 |
| Στυλοβάτης διατήρησης της Ποντιακής παράδοσης ο Ευκλείδης Παγκοζίδης |
Τον Ευκλείδη Παγκοζίδη, ένα στυλοβάτη της Ποντιακής παράδοσης στη Ροδόπη και ακόμα παραπέρα, που μύησε ολόκληρες γενιές στο ποντιακό τραγούδι και χορό, βράβευσε την Τρίτη 23 Αυγούστου ο Σύλλογος Ποντίων Ροδόπης «Η Τραπεζούντα», στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Αυγουστιάτικες Πολιτισμού Ανάσες».
Ο κ. Παγκοζίδης βραβεύτηκε από την Πρόεδρο κ. Αφροδίτη Καρελιάδου και τον Επίτιμο Πρόεδρο κ. Γιάννη Νικολαΐδη, που εξήραν το έργο και την προσφορά του.
Για πάνω από 40 χρόνια τραγούδησε στη Ροδόπη, την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, με το ρεπερτόριό του να μην περιορίζεται στα ποντιακά, αλλά και να καλύπτει παραδοσιακά τραγούδια όλων των ειδών, αλλά και πιο σύγχρονα λαϊκά.
Μια ζωή γεμάτη τραγούδι
Ο κ. Παγκοζίδης, ξεκίνησε την καριέρα του με τον αείμνηστο λυράρη Κωστίκα Τσακαλίδη στην Αθήνα, το 1974, αν και δεν είχε ακόμα ξεκινήσει το τραγούδι.
Η πρώτη φορά που τραγούδησε «σε πατάρι» ήταν στον ισθμό της Κορίνθου, που πήγε με τον Τσακαλίδη, όπου μάλιστα του είπαν τελευταία στιγμή ότι θα τραγουδήσει, όπως και έγινε.
Το 1976 επέστρεψε για οικογενειακούς λόγους στην Ροδόπη, και εδώ ξεκίνησε την καριέρα του, με τον Σιδηρόπουλο από το Θρυλόριο, το Νίκο Σπυριδόπουλο από την Αλεξανδρούπολη, τον Δημήτρη Κενανίδη που έβγαλε στη λύρα, και όλα τα μεγάλα ονόματα, όπως τους Κουγιουμτζίδη, Ασλανίδη, Ιωαννίδη, κ.α.
Όταν ξεκίνησε, η σκηνή του παραδοσιακού Ποντιακού τραγουδιού ήταν πολύ διαφορετική, τόσο από άποψη μουσική, όσο και των χώρων όπου παιζόταν τα ποντιακά. Τότε κυρίως ποντιακή μουσική παιζόταν σε κέντρα ή γάμους, μιας και δεν υπήρχαν πανηγύρια. Κατά την διάρκεια της καριέρας του γύρισε όλη την Ελλάδα, αλλά και τη Γερμανία, Ολλανδία και Σουηδία, παίζοντας σε Ποντιακούς Συλλόγους της ομογένειας.
Το 1989 έφτιαξε ένα δικό του μαγαζί στην Ξάνθη για μερικά χρόνια και αφού το έκλεισε, άνοιξε Ποντιακό κέντρο στο Θρυλόριο στα μέσα της δεκαετίας του ’90, το οποίο κράτησε για πέντε έξι χρόνια. Τότε, θυμάται, υπήρχε μεγάλη ζήτηση για αυτά τα κέντρα, βγάζανε αφίσες και τοιχοκολλήσεις, και μάζευαν κόσμο, ανάμεσα τους πολλούς νέους, κρατώντας ζωντανή την παράδοση.
Ζωντανή ιστορία της Ποντιακής παράδοσης
Για οικογενειακούς λόγους σταμάτησε πριν από τέσσερα χρόνια να τραγουδά, όμως ακόμα οι νεότεροι, που μεγάλωσαν με αυτόν και έμαθαν τα ποντιακά, συνεχίζουν να τον θυμούνται, για αυτό άλλωστε και η τίμησή του την Τρίτη. «Μέσα από τα κέντρα στα οποία τραγουδούσα, παρέλασε όλη η Εκτενεπόλ και όλοι οι Πόντιοι της Κομοτηνής. Μεγάλωσαν με τα δικά μου τραγούδια» ανέφερε για αυτό και τον θυμούνται, και θεωρεί πως ενώ οι σύλλογοι βοηθούσαν να κρατηθεί η παράδοση, τα κέντρα τα οποία λειτούργησαν, ήταν αυτά στα οποία όλο το ποντιακό στοιχείο συγκεντρώνονταν και διασκέδαζαν τα Σαββατοκύριακα. «Τώρα πλέον βγήκε η νεολαία, και έχουν αναλάβει τα νέα παιδιά», τόνισε, με την Ποντιακή παράδοση να μεγεθύνεται.
Όσο για τα ποντιακά του σήμερα, σημείωσε πως βλέπει θετικά και αρνητικά στοιχεία. Το θετικό είναι ότι το Ποντιακό στοιχείο απλώνεται, όμως βλέπει με σκεπτικισμό το γεγονός ότι φαίνεται να αλλοιώνεται η παράδοση, και να μπαίνουν στοιχεία τα οποία δεν έμαθαν οι ίδιοι από τους παππούδες τους. «Υπάρχουν χοροί τους οποίους εμείς ούτε καν τους ξέραμε σαν Πόντιοι» σημείωσε, αναφέροντας πως βλέπουν χορούς που έχουν έρθει από την Τουρκία. Μπορεί οι χοροί, ανέφερε, να είναι ποντιακοί και να τους πήραν και να τους χορεύουν σήμερα οι Τούρκοι του Πόντου, από τους οποίους τους πήραν αυτοί που τους χορεύουν στην Ελλάδα, όμως παρόλα αυτά οι πρόσφυγες που ήρθαν στην Ελλάδα, δεν τραγουδούσαν ούτε χόρευαν αυτούς τα νεοφερμένα έθιμα. «Η νεολαία κρατάει παρόλα αυτά την παράδοση, στα τραπέζια, και αυτό είναι θετικό» τόνισε κλείνοντας.
Πηγή: Παρατηρητής της Θράκης