνασίου και συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα μετά την Ανταλλαγή. Έδωσε εξετάσεις στην Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών, μπήκε μεταξύ των πρώτων και αποφοίτησε ύστερα από τετραετή ευδόκιμη φοίτηση.

Απόστολος Σουμελίδης (Τραπεζούντα 1907 - Αθήνα 2 Ιουνίου 1998), Μεγάλος Ευεργέτης της Ε.Π.Μ.

Διορίστηκε ως γεωπόνος στο Υπουργείο Γεωργίας και υπηρέτησε κατά διαστήματα ως διευθυντής στις Γεωργικές Υπηρεσίες των Νομών Ηρακλείου, Χανίων και Χίου. Αποχώρησε από την Υπηρεσία το 1964 με το βαθμό του Γενικού Διευθυντού.

Κατά την εισβολή των Γερμανών στην Κρήτη το 1941 και συγκεκριμένα στην περιοχή Χανίων, όπου υπηρετούσε τότε ο Απόστολος Σουμελίδης, συνελήφθη και οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα με την κατηγορία της αντίστασης κατά των γερμανικών στρατευμάτων. Γλύτωσε ως εκ θαύματος και αφού δραπέτευσε με άλλους συναδέλφους του κρύφτηκε για αρκετό χρονικό διάστημα σε σπηλιές και αχυρώνες ζώντας μόνο με νερό. Μετά την αμνηστία που χορήγησαν οι στρατιωτικές αρχές κατοχής, επέστρεψε στην υπηρεσία του. 

Το έργο του Απόστολου Σουμελίδη ως γεωπόνου και διευθυντού των γεωργικών υπηρεσιών στους Νομούς της Κρήτης και της Χίου υπήρξε γονιμότατο και ωφέλιμο για τους αγρότες μας, αλλά  και για την Εθνική Οικονομία γενικότερα. Στο Νομό Χίου ιδιαίτερα έκανε μακρόχρονες συστηματικές και οργανωμένες έρευνες και μελέτες για τη βελτίωση της ζωικής παραγωγής. Σ’ αυτόν οφείλεται η βελτίωση του προβάτου της Χιακής φυλής. Η σχετική εργασία εκτιμήθηκε από την Πολιτεία και τον επιστημονικό κόσμο. Το επιστημονικό του έργο βραβεύτηκε από το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και την Ακαδημία Αθηνών (28-10-1972).

Απόστολος Σουμελίδης (Τραπεζούντα 1907 - Αθήνα 2 Ιουνίου 1998), Μεγάλος Ευεργέτης της Ε.Π.Μ.

Στην επιστημονική προσφορά του Απόστολου Σουμελίδη συγκαταλέγεται και η πραγματεία του «Συμβολή εις την αναγνώρισιν και βοτανικήν κατάταξιν φυτών τινών της ποντιακής χλωρίδος», που δημοσιεύθηκε στο «Αρχείον Πόντου» (τόμ. 36, 1979) καθώς και άλλες μελέτες και άρθρα που δημοσιεύτηκαν σε γεωργοτεχνικά περιοδικά και έντυπα του Υπουργείου Γεωργίας.

Ο Απόστολος Σουμελίδης για πενήντα χρόνια διακόνησε το έργο της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, πρώτα ως απλό μέλος και μετά ως μέλος και αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της. Η πρώτη ενεργός συμμετοχή του στην Ε.Π.Μ. ανάγεται στο έτος 1946, όταν εκλήθη από τον τότε πρόεδρο, τελευταίο μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο. Από τότε η καρδιά τού Απόστολου Σουμελίδη εδονείτο από τους ακοίμητους παλμούς και τα μεγάλα νοσταλγήματα της φυλής. Ακούραστος εργάτης, αφανής ίσως, αλλά με αδάμαστη θέληση και γενναιοδωρία συνέδραμε στο έργο της «Επιτροπής» ηθικά, πνευματικά και υλικά.

Διέθεσε σημαντικό ποσό, στη μνήμη της μητέρας του Θάλειας, για τη  συγγραφή σύντομης ιστορίας του Πόντου. Η έκδοση του Παραρτήματος 36 του «Αρχείου Πόντου» αποτελεί προϊόν αυτής της προσφοράς. Ιδιαίτερα ευεργετική για την Ε.Π.Μ. ήταν η δωρεά σεβαστού χρηματικού ποσού με προορισμό την κάλυψη πάγιων λειτουργικών δαπανών.

Απόστολος Σουμελίδης (Τραπεζούντα 1907 - Αθήνα 2 Ιουνίου 1998), Μεγάλος Ευεργέτης της Ε.Π.Μ.

Ανεκτίμητες, επίσης, είναι, οι δωρεές οικογενειακών κειμηλίων, αρκετές από τις οποίες προβάλλονται ήδη στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο του Ελληνισμού του Πόντου που από το 1998 λειτουργεί στο κτίριο της Ε.Π.Μ.

Η γενναιοδωρία του Απόστολου Σουμελίδη δεν περιορίστηκε, ωστόσο, μόνο προς την Ε.Π.Μ. Και άλλα ευαγή ιδρύματα και σωματεία της χώρας δέχθηκαν τους ευεργετικούς καρπούς της φιλανθρωπίας του. Πτέρυγα του οίκου ευγηρίας της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Θεσσαλονίκης φέρει το όνομα της αδελφής του Κορίννας Σουμελίδου.

Ο Απόστολος Σουμελίδης είχε πολλές αρετές, υψηλή ανθρωπιστική, ανιδιοτελή αντίληψη του καθήκοντος, απροσποίητη ευγένεια, ταπεινότητα· υπήρξε σπάνιο παράδειγμα υψηλόφρονος ανδρός.